N<>. 259.
12#
Donderdag
3 November.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Adver ten tien: 20 Gent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daub* Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich ens.
Middelburg, 2 November.
Benoemingen en besluiten.
ra-d van state. Op verzoek, eervol ontslag
verleend aan mr. L. P. Op den Hooff, als referen
daris bij den raad van state, onder dankbetuiging»
Indien goed spreken zilver en op zijn tijd-
zwijgen goud is, dan mag, met het oog op een
voorval dat in de jongste zitting van den gemeen
teraad van Middelburg plaats heeft gehad, be
twijfeld worden of beide metalen in dit achtbaar
lichaam naar hun rechte waarde geschat worden.
Door burg. en weth. was voorgesteld de jaar
wedde van den gemeente-bouwmeester met 25 pet.
te verhoogen, op grond van„de zeer vele
werkzaamheden aan zijue betrekking verbonden
en den ijver en de bekwaamheid door hem aan
den dag gelegd", alsook teneinde zijne bezoldiging
aan die van den directeur der gemeente-gasfabriek
gelijk te maken. (Zie de begrooting in de M. Ct.
van 16 Sept. jl.)
De commissie van financiën opperde tegen dit
voorstel geen bezwaar. In die van fabricage
ontmoette het Lij éen lid bedenking. (Zie de
verslagen der beide com missiën in de M. Ct. van
27 Oct. jl.) Bedoeld lid meende dat de genoemde
betrekkingen niet gelijk gesteld kunnen worden
en dat de werkzaamheden van den gemeente
bouwmeester niet van zulk een buitengewouen
omvang zijn. Tegen den ijver of de bekwaamheid
van den ambtenaar bracht hij echter niets in het
midden en burg. en weth. achtten, met het antwoord
der overige leden van de comm. van fabricage, dat
de bezoldiging van den bouwmeester en den
directeur der gasfabriek wèl aan elkander gelijk
behoorden te zijn, de geopperde bedenking vol
doende wederlegd.
Aldus schriftelijk voorbereid, komt het voorstel
in de openbare raadszitting. Daar brengt plot
seling het raadslid, dat in de comm. van fabricage
het voorstel schriftelijk bestreden had, eene vol
ledige akte van beschuldiging tegen den gemeente
bouwmeester te berde. MCt. van 31 Oct. jl.)
Zijn zedelijk en maatschappelijk gedrag laat,
volgens deze beschuldiging, te wenseben over;
de wijze waarop hij zijne onderhoorigen, de inge
zetenen die met hem in aanraking moeten
komen, de aaunemers van gemeentewerken enz.
behandelt, verdient afkeuring; zijne ontwerpen
voor die werken en hunne uitvoering leveren
stof tot aanmerkingen op. Hij is niet de on
afhankelijke technische raadgever van burg. en
weth., maar de machinale uitvoerder hunner
bevelen. Ben en ander vordert, in plaats van
belooniug, dringend verbeteringhet raadslid, dat
als lid der comm. van labricage tot de benoeming
van den bouwmeester heelt medegewerkt, ver
klaart die thans te betreuren en acht het bestuur
der godshuizen, dat aen gemeente-ambtenaar het
toezicht over zijne gebot.wen onthoudt n heeft, door
de uitkomst ten volle gerechtvaardigd.
"Watworüt op deze beschuluigingen geantwoord?
Het voorstel tot traktements-verhooging wordt
aangenomen met slechts éen stem tegen want
de heeren Nagtglas en Hurgronje, die mede
tegen stemden, hadden alleen bezwaar tegen het
bedrag. Tegen hét beginsel, dat den gemeente-
bouwmeester wegens zijn ijver en zijne bekwaam
heid eene belooning behoorde toegekend te worden,
stemde alleen zijn beschuldiger, de heer Snijders.
De burgemeester had echter te voren gezegd,
dat men het hem ten goede zou houden indien
hij op de rede van den hetr Snijders, „die eene
bijna zuiver personeele strekking had", niet ant
woordde.
Welnu, indien de raadsleden hiermede tevreden
zijn geweest, wij gelooven te mogen verzekeren
dat de burgerij het niet is. Eu deze ontevre
denheid treft niet in 't bijzonder het hoofd der
gemeente, maar de wethouders, de overige leden
der comm. van fabricage en alle raadsleden. Nu
er gesproken was, moest er geantwoord worden.
Was men daartoe op 'toogenblik niet in staat,
men had de verhooging van de begrooting moeten
afnemen en de beslissing aanhouden. Eene beloo
ning voor ijver en bekwaamheid mocht niet
toegekend worden aan een ambtenaar, op wiens
geuiag en bekwaamheid openlijk, door een raads
lid dat meer dan de meeste anderen in de gele
genheid gesteld is over zijne werkzaamheden te
oordeeleu, onbeantwoorde aanmerkingen gemaakt
waren.
Het behoort geenszins tot onze taak, den
gemeente-bouwmeester tegen de ingebrachte be
schuldigingen te verdedigen. Maar wij willen niet
nalaten te wijzen op eenige zwakke zijden in het
betoog van den heer Snijders, ten bewijze dat
hetgeen door ons verlangd wordt, inderdaad niet
moeilijk te doen ware geweest. Wij laten de
insinuatie omtrent het zedelijk en maatschappelijk
gedrag van den ambtenaar buiten beschouwing.
Een raadslid moest zich onthouden van, onder
den dekmantel zijner onschendbaarheid, beschul
digingen te uiten, die in den raad niet thuis
behooren, die niet gestaald kunnen worden
en die hem, op eene andere plaats, aan aan
raking met den strafrechter of aan andere onaan
gename gevolgen zonden bloot stellen. Maar
waarom werd den heer Snijders de eisch niet
gesteld de feiten en gevallen, die hem stof tot
zijue aanklacht leverden, in bijzonderheden op te
geven, met vermelding zijner gegevens en redenen
van wetenschap Men had dan over de vertrouw
baarheid der bronnen kunnen oordeelen, waaruit
hij zijne inlichtingen geput heeft; mea had kunnen
nagaan in hoever zijne beschouwing wellicht
eenzijdig of bevooroordeeld geacht, en of tegenover
haar niet eene andere gesteld behoorde te worden.
Zender ons met het werk te belasten, dat de
taak der toehoorders van den heer Snijders ware
geweest, meeneu wij te mogen zeggen dat tot het
vermoeden, dat diens beschuldigingen op eene
eenzijdige beschouwing gegrond zijn geweest, aan
leiding bestaat. Een gemeente-bouwmeester is tegen
over aannemers, leveranciers en werkbazen in eene
verhouding geplaatst weke hem, bij strenge op
vatting van zijn plicht, vele vijanden moet
bezorgen. Strenge plichtsbetrachting wordt in-
tusschen van hem gevorderd. Indien nu toegegeven
moet worden dat ook hierin overdrijving mogelijk
is, dat de moeilijkheid der verhouding, zonder
plichtverzuim, door tact, welwillendheid en recht
vaardigheid verlicht, daarentegen door ruwheid,
wispelturigheid en willekeur onnoodig verzwaard
kan worden, dan blijft het toch eene waarheid
dat overmaat van onafhankelijkheid in dtn ver
tegenwoordiger der gemeente tegenover hare
werknemers tot de vergefelijke gebreken, tot de
défauts de ses qualités, behoort. Yooral, zou meu
zeggen, in 't oog van een raadslid, dat van den
zelfden ambtenaar, tegenover zijne onmiddellijke
chefs, eene zoo groote mate van zelfstandigheid
verlangt. Er zijn gemeenteraden, in welke een
slecht getuigenis van de zijde der leveranciers
en aannemers als de beste aanbeveling voor den
gemeente-bouwmeester gelden zou.
Ware aan den bestrijder van het voorstel van
burg. en weth. en volstrekt niet alleen van den
persoon des bouwmeesters, de eiseh gesteld
om het terrein der algemeenheden te verlaten, een
ander gewenscht doel ware daarmede tevens be
reikt. De heer Snijders treedt, o. a. blijkens
zijne openlijke verklaringen in de kiezers-verga
dering van 13 Juli dezes jaars, gaarne op als de
vertegenwoordiger van hetgeen hij noemt „het
burgerlijk element", als de behartiger niet
sltchts van de groote, maar ook van de „kleine"
belangen. De populariteit, welke hij daarmede
zoekt te verwervenware goedkoop gekocht
indien zij slechts betaald werd met het vleien
van wat vooroordeelen en het overbrengen van
wat eenzijdige klachten. Moest het hem veel
waard zijn, te kunnen bewijzen dat hij de gunst
zijner medeburgers n iet door deze middelen zoekt
te verkrijgen, het algemeen belang ware gebaat
indien gebleken was dat een raadslid w e 1 zich
aan een dergelijk misbruik van zijne positie
schuldig had gemaakt.
Zooals de zaak nu behandeld is, komt geen
enkel belang tot zijn recht. Het voorstel van het
dagelijksch bestuur blijft, even als het besluit van
den raad, onder den druk eener onopgeloste tegen
werping, die er de beweegreden van wegneemt;
de goede naam van een ambtenaar blijft onder den
smet eener aanklacht, welke aan zijne zedelijke
kracht tot verdere plichtsvervulling afbreuk doet;
de achtenswaardigheid van een raadslid blijft onder
de verdenking van zonder afdoende bewijzen een
ambtenaar verdacht te hebben gemaakt, die buiten
etaat was zich te verdedigen.
Het is niet aan ons te besiisseu of het spreken
van den heer Snijders in dit geval de waarde van
zilver heeft gehad. Dat echter het zwijgen zijner
hoorders beneden die van goud is gebleven, dur
ven wij wel verzekeren.
Eenige jaren geleden werd door den minister
van marine voorgeschreven dat officieren, die
zwarigheid maakten als lid van een krijgsraad een
eed af ie leggen, vrij waren, zonder opgave van
redenen, om met een belofte te volstaan.
De tegenwoordige minister is verleden jaar op
deze bepaling teruggekomen en heeft niet alleen
gelast dat ieder, met uitzondering der doopsge
zinden alleen, moet zweren, maar ook het formulier
en de wijze van eedsaflegging voor Christenen en
Israëlieten, nauwkeurig voorgeschreven.
Van waar ontleent de regeering de bevoegdheid,
vraagt het Handelsbladom aldus do w e t-
t o 1 ij k e voorschriften omtrent de eedsaflegging
op eigen gezag aan te vullen
*§int Maartensdijk, 1 Nov. De aardappelen
zijn hier dit jaar puik te noemen en daarbij is de
opbrengst groot, waarvan het blijde gevolg is,
dat de prijzen laag zijn. Voor beste jammen
betaalt men f 2.50 a f 2.75 per H. L., terwijl de
blauwe, waarvan sommige veel door de ziekte
geleden hebben, 2 a 2.25 gelden.
*TIiolen, 1 Nov. Het oorspronkelijke plan om
de te bouwen nieuwe school in te richten voor
500 leerlingen, is gewijzigd moeten worden, door
dat de regeering de vergunning daartoe gewei
gerd heeft. Zij zal dus slechts 400 leerlingen
bevatten. Daar echter het aantal schoolkinderen
grooter is, zal een gedeelte der nu bestaande
school geschikt gemaakt worden voor 100 kinde
ren, terwijl het overige gedeelte in orde zal
gebracht worden voor de normaalschool.
Axel, 1 November. Tengevolge van het in
de vorige vergadering van den gemeenteraad
genomen besluit om nadere inlichting te
vragen betrekkelijk de alhier op te richten
normaallessen, werd heden behandeld een brief
van den distriets-schoolopziener, houdende ken
nisgeving, dat er uitzicht bestaat, dat door de
regeering eenige rijkstoelagen aan die instelling
zullen worden verbonden. In weerwil vau dit
berieht, dat als eene toestemming kan worden
beschouwd, verklaarden zich 5 leden voor en 5
tegen, zoodat het nemen van een besluit tot een
volgende vergadering werd uitgesteld.
Terseke, 1 November. De verzendingen van
oesters zijn hier in vollen gaDg, hetgeen o. a.
blijkt uit het betrekkelijk aanzienlijk aantal van
640 berichten, dat in de maand October aan het
telegraafkantoor behandeld werd. Door den ge
ringen aanslag in 1879 zullen de leveranciers niet
aan alle aanvragen kunnen voldoen, en de koopers
de weinige groote oesters elkander moeten betwis
ten, of zich met oesters van tweede grootte, z. g. n.
twijfelaars, moeten tevreden stellen. De prijzen
zijn dan ook dezen winter hoog.
Tot inlichting van de belangstellenden in het
lot der schipbreukelingen van de Koning der Ne
derlanden, wordt medegedeeld dat niet vóór den
3en ot 4en November op Ceyiou tijding van de
Tschagos-eilanden kan ontvangen worden met het
op den 22en October jl. daarheen vertrokken stoom
schip Beady.
Met grooten luister en onder algemeene deel
neming werd gisteren te 's Hertog^nboeeh het
feest gevierd der 25jarige ambtsvervulling van
jhr. mr. P. J. Bosch van Drakestein, commissaris
des konings in Noord-Brabant.
Nadat de vergadering der provinciale staten was
geopend, werd de zitting geschorst, en begaven
zich de leden in een aangrenzende zaal, waar de
uitreiking plaats had van het geschenk der inge
zetenen van Noord Brabant. Het bestaat in een
prachtig milieu de tablevan gedreven zilver. De
heer Diepen bracht den jubilaris de gelukweuschen
der staten op dezen gedenk waardigen dag over.
De commissaris des konings betuigde zijn dank
voor de vele big ken van toegenegenheid, die hij
had ontvangen en gaf de verzekering, het welzij n
der provincie en van hare ingezetenen steeds te
zullen voorstaan.
Door gedep. staten van Gelderland is in plaats
van den ingenieur C. L. M. Lambrechtsen, tenge
volge van diens benoeming in Zeeland, op de
voordracht van adjunct-ingenienr van den water
staat in eerstgenoemde pioviucie geplaatst de
ingenieur W. K. Behrens, te Nijmegen.
De afdeeling Levensverzekering van de vereeni-
ging Eigen Hulphoeft gedurende den korten tijd
van haar bestaan (ruim 2 jaren), eene groote
vlncht genomen. Wij vernemen toch, dat voor
een kapitaal is verzekerd van ƒ921,275, hetgeen
wel als een bewijs kan aangemerkt worden voor
de solide grondslagen, waarop de onderneming
berust. (Arnh. Ct.)
Op de voordracht voor hoofdingenieur van den
prov. waterstaat in Noord-Holland zijn geplaatst
B. Höogenboom, rijks-ingenieur te Hoorn, en J.
Scholtens, kapitein-iugenieur te 's Hertogenbosch.
De recht streeksche berichten uit Zuid-Afrika
loopen tot 11 Oct. De zaak van het Hollandsch
in het Kaapsch parlement gaat steeds vooruit en
vóór het einde der volgende zitting wacht men
de wet tot wijziging der constitutie ten behoeve
van het gebruik van het Hollandsch. De be
vordering van het onderwijs in die taal wordt
sterk aangeprezen. Over de Transvaal wordt
veel geredekaveldvrij algemeen deukt men dat
het best is geweest de conventie als proef aan te
nemen. Het Transvaalsehe blad De Volksstem
hoopt, dat als werkelijk bezwaren gegrond moch
ten bevonden worden, de Britsche regeering later
tot wijziging zal overgaan. De inwendige zaken
eisohen vooreerst regeling, vooral de kerkelijke,
onderwijs en spoorwegen.
Te Amsterdam is een Zuid-Afrikaansche
Handelmaatschappij tot stand gekomen. Haar
kapitaal zal li millioeu bedragen, verdeeld in 5
seriën van 300.000, waarvan de eerste geheel en
de tweede voor de helft volteekend is.
Commissarissen dezer maatschappij zijn mr. R.
van Rees, te Amsterdam, F. A. Holleman, te
Oirterwijk, en J. L. L. Tilanus, te Vriezenveen.
Directeuren E. J. Koch, J. P. Koch en J. P. van
der Tholl. De eerstgenoemde vestigt zich in de
Transvaal, de tweede in Londen; de derde zal
te Amsterdam, den hoofdzetel der maatschappij,
het beheer voeren.
De Indische Oids over November bevat: Aan-
teekeniugen omtrent Indië 's verhouding tot Ne
derland, door dr. F. C. L. Wijnmalen.Een slot
woord over de le Atjeh-expeditie, door generaal
Booms. De afschaffing der pantjen-diensten,
door G. F. C. Rose. De personeele diensten
der inl. bevolking op Java en Madoera, dooreen
ambtenaar bij het binnenl. bestuur. De Mang-
kasaren en Boegineezen, door R. van Eek.
Feuilleton Voor twee jaar met verlof, door Sally m
Overzicht van het koloniaal verslag over 1881,
Varia, Critiek, Berichten enz.
De 10e aflevering van het maandblad De
Natuur (uttg. J. G. Broese te Utrecht), is voor een
groot deel aan de electriciteits-tentoonstelling te
Parijs gewijd. Behalve de daarop betrekking
hebbende afbeeldingen en opstellen, bevat zij bij-
diagen over de Rigi- en Vesuvins-spoorwegen, de
Dechen-holen en dé valleien van deRnhrendeLeune,
over smelten en stollen, over het Zilver- en het IJzer-
bekje Spermesles Cantans en S. malabarica),
beuevens de voortzetting der zeer interessante
„natuurkundige proeven met eenvoudige toestellen."
Eigen Haard geeft in no 4 4 een gravure
naar Bakker Korff's geestige schilderij De nieuwe
Dienstbode, terwijl in den tekst de novelle van
Keiler, Onze Kinderen en die van mr. W. J. ten
Hoet, Bomerswaal, worden voortgezet.
e Globe over November bevatBeelden uit
Elzas-Lotharingen. Charlott9 Brontê Curret
Bell). Vineta en de Jumsvikingers. Graaf
en gravin Circourt.
Door de verzending van afl. 7174 van
Becker's Wereldgeschiedenis voor het Volkver
taald door prof Jongeneel, is van dit belangrijke
werk de afdeeling Nieuwste Geschiedenis voltooid
en zijn van de Nieuwe Geschiedenis (&.Qcl V) negen
vellen druks in handen der inteeken aars gekomen«
ONDERWIJS. Benoemd tot leeraar aan de R. H.
B. S. te Zaltbommel D. Ingerman, thans assistent
aan de rijks-landbouwschool te Wageningen.
Benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te
Heereuveen, voor éen jaar, J. Uijee.
