N°. 74.
134e Jaargang.
1881.'
Dinsdag
29 Maart.
Gemeente-Belastingen.
Direct en Indirect.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per o/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Puhlicité G. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Zij die zich vóór 1 April 1881 op
deze courant abonneeren, ontvangen de
nog in dit kwartaal verschijnende nom
mers gratis.
gemeenteraad.
Kohier voor de plaatselijke directe belasting
op de inkomsten over 1881.
Middelburg, 28 Maart.
-
"W
De burgemeester van Middelburg maakt bekend,
dat op Woensdag den 30 Maart 1881, des namid
dags te 2 uren, eene openbare zitting van dea
gemeenteraad zal plaats hebben.
Middelburg, den 26 Maart 1881.
De burgemeester voornoemd,
PICKÉ.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
maken bekend:
dat het kohier voor de plaatselijke directe be
lasting op de inkomsten, over het jaar 1881,
waarvan de heffing is goedgekeurd bij koninklijke
besluiten van den 23 December 1871, no 31, van
den 10 December 1875, no 28 en van den 7
December 1876, no 16, ingevolge art. 264 der
gemeentewet, voorloopig door hen is vastgesteld
en gedurende veertien dagen, aanvangende Maan
dag den 28en Maart a., voor een ieder op de
gemeente-secretarie zal zijn ter lezing nedergelegd
en aldaar in drnk verkrijgbaar gesteld, tegen
betaling van 25 cent per exemplaar.
Hiervan is op heden afkondiging geschied
waar het behoort.
Middelburg, den 25en Maart 1881.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
PICKÉ,
De secretaris,
J. W. DE RAAD, l.
II
De heer Rutgers van Rozenburg behoort
onder de verdedigers der rente- of liever der
directe belasting. Dit blijkt uit hetgeen hij,
nadat de minister over zijn plan om de spoor
wegkaartjes te belasten, gesproken had, ant
woordde: „Ik sta, het zij hier herhaald,
de spoorwegbelastiug niet voor omdat ik indi
recte boven directe belastingen zou verkiezen,
maar alleen voor 't geval dat bij wege van
directe geen geld meer te vinden is, of dat
tegen het aequivalent eener nieuwe indi
recte belasting eene slechtere indirecte belas
ting of accijns kan worden afgeschaft.4 Of
schoon ik niets liever wensch dan dat wij
erbuiten kunnenacht ik het toch niet on
mogelijk dat een der opvolgers van dezen
minister tot het besef zal komen, wanneer
nieuwe directe belastingen niet meer uit te
vinden zijn, dat deze indirecte belasting op
spoorwegkaartjes, of anderen van gelijken aard,
zooals b. v. op het gas Voor huiselijk-gebruik,
in aanmerking mogen en moeten komen tot
stijving van onze middelen."
Aangezien in deze beraadslaging alleen
sprake was van de invoering eener directe
belasting, waarvan niemand betwijfelt of zij
wel geld zal opbrengen, zouden de betoügen van
den teer Rutgers tot verdediging eener spoor
wegbelasting, waarvoor volgens zijn eigen om
schrijving het öogenblik nog niet gekomen is,
gerangschikt kunnen worden onder de over
bodige betoogendoor welke onze kamerdis-
cussiën zoo vaak een omvang, buiten verhou
ding tot hare actualiteit aannemen. De kamerle
den honden weinig in het oog, dat zij niet alleen
bjjeenkomen pm elkander aan te booren of om
voor de natie wetenschappelijke vertoogen te
houden, die men beter en verstaanbaarder in
boeken lezen kan. Grond-, spoorweg-, tabak-,
koffie- en andere belastingen, de Indische-bijdra-
ge, historische herinneringen uit verschillende
eeuwen, de moraliteit van ons volk, de „ijzeren
maagd", Hooft, Goethe, en wat niet al meer zijn
overhoop gehaald, omdat eene rentebelasting
aan de orde was. Het is mogelijk dat de parle
mentaire redenaars met voldoening die over
tuigende bewijzen hunner veelzijdige kennis
en welbespraaktheid overzien. Maar wij kunnen
hun verzekeren dat ze het kennis nemen van
hun redewisselingen aan vele belangstellenden
onmogelijk en aan anderen zeer bezwaarlijk
maken. In verband tot hunne somtijds vernomen
klacht, dat de natie hen beoordeelt zonder
hen te hooren of alleen op grond van courant-
berichten, heeft deze opmerking misschien
voor hen eenige waarde.
Maar keeren wij terug tot de spoorwegbe
lasting, of juister tot de spoorweg-k a a r t-
j e s-belasting, want door haar, met den heer
Rutgers in zijne repliek, in verband te brengen
tot het door spoorweg-ondernemers bezeten
monopolie, begaat men eene begripsverwarring,
welke aan de juiste beschouwing schade doet.
Omtrent de spoor wegkgartj es nu, herinnerde de
minister dat er ongeveer 12 millioen spoorweg
reizigers per jaar in ons land vervoerd worden,
waarvan ruim 70 pet. in de 3e, 23 pet. in de
2e, 6 a 7 pet. in de le klasse reizen. In de
geldelijke opbrengst der staatsspoorwegen,
voor de andere is deze statistiek niet volledig,
wordt bijgedragen door reizigers van de 3e
klasse 46, door die der 2e kl. 40 en door die
van de le klasse 14 pet.
Hieruit blijkt, dat eene belasting op het
spoorwegverkeer het meest zal drukken op de
werklieden, kramers en dienstboden, de nering
doenden, handelsreizigers, aannemers en andere
voor zaken reizenden, die de 2e en 3e klasse
bevolken. De weeldereizigers engefortuneerden,
die meest van de le klasse gebruik maken,
zullen er daarentegen betrekkelijk weinig in
bijdragen.
De heer Rutgers heeft getracht deze tegen
werping te ontzenuwen door de opbrengst van
de reizigers ie en 2' klasse bij elkaar te tellen
en alleen de 3" klasse als vervoermiddel voor
den „minderen man" voor te stellen. Dit gaat
echter niet op. In de 2e klasse reizen, vooral
zoolang de 3e klasse-waggons niet verwarmd
worden, alle vrouwen uit den z. g. n. fatsoen
lijken stand, benevens eene menigte reizigers
voor zaken of behoefte, voor wie, ofschoon zij
niét tot de „mindere" klasse gerekend worden,
eene proportioneele verhooging eener uitgaaf
minstens even drukkend is als voor anderen
wien zij, alleen naar het uiterlijk te oordeelen,
zwaarder zou moeten vallen. De verhooging
van een retourkaart 2' klasse van hier naar
Amsterdam met 10 pet, zoo als de heer
Rutgers' voorstelde, zou 1.21wezen. Is
nu deze som van minder beteekenis voor een
groot gedeelte der „rijken die in de tweede klas
reizen," (qualificatie van den heer Rutgers)
dau de 80 cent verhooging, welke de retour-
kaart in de 3e klasse zou ondergaan? Wij
gelooven het niet. De middelklasse, over
welke in deze belastingdiscussie weder met
zooveel belangstelling gesproken is, zou ook
bij de belasting van het spoorwegverkeer weder
het zwaarste deel te dragen hebben, omdat zij
de meerderheid der reizigers, zoowel in de 2'
als in de 3e klasse uitmaakt.
Of verkiest men geen proportioneel, maar
een vast recht, van b. v. 4, 10 en 15 cent
per kaartje, onverschillig voör welken afstand?
Dat het ongerijmd zou prezen, op een kaartje
naar Vlissingen, van eèn kwartje, 10 cent te
leggen, even goed als op een naar Den Helder
tau 10.85, moet mea aiet ale eea bezwaar
beschouwen. Ook niet dat juist door deze wijze
van heffing vele werklieden en beroepsreizigers,
die per spoor dagelijks over kleine afstanden
naar en van hun werkplaats of kantoor reizen,
een onmatig deel in de belasting zullen op
brengen. Wie tegen ongerijmdheden opziet,
zegge het denkbeeld aan indirecte belastingen
vaarwel, want ze treffen alle in den blinde.
Maar zulk een vast recht zal niet meer dan
630.000 aan de schatkist opbrengen, niet
genoeg dus voor eene behoefte, als waarover
op dit oogenblik gehandeld wordt.
Ook de andere nadeelen, aan iedere indirecte
belasting eigen, de moeilijkheden en kosten
van inning en controle, zullen niet uitblijven.
Wil men die voorkomen door aan de spoor
wegmaatschappijen het voldoen der belasting,
gerekend tegen 10 pet harer ontvangsten, op te
dragen Ziehier wat de minister van financiën
antwoordt
«Het zou weder gaan als met elke indirecte belasting
de tusschenpersoon, die voor den-verbruiker de belasting
betaalt, neemt er ook nog het zijne van.
«Als men zulk eene percentage heft over die opbrengst,
dan zullen alle fractien, die bij de berekening daarvan
voorkomen, ten nadeele van de belastingschuldigen komen.
«Ik zal daarvan een voorbeeld geven. Een reiziger in de
derde klasse neemt een kaartje van 35 ets. Stel dat de
belasting 10 pet. is en de spoorwegmaatschappij dus aan
den staat 3% ets, moet verantwoorden. Nu is het veel te
lastig en omslachtig om dat kaartje aan het bureau te ver
koopen voor 38% ets., en men maakt er 40 ets. van.
En wie betaalt dit verschil
Tien percent alzoo, plus hetgeen de
spoorwegondernemingen erbij zullen tellen.
Wel heeft de regeering, gelijk de heer Rut
gers in 't midden bracht, het toezicht op de
tarieven. Maar dat toezicht zal evenmin altijd
kunnen voorkomen dat de maatschappijen naar
zich toerekenen, als het de gegronde over
weging kan te niet doen, dat vlugheid bij 't
afrekenen en eenvoudigheid der administratie
in 't belang van het publiek zijn.
De heer Rutgers heeft de spoorwegbelasting
niet als middel tot afwending der rentebelasting
diénst willen laten doen. Hij stelde zijne 10
pet. van den spoorwegprijs slechts tegenover
de 33 pet. welke van den prijs der suiker,
de 32 pet. die van de zeep, de meer dan
100 pet. die van het zout en gedistilleerd ge
heven worden. Komt dus de afschaffing dier
accijnsen aan de orde, dan zullen Wij haar
misschien terugzien. Voor 't oogenblik en voor
zooveel de rentebelasting betreft, is met de
wederlegging van den minister, de eenige indi
recte heffing, welke tegenover de rentebelas
ting aangewezen en gevraagd was,
uit de discussie verdwenen. Want ook de hee r
Wintgens is alleen op de tabak, de koffie en
de thee, „kruideniers-belastingen" zou men
ze kunnen noemen, om meteen aan te duiden
hoeveel minder dan eene rentebelasting ze den
interessanten „middelstand" zullen treffen
teruggekomen. Over dezen spraken wij reeds
in ons vorig opstel.
Het Vaderland bevat, in een als hoofdartikel
geplaatst ingezonden stuk, belangrijke onthullingen
over de invoering van het burgerlijk bestuur in
Atjeh, meer bijzonder over het ontslag van gene
raal Van der Hegden.
Reeds sedert December 1879 zon de gouv.-
genernal moeite hebben gedaan om den generaal
te bewegen in 1880 zijn ontslag te vragen.
Daartoe dienden eerst brieven, vervolgens de
zending van den commissaris Pruys van der Hoe
ven. De generaal achtte den toestand van het
veroverde land echter nog niét bevredigend ge
noeg om zijn vertrek te rechtvaardigen;
Daarop volgde de zending van den regeerings-
commissaris Der Kinderen,'openbaar tot regeling
van het rechtswezen, maar inderdaad weder met
hetzelfde doel en tevens om een onderzoek in te
stellen naar eenige onregelmatigheden, onder het
bestuur van den generaal gepleegd.
«Gwwrial v. d. H. was zich aiet bewuet van die tekort
komingen. In den bijzonderen toestand, waarin Atjeh
verkeerde, had hij voorzeker dikwijls moeten afwijken van
de gewone behandeling van zaken, in het belang van het
land dikwijls zelfstandig moeten optreden, maar van moed
willige verkrachting der verordeningen sprak zijn geweten
hem volkomen vrij.
De heer Der Kinderen zeide wel, dat hij niet zooveel
kwaad had gevonden als hij verwachtte; het was hem nu
wel gebleken, dat de generaal op het vernemen van de
gepleegde fraudes die dadelijk tegengegaan en een onder
zoek ingesteld haddat de dwangarbeiders wel streng, maar
geheel volgens de bepalingen waren behandeld; hij gaf toe,
dat er veel te zeggen viel voor het persoonlijk opleggen
van boeten voor smokkelarij; dat bij veel verschoonends
in 's generaals handelingen had gevonden en hem bleef
hoogachten, maar het toch beter achtte, dat de gene
raal met verlof naar Europa ging, dan was hij immers
van de soesa af!
Den 30n November jl. ontving de generaal van den
commissaris een brief, waarbij deze zijn «hooggeschatten
vriend" een concept-schrijven aan den Gouv.-Gen. aanbood,
dat hij wellicht kon gehrniken «daar de gouv.-commissaris
zich voorstelde in gelijken zin aan den Gonv.-Gen. te
schrijven."
Dat concept bevatte een zelfbeschuldiging van onwettige
en willekeurige handelingen te hebben begaan, die onder
het hereik der strafwet vielen. De generaal ver
klaarde daarin, zich wel is waar niet bewust te «ijn
van ooit opzettelijk de wet te hebben geschonden of mis
dadig te hebben gehandeld en het gestrengste onderzoek
niet te schromen, doch ook niet te ontkennen, niet altijd
gehandeld te hebben naar de wettelijke bepalingen en re-
geeri ngsvoorschriften, al kon hij daarvoor aanvoeren den
exceptioneelen toestand van Atjeh, soms onvoldoende be
kendheid met alle bepalingen, en dikwijls de noodzakelijk
heid om zoo en niet anders te handelen.
In dat concept zeide generaal V. d. H. o. a.«intus-
schen moet ik met Uw Exo. instemmen, Jat «en oadcriioole
groote opspraak zon veroorzaken, en het prestige van het
gezag, hier vooral zoo noodig, ernstig zou benadeelen";
dat hij daarom had besloten aan het verlangen van
den G.-G. gevolg te geven, en een buitenlandsch verlof
wegens gezondheidsredenen zou vragen J «dat toch zijn
taak op krjjgsgebied met de onderwerping van Groot-
Atjeh en de bestaande mogelijkheid om het land met een
geheele burgerlijke organisatie te begiftigen, was volbracht!"
Generaal v. d. Heijden dacht er geen oogenblik aan
dat concept over te nemen. Met een gevoel van afkeer
zond hij het terug aan den regeeringscommissaris en gaf
hem te kennen, dat hjj liever de vervolging voor den
rechter zou afwachten.
Na die pogingen om generaal Van der Heijden te nopen
van zijn post te Atjeh te vertrekken, treedt het plotseling
ontslag in een bijzonder licht. Hetgeen aan het jongste
besluit, door den Gouv.-Gen. tn extremis genomen, is
voorafgegaan, maakt het des te noodiger, dat die gewich
tige maatregel volkomen worde opgehelderd."
Dit laatste beamen wij geheel. Maar voor 't
overige onthouden wij ons van het uitspreken van
eenig oordeel over 't medegedeelde. De mogelijk
heid is voor ons in 't geheel niet uitgesloten, dat
generaal Van der Heyden, bekwaam krijgsbevel
hebber en energiek bestuurder als hij is, eenige
eigenschappen missen kan, welke in den met het
gezag over een belangrijk Indisch gewest beklee-
den bewindvoerder onverschillig of hij tot den
militairen of tot den ambtenaarsstand behoort)
vereiseht worden. Van dat gemis kunnen onre
gelmatigheden en misbruiken het gevolg zijn,
als waarop hierboven gedoeld werd en daaruit te
meer zou de noodzakelijkheid kannen voortvloeien
om den dapperen krijgsman, indien zijne taak als
afgeloopen mag beschouwd worden, door een
bekwaam ambtenaar te vervangen.
Deze mogelijkheid, welke met onze achting en
sympathie voor generaal Van der Heyden volko
men bestaanbaar is, belet ons, zonder nadere
inlichtingen, het bestaan van een machi-avellisch
complot om den generaal uit den zadel té lichten,
zooals in 't Vaderland beschreven wordt, aan té
nemen^ Van voorbarig partij kiezen dient de
pers, in dit laatste bedrijf van het reeds zoo
veelvuldig afgewisseld hebbende Atjeh-drama, zich
te onthouden.
■1 1 .'-ui*4116».. '"if
De gemeenteraad vau Middelburg zal 0$
Woensdag, den 30 Maart a. des namiddags te 2
uren een openbare vergadering houden ter behan
deling der volgende zaken
Ingekomen stukken. Adres J. L. Grilber, ver
zoekende gebruik van een stuk grond over de
Langevicle bnitenbrug en vergunning tot over
dracht zijuer concessie. Vaststelling begrooting
gasfabriek 1881; aangehouden adres van D.
Tuyuman; voorstel burg. en wetb» tot vaststelling
