N«. 102.
124®
n«.
1881.
Maandag
2 Mei.
De gewijzigde drankwet.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité 0. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL-
Middelburg, 30 April.
■■fey
•f\v'1
MIDDELRIRGSCHE COERANT.
Dank zij hare vervroegde bijeenkomst, zal de
tweede kamer, in de weinige weken welke haar
nog van de verkiezingen scheiden, tijd hebben
om, na afdoening der motie-Keuchenius (inen
ting, in verband tot de zendelingen in Indië),
der interpellatie-De Jong (vee-uitvoer naar
Engeland), en der interpellatie-De Jonge (art.
33 schoolwet), nog het wetsontwerp tot straf
baarstelling der desertie van zeevisschers,
dat betreffende de zeevisscherij en eindelijk
dat tot bestrijding van het misbruik van ster
ken drank te behandelen.
Dit laatste is ongetwijfeld het belangrijkste
onderwerp van wetgeving, dat in dit weinig
vruchtbare zittingjaar onder handen genomen
zal zijn. Immers het wetboek van strafrecht,
op zichzelf veel gewichtiger, moet nog geruimen
tijd wachten alvorens de voorbereidende maat
regelen zoo ver gevorderd zullen zijn, dat het
in werking zal kunnen treden. De rentebelas
ting was meer belangrijk in een financieel dan
in een maatschappelijk opzicht. De wet tot
beperking van het drankverbruik zal in de
eerste plaats de 45.154 personen, die in ons land
van het verkoopen van sterken drank hun be
roep maken, aan nieuwe, tot dusver onbekende
wettelijke regelen onderwerpen, en vervolgens
door sommige harer bepalingen op merkbare
wijze in het maatschappelijk leven ingrijpen.
Als voorbeeld hiervan wijzen wij er slechts op,
dat wanneer eenmaal in eene gemeente het bij
gemeente-verordening toegestaan maximum
aantal drankhuizen aanwezig zal zijn, er geen
vergunning meer tot het openen van extra
gelegenheden tot drankverkoop verleend zal
mogen worden. Niet alleen de dranktenten
op kermissen of op het ijs zullen verdwijnen,
maar ook in de vérverschingslokalen van ten
toonstellingen, landbouw-, muziekfeesten enz.
sal geen sterke drank meer getapt mogen
worden. Geen geringe wijziging voorwaar, in
't karakter onzer openbare feesten 1
Het gewijzigd wetsontwerp, door de regee
ring in Februari jl. ingediend en in 't begin
van Maart door de commissie van rapporteurs
gereed verklaard voor behandeling, is in bijna
alle opzichten, waarin de kamer of de publieke
opinie wijziging verlangde, eene verbetering
van het oorspronkelijke. Een kort overzicht
van de aangebrachte veranderingen zal dit
duidelijk maken.
Verkoop in het klein," onderworpen aan
de bepalingen dezer wet, was volgens het
eerste wetsontwerp de verkoop van hoeveelhe
den beneden de 5 liter. Thans omvat zij
alle hoeveelheden beneden 2 liter.
In het eerste ontwerp werd het aan de
gemeentebesturen overgelaten, al dan niet het
aantal drankwinkels te beperken en werd, met
vriendelijke zorg voor de dranknering, een
zeker minimum van slijterijen bepaald, dat in
elke gemeente moest aanwezig zijn. Thans
wordt een cijfer vastgesteld, waarboven de
gemeentebesturen, in 't verleenen van ver
gunningen tot drankverkoop, niet mogen gaan.
Dat cijfer is naar evenredigheid hooger, naar
mate de gemeente kleiner is. Middelburg
mag op zijne 16000 inwoners 53 drankwinkels
(1 op elke 300) bevatten; maar aan 16000
Amsterdammers worden er slechts 32 (1:500)
toegestaan; terwijl in gemeenten beneden de
10.000 zielen het verhoudingscijfer tot 1250
rijBt. Eene logische verklaring voor deze
verschillende bedeeling zal, in bijzondere ge;
vallen, niet aan te wijzen zijn. Men moet
echter bij het aannemen van al dergelijke
verhoudingscijfers een greep in den blinde
doen.
De gemeentebesturen zijn overigens, volgens
het gewijzigde ontwerp, vrij om zich ook tot
minder dan het hun toegestane aantal vergun
ningen te bepalen.
Het nieuwe ontwerp sluit bepaaldelijk van
de vergunning „uitlocaliteiten in gebouwen
die voor den openbaien dienst worden ge
bruikt (raad-, veer-, tolhuizen dus, sluiswach
terswoningen, gebouwen waar de kantonrechter
zitting houdt, waar de loting voor de militie
plaats heeft enz.)- Een overgangstijd van vijf
jaren is toegestaan, om voor de takken van
den openbaren dienst, die thans in de schaduw
van den jeneverboom geplant zijn, een ander
onderkomen te zoeken.
Ook moet (in 't vorig ontwerp kon slechts)
de drankverkoop verboden worden in de
nabijheid van kazernen, scholen, werkplaatsen,
fabrieken en instellingen van liefdadigheid.
Dat hetzelfde wenschelijk zou zijn in de buurt
van kerken, beweren somtijds booze tongen
doch durven wij niet herhalen.
Vereeniging van winkelnering met drank
verkoop wordt thans verboden, even als het
verhinden der slijterij met eenig openbaar
ambt.
Vele kruideniers en ettelijke gemeente-amb
tenaren (volgens de memorie van toelichting,
253 ontvangers, secretarissen, wethouders en
burgemeesters) zullen in 't vervolg den invloed
van dit verbod ondervinden. Gedurende vijf
jaren na 'tin werking treden der wet blijft
aan hen, even als aan allen die op 'toogenblik
het slijtersberoep uitoefenen, het voortduren
hunner bevoegdheid verzekerd. De heer De
Bruijn Kops stelt echter bij amendement voor,
dien overgangstermijn tot 3 jaren in te krim
pen. Inderdaad schijnt er geen reden om, als de
wetgever eenmaal aangenomen heeft dat be
perking van den drankverkoop noodzakelijk
is, met die vermindering nog volle 5 jaren te
wachten. Aanbeveling, zou het misschien ver
dienen, binnen het overgangstijdvak nog een
tweeden termijn aan te nemen, waarbinnen de
gemeentebesturen zouden moeten uitmaken aan
welke slijters wel en aan welke geen verlen
ging hunner vergunning verleend zal worden.
Deze laatsten zouden daardoor tijd krijgen om
zich op de hun boven 't hoofd hangende ver
andering voor te bereiden.
Op den openbaren weg zal voortaan geen
sterke drank hoegenaamd meer verkocht
mogen worden. Ook dit verbod zal, in den
aanvang, velen onaangenaam zijn. De leden
der Witte Sociëteit in Den Haag zullen onder
de hoornen van het Plein iets onschuldigers
dan jenever of bitter dienen te gebruiken.
Waar de bezoekers wel in de open lucht, „doch
in een afgesloten ruimte" zitten, zijn zij echter
vrij. Dit slaat op de leden van buiten-societei-
ten, of de bezoekers van tuinen, waar getapt
wordt. Wie zijn borreltje drinkt binnen de,
aan de straatzijde des zomers opene, muren van
vele onzer tegenwoordige koffiehuizen, doet
vermoedelijk niets strafbaars. Steekt hij zijn
neus, of liever zijn glas, daarbuiten, dan stelt
hij den koffiehuishouder aan boete bloot.
Vermoedelijk zullen deze bepalingen wel tot
eenige klachten en moeilijkheden aanleiding
geven, alvorens zich een verstandige jurispru
dentie gevestigd zal hebben. „In 't algemeen
belang, zegt de memorie van toelichting, 1
getrooste men zich deze kleine opoffering, voor
zoo ver 't eene opoffering wezen mocht."
Enkele beperking van den drankverkoop door
het daaraan verbinden van de voorwaarde
eener vergunning, werd in 't vorig ontwerp al
gemeen onvoldoende geacht. Men wilde de
vergunning slechts tegen betaling van een zeker
recht verkrijgbaar stellen. Het nieuwe ontwerp
heeft aan dit verlangen voldaan. Het krijgen
der vergunning zal minstens 10 en hoogstens
25 voor iedere f 100 huurwaarde kosten,
met eene vermindering van 25 pet. voor ieder
drankverkooper, die zich verbindt om Zater
dag avond en Zondags niet te schenken.
De bedoeling met deze laatste bepaling is
zeker goed. De Zaterdagavond en de geheele
Zondag zijn kwade dagen voor dronkaards en
drinkebroers. Maar het zijn juist daarom de
beste dagen voor diegenen, die van hen leven
moeten. Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat
een herbergier die, stel, f 400 huur betaalt en
naar de hoogste klasse aangeslagen, f 100 voor
zijn vergunning zal moeten betalen, voor 25
geneigd zal zijn de beste dagen voor zijn
nering ongebruikt voorbij te laten gaan.
Een bezwaar tegen den aanslag naar de
huurwaarde is ook, dat de huurders der beste
lokalen het hoogste, die der vunzigste kroegen,
waar lang niet het minst getapt wordt, het
laagste recht zullen betalen.
De heer De Jonge heeft, om aan deze beide
bezwaren te gemoet te komen, een amendement
voorgesteld. Het denkbeeld daartoe heeft hij
ontleend aan de N. Rott. Ct. Blijkt hieruit,
dat de bemoeiing van „courantiers" met
het werk der wetgeving niet zoo onvrucht
baar is, als de heer Yan Kerkwijk wel eens
beweert, de ingenomenheid van den heer De
Jonge met de voorgestelde staatsbemoeiing tot
bestrijding der dronkenschap, is in een ander
opzicht zeer opmerkelijk. Wij bedoelen ten
opzichte der vijandige houding, door de
Standaard zoo tegenover het oo rspronkelijke als
tegenover het gewijzigde wetsontwerp aange
nomen.
Wordt vervolgd
Op voorstel van de gascommissie wordt door
burg. en weth. van Middelbburg aan den raad
voorgesteld: bet bouwen van eeu nieuwen stoom
ketel en van een nieuwen ijzeren gashouder van
1200 Ms inhoud; het vervangen van den bestaan-
den exhauster door een nieuwen en het aanschaffen
van een reserve-exhausterm, alsmede het aanschaf
fen en aanbrengen van een fabrieksmeter.
De kosten dezer werken worden geraamd op
43.235.19.
Tot deze uitgave kan met gerustheid besloten
worden, dewijl het gasverbruik, op grond der
uitkomsten van de eerste drie maanden, in een
jaar gerekend wordt 34830 Ma meer te zullen
bedragen dan waarop bij de begrooting gerekend
was. Dientengevolge zal het sa'.do der exploitatie
rekening waarschijnlijk ruim ƒ12.800 bedragen,
terwijl bij de begrooting voor rente en afsohrij ving
slechts ƒ10.300 uitgetrokken werd.
In de heden alhier gehouden gewone algemeene
vergadering van het polderbestuur van Walcheren
werd de begrooting voor het dienstjaar 1881 be
handeld, welke in haar geheel op een bedrag van
f 247848.94J is vastgesteld. De kosten der
gewone werken worden geraamd op f 115.192.68,
der buitengewone ad 9487.15 en de kosten der
straat en zandwegen op 8939.89. Van de ge
wone werken zullen volgens de raming voor
113.102.93 worden aanbesteed en voor 2089.75
in eigen beheer worden uitgevoerd.
Het gewone dijkgeschot is geraamd op 216.154.47
en bedraagt 13.50 per hectare schotbaar en 5.30
per hectare vrijland.
Op voorstel van den heer mr. Borsius werd
een crediet van f 100 geopend om aan den heer
P. Lampert, ontvanger van den polder, die op
den 1 Januari 1881, sedert 50 jaren met nauw
gezetheid en ijver zijne diensten aan den polder
bewees, een bewijs van waardeering aan te
bieden.
In een volgend nommer geven wij een meer
uitgebreid verslag.
De St. Ct. bevat de statuten der vereeniging
Eensgezindheid te Goes, ten doel hebbende bevor
dering van gezellig verkeerhet verslag betreffende
den aanleg van ptaatsspoorwegeu over het jaar
1880; en het verslag der rijkscommissie voor
graanmeting en waterpassing, aangaande hare
werkzaamheden in het jaar 1880.
De Moniteur kondigt de overeenkomst af
betreffende de verzending van postpakketten,
gesloten tussehen het Duitsche rijk, Oostenrijk-
Hongarije, België, Bulgarije, Denemarken, Egypte,
Spanje, Frankrijk, Groot-Britannië en Ierland,
Britsch Indië, Italië, Luxemburg, Montenegro^
Nederland, Perzië, Portugal, Kumenie, Servië,
Zweden en Noorwegen, Zwitserland en Turkije.
De Belgische bladen herinneren eraan, dat
Groot-Britanië en Ierland, Britsch-Indië, Neder
land en Perzië, die verklaarden thans nog niet
in staat te zijn om de conventie te teekenen,
dewijl hnn binnenlandsch postverkeer op dit ge
bied nog niet geregeld is, een uitstel voor deze
formaliteiten hebben gekregen tot 1 Juli van
dit jaar.
Het wetsontwerp betreffende de regeling van
den postpakkettendienst in Nederland ligt in tus
sehen rustig op de griffie der tweede kamer, die
2 Mei beginnen zal met de behandeling van inter-
pellatiën, maar den pakkettendienst nog niet op
de agenda heeft geplaatst.
Wij kunnen als zeker mededeelen, dat de heer
W. A. Froger, die met September als lid der
tweede kamer moet aftreden voor het district
Amsterdam, bij de aanstaande Jnniverkiezingen
buiten aanmerking wenscht te blijven. {Hhl).
De kiezersvereeniging Burgerplicht te Amster
dam heeft besloten de voorafgaande gesloten ver
gaderingen ter zake der' candidaturen voor de
verkiezingen af te schaffen, op grond dat de
publieke zaak publiek moet worden behandeld.
Er zullen derhalve alleen openbare vergaderingen
zijn. Weldra zal een vergadering worden ge
houden ter beraadslaging over den politieken toe
stand, met het oog op de aanstaande verkiezingen.
Volgens berichten uit Zuid-Afrika van den 5en
dezer zijn de vijf Nederlandsche geneeskundigen
van het Roode Kruis te Kaapstad op een feest
maal onthaald, waar 90 gasten aanzaten. Alle
uitgebrachte heildronken op Z. M. den koning,
op koningin Victoria, op het Kaapsche parlement,
op Nederland en op de Transvaal getuigden van
groote sympathie voor ons land en voor de zaak
der Transvalers.
De N. R. Ct. betoogt dat er perieuïum in mora
is ten aanzien van de verbetering van den Rot-
terdamschen waterweg. De Great-Eastern Rail-
waymaatschappij dreigt met geheele verlegging
van haar dienst naar Antwerpen, want zij acht
het zeer twijfelachtig dat baar dagelijksche dienst
vol te houden is met de booten van getingen
diepgang, welke zij genoodzaakt geweest is zich
aan te schaffen.
Sempervirenê verneemt met genoegen, dat vef-
schillende eigenaren het zoeken van kievietseieren
op hunne landerijen ten strengste verbieden.
Onbegrijpelijkerwijze zijn de kieviten niet ge
rangschikt onder de nuttige vogels, vermeld in
de wet van 1880.
Toch behooren daaronder wel degelijk de kie
viten en grutto's, die zooveel wormen en ander
ongedierte verslinden; de grutto's voornamelijk
zijn onze trouwste bondgenooten, in het bestrij
den der paalwormen onzer zeeweringen en dijk
werken.
Onze lezers vinden in dit nommer eene adver
tentie van de IJscompagniegevestigd te Maas
sluis en te Amsterdam. Het ijs, door deze com
pagnie geleverd, biedt bij de zuivelbereiding
zoovela voordeelen, dat wij er de aandacht onzer
landbouwers op vestigen.
In het verslag toch, namens het bestuur der
Vereeniging tot ontwikkeling van den landbouw in
Hollands Noorderkwartier, opgemaakt en in de
vergadering van 15 December 1880 voorgedragen
door den heer J. L. T. Groneman, over de proef
neming op het gebied der zuivelbereiding, welke
proefneming werd uitgevoerd te Berkhout in den
zomer van 1880, leest men over het zoetwater
Noorsch ijs het volgende:
„De bereiding met ijs had plaats op de Deen-
ache wijze en leverde op eenzelfde hoeveelheid
