Gemengde Berichten.
Laatste Berichten.
BUITENLAND.
Benoemingen en besluiten.
ukivïesiteiteh'. Benoemd aan de rijks univer
siteit te Groningen mr. P. W. A. Cort van der
Linden, commies-griffier van de tweede kamer, tot
hoogleeraar in de faculteit der rechtsgeleerdheid,
om onderwijs te geven in de encyclopaedic der
rechtswetenschap, de staathuishoudkunde, de
statistiek en de staatkundige geschiedenis; tot
leeraar aan die universiteit mr. J. A. Teilegen,
advocaat en plvv. kantonrechter te Groningen, om
onderwys te geven in het Romeinsch recht.
pensioenex. Op pensioen gesteld, ton bedrage
vaH 1495 's jaars, de kap. van het 4e reg. iuf
M. H. J. M. van bon.
Onderwijs.
Marine en leger,
Algemeen Overzicht.
Het Conscience-feest.
is, voor politie-zaken, in twee ai deelingen plns
Seheveningen als derde, gesplitst. Dit is een toestand
die gebrekkig toezicht ten gevolge moet hebben.
Het schijnt dan ook dat er geen verbetering
zal komen, vóórdat men, met uitbreiding van het
ager personeel, vooral voor den nachtdienst, een
reorganisatie heett ingevoerd, waarbij de hoofd
commissaris werkelijk do leiding vaD de zaken
erlangt voor de geheele stad. Is dit, met behond
van de tegenwoordige titels, niet mogelijk, dan
stelle men voor do commissarissen hoofdinspec
teurs in de plaats en „onthoofde" den hoofdcom
missaris. Dit is geen degradatie die de commis
sarissen nopen zou zich terug te trekken en
indien zl) het al deden, zon het misschien nog
het meest gewenscht zijn om tot een beteren
toestand te komen.
Men ziet met groote belangstelling de discussies
over deze aangelegenheid in den gemeenteraad te
gemoet. Het is te wenschen dat men daar nn
eens „spijkers met koppen" zal slaan. Al te
dikwerf gebeurt dat in de vergaderingen onzer
vroede mannen niet.
Uit onze korte aanteekeningen over het dier
kundig station te Napels blijkt reeds hoezeer in
het weekblad D> Natuur (uitgave J. G. Broese
te Utrecht) naar actualiteit, de groote zaak voor
ieder periodiek geschrift, gestreefd wordt. Dit
valt nog meer in 't oog wanneer wij den geheelen
inhoud van het jongste nommer nagaan. Wij
vinden daarin beschrijvingen en duidelijke af
beeldingen o. a. van de snelschryfmachine, door
den Italiaan Michela uitgevonden, bij het Italiaan-
■che parlement in gebruik gesteld, in het Fransche
beproefd en vermoedelijk bestemd om eenmaal de
«nelschrijvers te verdringen. Het is een toestel
In den vorm van een klavier met witte en zwarte
toetsen, waarvan de hefboomen op loodrechte
staafjes werken, welke op eene voortschuivende
■trook papier teekens drukken. Die teekeus
stellen de klanken der lettergrepen voor, welke
door den bespeler van het klavier worden afge
luisterd. Het werktuig heet daarom terecht
fono-stenografische machine, d. i. klank-snelschrijf-
werktuig. Een geoefend persoon kan hiermede
200 woorden in de minunt opteekenen, hetgeen
meer dan noodig is, dewijl de vlugste sprekers
slechts 180 woorden uitbrengen. Een strook van
een palm lengte bevat een langen volzin; het
afgedrukte is, na eene korte oefening, gemakke
lijk leesbaar en onduidelijk schrift komt, zoo lang
het werktuig in orde is, in 't geheel niet voor.
Een ander onderwerp van actueel belang is
„de groote komeet van 1881", van welke o. a.
wordt medegedeeld dat zij zich op den 19en Juni jl.
het „dichtst bij de aarde, namelijk op 41.5 mil-
lioen kilometer afstand ervan bevond.De snelheid
harer beweging bedroeg 166,516 kilometer in het
uur. Volgens de uitkomsten der spectraal-analyae
veronderstelt men dat hare kern bestaat uit eene
lichtgevende vaste of vloeibare massa, welke
echter ook zonnelicht terugkaatst. De kern schijnt
omringd nit een nevelachtig omhulsel, dat gloeiende
koolwaterstoffen en misschien ook cyaanverbin-
dingen bevat, welke gassen onder den invloed
der zonnewarmte uit de kern te voorschijn komen,
waardoor bet veranderlijke omhulsel en de gol
vende pluimen der kern ontstaan. Omtrent den
staart weet men niet anders te gissen dan dat
deze uit een hoogst fijn verdeelde stof bestaat,
die even als de kern, deels eigen deels terugge
kaatst licht verspreidt.
Dat ook de electrische verschijnselen en werk
tuigen in De Natuur een voorname plaats beklee-
den, behoeft na al het gezegde, met het oog op
de Parijsche electriciteits-tentoonstelling en de
algemeene aandacht welke aan het electrische
licht geschonken wordt, nanwelijks vermelding.
Wij willen er alleen nog bijvoegen dat de afbeel
dingen zeer duidelijk blijven en in den tekBt de
eischen van een voor het groote publiek bestemd
weekblad geenszins uit het oog verloren worden.
Onder voorzitterschap van dr. Egeling is te 's
Gravenhage de 6e algemeene vergadering der
Vereentging voor Lijkverbranding gehouden. Uit
het verslag bleek dat 44 leden bedankt en 23
nieuwe zich aangesloten hadden.
Het fonds om lijkovens te bouwen, is steeds voor
uitgaande; einde 1879 bedroeg het f 10600,02i W.
S.; het saldo van het dienstjaar 1880 ad f 1482
zal erin worden gestort.
Er werd medegedeeld, dat te Zurich de wette
lijke bezwareD, die daar de verbranding tot nn toe
in den weg stonden, nit den weg waren geruimd;
vandaar dat tot de oprichting van een Siemenschen
oven zal worden overgegaan. Op voorstel van het
hootdbestuur werd besloten, als blijk van sym
pathie aan Zurich f 100 aan te bieden. Tot
leden van het hoofdbestuur werden herkozen dr.
J. B. Kan en dr. F. J. Dupont en gekozen dr.
J. Rutgers, A. L. H. Ising, dr. J. Teixeira de
Mattos, dr. S. Hoogewerff, P. H. Hngenholtz en
J. Yoüte Cz
De vergadering besloot, dat men het volgende
jaar te Zntfen zoude bijeenkomen.
m»mtm iii' ...I
fiOHUïïkeimes. Op verzoek, eervol ontslag
verleend aan G. H, Rakebeeke, als 2e luit. by het
3e bat. rustende schutterij in Zeeland. Voorts
benoemd by die schutterij 3e bat., tot len luit.
H. J. de Raad, thans 2e luit.; tot 2en luit. mr.
K. Rembges; 4e bat., tot majoor-kotnmandant
Bi G. Hammacher, thans le luit.-adj.
(Zie laaitio berichten van gisteren.)
BELASTntGEK. Benoemd tot ontv. der reg. en
dom. te Sluis, P. H. Velsen, thans ontv. der
reg. g. a. en der dom. te Middelburg.
Zie laatste berichten van gisteren.)
Benoemd tot ontv. der reg. en dom.te Elburg,
J. Caland, thans te Gennep; te Gennep, J. Brune,
thans sarnnmerair.
Driewegen, 26 Sept. Benoemd tot onder-
wyzer aan de openbare lagere school alhier de
heer B. Polderman, te Poortugaal.
De luit. t/z. 2e kl. D. J. Boom, nit Oost-Indië
in Nederland teruggekeerd, is op nonactiviteit
gesteld.
Vlisslsigen, 27 Sept. Gisteren avond werd
onze stad verontrnst door het geroep van brand,
waarop een brandspuit en het brandpiket der
schutterij uitrukten. Het bleek echter sleet ts
een binnenbrand te zijn in een hnis op de Groote
Markt, welke spoedig gebluscht was.
De heeren fl. C. Bosscha, ingenieur-werk
tuigkundige, en J. C. Evers, telegraaf-inspecteur
bij de staatsspoorwegen, zijn van wege de Expl.
maatschappij afgevaardigd naar de tentoonstelling
van eiectriciteit te Parijs, ten einde de vordering
dezer wetenschap na te gaan in hare toepassing
op het seinstelsel, bij de spoorwegen voor de
veiligheid van het verkeer in gebruik.
De heer Henri Havard beschrgft in het
Handelsblad een zilveren beker van 73 cM. hoogte
en 2,65 kg. zwaarte, die zich in 't bezit van den
heer C. Seidler, te Nantes bevindt. De beker is
meer stevig dan fijn, is vrij lomp en, naar ver
houding tot zijne grootte, zeer zwaar en kostbaar.
De opschriften luidenOpenining van de nieuwe
academy of schouwburg met het spel Gijsbrecht
van Am&til in de maant Decembris 1637 en op
den voet: Aen Eicolaes van Kampén beJcwaem
bouwmeester. Ofschoon dit stuk door sommigen
voor namaak aangezien is, houdt de heer Havard
het voor echt en vervaardigd door een graveur,
die blykens de fout in het woord „opening," niet
goed met de taal bekend was.
Uit Leeuwarden wordt onder dagteekening
van 25 Sept. gemeld: De spoortrein, die heden
voormiddag te 9.15 van Harlingen hier moest
aankomen, is niet ver van het station, op de brug
van de Sneekervaart ontspoord. Er scheen iets
aan de brng te haperen, de brugwachter gaf het
sein, dat ook door den machinist werd bemerkt,
doch het was te laat om den trein te doen stilstaan.
Even voorby de brug bad de ontsporing plaats
met zoodanig geweld, dat de locomotief kantelde,
en ala in den grond geperst werd. De tender
wagen, de bagagewagen en de drie voorste wagens
werden zwaar beschadigd en meerendeels tegen
elkander gedrukt; de beide achterste wagens
leden niet zoo erg. Als door een wonder bekwam
niemand eenig letsel. Het personeel van de
locomotief wist er nog bijtijds af te spriDgen en
de reizigers waren in de achterste wagens gezeten.
In de aehterste ccupé van het rijtuig, dat op den
bagagewagen volgde, zijn de banken nagenoeg
geheel tegen elkander gedrukt, zoodat indien er
zich meusohen in hadden bevonden, de gevolgen
vreeseiyk zouden zijn geweest.
Het grootste gedeelte van den trein staat ont
spoord op de brug. Alles vertoont, evenals een
deel van den weg, een beeld van de grootste
verwoesting. De brug is aanmerkeiyk gezakt en
zal misschien wel door een geheel nienwe moeten
worden vervangen.
De reizigers naar en van Harlingen worden tot
waar de weg goed is, gevoerd en moeten dan
overstappen.
De brugwachter aan de brug te Akkrum, waar
Dinsdag avond een ongeval met den spoortrein
plaats had, is geschorst.
Zondag bevatte het officieele blad van het
groothertogdom Luxemburg een besluit, waarbij
werd opgeheven de bepaling dat de biljetten der
Banque nationale wettig betaalmiddel zijn bij de
rijkskantoren. Maandag staakte de bank hare
betalingen en werd zy in staat van faillissement
verklaard. De staat is crediteur voor meer dan
twee millioen en de bank had voor een bedrag
van by na drie millioen aan biljetten van gering
bedrag loopen, welke zich voor een groot deel
in handen van werklieden bevinden. De bank
wordt als het ware belegerd door houders van
biljetten, en het is noodig om haar met de gewa»
pende macht te bewaken.
In Mooltan, eene belangryke stad van de
Engelsch-IndiBche provincie Penschab, hebben
ernstige ongeregeldheden plaats gehad. Reeds
lang sluimerde er kwaadwilligheid tusschen de
Mohamedanen en de Hindoes, welke uitbrak ter
gelegenheid van nieuwe Voorschriften omtrent het
slachten van vee, De Hindoes verbrandden de
moskeeën en de Mohamedanen namen wraak door
het vernielen der Hindoe-tempels. Engelsche
troepen herstelden de rust, en men meent dat de
zaak geen verdere gevolgen zal hebben. Men
maakt zich echter in Engeland steeds zeer be
vreesd, en niet zonder reden, wanneer het opge
wekt godsdienstig gevoel der Hindoe's tot feite
lijkheden overslaat.
Graaf Campello, de kanunnik van St. Peter,
die tot de belijdenis der methodisten is bekeerd,
zal eene levensbeschrijving van zichzelve uitgeven,
waarin ook de verklaring zal voorkomen dat de
schrijver met een aantal andere hooge geestelijken
getracht heeft eene hervorming van het pausdom
tot stand te brengen en eene vereeniging op te
richten teneinde erkenning te verkrygen van het
recht der geestelijkheid en van het volk om den
paus te verkiezen. De staatkunde van Leo XIII
deed echter Campello alle hoop verliezen en
bracht hem tot bet besluit om de Roomsche kerk
te verlaten en zyn verder leven te wijden aan
de verdediging der evangelische waarheid.
De koning der Grieken is zijn nieuw grond
gebied gaan bezoeken. Zondag ging bij op reis
naar Arta, waar hij een paar weken denkt te
vertoeven.
's Gravenhage. Benoemd tot leeraar in
de beschrijvende meetkunde aan de H. B. S.
voor jongens alhier, B. J. H. Haitink, leeraar
aan de H. B. S. voor meisjes te Middelburg.
Het bericht dat de Transvaalsche volksraad de
couventie met de Engelschen heeft verworpen,
was gisteren morgen opgenomen in de Standard,
doch gisteren namiddag nog niet door een regee-
ringstelegram bevestigd. Het is dus mogelijk dat
het onjnist is, hoezeer het waarschynlijker kan
geacht worden dat het waarheid bevat. Want in
den regel zyn de berichten van dezen correspon
dent vertrouwbaar geweest, en hij bevindt zich
te fort Amiel, naderbij Pretoria dan een der
andere beriohtgevers, hetzij van de Londensche
dagbladen, hetzy van Reuter. Daarenboven geven
sommige uitdrukkingen in de toespraak waarmede
de president, de heer Kriiger, de vergadering
opende, geen groot denkbeeld van de algemeene
tevredenheid der Transvalers met de conventie.
„Wy kunnen ons niet vleien met de hoop, zeide
het driemanschap bg monde van Paul Kriiger,
dat de conventie u in al hare bepalingen tevreden
stelt; ons doet ze het niet." Is het bericht juist,
dan vangt er weder een tyd van nieuwe verwik
kelingen aan, welke moeiiyk ten bate der Trans
vaal knnnen zijn, welks bewoners zich dan vrijwillig
hebben teruggebracht iu den toestand vóór het
begin der onderhandelingen, en het schijnt zeer
onzeker of de Engelsche regeering nog tot verdere
concessies zal te bewegen zgn. Vóór het bericht
echter bevestigd is, hangen de beschouwingen
erover in de lacht.
De Russische bladen bevatten thans de volledige
mededeeling van de nieuwe nkase des keizers.
Het is eigenlyk niet meer dan eene samenvoeging
en rangschikking van verschillende maatregelen
nu en dan tijdens de door nihilisten geschapen
troebelen genomen. Tweeërlei staat van beleg
wordt ingevoerd.
De minste graad, welken wy kleine staat van
beleg willen noemen, geeft aan de gouverneurs
der provinciën het recht om alle openbare en
bijzondere bijeenkomsten te verbieden, zekere
handelB-en nij verheidsinstellingen te sluiten en aan
bnrgers het verblijf in eene stad gedurende
zekeren tijd te ontzeggen. Bovendien knnnen zy
de politieke strafprocessen aan den gewonen
rechter onttrekken en naar de krijgsradenverwij
zen, terwijl zy de openbaarheid der zittingen
mogen opheffen. Onder dit stelsel mogen de plaat
selijke hoofden van politie en de officieren der
gendarmes, zonder hooger administratieve of
reehterlgke ambtenaren te raadplegen, ieder die
verdacht wordt van politieke misdrgven of van
deelneming aan ongeoorloofde genootschappen,
gevangen nemen en veertien dagen opgesloten
houden, terwijl zg tevens het recht hebben overal
huiszoeking en verzegeling te doen.
Zijn deze middelen niet voldoende om de orde
te bewareD, dan kan een ander stelsel worden afge
kondigd, waarbij de gouverneur der provincie
den titel van directeur-generaal verkrijgt en
voorzien wordt van alle rechten welke een
legerbevelhebber in tyd van oorlog toekomen. Die
macht kent geen grens. Zulk een gouverneur kan,
bijvoorbeeld, volgens de letter der nkase, vaste
goederen der burgers in beslag nemen, „wanueer
deze zich in het beheer hunner goederen schuldig
maken aan eene nalatigheid welke gevaarlijk kan
worden voor de openbare orde." Deze gouverneur
kan, bij administratief besluit, straffen opleggen
tot drie maanden gevangenisstraf en drieduizend
roebels boete, zonder dat daarvan eenig beroep
mogelgk is. Hy kan alle drukwerk verbieden en
alle inrichtingen van onderwys sluiten.
Slechts Óen voorrecht, vroeger feitelijk door hen
genoten, ontzegt de nienwe nkase aan deze dic
tators, namelijk het vervoeren van schuldigen of
verdachten naar Siberië, dat vroeger menigmaal
by eenvoudigen administratieven maatregel, zonder
vorm van proces, geschiedde. Czaar Alexander
III heeft verordend dat een afzonderlijk daarvoor
Ingesteld rechtscollege oordeelen moet over het
lot van de personen welker verbanning door het
administratief gezag wordt gevraagd. In deze
rechtbank worden twee leden door den minister
van jnstitie en twee anderen door den minister
van binnenlandsche zaken benoemd terwijl zij
slechts verbanning van hoogstens vijf jaren kan
uitspreken.
Er zijn uitvoerige berichten ontvangen omtTent
de overwinning van emir Abdnr Rahman, waaruit
blijkt dat zij aan een zijden draadje heeft gehan
gen. Donderdag morgen had het gevecht reeds
eenigen tijd geduurd. Ayoeb had da regimenten
van Kaboel, die bij eene vorige gelegenheid tot
hem waren overgeloopen, in de achterhoede ge
plaatst, achter meer vertrouwbare troepen. Deze
kerels, hetzij met eene gewoonte van verraden
behept, hetzij eene oude genegenheid voor hunne
vrienden van Kaboel voelende ontwaken, openden
eensklaps het vuur op de ruggen der voor hen
staande troepen van Ayoeb, die daardoor
volkomen in de war geraakten en op de
vlncht sloegen. Daarmede was de slag beslist.
Kandahar opende zijne poorten voor den over
winnaar, eu Ayoeb vluchtte naar Herat, waarheen
Abdur Rahman hem denkt te volgen om zyne
macht voor goed te vernietigen.
De byeenroeping der kamer maakt in Frankrijk
de gemoederen nitermate warm. Er heeft zich
een gerucht verspreid dat de regeering denkt
over den 28en October, terwijl reeds 14 of 15
October de mandaten der nieuwe leden van kracht
zijn. „Wat, roepen een aantal bladen nit, wilt
gij, zwak ministerie, snel versleten lieden, wilt
gij nog twaalf dagen langer zonder de verheven
contröle der kamer ons land besturen Quos
ego Wegiagen doen wij u toch, maar als
ge zoo dictatoriaal handelt, dan wordt ge zonder
verwyi op stal gezet." De Parijsche heeren van
de uiterste linkerzijde achten het land in gevaar
en zullen een manifest aan het volk richten. Een
appel au peuple van de lieden die geen harde
woorden genoeg hebben voor de Napoleons 1 Het
effect is hoogst komisch, maar het drijven is
bedroevend.
Ter aanvalling van betgeen in ons nommer van
gisteren reeds gemeld werd, laten wy hier nog
een en ander volgen.
De heer H. de Veer sprak by het overhandigen
van het prachtige album, door Noord«Nederland's
kunstenaars en letterkundigen aangeboden, eenige
woorden, die hy met zijne reuzenstem in de
klanklooze zaal deed weergalmen. Hij was diep
treffend, omdat het diep gevoeld was wat hij
zeide: „Wanneer ik van den invloed spreek,
dien gij ten goede uitoefent, spreek ik uit eigen
ervaring. Ik was nog een opgeschoten jongen
toen ik u het eerst las en leerde lief hebben. Gij
leerdert my de stroefheid, aan de Noord-Neder-
landsche letteren al te eigen, afleggen. Later las
ik u voor in mijn huiselijken kring aan vrouw
en kinderen, die u leerden beminnen zooals ik het
lang reeds deed. Wij staan hier, een klein comité
dat Noord-Nederland vertegenwoordigtmaar
duizenden ginds als hier achten in u den grooten
sehrijver, den braven man."
Na Couscience 's antwoord was het de benrt
van den beer Hnbrecht, die den feestvierende in
naam van Z. M. den koning der Nederlanden de
gouden medaille van verdienste voor Knnst en
Wetenschappen overhandigde met een passende
toespraak.
Na dezen was de dichter Jan van Beers aan
het woord, die aan het hoofd der afgevaar
digden van den Antwerpschen gemeenteraad
Gonicience verwelkomde in naam zyner moeder
stad.
In zijne redevoering deelde hg een Zaterdag
geucmen besluit van den gemeenteraad mede,
waarby Antwerpen, den door Conscience verrichten
arbeid tot verheffing van den nationalen geest en
tot veredeling van zijne medeburgers erkeunende,
en trotsch op den roem, waarmede hij zijne ge
boortestad overladen heeft, besluit hem een stand
beeld op te richten op het Jezuïeten plein, dit
plein te herdoopen in Conscience-plein, eene op
dat plein uitloopende straat Leeuw van Vlaanderen-
straat te noemen en een marmeren gedenksteen
te plaatsen in het huis waarin de schrijver werd
geboren.
Diep ontroerd omarmde Conscience zijn ouden
vriend, en een treffend Bchoawspel mocht het
heeten, Vlaanderens twee grootste letterkundigen
aldus broederlijk omstrengeld te zien. Conscience
verzocht dat eerst na zijn dood zijn standbeeld
verrijzen zou, indien men hem zooveel eer waar
dig achtte.
Voegen wij er nog by, dat het besluit van den
gemeenteraad van Antwerpen op een groot blad
perkament der Plantynsche drukkery gedrukt was
in statigen tekst met gekleurde hoofdletters.
Iu onze Laatste Beriehten zeiden wij gisteren
dat de Leidsche academie aan Conscience den
titel van doctor honoris causa bood. Dit berustte
op eene vergissing. De te Leiden gevestigde
Nederlandsche Maatschappij van Letterkunde be
noemde den jubilaris tot haar eerelid.
Ten slotte geven wy hier nog plaats aan een
gedeelte der rede, door den heer Van Driessohe,
voorzitter van bet feest-comité, tot Conscience
