De grondeigenaars en de pachters.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Rechtszaken.
i al gebeuren, daaraan twijfel ik niet. Het goede
zal triomfeeren."
Bergen op Zoom, 20 Nov. Even als
een paar jareD geleden door de werking van
Eigen Hulp alhier de prijzen der steenkolen
aanmerkelijk zijn verminderd, is dezer dagen de
prijs van het brood gedaald. Eigen Hulp ging
een contraet aan met een bakker. De andere
bakkers verlaagden hierom hunne broodprijzen
met 10 pet. Het algemeen profiteert hier by en
ziet zulk eene concurrentie niet ongaarne.
De namen der door het stoomschip Madura
opgenomen mindere schepelingen en militairen
van het stoomschip Koning der Nederlanden zijn:
De Jong, kwartiermeester; Visser, matroos; Guo-
dersen, idemSarlemin, ketelmakerBondey,
stoker; De Vroome, idem; Zevenhek, tremmer
Ahrens, 28 kok; Stegweg, lampenist; benevens 4
Javaansche kellners.
Militairen Hendriks, Steen, Bakker, Dill, Fagot
Koster, De Hoorne, Beaufrou, Eckhout, Bertee
Blom, Kramervis, matroos.
Het beheer der verschillende dienstvakken van
de Mij tot expl. v. staatsspoorwegen is thans op
gedragen aan de volgende hoofdambtenaren
J. L. Cluijaenaar, chef van den centralen dienst en
secretaris der maatschappijJ. W. Stous Sloot,
hoofdingenieur-werktuigkundige, chef van dienst
van tractie en materieel; M. Engeringh, chef van
dienst van mouvement, handelszaken en goederen
verkeer; J, Kalff, hoofdingenieur, chef van dienst
van weg en werken.
Daar de heer Kalff eerst 1 Jan. 1882 zijne
betrekking zal aanvaarden, wordt de betrekking
van chef van weg en werken tot dien datum
waargenomen door den heer J. L. Cluijaenaar, die
tevens is aangewezen als plaatsvervanger van den
directeur-generaal bij diens afwezigheid.
De minister van justitie is voornemens in den
gebleken achterstand bij de rechtbank te Amster
dam te voorzien, door een wijziging van de wet
op de rechterlijke indeeling voor te dragen, waar
bij het personeel dier rechtbank matig wordt
uitgebreid. Een tevens voor te stellen wijziging
in de indeeling van het rechtsgebied onder het
hof te Amsterdam, vermoedelijk op de recht
bank te Haarlem en het herstel van die te Hoorn
betrekking hebbende, zal tengevolge hebben
dat de uitgaven weinig stijgen.
Sedert 15 dezer worden op de lijnen der staats
spoorwegen de afdeelingen voor vrouwen van de
3e klasse-rij tuigen verwarmd.
Na eene langdurige ongesteldheid is te 's Gra-
venhage overleden de heer mr. L. Ed. Lenting,
lid van de tweede kamer der staten-generaal; een
man die, groote humaniteit en edele gevoelens
aan waarlijk liberale beginselen parende, lange
jaren een sieraad uitmaakte van ons parlement,
waar hij zich door groote kennis van ons staats
recht, heldere begrippen over koloniaal beheer en
overtuigenden betoogtrant onderscheidde, en waar
hij wegens zijne minzaamheid en zijn nobel karak
ter de achting en waardeering zijner medeleden
steeds in do ruimste mate genoot. (N. B. Ct
In plaats van een hoofd?redacteur en een
redacteur, zal de Staatscourant voortaan alleen een
directeur bezitten, voor de technische uitvoering,
op een traktement van 3000.
Hiertoe zal vermoedelijk wel de tegenwoordige
redacteur benoemd worden.
Te redigeeren valt er dus voortaan niets meer.
De gemeenteraad van Formerende heeft met
algemeene stemmen besloten om tuin- en veld
arbeid, benevens het verrichten van huiselijke en
persoonlijke diensten, door kinderen beneden 12
jaren, gedurende de gewone schooluren te ver
bieden.
De opening van het rijksmuseum te Amsterdam
kan in 1883 verwacht worden. De regeering is
voornemens de verzameling uit het Paviljoen te
Haarlem over te brengen naar het rijksmuseum
In eene circulaire heeft de heer H. Pierson,
directeur der Heldring gestichten, getracht de
bezwaren op te lossen, die tegen de oprichting
van een gesticht voor ongehuwde moeders (^%-
dalenahuis) bestonden. Ook de bezwaren die
tegen de plaatbing van het gebouw te Zetten
waren ingebracht, zijn geheel opgeruimdlo ge
brek aan geneeskundige hulp, door in overleg
te treden met een medicus; 2o de vrees dat het
te kort in de nabijheid der andere gestichten zou
komen, door den aankoop van een zeer afge
legen stuk land, hetwelk echter gemakkelijk
bereikbaar is.
Aan geldelijke bijdragen kwam voor de stichting
reeds f 8000 in, benevens de toezegging van 150
aan jaarlijksche gitten. (Arnh. Ct.)
De minister van binnenland sche zaken heeft be
paald, dat het examen, af te nemen van hen,
die voor de betrekking van commies van staat
pij den raad van state wenschen in aanmerking
te komen, zal aanvangen op Donderdag 29 Decem
ber a., des middags te twaali uren, in een der
localen van het departement van binnenlandsche
Staken. Verdere bijzonderheden bevat de St. Ct.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter algemeene kennis dat in de maand December
e. k. gelegenheid zal worden gegeven tot het
afleggen van de practische examens van apotheker,
vermeld in art. 11 der wet van 25 December 1878
(staatsblad no. 222).
Dag en plaats dier examens zullen nader worden
bekend gemaakt. Bijzonderheden bevat de St. Ct.
van heden.
De gewone audiëntie van den minister van oor
log zal op Donderdag den 24sten en die van den
minister van justitie op Dinsdag 22 dezer, niet
plaats hebben.
Het bedrag der ingebrachte gelden in de rijks-
spaarbank beloopt over October jl. 126.610.41j
dat der terugbetalingen f 53.055.50, dat van het
totaal der inlagen op uit0 October 695.331.13-
Het aantal in omloop zijnde boekjes is 19101.
Schouwen-Duiveland, 18 November 1881.
(Vervolg.)
Behalve de in ons vorig opstel opgesomde
verplichtingen van den pachter, belast de grond
eigenaar hem ook en dit kan niet anders
met het afgeven der tiend.
Ik zeg niet dat deze de ontwikkeling van den
landbouw belemmert, maar wel dat de tiendheffer,
zonder een enkele bijdrage, in de vruchten der
ontwikkeling deelt en de verpachter dit onrecht
door afkoop moet wegnemen, 'tls billijk dat hij
het afgestane genot in zijn geheel levere.
Hard en onpractisch bovenal is het, dat de
pachter het genot niet eens op zijn manier mag
deelachtig worden, maar volgens des verpachters
programma, 't welk herleest dat van Steven De
Korte in no 260 dezer courant, bij de uitvoe
ring sprekend gelijkt op een vastgespijkerde
vleermuis met een stukje spek boven haar kop.
Ziedaar den berg van grieven, vele stróomen
er echter nog in de bedding en tusschen de
boorden, dien de pachter, onder het smaken
van zyn genot, moet dooreten.
Daarbij moet hij van de kadastrale grootte, die
men, omdat de slooten en watergangen en de
beplante perceelen daaronder begrepen zijn, geheel
zaaien noch maaien kan, de helft of een vierde
te veel pacht betalen; renteloos de lasten en de
onderhoudskosten der gebouwen voorschieten;
alleen de kosten van het pachtcontract dragen,
ofschoon het belang des grondeigenaars daarbij
minstens even groot is als het zyne; dikwijls de
betaling der pacht door twee borgen verzekeren.
Er is oneindig meer kans om te bezwijken dan
in Luilekkerland uit te komen.
Nu, de uitzonderingen daargelaten, twee
vragen
1° Waarom bindt de grondeigenaar zyn plaats
vervanger aan voorwaarden, die hij zelf niet zou
willen naleven en legt hij hem lasten op, te
zwaar om zelf te dragen
2° Waarom neemt de pachter èn de bezwarende
voorwaarden èn de te zware lasten aan
Omdat in het algemeen partijen elkaar niet
vertrouwen en noch de een, noch de ander, vóór
het sluiten der overeenkomst, neerzit en rekent.
Voor het laatste zijn geen, voor net eerste wel
redenen.
De kleinste onderneming kiest haar beheerder
uit eene, na angstvallig wikken en wegen opge
maakte voordracht, en geen grondeigenaar zal een
koster helpen aanstellen zonder voldoende getuig-
schiiften.
Vertrouwen bepaalt de keuze.
Daarentegen heeft hij, die ongegrond de hoogste
pachtsom biedt, de meeste kans om boer te worden.
Zyn kapitaal, geschiktbeid en bekwaamheid
maken veel te weinig een punt van onderzoek en
overweging nit, en zeldzaam zijn zy, die, om
pachter te worden, het bezit van deze drie
moeten aantoonen.
Geen wonder, dat door zooveel zorgeloosheid
het getij verloopen is; dat vele landbouwers ge
strand en verscheidene grondeigenaars het kind
zijn van onberekende pachters, onberekende pacht
sommen en onberekende voorwaarden; van pachters,
die, door nood gedrongen, hnnne verplichtingen
ten voetwisch leggen.
In andere aarde wortelt een gezonde, in andere
aarde een bloeiende landbouw.
Gene vordert, naast opheffing der geschetste
bezwaren, een langeren pacht-termyn; vergoeding,
volgens taxatie, van verbeteringen, waarmee des
pachters opvolger zijn voordeel kan doeneen
op juiste gegevens berustende pachtsom.. Deze
eiacht slechts éene voorwaardeieder eigenaar
betouwe zelf zijn grond.
Terwijl de laatste, de voorhoede van den
landbouw ziet ze reeds aan den verren hemelrand
der toekomst blinken langzaam leesbaar wordt
voor het midden en de achterhoede, willen we,
ter bereiking van een gezonden landbouw, een
nieuwen weg inslaan.
De gewone termijn van zeven jaren, voor den
pachter te kort om te zijueu laste de noodige
verbeteringen aan te brengen, dwingt hem tot
het volgen van den ouden sleur zooveel mogelijk
van het gepachte trekken en er zoo weinig mogelijk
san doen, dewijl bij bet einde noeh de eigenaar
noch de nieuwe pachter zijn buitengewone uit
gaven vergoedt,
't Is waar dat de pacht kan worden verlengd,
maar dit brengt geen verbeterende verandering,
omdat de verlenging pas in het laatste jaar ge
sloten wordt en de pachter, in weerwil van het
vooruitzicht op vernieuwing, gewoonlijk een
pachtverhoogende vernieuwing, voortdurend op
een schopstoel zit. Wie kan goed en welge
moed boeren
Steeds de dreiging hoven 't dak?"
Behalve vergoeding der bedoelde verbeteringen,
worde, tot wegneming der bezwaren, de pachttijd,
zoo niet levenslang, minstens 21 en hoogstens 42
jaren en de som periodiek opnieuw vastgesteld.
Maar bij deze wijzigingen alleen kan de pachter
niet leven.
Hij zal geen of onvoldoende winst en de ver
pachter een te hoogen interest hebben, indien,
ter bepaling der pacht van de zoo na mogelijk
begreote onzuivere opbrengst, geen vaste sommen
worden afgetrokken voor inkomen van hem en
zyn vrouw, dienstbodenloon, belasting, assurantie,
tiend, verbouwingskosten, rente van zijn bedrijf,
kapitaal, winst.
Pacht iemand met kapitaal, kennis en vertrou
wen, naar deze beginselen, van een grondeigenaar
die zijn plicht doet,op zijn 25e jaar en dat is
vroeg genoeg een hofstede, dan is hij, aange
nomen dat het kortste tijdvak éeus verlengd
wordt, bij den afloop 67 jaar. Heeft een boer
42 jaren lang den grondeigenaar als plaatsver
vanger gediend, al de slagen gedragen, die
anders opdezen zouden zijn neer gekomen en ge
woekerd met zyn talenten, dan is het billijk, en
rechtvaardig dat de vruchten van zijn bedryf-
kapitaal, van zijn keunis, arbeid en vlijt, hem in
den avond zijns levens onderhouden.
Bij deze leer zal de gansche opgeschroefde
werkelijkheid wegzinken, zullen de hooge koop-
en pachtprijzen huu overgeleverde stennsels ver
liezen, de verpachtende grondeigenaars ophouden
benijdenswaardig te zijn.
De laatsten behoeven zich daarover te schamen
noch te verontrusten't is een gevolg van hun
eigen theorie.
Deze wil dat een boer welopgevoed zijvan
dat tegenwoordige verstand heeft; zich volpropt
met de ware of met allerlei wind van landbouw-
leerzaait en maait, ploegt en dorscht met
machinesgnano en chiii-salpeter mesttentoon
stellingen bezoektpraat als Bruggeman.
Goed.
Maar houdt dan daarmee rekening in de
practijk en vergt niet dat hij, als uw plaatsbe
kleder, niet cyferemet een paar klompen aan
op een leien vloer woont; eet en werkt en zich
kleedt als een arbeidermet de kippen naar bed
gaat; onder eene lange lijst van onmogelykheden
negentig, honderd of meer guldens per bunder
pacht betale van grond, waarvan gy het tiend
recht niet eens afkoopt en waaraan gij, in strijd
met uw plicht, niets besteedt. Waut tot loon
voor het voldoen dezer vordering wordt de
pachter, na korter of langer tijd, maar éénmaal
zeker, vergaderd op het kerkhof van uitgespannen
boeren, waar de zon nooit achter de heining schijnt.
Het vooruitzicht op zulk een einde zal wel de
toekomst verhaasten, die de voorhoede, bij't weg.
schuiven van 't gordijn, ons wijst; maar om nu
de geslagen wonden te heelen en nieuwe te
voorkomen, om een gezond landbuuwleven te
wekken, moeten grondeigenaars en pachters zich
zeiven herzien en in de aangewezen richtiDg de
bakens verzetten.
pejtsioemen. Pensioen verleend aan jhr. mr. C.
L. van Beyma, gewezen kantonrechter te Berli-
kum, ten bedrage van ƒ1374, en aan mr. D. Yee-
gens, griffier van de tweede kamer der staten ge.
neraal, ten bedrage van f 3414
rekeükamer. Eervol ontslag verleend aan A. J.
Groenemeijer, op zijn verzoek, als hoofdcommies
bij de algemeene rekenkamer, onder dankbetuiging
en behoudens aanspraak op pensioen.
Amsterdam, 19 Nov. Voor het voortgezet
examen in nuttige handwerken, door de vereeniging
Tesselschade uitgeschreven, waren Zaterdag opge
roepen zestien candidaten, waarvan 3 werden
afgewezen en aan 13 het diploma werd uitgereikt.
Bergen op Zoom, 20 Nov. Benoemd tot
3° onderwijzeres aan de openbare school voor
gewoon m. u. 1. onderwijs voor meisjes alhier
mej. Van de Wijnperse van Bergen op Zoom.
De heer dr. J. Eomeny te Harlingen is be
noemd tot leeraar in de scheikunde en de
natuurlijke geschiedenis aan de H. B. S. te Breda.
Het gerechtshof te 'sGravenhage heeft heden
uitspraak gedaan in de zaak van M. de F., wed.
D., appellante tegen den commissaris des konings
in Zeeland en den burgemeester van Zaamslag,
geïnterneerden, van welke zaak in ons nommer
van 30 September 11. een verslag der pleidooien
voorkwam. Het gerechtshof heeft het vonnis der
rechtbank alhier bevestigd met veroordeeling der
appellante in de kosten.
Gemengde Berichten.
Tegen brandwonden bestaan voortreffelijke
middelen, doch doorgaans zijn die juist niet bjj
de hanJ als men ze noodig heeft. Daarom wordt
in herinnering gebracht, dat er een uitstekend
middel bestaat, dat bijna ieder altijd in huis heeft,
namely keen pap van geraspte rauwe aardappelen.
De kantonrechter te Gouda heeft eenige
ingezetenen van Nieuwerkerk, tegen wie proces
verbaal was opgemaakt wegens niet opkomen by
de brandweer, ontslagen van rechtsvervolging,
dewijl in het formulier van afkondiging van de
Nieuwerkerksche verordening werd gesproken van
de n a v o 1 g e n d e" verordening en niet van
de „volgende" verordening, zooals de gemeen
tewet voorschryft.
Naar het Dbl. meldt, heeft de Holl. Spoor
wegmaatschappij aan Nathan Blom, die by het
jongste spoorwegongeluk te Rotterdam een been
verloor, f 20.000 schadeloosstelling aangeboden.
Met dit aanbod werd echter door hem geen ge
noegen genomenzijn eisch is f 30.000. De zaak
is in handen van een advocaat.
Op eene tentoonstelling van toestellen tot
verwarming en rookverbranding, welke tbans in
de Boyal Albert Hall, Sout-Kensington, te Londen,
gehouden wordt, komt éene inzending uit Neder
land voor, van onzen stadgenoot den heer C. J.
van der Harst, zijnde een zijner draagbare, rook-
verbrandende kachels, met toebehooren.
Op 't platvorm van een der woningen in de
Helmersstraat te 's Hage, van welke huizen de
heer Heemshuizen eigenaar is, is voor zijne
rekening een borstbeeld geplaatst van den dichter,
naar wien die straat genoemd werd.
Te Plymouth werden Vrijdag avond twee
jongelieden in hechtenis genomen, als verdacht
van den diefstal in het postkantoor van Hatton
Garden. Zij noemden zich broeders, Arthur en
Gibson Reeves, en zeiden op weg te zijn naar
Jersey, waar zij een kantoor hadden. Daar de
boot echter weg was, hadden zy aan een schipper
esne groote som geboden om hen over te brengen.
Een politieagent hoorde van deze afspraak en
ging eens kyken wie die heeren waren. Hij vond
ze in een logement stomdronken en nam ze voor
zichtigheidshalve mede naar het politiebureau,
waar men hen in het bezit van een aantal bank
noten en wissels vond. De officieele omschrij
ving van het gestolene is „23 pakjes, bevattende
zeven ruwe diamanten, twee wissels, een gouden
armband met vyf briilanten, gezet als een ster,
een loterybrielje, twaalf stalen brillen, eea stuk
van een horloge, een ring met drie diamenten en
een familiewapen, een diamanten armband, een
oorring, vijftien koralen schakels, 24 briilanten,
voorts banknoten en een aantal sappbieren en
granaten. Da assuradeurs hebben 1000 en de
postmeester generaal 200 uitgeloofd voor de
ontdekking der dieven.
De Vlaamscbe liberalen van Brussel en van
andere plaatsen in België hebben Zaterdag avond
een diner aangeboden aan Julius Hoste, den
redacteur van De Zweepom de diensten te er
kennen, welke hy aan de liberale zaak beeft be
wezen. Behalve een polemiek, in den trant onzer
naburen, heeft Hoste ook eene groote redenaars
gave tot zyne beschikking, zooals de clericalen
in den laatsten verkiezingsstrijd meermalen
moesten ondervinden.
Yrydag avond tusschen elf en half twaalf
uren werd een schok van aardbeving gevoeld die
zich volgens de berichten, uitgebreid heeft van
Obercassel tot Arnhem en westelyk tot Luik. De
schok had plaats by hoogen barometerstand en
werd in Keulen waargenomen als een dof gerom
mel, terwyl de deuren zich bewogen in de hengsels
en tafels, stoelen en andere meubels wankelden.
Velen beweren na den eersten schok nog een
tweeden, doch lichtereu, te hebben waargenomen.
Omtrent de richting van den schok, of liever van
Ae golving, loopen de berichten uiteen. De een
heeft eene beweging van noord naar zuid, de
ander eene van oost naar west waargenomen. De
ongelukken door den schok aangericht, bepalen
zich tot het beschadigen van eenig huisraad en
het omvallen „met stoel en al" van enkele
measchen. Te St. Gilles, in België dacht een
jong meisje, den schok voelende, dat er een roover
onder haar bed was verscholen.
Frankrijk heeft het voorbeeld van Duitsch-
land gevolgd en zyn eerste ondergrondsehe
telegraafleiding gelegd. De buizen, met drie
kabels, ieder van zeven draden, zijn gelegd tusschen
Parys en Lyon. Andere lynen zullen volgen.
Uit Rome bericht men dat Liszt hard ziek
is. De beroemde pianist telt 70 jaren.
In Mei van het volgende jaar zal te Madrid
eene nationale tentoonstelling worden gehouden
van glaswerk, kristal, aardewerk, metalen en de
talrijke delfstoffen van Spanje met hare bewerking
Men stelt zich een goeden uitslag van deze ten
toonstelling voor.
De gemeenteraad van Osteade staat, evenals
die van Den Haag, voor de moeilykheid wat met
haar badhuis te doen. Eene Brusselsche maatschap
pij biedt voor de Kurzaal alleen 50.000 franken
huur in het jaar en voor de Kurzaal met al de
by het bad behoorende inrichtingen 150.000 franken.
In den gemeenteraad dringt de heer Helin aan op
openbare verpachting.
Groot nieuws in de Parijsche schouwburg
wereld. Mejuffrouw Croizette, de bevallige soeiêtaire
van de ComédieFrancaise, gaat in het huwelijk
treden met den rijken bankier Stern, en wat
erger is zij verlaat het tooneel voorgoed.
In de Belgische kamer deelde de heer Pety
de Thozée mede dat men in een aantal platteland»*
