124® J.
N®. 247.
■gang.
Donderdag
20 October.
ZIJN VROUW,
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Ad ver ten tién: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de l ublicité G, L. Daubk Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Middelburg, 19 October.
FjsxjxXaiL.B'roisr.
Novelle van Marie van Redwitz.
De Vereen, van en voor NedIndustrieelen heeft,
in vervolg op een adres van 9 Maart jt, ander
maal den minister van waterstaat gewezen op de
stoornis, door den storm van 1415 dezer in
het telegrafisch verkeer gebracht en op „de enorme
teleurstelling en onberekenbare stagnatie en ver
liezen, welke handel en nijverheid dientengevolge
moeten verduren."
</Over gansch Duitschland, schrijft de Vereen.
hestaat dit ongerief niet meer, sedert zijne ondergrondsche
kabels, ter gezamenlijke lengte van 5,463,950 kilometer
(in 58 maanden gelegd) van Koningsbergen tot Straats
burg, van Einden tot JBreslau, van Thorn tot Aken reiken.
Wij neten zeer wel, dat het werk ruim achttien millioen
gulden heeft gekost, maar daarmede zijn dan ook (gezwegen
van het rijksbelang) 221 steden gehaat. Voor veel minder
dan een tiende dier som zou de verbinding te maken zij^
dia wij de eer hadden uwe exc. in Maart dezes jaars aan
ta bevelen. Het doet ons leed, dat (zooveel ons bekend)
aan den eenparigen wensch van zoovele handelscollegien
en dien van onze vereeniging, die de eerste geweest is,
geen uitvoering werd geschonken 1 De herhaling van de
aanleiding daartoe, toen de zware ijzel, nu de storm
bewijst, dat wij in ons volste recht waren toen wij uwe
exc. met zeer bescheiden aandrang trachtten te bewegen om
door den aanleg van een ondergronds-net eene nieuwe
stoornis in dit verkeer zooveel mogelijk te voorkomen.
Maar u. e. houde het ons ten goede zoo wij heden ander
maal ons verplicht gevoelen haar op de noodzakelijkheid
te wijzen, om, in dit opzicht, zonder verder uitstel Duitseh-
lands voorbeeld te volgen, zij het dan ook slechts, voors
hands, op de beperkte schaal, boven aangegeven. De
tonnen gouds welke dit werk mag vorderen, zullen ruim
schoots worden gedekt, en er is geen twijfel aan, de
volksvertegenwoordiging zal niet minder dan de natie
zelve, uwe exc. dank weten voor het besluit waarbij deze
aanleg biunen den kortst mogelijken tijd zal worden ver
ordend. Handel en nijverheid zien reikhalzend daarnaar
uit. In dezen tijd van gespannen concurrentie is een
onverstoorbaar telegrafisch verkeer voor beide hoofdtakken
van Nederland's volksvlijt eene levensvraag."
Dit adres is eeue bevestiging van den wensch,
door ons dadelijk na den jongsten storm en ook
bij vroegere gelegenheden reeds uitgesproken.
Wij zouden dan ook geen aanleidiug hebben
er iets aan toe te voegenmaar kunnen de
opmerking niet weerhouden dat dit adres uit
gaat van dezelfde vereeniging, waarvan de heer
Em. Koeehlin voorzitter en de heer O. O. E. d'En-
gelbronner secretaris is, welke in de onlangs te
Utrecht gehouden vergadering van afgevaardig
den van kamers van koophandel enz. in eene
uitvoerige memorie de wenschelijkheid der be
scherming van handel en nijverheid, door fiscale
maatregelen, tracbtto aan te toonen,
Nu het om een ondergronds-telegraafnet te doen
„Daar komen nu mijne Cyprioten/' zei
Richard, „alle uit dezelfde grove, roodachtige
zandsteen van het eiland gehouwen."
Elson bekeek de stnkken éen voor éen, met
het bovenlijf voorover gebogen en de handen op
den rug.
„Gij hebt hier prachtige exemplaren," zei hij
glimlachend.
„Ja," sprak Kichard, naderbij komende, „de
goden van het eiland lieten aan schoonheid veel
te wenschen over; maar verder zijn het onschul
dige, beminnelijke wezens, die er vooral bij mane
schijn zeer belachelijk uitzien. Dan moet gij hier
eens gaan wandelen, te midden van dit gezelschap
lachende godengij zult zien hoe grappig dat is
en wat zij dan voor slimme gezichten zetten.
Die stijve, bijna Assyrische gestalten zien er dan
uit alsof zij zich ondanks hun voorgewende stijf
heid en deftigheid, bang en speelsch wilden
verstoppen en door hunne kleine Chineesche oogjes
gluren zij over de vooruitstekende jukbeenderen
pn zien, met een spotachtigen lach om den spitsen
s, zijn het weder de belangen van handel en
nijverheid, door welke eene aanzienlijke uitgaaf
gerechtvaardigd moet worden.
Wij zijn het met de wenschelijkheid dier uit
gaaf volkomen eens. Maar dubbele bescherming
gaat niet aan. Aau den eenen kant door be
schermende tarieven de massa der bevolking
dwingen meer voor hare inkoopen te betalen, ter
bevoordeeling van onze nij verheid, en aan den
anderen kant op de schatkist steeds wissels trek
ken in 't belang derzelfde nijverheid, op die
manier worden èn de particuliere beurzen èn de
algemeens kas voortdurend aangesproken ter
wille van onze industrieelen. De nijverheid is een
onzer nationale belangen, maar niet het natio
nale belang. Zij is er om de natieniet de natie
om haar.
Wij vertrouweQ dus dat de Vereen, v. e. v.
Industr., naarmate zij met meer grond op indi
recte bescherming van handel en nijverheid,
door verbetering van verkeer- en vervoermiddelen
enz. aandringt, haar wenschen naar indirecte
bescherming, door tarieven, zal laten varen.
Multatuli geeft in zijn studie Over Specialiteiten
aan het brood, dat in Nederland gebakken wordt,
den onvriendelijken naam van„halfgaar gebak
ken watten, met krijt, koper, aluin, geile melk,
vitriool eu oudsche eieren".
Het oordeel is hard en zeker, althans zóo in
't algemeen genomen en vooral wat de verschil
lende bijmengsels betreft, overdreven. Maar dat
er, ook ia ons land, dikwijls over het brood ge
klaagd wordt en een Nederlander buitenslands
gewoonlijk het voornaamste voedingsmiddel sma
kelijker vindt dan in zijn vaderland, is zeker.
Daarom mag het als een bewijs van zelfkennis
en tevens als eene kaos op verbetering aange
merkt worden, dat 88 bakkers uit verschillende
gemeenten te Amsterdam een Bakker abond hebben
opgericht, die zich o. a. ten doel stelt
„Het op de hoogte stellen van de uitvindingen
eu hulpmiddelen, teneinde daardoor brood, koek
en banket beter en voordeeliger aan het publiek
te kunnen leveren.
„Van tijd tot tijd scheikundige onderzoekingen
te doen van meel en andere door hen gebruikte
waren, om zoo tevens het nuttige en gezellige
der bijeenkomsten van de leden te bevorderen.
„Het welzijn van bedienden en gezellen ter
harte te nemen."
De bond is ook voornemens„met alle gepaste
middelen het oprichten van maatschappijen voor
broodfabrieken tegen te gaan, dewijl het deze
meer te doen is om hooge rente dan om het
voordeel der burgerij".
Nu, daar zijn de bakkers „specialiteiten" voor.
Zij zien natuurlijk niet gaarne dat een ander zich
met hun vak bemoeit. Maar over het „voordeel
der burgerij" kan deze, zouden wij denkeD, beter
mond, op het menschenkind dat tusschen hen
doorwandelt, neder. Ik doe het vaak voor mijn
genoegen het is alsof zij elkaar dan geheimen
toefluisteren en zóo gichelen dat men meê moet
achen, al wil men ook nog zoo ernstig blijven."
„Hoe komt het dat bijna aan allen de
lneus ontbreekt?" vroeg Elson.
„Die zijn zeker vroeger afgeslagen, toen de
goden in ongenade geraakten. Dikwijls ge
beurt het ook bij het graven. Wanneer het
gezicht naar boven ligt is de neus altijd in gevaar
en wordt dan ook meestal geschonden. Alleen
wanneer het beeld met den neus in het zand ligt
is hij te redden."
Elson begon opnieuw de beelden te bekijken.
„Kom nu," zei Kichard vooruitgaande, „hier
zgn wij bij het huis en hier in de zuilengalerij
bewaar ik mijne kostbaarste schatten."
Zij stonden voor een breed houten huis van
éen verdieping, dat met een zekeren zwier ge
bouwd was en waarvan de terrassen met slinger
planten begroeid waren. Zij klommen een paar
treden op, totdat Kichard zijn gast in de breede
zuilenhal, waarin beelden eu torso's opgesteld
waren, staande hield.
„Hier zijn mijne beste stukken," zei hij,
„wel is waar ook uit dezelfde ruwe stof vervaar
digd, doeh het werk is door den Griekschen
smaak gewijzigd. Deze hier zijn de opschriften
door welker bekendmaking wij het eerst in brief-
zelve oordeelen. In dat opzicht ga men dus
liever met den Bakkersbond niet te rade.
De zeer opmerkelijke uitkomsten van de statis
tiek der meting van de lotelingen gedurende de
jongste 18 jaren, waarop wij in ons nommer van
14 dezer de aandacht onzer lezers vestigden,
worden ook in den Economist over September-
October medegedeeld.
De redactie van dit tijdschrift acht deze statistiek
de opmerkzaamheid waardig van de medische
wereld en van alle deskundigen in volksgezondheid.
„Sedert wanneer, vraagt zij, dagteekent
deze gunstige progressie en zijn er vermoedelijke
uitkomsten aau te wijzen, waaraan zij redelijker
wijze kan worden toegeschreven?
Dezelfde aflevering van genoemd tijdschrift
bevat een belangrijk opstel, zijnde een plan tot
conversie onzer nationale schuld, door J. J. Wee-
veringh; artikelen over den nieuwen Maasmond,
door J. W. Gooien; over het verband tusschen
rijks- en gemeente-belastingen, door A. D. van
Assendelft de Coninghover de Ned. bank en
de Duitsche rijksbank over het verleenen van
pensioen aan 's rijks burgerlijke ambtenaren,
door D. J. A. Samot; over het laudbouw-verslag
van 1879benevens verschillende opgaven en
berichten.
Aan EDgelsche, bladen, tegenover welke in dit
opzicht minder geheimhouding in acht genomen
wordt dan tegenover de Nederlandsche, zijn de
volgende mededeelingen ontleend ten opzichte der
werkzaamheden van de internationale visscherij-
conferentie te 's Gravenhage.
De door onzen Haagsehen oorrespondent reeds
genoemde voorstellen, door Engeland gedaan voor
de visscherij op de Noordzee, zijn grootendeels in
de vorige week goedgekeurd. Het ontwerp is
aan de goedkeuring der zeven verschillende re
geeringen onderworpen en vermoedelijk zal deze
week een internationale regeling tot stand komen.
Het ontwerp telt 26 artikels. Daarbij wordt
voor elke visschersboot de verplichting opgelegd
een nummer en merk te voeren, met den naam
van de haven waar zij thuis behoortevenzoo de
boeien, vaten en netten. De scheepspapieren
moeten den bouw en tonnemaat van het schip
nauwkeurig aanwijzen en de namen vau reeder
en schipper. De visschers zijn verplicht hun
papieren te vertoonen aan de bevelhebbers van
kruisers eu andere aangewezen overheden. Er
zijn strenge bepalingen gemaakt omtrent de uit
oefening der visseherij in elkanders nabijheid
het weghalen en doorsnijden van netten en de
teruggaaf vau gevonden voorwerpen. Het toe
zicht wordt opgedragen aan kruisers en agenten
van elke natie, die met elkander in betrekking
treden. De bevelhebbers der kruisers krijgen
macht van scheidsrechters. De rechter in elk der
wisseling zijn gekomen. Maar het wordt donker,"
vervolgde hij, „en morgen hebt gij nog tijd in
overvloed om hier rond te kijken; ik heb de
paarden eerst tegen overmorgen besteld." Dit
zeggende geleidde hij Elson de breede, met bloe
men versierde houten trap op, in een ruim ver
trek, dat hij hem als zijne logeerkamer aanwees.
Het was reeds elf uren toen de heeren nog op
het terras zaten te rookeu en te praten. Zij
hadden veel te vertellen wat beiden belang in
boezemde; want ofschoon zij elkaar heden voor
het eerst ontmoetten, voerden zij toch sedert een
jaar een drukke correspondentie over wetenschap
pelijke vraagstukken.
„Gij hebt uw tijd. hier goed besteed," zei
Elson, „toen ik uwe opstelleu las, verbeeldde ik
mij dat de schrijver een man van minstens mijn
leeftijd moest zijn en ik was dubbel verwonderd
toen uwe bloedverwanten mij u als zoo dweepziek,
bijna aan het phantastisehe grenzende, beschreven.
Nu vind ik noch het een noch het ander in u."
„In mijn jeugd moet ik wel zeer overdreven
denkbeelden gekoesterd hebben, maar men
blijft niet eeuwig jong en de strijd met het leven
maakt ook bezadigder. Wanneer gij mij nader
leert kennen vindt gij wellicht nog sporen van
die zwakheid, maar practisch ben ik toch reeds
geworden, dat zult gij moeten toegeven, als gij
de inrichting mijner groote huishouding leert
kennen» Mijne aanteekeningen over de opschriften
landen heeft de bevoegdheid overtredingen van de
conferentie te straffen, met verdubbeling bij herha
ling, behoudens verplichting tot schadevergoeding.
Verder wordt voorgesteld de regeling ook uit
te strekken tot het Engelsehe kanaal, de Atlanti
sche Zee en de toegangen tot de Oostzee. Elk
der contracteerende regeeringen zal aan de wet
gevende macht de noodige maatregelen tot
uitvoering voordragen.
Behoorde vóór weinige jaren een goede Hol-
landsehe tooneel-voorstelling hier ter stede tot
de zeldzaamheden, thans is zij niet alleen een
geregeld voorkomend verschijnsel iu onze winter
vermakelijkheden geworden, maar wordt ons ook
tot vergelijkende tooneel-studie gelegenheid ge
geven. Zoo stellen wij ons althans de opvoering
voor, die het Rotterdamsche gezelschap van den
heer Van Zuylen hier Vrijdag komt geven.
Dezen troep, waar goede krachten en vooral
goede traditiën bewaard zijn gebleven, in het
blijspel aau 't werk te zien, zoo spoedig na da
voorstelling door de artisten van Het Ned. Tooneel,
lijkt ons zeer belangwekkend.
Bovendien bekennen wij, met alle sympathie
voor Het Ned. Tooneel, de geestkracht van den
heer Van Zuylen te waardeeren, die uit afkeer
van monopolie in de kunst, zich met een eigen
gezelschap wil staande houden. Dat verdient,
ook uit erkentelijkheid voor het vroeger ons door
dit gezelschap geschonken genot, ondersteuning.
Ook de keus der stukken belooft eene interes
sante vergelijking. Na de hedendaagache Duit
sche blijspelkunst, welke wij door de herhaalde
opvoering der stukken van Moser en L'Arronge
vrij wel kennen, de fijne en geestige scherts van
Alfred de Musset en het meer actueele blijspel
van Victorlen Sardon. Inderdaad, als de verta
ling goed en de opvoering verdienstelijk is, een
traktatie voor fijnproevers van het dramatisch
banket.
Zierlkzee, 18 Oct. De storm welke den
14 en 15 dezer heeft gewoed, veroorzaakte aan
de zeeweringswerken in Schouwen en Duiveland,
vooral aan de zuidzijde dezer eilanden, groote
schade, zoodat een der ambtenaren, welke meer
dan 40 jaren bij het waterschap Schouwen dient,
nimmer zoodanige verwoesting in de werken aan
zijn distriet ondervonden heeft. Vooral aau het
district Borrendamme leden de rijs- en steen-
glooiingswerken groote schade; maar ook aan den
Zuidhoek en den polder de Vier bannen van
Duiveland is zij niet gering en ofschoon de licha
men der dijken in geen direct gevaar hebben
verkeerd, was het toch gelukkig, dat de wind
naar het Noordwesten omliep en dat de vloed in den
namiddag van den 14 dezer niet hooger dan omtrent
1 M. boven gewoon hoogwaterpeil kwam. De eb
daalde des nachts tot omtrent gewoon hoogwater-
zult gij ook voor degelijk werkhonden. Wanneer
gij hier uwe phönieische taalkunde voltooien wilt,
stel ik deze tot uwe beschikking want zoodra
ik van uw voornemen hoorde, toog ik onmid
dellijk aan het werk om die in orde te brengen."
„Komt daar niet iemand?" vroeg Elson na
een poos, door het geluid van voetstappen op
merkzaam geworden, in den tuin kijkende.
Richard zag dat het geen zijner bedienden was
en wachtte tot de persoon naderbij kwam om hem
aan te roepen.
„Mijnheer," antwoordde een boef in verbas
terd Griekscb, „mijnheer, op mijn akker, eèn
kwartier hier van daan, hebben wij een standbeeld
gevondenwilt gij het niet komen zien Het
is zeer schoon en de oogen alleen zijn zóo
groot dit zeggende toonde hij een geweldige
vuist.
Richard zei lachend tot zijn gast hoe weinig
men op de overdrijving dier lieden aankon.
„Zij denken allemaal, hoe grooter hoe beter;—
overigens," voegde hij er op en neder loopendei
bij „men kan nooit weten of de opgraving teek
niet wezenlijks iets goeds aan het licht gebracht
heeft. Ik zal bevel geven dat men mijn paard
zadelt."
„Wilt gij dan van avond nog uitrijden
■vroeg Elson verbaasd.
„Gij denkt zeker dat men hier op het eiland
geen concurrentie te vreeaeu heeft. Maar wezenlijk^
