N°. 91.
124e Jaargang.
1881
Maandag
18 April.
Gemengde Berichten.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3jm. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daiibe Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL-
VEEMARKT TE MIDDELBURG.
Middelburg, 16 April.
Hoofdzaken en Bijzaken.
Van ged. staten is bericht ontvangen dat de
Marine en leger*
Rechtszaken.
IlIDDELBIJRGSCHE COURANT
Donderdag den. 21en April 1881van des
Voormiddags 8 tot des namiddags 4 uren.
De burgemeester en ■wethouders,
PICKÉ.
De secretaris,
G. N. DE STOPPELAAR.
Een „bijzaak" noemt de heer P. C. F.
Frowein, in zijn in ons Bijvoegsel geplaatst
opstel, het historisch argument in zake het
grondbezit.
Wij zijn dit met den geachten schrijver een3,'
ofschoon hij, naar 't ons voorkomt, eene juiste
gevolgtrekking afleidt van eene verkeerdelijk
aangevoerde praemisse. Een eenmaal ge
pleegd onrecht wordt inderdaad door eeuwen
lang gebruik niet tot recht gemaaktmaar er
is, in zijn dispuut met den heer Van Houten,
geen sprake van een door de eeuwen besten
digd, maar van een door de tegenpartij ge
loochend onrecht. Volgens den heer Van
Houten heeft, op Nederlandschen bodem, de
overgang van communeel in persoonlijk grond
gebied op „regelmatige" wijze plaats gehad,
waardoor een „onaantastbaar" eigendomsrecht
ontstaan is. Juist het omgekeerde dus van
de socialistische moord- en rooftheorie.
Hieruit volgt dat de heer Frowein ten
onrechte „overeenkomst" tusschen hem en
zijne tegenpartij verondersteltwanneer hij,
op grond van het door beide partijen erkende
feit van het oorspronkelijk communeel bezit,
wil doen gelooven dat beide het eens zijn
omtrent een daaruit af te leiden gevolg. De
heer Van Houten heeft aangetoond hoe uit den
oorspronkelijken aan alle barbaarsche volken
eigen toestand, tengevolge van de natuurlijke
ontwikkeling der maatschappijeen andere
staat van zaken is ontstaan, waarin de een,
Uit vrijen wil, in eigen belang, van zijn recht
op den grond afstand deed, de ander dien in
rechtmatig bezit verkreeg en dat recht op
alle latere bezitters deed overerven. De heer
Frowein licht dien schakel uit de redeneering
en beweert, nu heiden het eens zijn ten aan
zien van het oorspronkelijk algemeen bezit,
dat er ook geen verschil bestaat omtrent het
voortdurend algemeen bezit-r echt. Men zou
met even veel grond kunnen meenen dat
dewijl, in een lang vervlogen tijdperk der ge
schiedenis, b. v. de bloedwraak tot de erkende
rechten van den stam behoorde, zij nu nog,
onder onze tegenwoordige inrichting van jus
titie, politie en staat, een ongeschonden recht
der familiën gebleven is. En indien men 't een
toegaf, zou men ook het ander niet mogen
betwisten
Wij laten echter het ontdekken der overige
punten van „verschil", hij voorgewende „overeen
komst" tusschen de beide partijen, aan onze lezers
over en keeren terug tof de straks toegegeven
stelling. Ook wij beschouwen het historisch
argument voor de beoordeeling van dentegen-
woordigen toestand van het grondbezit als
eene bijzaak; doch op grondeener redeneering,
welke omgekeerd is aan die van den geachten
schrijver. Naar onze meening is de vraag,
öf het bezit van den grond vóór vele eeuwen
al dan niet op rechtmatige wijze verkregen is,
ondergeschikt aan deze andere vraag, of de
handhaving der tegenwoordige bezitters in
hun recht al dan niet in bet algemeen belang
der hedendaagsche maatschappij is. Al konden
al de 10,000 personen, die het 2/3 gedeelte
van den Engelsehen grond in eigendom bezit
ten, op onwraakbare wijze aantoonen dat hun
eerste voorganger, onder Willem den Verove
raar, of gedurende de oorlogen van de Witte
en de Roode Roos, op volkomen regelmatige
wijze, zonder krenking van iemands rechten,
in 't bezit van zijn eigendom gekomen was,
dan nog zouden zij verplicht wezen in een
verkorting hunner geërfde rechten te berusten,
wanneer aangetoond kon worden dat zonder
dien afstand het trotsche gebouw der Groot-
Brittannische maatschappij tot een bouwval
zou worden. Boven ieder recht, geërfd of
verkregen, staat het algemeen belang. Om te
beoordeelen of een maatregel in 't belang van
het thans levend geslacht gevorderd wordt,
behoeven wij geen onleesbare oorkonden uit
het stof der middeleeuwen op te delven, noch
„een menschenleven" te besteden aan het op
sporen der geschiedenis van den grondeigendom.
Maar de socialisten willen een weg op, die
tegenovergesteld is aan den regelmatigen ont
wikkelingsgang der maatschappij. De heer
Van Houten heeft ons dat evolutie-proces doen
zien in zijne schets van het ontstaan van het
grondbezit op Nederlandschen bodem. Ziehier
eene meer omvattende teekening, getrokken
door een hand welke de heer Frowein evenmin
als onbevoegd zal afwijzen, door den heer De
Laveleye, in eene studie over den Engelschen
staathuishoudkundige Cliffe Leslie, in de Revue
d. d. M. van 1 April jl.
»Ecne omwenteling (evolution), van zedelijken en ver
standelijken aard, is waar te nemen in de wijze waarop
de menschen hun behoeften zoeken te bevredigen, eerst
door jacht en kannibalisme, vervolgens door de dieren
aan zich dienstbaar te maken en door het herdershedrijf,
later door den landbouw vereenigd met de slavernij of
de lijfeigenschap, eindelijk door vrijen handel en nijver
heid gepaard aan den loonarbeid. Gedurende den loop
dezer omwenteling vertoonen de gewoonten en 'de wetten
betreffende den eigendom, de beroepen, den arbeid, een
juridisch en staathuishoudkundig karakter, dat achtereen
volgens gewijzigd wordt. In den aanvang wordt de mensch
als opgeslorpt door het gemeenschappelijk leven van den
stam, dat nagenoeg overeenkomt met het leven der cellen
in eene bewegelijke maar vormlooze massa. Men heeft
gemeenschap van grondeigendom en van vrouwen, gemeen
schappelijke verantwoordelijkheid vau den stam, eenvor
migheid en 'gelijkheid van alle handelingen. Het l\jkt op
eene vereeniging van bevers of mieren. Tegenwoordig
treedt ieder individu zelfstandig op, met persoonlijken eigen
dom, persoonlijke verantwoordelijkheid, persoonlijke vrij
heid, huwelijk met éene vrouw, beschikking over zijne
goederen na zijn dood, recht van stemmen en recht spre
ken, en ook met zijne zucht naar verandering en vooruit
gang, welke eene bron is van veel talrijker en vooral veel
sneller hervormingen dan vroeger plaats hadden."
Deze schets wordt door den heer De Laveleye
ter waarschuwing voorgehouden aan de staat
huishoudkundigen der oude school, die op grond
hunner eenmaal ontdekte onveranderlijke „na
tuurwetten," blind zijn voor de eischen van
een aanhoudend zich wijzigenden toestand.
Valt er ook niet iets uit te leeren voor hen
die, met een onvolledig en onnauwkeurig beeld
van het verleden in hun hoofd en een nog
schaduwachtiger voorstelling van de toekomst
voor hunne oogen, déarin het type zien waarheen
de maatschappij, in hare verdere ontwikkeling,
zich richten moet Kunnen ook zij niet, even
goed als de halstarrige aanhangers van het
laisser^aller, hun beeld herkennen in deze he.
schrijving, door den ouden Baco van sommige
wijsgeeren gegeven: „Zij maken denkbeel
dige wetten voor denkbeeldige republiek
en hun betoogen zijn als de sterren:
ze geven weinig licht omdat ze te ver van de
aarde staan
Ziedaar eene der „hoofdzaken" waarom wij
het socialistisch streven als verderfelijk be
schouwen. Waarom wij dan echter eene „bij
zaak", als het historisch argument, tot het
onderwerp van ons betoog gekozen hebben?
Ten deeie om redenen, in ons opstel van voor
acht dagen vluchtig aangeduid. Voorts omdat
eene fout, eene verkeerde méthode in de rede
neering van een tegenstander, beter aange
toond kan worden in een goed begrensd debat
over een punt van ondergeschikt belang dan in
eene redewisseling over algemeene beginselen. Wij
hebben willen doen zien dat sommige stellin
gen, op zeer beslisten toon in socialistische
redevoeringen en opstellen als onomstootelijke
waarheden verkondigd, door een onbevoordeeld
wetenschappelijk man geheel anders beschouwd
worden. Dat doel hebben wij bereikt; want
de sluier der „overeenkomst," waarmede de
keer Frowein het „verschil" zoekt te bedek
ken, is, gelooven wij, te doorschijnend om
een onpartijdig lezer een oogenblik in twij
fel te laten. Hieruit nu volgt het bewijs
eener andere fout in den socialistische n
betoogtrant. Waarom worden woorden ge
bruikt als „moord en roof", wanneer men die
niet kan verantwoorden? Waarom, indien
,men verklaren moet eene schets, waarin van
moord noch roof sprake is, „niet te kunnen
verbeteren," waarom, indien men erkent
dat „het feodale recht in ons land niet zoo
verwoestend gewerkt heeft als in vele andere
landen," waarom zich dan de taal der
volksopruiers in die andere landen tot voorbeeld
gekozen? Weet men niet heter, dan toont
men zijne onkunde. Is men zich van zijne
overdrijving bewust, dan, Wij laten
het invullen van den zin aan onze lezers over.
Men schrijft ons uit den Haag:
Wilde ik u op het voetspoor der welingelichte
correspondenten, waarvan er hier een geheel
korps schijnt te bestaan, eenige geruchten mee-
deelen, onder en zonder reserve, ik zou ditmaal
een zeer langen brief kunnen schrijven.
Een dier geruchten eohter, waarvan zich het
Handelsblad tot tolk heeft gemaakt, wil ik niet
onbesproken laten. Sedert de vorige week heeft
men inderdaad in enkele kringen verteld dat de
heer Vissering voornemens is af te treden en dat
hij den heer Bachiene in den raad van state zal
opvolgen. Wie nu dat gerucht in de wereld
zond, is moeilijk na te gaan, maar ik heb reden
om te gelooven dat het niet op feiten, maar
enkel op geheime wenschen is gegrond.
Het moge waar zijn dat de minister van finan
ciën, na de gebeurtenissen bij de behandeling van
de artt. 7—9 der rente wet, moedeloos geworden,
er een oogenblik aan gedacht heeft zich terug
te trekken; maar na den ministerraad, even vóór
de mededeeling des ministers aan de tweede ka
mer gehouden, heeft de heer Vissering het plan
om af te treden weder laten varen en sedert dat
oogenblik schijnt het hem ook duidelijk te zijn
geworden, dat zonder belangrijke omwerking het
wetsontwerp weder in discussie kan komen.
De eenige vraag zal zijn of de kamer nog tijd
zal vinden vóór Pinksteren om het debat ten
einde te brengen. Eenige oprechte voorstanders
der rente wet hebben een poging gewaagd om
althans te trachten het daarheen te leiden. De
centrale afdeeling der kamer was voornemens de
werkzaamheden eerst den 2n of 3n Mei te doen
hervatten, doch op verzoek van eenige leden
minstens vijf, volgens het reglement van orde,
zal de bijeenkomst reeds den 26en dezer plaats
hebben. Deze leden hopen op die wijze de rente
discussie tijdig genoeg te doen afloopen om nog
het auteurs-recht en de desertie-wet (voor de
visschersvloot) te kunnen doen behandelen en zoo
mogelijk ook de drankwet.
In de heden namiddag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Vlissingen werd mededeeling
gedaan van een brief van mevr. de wed. Wibaut,
houdende kennisgeving van het overig den van
haren echtgenoot, den heer F. Wibaut, in leven
lid van den raad. Na voorlezing van den brief
van rouwbeklag namens de vergadering aan de
weduwe gericht, sprak de voorzitter de hoop uit
dat de raad nog langen tijd voor dergelijke ver
liezen moge bewaard blijven.
goedkeuring der gemeentebegrooting. voor 1881
tot Juni verdaagd is.
Tot leden van het stembureau voor de op 26
April a. te houden verkiezing van een lid van
den raad werden benoemd de heeren Ockers en
Laernoes, tot hunne plaatsvervangers de heeren
Dntilh enSchraver.
Van de 4£ °/0 geldleehing van f 66000 werden
twee obligaties, de nos. 62 en 57, uitgeloot.
De subsidie van 100, uitgetrokken voor den in
deztjn zomer te Vlissingen te houden schietwed
strijd van scherpschutters, weer baarheids vereeni-
gingen, schutterij, leger en marine, werd verhoogd
tot f 250.
Een verzoek van den agent van politie le kl.
J. Bok, om pensioen, werd van de ha <;d gewezen.
Eenig gemeenteterrein (de Botermarkt), sinds
eenige jaren in gebruik bg de Kon. Maatsch. de
Sehel /e, zal weder onder beheer der gemeente komen.
Weener dagbladen melden, dat Z. M. de koning
der Nederlanden bp het aanstaande huwelgk van
den aartshertog-troonopvolger van Oostenrgk met
prinses Stephanie van België zal vertegenwoordigd
worden door den kroonprins, zgn zoon.
De berichten omtrent den toestand van H. K.
H. prinses Hendrik big ven gunstig. Naar ons
uit Den Haag gemeld wordt, heeft de zieke
echter een onrustigen nacht doorgebracht.
De raad van toezicht op de spoorwegdiensten
heelt de besturen der spoorwegmaatschappijen
aangeschreven om voortaan, wanneer een trein
15 minuten of meer vertraging ondervindt, dit
op de bekende zwarte borden op de stations in
te schrijven en door uitroepen in de wachtkamers
aan de reizigers bekend te maken.
Door de kamer van koophandel te Leeuwarden
is besloten aan de tweede kamer in te dienen een
adres tot ondersteuning van het voorstel tot het
houden eener enquête omtrent de exploitatie der
spoorwegen, alsmede een adres aan den minister
van waterstaat, om de hoofdignen van het tele;
grafennet in kabels onder den grond te brengen.
Weder is uit Nederl.-Indië, door tusschenkomst
van de N.-I. Handelsbankvoor de noodigdenden
in de Transvaal de aanzienlijke gift van f 8000
ontvangen.
{Vervolg Binnenland zie het Bijvoegsel).
De kap. J. N. Roelants, van het 8e regt. inf'.}
is met 1 Mei a. overgeplaatst bij het 7e reg.
Door de rechtbank te Rotterdam is de geweieö
agent van politie T. v. K., die de door hem in
bewaring genomen gelden van een beschonken
landverhuizer, dien hg naar het politie-bureatt
vervoerde, had verduisterd, met aanneming van
verzachtende omstandigheden, tot een half jaar
celiulaire gevangenisstraf veroordeeld.
Bernardus Zweers, beschuldigd van in het
laatst van het vorige jaar onderscheiden inbraken,
o. a. te Amsterdam en te Haarlem, te hebben
gepleegd, is door het gerechtshof te Arnhem ver
oordeeld tot 8 jaren tuchthuisstraf. De eisch was
12 jaren.
Aardenburg, 15 April. Gisteren namiddag
omstreeks 6 uren ontstond door het inslaan van
den bliksem brand op de hofstede Spitsbroek
onder Sint Kruis, bewoond door P. B. de Backere.
Niettegenstaande onze brandweer, beuevens die
van Sint Kruis en Sint Lauregns (België) zoo
spoedig mogeiijk ter hulpe suelden, zijn de gan«
sche schuur, met haren inhoud, beuevens de
beestenstal en het wagenhuis een prooi der vlam
men geworden en mocht het alleen gelukken het
woonhuis te redden. Een veulen-merrie, benevens
een vgftal runderen en eenige biggen kwamen in
de vlammen om.
Alles was tegen brandschade verzekerd.
Bij de onderhandelingen der Europeesche
ambassadeurs te Konstantinopel over de Grieksche
grensscheiding is iets voorgevallen, dat een zeer
onaangenamen indruk heeft gemaakt. De ge
zanten hadden de meest strenge geheimhouding
afgesproken over de geheele onderhaudeling en
dus in de eerste plaats over het resultaat: hst
protocol waarin zij bij hunne regeeringen eröp
