N<>. 229.
124® Jaargang.
1881.
Donderdag
29 September.
De baronnen van Gemperlein,
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 5/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité O. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Middelburg, 28 September.
©oes, 27 September. Heden bad alhier de
uitreiking plaats der op de van wege de afdee-
ling Heinkenszand der Zeenwsehe landbonw-
maatschappij dezen zomer gehouden tentoonstelling
van landbouw en veeteelt behaalde medailles en
getnigscbriften.
Tholen, 27 Sept. Nader verneemt men dat
het plan der Amsterdamsche firma, die concessie
schijnt te willen aanvragen tot het leggen van
een stoomtram van Brouwershaven door de
eilanden SchouwenDuiveland en Tholen, niet
is dezen door te leggen tot Bergen op Zoom,
maar slechts tot Tholen en dan aan te laten slui
ten aan den door den heer A. Daverveldt aan te
leggen tram van het Tholensche veer naar Bergen
op Zoom. Ondertnsschen zal er waarschijnlijk
nog heel wat gewikt en gewogen moeten worden,
eer er concessie aangevraagd en verleend wordt.
IV
MIDDELRURGSOHE COURANT.
Het Floralia-concert dat den 22en dezer wegens
het ongunstige weder uitgesteld moest worden, is
gisteren avond uitstekend geslaagd.
Meer dan 1200 personen bewogen zich door den
fraai geïllumineerden tuin, terwijl het muziek
korps onzer dd. schutterg verdienstelijk een schoon
programma uitvoerde.
Bij dit concert had zeker menigeen van een
deel van het publiek wat meer aandacht gewenscht
of, zoo dit te veel gevergd is van niet-muzikale
personen, dan toch dat men een ander niet zou
hinderen. Vooral bij de Herinnering aan Die
Sehöpfung en tijdens het tweede deel van het
programma werd door de levendigheid van som
migen veel gemist.
In de concert-polka, die tot vervanging van
no. 7 van het programma werd uitgevoerd,
hoorden wij met genoegen nogmaals de solo voor
piston, vermoedelijk de laatste die de heer De
Lange hier zal voordragen, wijl het door hem
aangekondigd afscheids-concert wegens gebrek aan
deelneming niet zal doorgaan.
Het door den heer Hendrickx van Antwerpen
vervaardigde vuurwerk voldeed uitstekend; de
prachtige kleuren, waarvan deze vuurwerkmaker
bet geheim schijnt te bezitten, kwamen tegen den
donkeren hemel tot haar volle recht en geen
enkel stnk mislukte.
Niemand van de bezoekers zal dan ook onvol
daan den tuin van het Schuttershof hebben ver
laten.
Lijst van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
verzonden door het postkantoor Middelburg ge
durende de 2e helft der maand Augustus 1881.
W. Hutte, Amsterdam, C. J. van de Velde,
Brouwershaven, J. Bijlsma, Leeuwarden, Masee,
Botterdam; door het hulpkantoor Veere, J. Stolk,
Nienwerkerk.
De voorzitter jhr. mr. C. van Citters wenschte
de bekroonden geluk met de verworven onder
scheidingen en sprak den wensch uit, dat deze hnn
een prikkel zonden zijn, om op den ingeslagen
weg voort te gaan. Voorts bracht hij een warm
woord van dank aan de commissiëD, die het
afdeelingsbestunr zoo krachtig hebben bijgestaan
en daardoor veel bijgedragen hebben om deze
MARIE YON EBNER-ESCHENBACH.
ill
Ka een tweede pauze zei Frederik met een
geheel ongewoon zachte stem: „Ik smeek n,
geneer n niet; zeg het mij in vertrouwen, juffrouw
Kurzmichel wie is het, gij weet
„Baron, gij hebt van vertrouwen gesproken,"
antwoordde juffrouw Kurzmichel, boog een weinig
voorover en legde geheel hulpeloos, als zag
zy van allen verderen weerstand af, de handen
in den schoot „wanneer gij van vertrouwen
spreekt, dan is het uit, dan kan ik slechts kort
en bondig antwoorden, het is de griffier.
„Niet mijn bijna had de baron zich
in zijn eerste blijdschap versproken. Zoo, de
griffier? a ha, dus de griffier?" Hij Was zonderling
te moede. Eigenlijk was bij blij, maar men kan
zich geen weemoediger blijdschap voorstellen.
Hg haalde diep adem, als van een zwaren last
bevrijd, en wierp een blik vol smartelijke teeder-
heid naar de deur, waardoor Lode wijk zoo even
verdwenen was.
tentoonstelling, de meest uitgebreide die nog te
Goes werd gehouden, te doen slagen.
Daarna werd besloten dezen winter een
vijftal lezingen te doen houden en wel drie daar
van te Kapelle, Nisse, en Borselen, waar de heer
Marlet als spreker zal optreden.
Tot onder-voorzitter is benoemd de heer J.
Vermet, Sen., te 's Heer-Arendskerke, tot pen
ningmeester, de heer J. J. Van Weel te Wol-
phaartsdijk; tot bestuursleden de heeren C. J.
Labrijn te 's Gravenpolder en S. H. Overman te
's Heeren hoek, de laatste in plaats van den heer
H. Minnaard.
Arnemulden, 27 Sept. Door den raad
dezer gemeente is het vergunningsrecht voor
den kleinhandel in sterken drank vastgesteld op
20 voor iedere 100 huurwaarde der lokalen
waarin die handel wordt gedreven.
Sint Maartensdijk, 27 Sept. De hoop,
die men in het begin van den zomer koesterde
dat de aardappelen bevrijd zouden big ven van de
ziekte, is niet verwezenlijkt. Tengevolge van het
natte weer, zijn ze weer even erg aangetast als
in andere jaren. Vooral de blauwe, doch ook de
jammen lijden er door. Op sommige plaatsen zal
de zuivere opbrengst slechts 1/4 van de werkelijke
zijn.
Door den staats-secretaris, hoofd van het de
partement van buitenlaudsche zaken der republiek
van de V. S. van Noord-Amerika, is aan den
Nederlandschen minister van buitenlandsche zaken
een telegram van dankzegging gezonden voor de
betuigingen van rouwbeklag der beide kamers
van de staten-generaal. Het luidt als volgt:
The touching condolence of the Netherland
States-General is deeply grateful to the bereaved
family of president Garfield and is warmly ap
preciated by this government.
(get.) BLAINE.
Er bestaat gelegenheid tot verzending van brieven
enz. naar Oost-Indie, door middel van het stoom
schip Limburgwaarvan het vertrek uit Rotter
dam op 1 October is bepaald.
„Juffrouw Kurzmichel, zei hij, „wilt gij mij
een dienst bewijzen?"
„O baron, wat slechts in de macht eener
fatsoenlijke vrouw
„Tot eene onfatsoenlijke zon ik mg niet
wenden," viel Frederik in, schoot zijn stoel
dichter bij den haren en zag haar onbeschrijfelijk
goedig en vriendelijk aan. „De dienst waarom
ik u verzoek, is dezeWanneer mijn broeder u
ooit mocht vragen aan wien juffrouw Lina haar
hart verloren heeft, zeg dan dat is een geheim,
en juffrouw Kurzmichel, sterf liever, dan dat
gij het hem verraadt. Zweert gij my dat, juffrouw
Kurzmiehel
„Ik beloof het," zei de groote vrouw, en
hief daarbij het hoofd op als een moedig sol
daat in een kogelregen: „Belofte is een eed,
baron."
„Waarom ik dit van u verlang, moet ik u,
neem mg niet kwalgk, nu en altijd ver
zwijgen."
De rentmeesters vrouw antwoordde eenvoudig
en edel
„Baron, ik behoef het niet te weten."
Met ongeveinsde bewondering reikte Frederik
haar de hand„Ik geloöt u, gg zijt een brave
vrouw!" riep hg uit en stond op, „ik zeg het
immers, gg hebt zoo iets iets antieks, juffrouw
Knrzmichel, iets Romeinsch."
Juffrouw Kurzmichel maakte een dienaresse
Behalve naar Batavia wordt met deze gelegen
heid mede eene brievenmaal naar Padang verzonden.
De brieven enz., bestemd om met het genoemde
stoomschip te worden verzonden, behooren op 1
October vóór zeven uren 's avonds te Rotterdam
aangekomen te zyn.
De pokken breiden zich te Amsterdam uit. In
Angnstus kwamen 6 gevallen voor en in Septem
ber was het getal aangetasten tot 9 gestegen. In
Augustus stierf een der lgders en in September
ook een.
Door burg. en weth. van Brielle was in de ver
ordening op het vergunningsrecht volgens de
drankwet voorgedragen een artikel luidende
„De benoemde schatters en herschatters, als
mede hun plaatsvervangers, zyn verplicht, alvorens
dienst te doen, in handen van den burgemeester
den volgenden eed (belofte) af te leggenIk
zweer (beloof) enz., zooals dat in de minis-
teriëele circulaire nader is omschreven.
Daaraan was toegevoegd een tweede alinea,
luidende:
„De betrokken personen, die dezen eed of be
lofte hebben af te leggen, zgn vry in de kenze
van het formulier der eedsaflegging, zonder opgave
van redenen, mits zg éen van de twee in de
vorige alinea vermelde formulieren („Zoo waarlijk
helpe mij God almachtig" of „dat beloof ik")
volgen."
Door den heer Stemberg werd voorgesteld die
tweede alinea te schrappen en in de eerste alinea
in te lasschen de woorden „overeenkomstig hnn
godsdienstige gezindheid".
Nadat de stemmen in de ochtendzitting gestaakt
hadden, werd des avonds het amendement niet 6
tegen 4 stemmen aangenomen en het artikel ver
worpen, tegen welk laatste ook de beide wet
houders stemden.
In de September-kroniek van dr. Bronsveld in
Waarheid en Vrede lezen we over de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam:
„Met groote belangstelling hebben wg gelezen
het verslag van de te Rotterdam gehouden ver
gadering van de leden en voorstanders der Ver-
eenigingde Vrije Universiteit enz.
„Op ons heeft dit verslag den indruk gemaakt
alsof de moeiiykheden, welke men ontmoet om
het opgevatte plan te doen slagen, grooter bHjfeen
te zijn dan men zich had voorgesteld. Duideiyk
geconstateerd is het nu, dat „de tonne gouds"
door den achtbaren grijzen Elout bij de inwijding
der Universiteit op tafel gelegd, geen feestgave
was, maar het geheele bedrag van tot dat uur
ingekomen giften. Ik spreek van die som niet
met geringschatting, maar ik weet, dat de wgze
waarop zij werd aangeboden, de gedachte dat
zij eene verrassing was, niet buitensloot. Er was
en verliet de zaal, het gemoed vol van onstui
mige gevoelens.
Frederik begaf zich naar de laan achter het
slot, waar zgn broeder, zonder hoed, met hevige
gebaren op en neder stormde en hem ontving
met de woorden
„Alles wegen wie is er de schuld van
Gijom uwentwil heb ik mijn geluk ver
zaakt, mijn geluk en dat van het meisje dat mij
zoo onbeschrijfelijk lief had
„Dat lief had, ja, ja," herhaalde Fre
derik, en hij dacht
„Arme kerel!"
De buurvrouw met wie de baronnen het meest
verkeerden, was de douarière Von Siebert, de
eigenares van Perkowits.
Deze dame voerde gedurende bijna een halve
eeuw den schepter op het goed, dat haar echt
genoot haat had nagelaten. Zeer jong weduwe
geworden, bewaarde zy steeds haar onafhanke-
lgkheid en het aandenken aan haar gemaal. Zij
verliet de plaats niet meer waar zij twee jaren
met hem gewoönd had en hertrouwde ook niet,
ofschoon het haar niet aan gelegenheid daartoe
ontbroken had.
Perkowits vormde de oosteljjke grens van de be-
mêer schijn en onwaarheid bij die plechtigheid.
„Dr. Kuyper heeft met alle kracht aangedrongen
op meer geld. Hg is inmiddels naar Schotland
gegaan, en hoopt van daar niet met ledige handen
terug te keeren. Voor het „Christenvolk" in
Nederland is zulk een aankloppen in den vreemde,
dunkt mg, beschamend en verootmoedigend. Het
seminarie te Depok (ofschoon niet wat men noemt
gereformeerd) ontving uit ons land bgna drie ton
aan kapitaal. Zou men hieruit mogen afleiden
dat deze ouderneming, hoewel met al de veer
kracht van dr. Kuyper aanbevolen en in exploi
tatie gebracht, niet by zonder valt in den geest
van ons volk De Christelijke school te Haarlem
alleen bezit grooter kapitaal dan de Vrije Uni-
versiteit, welke volgens het zeggen van haren
eersten rector over eenige millioenen moet kunnen
beschikken.
„Het verslag boezemde mg eenig medelgden in
met den „buitengewonen hoogleeraar" Fabius.
Schleiermacher zeide eens, dat een gewoon hoog
leeraar niets buitengewoons en een buitengewoon
hoogleeraar niets gewoons zegt; maar de hoog
leeraar Fabius zegt tot heden niets, daar hg geen
toehoorders heeft voor zijn juridische lessen. Ik
vernam ook nog niet dat de heeren De Geer, Keu-
chenius en Lohman zich hebben aangeboden om een
juridische faculteit te vormen. Reeds dit feit doet
mij dikwerf vragen is het met deze „universiteit"
wel ernst? Waarom zendt ook de heer Nonhebei,
die nog onlangs in bet openbaar en opzettelgk
de Vrije Universiteit aanbeval, zgn zoon niet naar
Amsterdam, maar naar Léiden? Ik noem bier
dien geachten leeraar uit Middelburg, omdat hij
zich voor genoemde stichting bg anderen zooveel
moeite geeft, en hy éen uit velen is. Is de theo
logische faculteit te Amsterdam niet schitterend
bezet, en welke gereformeerde zon niet willen, dat
zgn zoon tot haar lessen door mannen als de
heeren Kuyper, Rutgers, Hoedemaker, Dilloo,
straks bijgestaan door dr. Woltjer, werd voorbe
reid? De heer Nonhebei wacht toch niet tot dat
het hospitium gereed is?
„Hoe vele studenten telt nu de Vrije Unieer
siteit Wat dr. Kuyper uit het Album mededeelt,
laat steeds aan duidelgkheid te wenschen over;
Er was een tyd, dat er bijna Sof 6 studenten
waren. Daar zyn er afgevallen, 8 werden inge
schreven bleven zij getrouw Dus hoe vele
alumni zijn er nu Die het weet moet het zeggen.
„Velen zouden gaarne weten aan welke con-
fessioneele voorwaarden dr. Wolfjer is gebonden.
Ik hoorde verzekeren dat hy volstrekt niet is
gebonden geworden door hetgeen art. 2 van de
statuten der Vereeniging eischt, namelgk dat zijn
ouderwijs zal staan, „geheel en uitsluitend op den
grondslag der gereformeerde beginselen." Misschien
ontsteekt bij gelegenheid van dr. Woltjer's op
treden de Heraut hieromtrent wel eenig licht.
zitting der Gemperleins en sprong met een bosch
en drie akkers, als even zooveel punten, in het
hart van Wlastowitz. Het was een onaangename
grensscheiding, die allerlei botsingen tusschen de
buren onvermgdelgk maakte. Een omvergereden
paal, een scheefgetrokken voor geven zelfs den
vreedzaamste aanleiding tot twist en afgunst.
Maar het droeg niet weinig bij tot veraangena
ming van den omgang en tot verhooging der
wederzgdsche achting. De douairière was een
levendige vrouw van zeventig jaren. Evenals de
markiezin Dudevant, met wie Lodewgk haar gaarne
vergeleek, vreesde zij niets zoozeer dan verveling;
bepaalde de waarde der menschen naar de mate
der hulde die zg haar brachten en eischte van
iedereen volle waardeering van haar niet alle-
daagsch verstand. Daarentegen was zij, in tegen
stelling met haar beroemd evenbeeld, licht te
vermakenzij wist ook een middelmatige grap
te genieten en bekommerde zich. in het minst
niet over de ergernis dergenen op wiens kosten
die gemaakt werd. Zij liet zich over het algemeen
weinig in met de gevoelens van anderen en had
nog de ouderwetsche beschouwing dat „een goed
mensch" slechts eene beleefde uitdrukking voor
„domkop" was./
IndeoogenvaU mevrouw Yon Siebert die gewoon
was ook in landbouwkundige vragen als het orakel
van de buurt beschouwd te worden, waren dé
„jonge Gemperleins" tallentvolle dillettantea, Zij
