N°. 64
124e Jaargang.
1881.'
Donderdag
17 Maart.
Kiezers-lijsten.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50,
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daubk Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Middelburg, 16 Maart.
Uit heel dien krggshaftigen toestel, welke al«
IIIDDELBURGSCHE
De burgemeester en wethouders van Middelburg
maken bekend:
1». dat de lijsten, de personen aanwijzende die
tot bet kiezen van leden van de tweede kamer
der staten-generaal, van de provinciale staten en'
van den gemeenteraad bevoegd zijn, op heden
door hen zijn vastgesteld, in de beneden-voorzaal
van bet raadhnis aangeplakt en op de secretarie
voor den tijd van ld dagen ter inzage nederge-
legd; wordende een ieder bij deze herinnerd aan
de bepalingen, voorkomende in art. 11 en 12 der
wet van den 14 Juli 1850 (btaatsblad no. 37)
luidende als volgt:
Art. 11. Elk inwoner van het kiesdistrict, of,
zoo het verkiezing voor den raad geldt, elk inge
zeten der gemeente, de in art. éen vermelde
vereischten bezittende, is bevoegd tegen de lijsten
bezwaren in te dienen, wanneer daarop:
1° zijn naam, of die van een ander, tegen de
bepaling van art. acht niet, of niet behoorlijk
voorkomt;
2° de naam van iemand die, hetzij een of meer
der in de kiezers gevorderde vereischten mist of
uitgesloten is, hetzij op de kiezerslijst eener andere
gemeente staat, is gebracht.
Art. 12. De bezwaren worden binnen 14 dagen
na de Uagteekening der in art. 10 bedoelde
kennisgeving, bij verzoekschrift, door de noodige
bewijsstukken gestaafd, aan den gemeenteraad
ingediend;
2" dat de namen der personen, die, naar aanlei
ding van art. 35 van bovengemelde wet, van de
lijsten ten vorigen jare vastgesteld, bij hare herzie
ning, ten gevolge van het verliezen van een of
meer vereischten, of door overlijden geschrapt
zijn, bij de boven bedoelde aanplakking en neder-
legging aizonderlijk zijn bekend gemaakt.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort.
Middelburg, den 14 Maart 1881
De burgemeester en wethouders voornoemd,
PICKÉ
De secretaris,
J. W. DE RAAD l. s.
De Duitsche postmeester-generaal, dr. Stephan,
heeft Maandag in den rijksdag, bij de behandeling
der begrootiDg van de posterijen en telegrafen,
eene rede gehouden, welke in zoo menig opzicht
aanslnit by de opstellen welke wg vóór eenige da
gen {M. Ct. van 28 Febr. en 2 Maart) over Ba uit
breiding van het Postwezen schreven, dat wij niet
kunnen nalaten daaruit een en ander mede te
deelen.
Omtrent de ondergrondsche telegraaflijnen,
een onderwerp dat wegens de storingen, welke
in de allerlaatste dagen in het Nederlanüscho
telegraafnet zgn voorgekomen, zoozeer onze aan
dacht verdient, zeide dr. Stephan
Een der hoofdpunten onzer werkzaamheid is
geweest de inrichting van een net van telegraaf-
lguen onder den grond, teneinde op die wyze al
de nadeelen te overwinnen, welke aan de leidingen
boven den grond, met hare afhankehjkheid van
eene menigte uitwendige invloeden, noodzakelijk
verbonden zijn. Ons doel was daarmede, den
handel en het verkeer te bevryden vau de groote
storingen, welke door weer en wind in de leidingen
boven den grond worden veroorzaakt en tevens
de verdedigbaarheid van ons land te verhoogen.
In het oorspronkelijk plan van 1876 werden de
volgende lijnen onder den grond vastgesteld
a van Berlijn over Halle, Kassei, Frankfort a/M
naar Mainz, met een zijtak naar Leipzig; l van
Berlijn over Maagdenburg, Brunswyk, Hannover,
Minden, Munster, Wezel, Dusseldorf naar Keulen
en Aken; c van Keulen over Elberield naar Bar
men; d van Keulen over Coblenz naar Mainz; e
van Frankfort a/M over Darmstadt, Mannheim,
Karlsruhe, Rastatt naar Straatsburg; f van
Straatsburg overBitseh, Metz, Trier naar Coblenz;
g van Berlijn over Maagdenburg naar Altona en
Kielh van Hamburg over Bremen en Oldenburg
naar Emden, met een zijtak van Oldenburg naar
WilhelmBhaven; i van Berlijn over Stettin, Col-
berg, Daatzig naar Koningsbergen; k van Berlijn
over Küstrin en Posen naar Thorn en Dantzig;
l van Beriyn over Frankfort naar Breslau; en m
van Beriyn naar Dresden. Dit plan is geheel
uitgevoerd en bovendien zijn er nog twee lijnen
bij gekomen, welke van groot gewicht zgn voor
de scheepvaart, namelijk een zijtak van Hamborg
over Cüxhaven en een van Bremen naar Bremer
haven. De geheele lengte der Duitsche telegraaf
kabels onder den grond bedraagt 37000 kilo
meters waarvoor 10.9S.000 kilo yzer noodig
is geweest.
Te Berlijn, waar het ondergrondsche telegraaf
net in 't begin tot groote klachten aanleiding gaf,
dewpl het plaveisel der straten er telkens voor
opgebroken moest worden, heeft men sedert drie
jaren een inrichting ingevoerd, waardoor dit na
deel voorkomen wordt. De ondergrondslynen
liggen namelijk in een afzonderlek buizennet onder
de trottoirs en de draden worden in die buizen p e-
stokon door middel van hetgeen dr. Stephan
Üntersuohungsbrunnen noemde, dat zijn waar-
schijniyk kuilen, op geregelde afstanden in het
trottoir aangebracht, in welke men bij de buizen
komen kan. Door dit buizenstelsel, dat over eene
oppervlakte van 4J Duitsche mijlen loopt, is
Berlijn nn in 't bezit van een net, dat, ais de
aderen het menscheiy k lichaam, doorde geheele stad
loopt, terwijl de Btiter suchungsbrunnen daarin de
rol spelen, welke de zenuwknoopen in ons zenuw
stelsel vervullen. Het geheele dradennet kan op
deze wijze telkens verwisseld worden, zonder dat
het verkeer op de straten er een oogenblik door
gestoord wordt.
Sedert 1876 is het aantal telegraafkantoren in
Duitschland van 1688 tot over 10,000 geklommen.
Het rijk staat met dit cijfer boven alle andere
landen der wereld: het bedraagt in de Vereenigde
Staten ruim 9000, in Engeland 5600, in Frankrijk
4 a 5000.
Hier komen by hetgeen dr. Stephan Fern-
sprecher-anstaiten noemen mocht, maar wat wij
Neuerlanders, die nog maar niet besluiten kunnen
het verstaaubare verrespreker beter te achten dan
het voor verreweg de meesten onbegrijpelijke
tehphoon, niet anders dan als „telephoonkantoren"
kunnen aanduiden. Ook hierin is het Duitsche
rijk alle andere landen voor geweest. Het bezit
ruim duizend dier kantoren en men is thans bezig
de telephoonleidingen op grooter schaal ook in
de steden te leggen.
„Door al deze middelen, zoo besloot dr.
Stephan zijne rede, staat het Dnitsche rijk
aan het hoofd van alle natiëD, wat betreft de
drie voornaamste eigenschappen van de telegraaf:
goedkoopte, zekerheid en toegankelijkheid voor
't publiek. Aan het hoofd der natiën te staan was
echter niet ons doel; wij hebben er alleen naar
gestreefd de telegraaf te maken tot een hulpmid
del voor ieder. Do telegraaf, die vroeger slechts
in de gunstigst gelegen streken gebruikt werd, is
tot het middel van gemeenschap voor 't geheele
rijk gewoiden. Over het Reuzen-gebergte, het
Westerwald, het Odenwald, den Harz, den Rhön,
den Hundsrück, het Eifel-gebergte, de Vogesen,
langs de kusten en inhammen der zee, is de tele
graafkabel gelegd. Het kan niet ontkend worden
dat onder de toestanden van vroeger jaren, toen
het rgk nog in een menigte staten gesplitst was,
zulke uitkomsten niet in zoo korten tgd te be
reiken waren geweest. Wanneer eenmaal de ge
schiedenis de weldaden optelt, welke het land
sedert de wederoprichting van het Duitsche rijk
genoten heeft, dan zal daaronder deze zeker niet
vergeten worden."
Een ander onderwerp, dat tot het postwezen in
minder rechtstreeksch verband staat, doch door
dr. Stephan mede bij deze gelegenheid behandeld
werd, willen wij hier aanroeren, dewijl het ook in
ons land dikwyis ter sprake gebracht wordt en
aan verschillende beschouwingen blootgesteld is.
Wij bedoelen het bouwen van rijkswege enden
daarbij te volgen stijl, in verband tot de eisehen
der schoonheidsleer. Ieder begrijpt dat de Duit
sche postmeester-generaal, die 8000 postkantoren
onder zjjn beheer heeft, onder welke eenige
tot de grootste gebouwen der wereld behooren,
op het punt van boawen en bouwstijl eenige er
varing en eenig recht van medespreken heeft. In
antwoord nu op eene rede van den katholieken
Keulschen afgevaardigde Reichensperger, die erop
aangedrongen had dat men by het bunwen van
postkantoren toch den gothischen stijl zou volgen,
zeide dr. Stephan:
Dit ia bijna driemaal zoo lang als het geheele net
van do rijks-telegraaf in Nederland, welke in 1878 over
een lengte van 13.858 kilometers hoven oen grond
liep.
„De heer Reichensperger weet, welk eene waar
deering ik heb voor zijne goede bedoelingen en
hoe ook ik de warmste vereering koester voor
den gothischen, of, zoo als hg het noemt, den
Chriatelij k. germaanscnen stijl. Te Leipzig, op het
Augustus-plein, zou deze stijl echter niet te ge
bruiken wezen. Op dat plein vindt men eene hooge-
school, een schouwburg en een aantal andere moder"
ne gebouwen, die voor't meerendeel in Italiaanschen
renaissance-stg 1 gebouwd zgn. Midden tusschen
deze een postkantoor in gothischen stijl te zetten,
zou toch de heer Reichensperger niet verlangen,
of zou hg misschien tegen den Keulschen dom een
portaal willen bouwen als de Atheensche propy-
laeen, de Porta Nigra in Trier, of als de antieke
tempel te Nimes, woke de Frauschen la Maison
quarrée Doemen? Daardoor zou men de eerste
wet aller kunst schenden, welke de wet der har
monie is
„Wanneer wg in alle steden dezelfde gebouwen
wilden oprichten in een en denzelfden stijl, zooals de
heer R. verleden jaar verlangd heeft, naar een vast
plan, dan zouden wij onvermgdelgk in een bepaalden
Canon vervallen. Daardoor is een van cie oudste be
schaafde volken, dat hooge aanspraken ten aan
zien van architectuur en lgnen-kenuis doet gelden,
eindelgk tot een versteeuing in zgn bouwstijl
gekomen. Wij zouden dan een staats-bouw-
stelsel krijgen, waarvan men het afschrikkende
voorbeeld in de Fransche steden kan aanschouwen,
waar ieder prefectuur-gebouw en ieder paleis van
justitie dezelfde koriathische en dorische voorpor
talen te zien geeft, waarop alleen het gerechts
gebouw te Ronaan, met zgn gothischen stgl, een
gunstige uitzondering maakt. Ik geloot dat ik
de meerderheid van ons volk aan mgne zijde heb,
wanneer ik verlang dat wg bouwen in overeen
stemming met het niteenloopend karakter der
steden en niet naar een en hetzelfde model."
Nederlandsche rgks-bouwkundigen, die .op het
Haagsche Plein den hutspot van bouwstgleu
bgeengebracht hebben, vertegenwoordigd in het
ministerie van koloniën, het gebouw van den
hoogen raad en het ministerie van justitie, die
naast het beursgebouw te Rotterdam in den pseu-
doklassiekeu stijl der vorige eeuw, een „oud-
Hollandsch" postkantoor uit de lucht hebben laten
vallen, die in den tuin van een deftig burgerhuis der
18e eeuw te Middelburg een leerschool naar den
trant der 17e eeuw gezet hebben, en die steeds en
overal met den eisch van gothiek en oud-Hol-
landschen stijl voor den dag komen, kunnen
naar 't ons voorkomt deze beschouwingen van
den Duitschen postmeester-generaal met eenige
vrucht ter harte nemen.
Opgave van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
verzonden door het postkautour Middelburg, ge
durende de le helft van Februari 18S1.
P. de Troije, Amsterdam, H. de Groot, Gorin-
chem, H. Van de Velden, idem, W. Koster,
Rotterdam, J. Hollebrands, idem, J. Praat, Utrecht,
mej. T. Biom, idem.
De raadsleden die op den eersten Dinsdag in
September a. moeten aftreden en waarvoor in
Juli eene verkiezing moet plaats hebben zijn
te Middelburg, de heeren: F. Nagtglas
dr. S. Dobbelaer de Windj M. Volkrijk Liebert,
J. fl. Snijders en J. J. van der Harst Az.
te V lissin gen, de heeren: A. Schraver,
A. Smit en C. Mortier. Tegelijker tijd zal be
hooren voorzien te worden in de keuze van twee
leden, dewgl de raad, tengevolge der vermeerde
ring van de bevolking, uit 15 leden moet bestaan;
Te G o e s de heerenJ. M. Pilaar, B. Quist,
dr. C. A. vau Ronterghem en G. van der Hoek;
te Z i e r i k z e e de heerenmr. J. Moolen-
burgh, H. G. Mulock Houwer, mr. J. W. A.
Schneiders van Greyffenswerth en dr. B. P. Zuur
deeg, terwijl mede aan de beurt van aftreding
was de heer jhr. mr. L. van Citters, die onlangs
is overleden.
Van de voor de provincie Zeeland in de tweede
kamer zitting hebbende leden moeten dit jaar
aftreden de heer mr. D. van Eek, door het hoofd
kiesdistrict Middelburg, de heer J. J. Bredius
jr., door het hoofukiesdistrict Goes eu de heer J.
J. van Kerkwijk, door het hoofdkiesdistrict Zierik-
zee afgevaardigd.
Eenige belangstellenden in do Transvaalzaak
alhier hebben zich gisteren tot een voorloopig
comité vereenigd, tot het houden eener collecte
langs de huizen der ingezetenen ten voordeele
der hulpbehoevenden in de Transvaal. Zij stellen
zich tevens voor het houden van soortgelijke
inzamelingen in andere gemeenten op Walcheren
zooveel mogelijk te bevorderen.
Zoodra het plan meer tot rijpheid gekomen is,
hopen wij daaromtrent meer by zonderheden mede
te deelen. Aanvankelgk kunnen wij er dit van
zeggen, dat in het voorloopig comité de meest
niteenloopende richtingen op staatkundig en gods
dienstig gebied vereenigd zgn. Allen stemmen
echter daarin overeen, dat voor onze Transvaalsche
stamverwanten meer gedaan moet worden dan
adressen teekenen en warme betuigingen afleggen
dat het eenige wat door burgers van Nederland,
zonder schending der onzijdigheid, feiteiyk gedaan
kan worden, is het verleenen van geldelijke on
dersteuning aan hen, die tengevolge van den oor
log hulpbehoevend zijn; dat in deze richting in
bijna alle provinciën reeds meer gedaan is dan te
Middelburg en zgne omgeving, cn dat het beste
middel om ook hier iets van beteekenis te doen
voor het algemeen gewilde doel, is het houden
etner collecte.
Wij meenen te mogen vertrouwen dat het
comité hierbij zal ondervinden, niet te vergeefs te
hebben gerekend op instemming bij Middelburg's
ingezetenen.
De Zutf. Ct heeft bezwaar gemaakt tegen den
laatsten volzin van ons hoofdartikel van den 14
dezer, waarin wij den heer Van Houten te laste
legden dat hg óf den wetgevenden arbeid onmo
gelijk maakt, óf wel: „zich laat gebruiken als
werktuig voor anderen, wier kleinzielige eerzucht
en lust tot kuipeigeu alles anders op het oog
heeft dan belasting-hervorming of bevordering
van het heil des volks."
De Zutf. Ct gelooft dat de heer Van Houten
te hoog staat voor zulk een beschuldiging, al is
zg zelve ook voor zijn streven op dit oogenblik
geenszins sympathetisch gezind.
Wg doen opmerken dat wg den heer Van Hou
ten zeiven niet beschuldigd, doch de mogelgkheid
gesteld hebben dat hg, door zgn streven, het
werktuig is voor anderen.
Wat die anderen betreft, verzoeken wij de
Zutf. Ct het jongste opstel van den heer Van
Kerkwgk in de Vragen des Tijds, alsmede de
stukken in de Amsterdammer en de Arnh. Ct ovef
de presidents-verkiezing in overweging te willen
nemeD. Zonder verder terug te gaan of andere
bronnen te raadplegen, kan zg daarin de oorzaak
vinden waarom wg ons gerechtigd hebben gevoeld
van „kleinzielige eerzucht en lust tot kuiperijen"1
te gewagen.
Bg het schrgven onzer aanteekeningen omtrent
het leven van wglen den staatsraad Bachiene, is
ous gisteren ontgaan dat den overledene in 1874
de buitengewone onderscheiding te beurt viel van
door den senaat der Leidsche hoogeschool, by
gelegenheid van haar 3(J0jarig bestaan, te worden
benoemd tot doctor in de beide rechten honoris
causa. Hij was geboren te Amsterdam, den 3
December 1817.
De heer Gleichman heeft in de tweede karnat
voorgesteld, de laatste alinea van art. 6 der ren-
tewet aldus te lezen
„Ingezetenen, kooplieden zijnde in den zin van
art. 2 van het wetboek van koophande', zijn
voor hun inkomen niet belasting-plichtig voor zoo
ver het verkregen wordt uit kapitalen, in hun
beroep aangelegd en gebezigd."
De motie door den beer Van Eek gister voor
gesteld, luidt: „De kamer, de beraadslaging ge
hoord, besluit het ontwerp van wet betreffende
de rentebelasting voor alsnog niet aan de orde
te stellen."
De Standaard bevat reeds een zeer strijdlustig
verkiezings-artikel over de verkiezingen van
Juni a. Het is getiteld Mobiel en beduidt dat
voor de antirevolutionaire kies-vereenigingen, „de
garnizoensdienst weer uit" is. Voorts komen de
Transvaal en de Langnek, de Duitsche Kriegsbe-
reitsohuft, gecombineerde manoeuvres, zorg voor
proviand- en ammunitie enz. erin te pas.
