m 124e Jaargang! 1881. Zaterdag 5 Februari. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 5/m. franco 3,50, Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels f 1.50 iedere regel meer 0,20, Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité O. L. üaube Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlyn Weenen, Zurich enz. Middelburg, 4 Februari. MIDDELBLRGSCHE COURANT Men herinnert zich de kunstbewerking, door wijlen Bakhui] zen van den Brink eens uitgevoerd nadat hij een tegenstander in eene polemiek eerst verslagen had, zette hij hem, zoo beschreef bij het, nog weer eens overeind en trok hem aan de haren, om te zien of hij wtl goed dood was. Diezelfde operatie is met den heer Kappeijne verricht, tegen zijn wil, door zijne Amsterdamsche „vrienden." Ondanks zijne jongste nederlaag bij de stembus» weder op de voorloopige candidatenlijst der kies- vereeniging Burgerplicht geplaatst, had de heer Kappeyne per telegraaf het bestuur gemeld dat hg niet voor de candidaluur in aanmerking wenschte te komen. Dit waB, naar onze ziens wijze, een bewijs van politieken ta.t en zelfkennis. Aldus dachten echter de vooratanders der can- didatuur er niet over. Amsterdam beweerden zij, had zich te „reh&biliteeren.'' De beer Kappeyne zou, als hg gekozen werd, niet bg zijn weigering volharden. Te vergeefs trachtte de voorzitter, zelf een tegenstander van den heer Kappeyne, diens vrien den van hun verkeerd opzet terug te houden, door alleen de weigering van hun candidaat op den voorgrond te stellen, zonder verder over zijne aanspraken op de candidatunr uit te weiden. Te vergeefs gaf ook een deel der overige aanwe zigen, door hun houding, duidelyk te kennen dat de bg de vorige verkiezing gebleken tegenzin in eene candidatuur Kappeyne nog geenszins uit gestorven was. De vrienden van den ond-minister waren onbekeerlgk als de vrouw van Sganarelle 41 leur plaisait d'etre battus. Zg stelden de vol gende motie voor: .De Yergadering, van gevoelen dat in de kiesvereeniging 'Burgerplicht een zeer sterke partij is, die gaarne, niet tegenstaande het bedanken van mr. Kappeyne, hem toeh in de kamer zou willen- zien, acht wenschelijk zijn can didatuur te bespreken, vertrouwende dat er geen aanval len zullen gedaan worden op een afwezige, die zich niet kan verdedigen." Het antwoord op dit voorstel was, dat de mo tie met 63 tegen 28 stemmen verworpen werd! Ka dit staaltje van onhandigheid, zou 't ons zelfs niet verwonderen indien de candidatuur- Kappeyne in de kiesvereeniging Orde toch nog weer boven water kwam en door het Handelsblad aan zijne oude liefde trouw, andermaal aanvaard werd. Dan zou den heer Kappeyne niets meer overblijven dan de vlucht buitenslands, om zijne vrienden te ontloopen. Aangezien de minister Modderman reeds voor «ene candidatunr bedankt bad en die van den oud-minister Wichers ingetrokken was, bleven alleen de hooid-ingenieur Dirks en de advokaat Thorbecke, de zoon van den „ouden" over. Eerst genoemde werd met 48 van de 66 stemmen tot candidaat verkozen. Wordt de heer Diiks lid der tweede kamer, &an zal het kanaal door de Geldersche vallei daar een tweeden specialen vertegenwoordiger, Daast den ingenieur Froger, bezitten. Uit Botterdam schrgft men aan het Handelsblad, dat de vier aldaar bestaande liberale kiesver enigingen beantwoorden aan de volgende quaii- ficatiën„gematigd liberaal, meer geavanceerd liberaal, opposant, en jong bloed." Aangezien 't bezwaarlijk gaat om candidaten te vinden, die aan al deze vereischten te geUjk voldoen, is het zeer wel mogelijk dat in plaats van den heer Voorhoeve, weer een anti-revolutio nair, en dan misschien een onbeduidend partij man, tot lid van den gemeenteraad gekozen wordt. Prof. Harting maakt in het TJtr. DU. bekend dat bij vóór eenige dagen te vergeefs getracht heeft een brief in de Daily Telegraph geplaatst te krggen, tot wederlegging der onjuiste bewe ring, dat de in Nederland bestaande beweging ten gnnste van de Transvaal door de commissa rissen Joubert en Kruger opgewekt zon zijn. De heer Harting leidt hieruit af, dat er geen ander middel bestaat om zooveel mogelijk te yoorkomen dat het Engelache publiek opzettelijk misleid wordt, dan het langs andere wegen voor te lichten. In dien geest is dan ook bet Trans- vaal-comité steeds bezig, door toezending van gedrukte stukken in het Engelsch aan de parle mentsleden, de mayors der grootste steden en aan andere invloedrgke personen of vereenigingen. De voorloopig benoemde commissie voor het Oranje Kruis heeft, onder dagteekening van den 2en dezer, aan het hoofdbestuur van het Boode Kruis, een brief gericht, waarvan de laatste vol zin aldus lnidt: Mijne Heeren, de tijd dringt. De stem onzer gewonde A frikaansche stamgenooten schreit dagelijks luider ten hemel. Tot leniging van dien nood moet geld, ja veel geld verzameld worden. Om dat te verkrijgen mag niet getalmd worden, maar moet men het ijzer smeden terwijl het heet is. Dit dien hoofde dnide men ons den aan drang niet euvel, dat wij uw antwoord op dit schrijven uiterlijk op 5 Februari aanstaande verwachten, opdat wij weten of wij onzerzijds met het oonstitueeren onzer Veree- niging moeten voortgaan, dan wel de van onzentwege verzamelde geldelijke bijdragen in uwe kas kunnen over- storten. In 1880 zijn door de politie alhier 341 proces sen-verbaal opgemaakt, waaronder 51 wegens diefstal, 7 wegens oplichting en misbruik van vertrouwen en 23 wegens moedwillige mishande ling en verwonding. Wegens overtredingen van algemeene wetten, provinciale en plaatseigke verordeningen werden 216 personen bekeurd. Ter zake van dronkenschap werden in het af- geloopen jaar 55 personen (mannen) aan het bureau van politie tgdeigk in bewaring gesteld. Zes zelfmoorden zgn in de gemeente gepleegd. In de gisteren avond alhier gehouden buiten gewone algemeene vergadering van vennootender Nijverheids Vereeniging is tot bestuurslid benoemd de heer B. A. Verhey, in plaats van den heer J. C. Frederiks JCz., die voor zgne benoeming in de vorige vergadering bad bedankt. Ook de heer D. A. Dronkers, vroeger benoemd tot commissaris, daarvoor bedankt hebbende, werd tot die betrekking benoemd de heer F. Gr. Sprenger. Morgen den 5en dezer zullen met den trein, die te 12 u. 27 m. te Vlissingen aankomt, o. a. 200 landverhuizers aangebracht worden om met het stoomschip Scholten de reis naar Amerika voort te zetten. Ter Keuzen, 4 Februari. Tegen de daarbij betrokken ambtenaren van den waterstaat hier te lande, ofschoon zg in dit geval de bevelen van de Belgische autoriteiten opgevolgd hebben, is door de gezagvoerders van drie schoeners en een twintigtal schippers van riviervaartuigen, wegens geleden avarg of schade aan hunne schepen of ladingen door het ys, bg de aftappingen van het kanaal op 30 en 31 Januari jl., bij het kanton gerecht alhier protest aangeteekend. De communicatie op Antwerpen, langs het Waessche spoor en het Vlaamsche hoofd, welke tgdens den gsgang op de Schelde gestremd was, is thans weder hersteld. Ingevolge de bevelen des konings, zal het hof den 4en dezer den lichten ronw aannemen voor eene week, wegens het overigden van H. K. H. mevrouw de groot-hertogin weduwe van Mecklenburg-Sirelitz. De bevat de wet houdende vaststelling van het zesde hoofdstuk der staatsbegrooting voor bet dienstjaar 1881. De algemeene vergadering der vereeniging Schuttevaer is eergisteren te Zwolle, onder voor zitterschap van den heer De Jong, geopend en werd o. a. bggewoond door de heeren Gratama, Van Dedem en Van der Feltz, leden der 2e en Carsten, lid der le kamer. Op den eersten dag werden eene motie ten gunste der verbetering van het Zwoleche Diep en een voorstel tot het indienen van een adres aan de regeering, voor de verbete ring der haven te Kninre aangenomen. Men schrgft uit Heusden van 1 Febr.: Nacht en dag is men bezig aan de omdgking van de doorbraak. De nieuwe dgk wordt aangelegd als een groote halve cirkel van rnim 500 meters lengte. Aan het gedeelte, dat naar Vlijmen ge keerd is, bevinden zich nog een paar gevaarlijke wellen, die veel zorg geven, vooral bij den snellen was, die veroorzaakt heeft dat de Beerscbe Over laat bg Grave over een breedte van ruim 100 meters werkt, welk water recht op het bedreigde punt toestroomt. Al wat aan planken en puin beschikbaar is, wordt gerequireerd. Het herstellen van den provincialen weg gaat geregeld zgn ganger is echter een gat ingespoeld, dat bijna niet te dempen schgnt. Men is in bestendige vrees voor gsdammen. (Vod.) Het Leeskabinet van Februari behelstDr. Ber nard Ter Haar, door J. M. E. Dercksen (met portret)Iets over Alliteratie, door A. J. Servaas van Kooijen; De oorsprong van den Landbouw, door G. P. Boos; La Boehe aan deOurthe, door M. A. Perk (met plaat); Het Sneeuwt, naar Enrico Castelnuevo, door P. van Wicheren Hz.; Eene Levensles, uit het Engelsch, door Helena. Men schrijft ons uit Den Haag De Vragen des Tyds hebben onverwachts de ingesluimerde politiek wakker geschud. De heer Van Kerkwijk heeft ook nu weer getoond dat hg geen halfslachtig man is. Hg heelt eindelijk het volle licht over de jongste nog altgd niet opge helderde ministerieele crisis doen opgaan. Het is nog wel niet het „offieieele" licht, maar mg dunkt dat het daarom juist niet minder moet worden gewaardeerd. Intusschen, veel nieuws heeft ook het bijna volledig apergu van de offieieele „geheime stukken'' ons niet geleerd. Alles wat thans door een inge- wgde is mtêgedeeld, hadden we vroeger ongeveer reeds in de oningewgde bladen gelezen. Het eenige nieuws wat men door het artikel van den afgevaardigde uit Zierikzee verneemt, is dat hg den heer Kappeyne niet terug verlangt. Nu, voor het oogenblik is er nog geen vacature in den ministerraad, zoodat de heer Van Kerkwgk met deze mededeeling althans geen spoed bad te maken. Men zegt hier dat hg met zgn artikel echter een andere bedoeling heeft gehad: voorlichting der natie met het oog op de aanstaande verkie zingen. Het is zeer wel mogelgk, maar gelukkig vind ik het middel niet. De kloof, die sedert lang tusschen de vrienden van den heer Kappeyne en zgn tegenstanders in bet liberale kamp bestaat, zal er niet door gedempt, veeleer breeder worden. De Kappeynianen zgn alles behalve ingenomen met het Van-Kerkwgksche artikel, hetwelk naar zeker on-dit te oordeelen niet zonder overleg met eenige andere leden der liberale partg is verschenen. Ik voor mij twgfel zeer of de verdeeldheid der liberale partg, die ons in Juni slechts nadeel kan brengen, door de „kloeke" daad van den heer Van Kerkwgk wel verminderen zal. En wat zal dan het slot zgn van Ae historie? Dat de strijd, die in Maart over rente- en kanalen-wetten te wachten is, in een politieke stormlooperg zal ontaarden en men een crisis zal gaan „maken", terwgl er geen aanleiding hoegenaamd bestaat om verandering le eischeu in het regeerings beleid. Zoo iets zit er in de lucht. Is het te verwon deren dat men over de ongezonde atmosfeer hoort klagen Is het wonder dat de dezer dagen uit gegeven Portretten van de aftredende kamerleden en van de ministers, te midden van nevelen ge schetst, niet voordeeliger zgn uitgevallen dan het onlangs door Eigen Haard aangeboden portret der koningin? De Portretten van de kamerleden en ministers zgn ik durf u dit verzekeren uit de kamer der stenografen afkomstig; maar al de snelschrijvers ontkennen het vaderschap, nu Castor-et-pollux het er zoo slecht hebben afgebracht, dat zelfs Lavater Jr. den schgn van zich afweert van dien bundel te hebben geschreven. Nu ik over de stenografen spreek, kan ik u meedeelen dat een der oudste gedienden van dit verdienstelgk korps de gelederen heeft verlaten. De gemengde commissie voor de stenografie uit de beide kamers beeft aan mr. E. L. van Emden, op zijn verzoek, met 1 Februari eervol ontslag verleend, onder dankbetuiging voor de door hem bewezen diensten. Tel ze niet licht, die diensten! Niet het vlug opschrgven in onherkenbare, zelfs voor den schrgver-zelf vaak niet meer te onfcg- feren teekens, van een politieke redevoering; maar het in „gangbaar", in leesbaar Hollandsch weer geven van die aanteekeningen; het maken van een redevoering, die gedrukt kan worden, uit een onsamenhangende reeks van woorden die niet voor den druk zouden kunnen worden bestemd, ziedaar den dienst dien een goed stenograaf „aan den lande" bewijst. Mr. Yan Emden, die 29 dienstjaren telt, was er nog een uit de oude school; niet zoo ving in 't opteekenen als de jongelui van den cursus-Steger, maar door zijn studie en kennis van de zaken altijd in staat om, van elke rede-voering, een rede te maken. II a bien merité de la pdtrie l Yan de Haagbche kamer van koophandel hoor den wij in de laatste weken meer, dan anders in een geheel jaar. V erbeeld u, dat voor de verkiezing van een lid in dat college niets meer of minder dan een anti- Semieten-beweging op bet getouw is gezet. Onze kamer van koophandel eigenlijk een parodie op het commercieel en industrieel leven in de hoistad telt onder haar leden niet een katholiek. Bg de laatste verkiezing had een der redac teurs van het Dagblad zgn vrienden de plech tige belotte gedaan, dat dit „onrecht" zou op houden. Er moest een Boomsche in. Toevallig echter had een ander redacteur van hetzelfde Dag blad aan een ander vriend, een Israëliet, een plaats m de kamer beloofd. Aanvankelgk ging alles goed. Handel en Nijverheid, de vereeniging die op dit gebied het meeste heeft iu te brengen, koos een katholiek, den heer De Charro, wel niet de katholiek van den Da^&M-strgder, maar toch „oen" katholiek. En dat wel, niettegenstaande de oud-voorzitter der vereeniging, aan wiens krachtigen gver zg haar aanzien het meest dankt, de heer G. P. Grandia, ook als candidaat was voorgesteld, even als de heer M. J. Parser, de Israëliet waarvan hierboven sprake was. Wat wil echter het geval De heer De Charro bedankt en de liberale kiesvereeniging de Grondwet stelt met algemeene, vijf stemmen den heer Grandia candidaat. Handel en Nijverheid zwygt. Woedend over zgn nederlaag en vreezende dat de Joodscbe candidaat van zijn collega thans zou zegevieren, verandert de katholieken-beschermer van het Dagblad terstond van taktiek en omhelst de leuze Weg met de Joden 1 Hg loopt bg de kiezers rond om hen te overreden vooral geen tweeden Jood in de kamer te brengen en bezweert hen liever den heer Grandia, met wien hg overigens als liberaal niet kan Bympathiseeren, dan den heer Parser te kiezen. De vrienden van den heer Parser vonden nu dat net te ver ging. Onder leiding van den tweeden Dagblad-redacteur gingen zij aan het werkzij zonden aan de Israëlieten onder de kiezers een circulaire, waarin de volgende passage voorkwam «Vooral u noodigen wij dringend uit, met ons uw stem nit te brengen op den heer Parser, vermits »van een zekere zijde" tegen zijn candidatuur wordt gewerkt, omdat hij behoort tot onze geloofsgenooten. Wij zien nog dagelijks hoe in Duitschland de beweging tegen da Israëlieten wordt gaande gehouden." De mgn sprong echter verkeerd; de meeste Israëlieten, niet wetende welke de aanleiding tot de bovenaangehaalde toespeling op de anti-Semieten beweging was en meenendo dat er volstrekt geen reden bestond om slapende honden wakker te maken, onttrokken zich aan de candidatuur-Par- ser en de heer Grandia kreeg de meeste stemmendoch niet genoeg om verkozen te worden. Een herstemming zou den stryd opnieuw doen ontbranden. Handel en Nijverheid trad nu in het strijdperk. Fluks wordt het reglement gewijzigd, om den redacteur van het Dagblad gelegenheid te geven lid te worden. Dank zij diens krachtig optreden vóór de vergadering, wordt nu de heer Grandia. die aanvankelijk door zijn pleegkind was ver loochend, tegenover den Jood candidaat gesteld. De heer Parser trok zich daarop terug; maar zijn vrienden handhaven zijn candidatuur en ziet vooral van katholieke zijde vindt hij openlijk steun 1 Tot hiertoe was het Dagblad buiten den strijd gebleven; maar het kon het nu niet langer uithou den. Openlijk wordt deu Joden het verwgt gedaan dat zg, en niet de anti-Semiet in het Dagblad*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1881 | | pagina 1