No. 10;
124e Jaargang.
1881.
Donderdag
13 Januari.
Watersnood.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 5/irr. franco 5,50,
Afzonderlijke nommers feijnl verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0,20,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenlandde Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Middelburg, 12 Jannari.
Een vriendelijk verzoek aan de
Zeeuwen.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Ker kn ieuws.
Marine en leger,
Kunstaieuws.
MIDDELBURGSE
Aan het bureau dezer courant is eene ge
sloten bus geplaatst, bestemd voor giften, tot
het overmaken waarvan aan de algemeene
commissie de redactie zich bereid verklaart.
Heden ontvangenN. N. 10J. A. Gr.
1.25 A. M. 2.50Diversen 0.581/2 te
zamen met de vorige opgaven 516.181j2.
Ingezonden
Niet zonder recht verheffen zich de Friezen
op hun fraaie zoogenoemde „Hindeloper-kamer."
Na op de wereldtentoonstelling te Parijs in
1878 bijzonder de aandacht te hebben getrok
ken en als een „stuksken poëzie" geprezen
te zijn, werd deze inrichting, als ik wel heb,
door enkele belangstellenden gekocht en aan
het Friesch genootschap van geschied- en oud
heidkunde ten geschenke gegeven, van welks
verzamelingen zij thans het meest aantrekke
lijke middelpunt uitmaakt.
Ook in andere landen van Europa tracht
men het eigenaardige oude volksleven, dat in
onzen, alles eenvormig-makenden tijd, met snel
heid ten onder gaat, op soortgelijke wijs in
gedachtenis te houden.
Er is misschien geen plekje in ons wereld
deel, waar landelijke kleeding, sieraden, meu
belen en vele huishoudelijke voorwerpen, schil
derachtiger zijn dan in Zeeland en vooral in
Walcheren en Zuid-Beveland. Ieder weet dan
ook hoe tegenwoordig buitenlandsche kunste
naars als wedijveren om, door afbeelding of
aankoop, daarvan partij te trekken.
Een kamer in ons Museum te Middelburg,
ingericht als een echt Walchersch woonvertrek,
met een paar beelden voor de kleedingstukken
en sieraden, zou in schilderachtige schoonheid
bij de Friesche kamer zeker niet achter
staan en in hooge mate de belangstelling op
wekken der vele vreemdelingen, die onze
merkwaardige provincie meer en meer bezoeken.
Zulk een vertrek zou tevens eene goede be
waarplaats zijn voor een aantal eigenaardige
huishoudelijke voorwerpen, nu nog bij onze
landelijke bevolking op te sporen, doch die
binnen enkele jaren tot het verledene zullen
behooren.
Toen, niet lang geleden, deze zaak ter sprake
kwam, werd reeds terstond medewerking on
dervonden. Een ouderwetsche boerenklok, een
blikken olielamp, een lantaren met hoorn, een
Vuursteengeweer, een borden- en lepelrek, een
weerglas en andere kleine zaken, zijn reeds
hijeen. Er ontbreekt echter nog zeer veel, eer
men aan het werk kan gaan om een vertrek
te meubelen en een paar beelden te kleeden.
Wie helpt mij, door geschenken van bruik
bare voorwerpen of door giften in geld, om
een en ander aan te koopen, in dit goede
werk Ik zeg van heeler harte een goed
werk, want het is een edele taak de her
innering te bewaren aan Het oude, in zoo
menig opzicht eigenaardige volksleven, vooral
Wanneer het verleden, zoo als in Zeeland, ge
tuigt van kloekheid en kracht en van een
voorgeslacht, waarop men fier mag zijn.
Middelburg, Jan 1881. Nagtglas.
JVij meeudea aaa het ogstel vao den heer
Nagtglas, als blijk onzer belangstelling voor
de zaak welke hij voorstaat, eene andere
plaats dan die voor andere ingezonden stukken
verschuldigd te zijn. Wij hopen dat zijn ver
zoek weerklank moge vinden en eerlang tot
vervulling overgaan.
Eene geschikte gelegenheid lijkt ons deze,
om onze lezers te herinneren aan een soort
gelijk verzoek, onlangs van andere zijde tot
hen gericht. De Oudheidskamer te Middelburg
heeft in het raadhuis alhier eene betere, harer
meer waardige plaats bekomen, welke de tot
deze verzameling behoorende kostbare en
merkwaardige voorwerpen uit vroeger tijd
meer tot hun recht laat komen. Thans be
staat gelegenheid om méér van deze ge
schiedkundige reliquiëen op behoorlijke wijze
ten toon te stellen en voor de bewondering
van het nageslacht te bewaren. Een onzer
meest geachte ingezetenen en oudheidkundi
gen, de heer mr. G- N. de Stoppelaar, heeft
in deze reeds het voorbeeld gegeven door het
afstaan van 23 kostbare glazen bekers, door
hem gedurende vijf en twintig jaren verzameld,
welke in de Oudheidskamer eene plaats ver
kregen hebben.
Moge dit voorbeeld navolging vinden.
Niet genoeg kan gewaakt worden tegen het
verloren gaan der kostbare en bewonderens
waardige blijken van den kunstzin en de
nijverheid, van het leven en het streven onzer
voorouders. Een plicht der vaderlandsliefde
is het die rust op hen, in wier bezit derge
lijke voorwerpen gekomen zijn, ze niet aan
de wisselvalligheden der toekomst over te
laten, 'maar ze in eene openbare bewaarplaats,
tot nut en genot van het algemeen, ter be
zichtiging te stellen. Ook voor de Middel-
burgsche Oudheidskamer doen wij derhalve
een beroep op allen die Zeelands verleden
liefhebben en daarom voor Zeelands toekomst,
naar de mate hunner krachten, iets doen
willen.
De Norddeutsche Algemeine Zeilung voegt bij
eene oproeping van den Mederlaudschen gezant
aan de in Duitschland woonachtige Nederlanders,
ten behoeve der slachtoffers van den watersnood,
de volgende aanbeveling:
„Uit de berichten, die wij omtrent de verwoestin
gen door den watervloed in de laatste weken voort
durend hadden mede te deelen, zullen onze lezers
zich nog slechts een flauw denkbeeld kunnen
maken van de ellende, waardoor groote oppervlak
ten lands in den bevrienden naburigen staat
geteisterd worden, en voor zoover zij vermogen,
zullen zij, evenals reeds bij vele dergelijke aan
leidingen, de grenzen van het vaderland niet be
schouwen als eene grens voor de uitoefening van
liefde tot den naaste."
Gedeputeerde staten van Noord-Brabant hebben
by vernieuwing den minister van waterstaat be
toogd, hoe hoogst dringend bet is, dat van de
werken tot verbetering van den waterstaatstoe
stand in het N. O. deel dier provincie, waar
voor door belanghebbenden twee millioen zal
worden bijgedragen, in de eerste plaats wor
den ondernomen die tot sluiting van de Qeere-
waardsche overlaten, die hoofdzakelijk de oor
zaak zijn van de waterrampen, die Noord-Brabant
voor en na teisteren.
Op verzoek van de watersnood-commissiehebben
de heeren Nijhoff en Gerke, artsen te Amsterdam,
zich bereid verklaard in de dringende behoefte
aan geneeskundige hulp op de plaats des onheils
te voorzien, en zijn daarheen vertrokken.
De grootste ramp, schrijft de Noord-brabanter,
die Nieuwkuik, Onsenoort en een gedeelte van
Vlijmen getroffen heeft, bestaat in het verzanden
der akkers, over eene uitgestrektheid van 200
bunders beste tuingrond of goede akkers.
De gronden zijn in kleine perceeltjes verdeeld,
de meeste landbouwers bezitten tot 2 bunders
land. Die kleine grondbezitters zijn onmogelijk
in staat dat zand te verwijderen. Hun huizen
zijn weggespoeld, hun vee verdronken, hun huis
raad weggedrevenzij bezitten niets en zijn nu
meestal doodarm. De buizen zijn eenigszins te
herstellenmet kleinere woningen of hutten kun
nen zij zich behelpen; maar blijft het land be
dolven, dan is alle hoop op een betere toekomst
onvermijdelijk verloren. Niet alleen voor éen of
twee jaren, maar voor altijd.
Als een middel om dit zand, dat van 0.25 tot
2 meter hoog op het land gespreid ligt, te ver
wijderen, geeft genoemd blad in overweging het
te gebruiken voor het maken van den spoorweg-
dijk, die van Vlijmen tot 's Hertogenbosch, op de
spoorweglijn naar Zwaluwe, gemaakt moet worden.
Met behulp van eenige bataljons intanterie ware
dit zand, dat anders door den staat van elders
aangevoerd en betaald moet worden, nog in dit
voorjaar weg te ruimen en nabij de te maken lijn
te verzamelen. Wacht men echter een jaar, dan
is het te laat.
Axel 11 Jan. De bevolking dezer gemeente
verminderde in het jaar 1880 van 3125 tot 3098
inwoners, waarvan 1526 mannen en 1572 vrouwen.
Er werden 133 kinderen geboren, 102 personen
zijn overleden, 195 vertrokken naar elders en 137
vestigden zich hier. Het aantal levenlooze ge
boorten bedroeg 7, dat der onechte kinderen 4,
dat der voltrokken huwelijken 23.
De bevolking der gemeente Hulst verminderde
in het afgeloopen jaar, van 2429 tot 2347 personen-
Amsterdam, 11 Jan. Heden avond is
alhier opgericht Fe Unie, zijnde eene Vereeniging
tot bevordering van politiek- en maatschappelijk
leven.
Zij heeft ten doeldoor onderlinge ontwikkeling
tot grondige bespreking van de groote vraag
stukken van den dag te geraken.
Zij wenscht dit doel te bereiken lo. Door
voordrachten of lezingen; 2o. Het houden van
vergaderingen; 3o. Het aanleggen van een bibli
otheek en het verspreiden van geschriften; 4o.
Het oprichten van vak-afdeeiingen ter beoefening
van degelijke muziek enz.; 5o. Het zoo mogelijk
verkrijgen van een gebouw, waarin de vergade
ringen kunnen gehouden worden en dit tevens in
te richten tot sociëteit.
De vereeniging werd geopend met eene korte
toespraak door een der oprichters en welkom in
't leven geheeten door dr. Hugenholtz, van de
Vrije Gemeente.
In een opstel van mr. C. J. N. Nieuwenhuis,
oud-raadsheer in het gerechtshof van Urreeht en
secretaris der commissie van administratie over
de gevangenissen aldaar, in de Nieuwe Bijdragen
enz,, komen verschillende belangrijke opmerkingen
over het nieuwe wetboek van strafrecht voor,
welke echter thans, na de aanneming van dit
wetboek, grootendeels haar beteekenis verloren
hebben.
Dit is echter niet het geval met den daarin
uitgesproken wenscb,dat eene speciale celge
vangenis voor vrouwelijke veroordeelden worde
opgelicht. Thans worden de vrouwelijke veroor
deelden, behalve in de kleinere huizen, in de
groote ce gevangenissen te Rotterdam, Amsterdam
en Utrecht verpleegd. Daarbij heeft men ver
schillende adjunct-directrices en verscheidene
onderwijzeressen noodigde voortdurend in acht
te nemen afscheiding eischt meer krachten en
onafgebroken toezicht. Richt men eene afzonder
lijke groote celgevangenis voor vrouwen op, dan
zou men met eene hoofddirectrice kunnen volstaan,
minder onderwijzereasen en wellicht ook minder
bewaarsters noodig hebben om beter toezicht te
kunnen uitoefenen. Op deze gronden voornamelijk
beveelt de heer Nieuwenhuis de oprichting eener
speciale celgevaogeiiis voor vrouwelijke veroor
deelden aan; maar de voornaamste grond komt
ons voor deze te zijn, dat vooral in onze gevan
genissen de aanraking tusschen mannelijke en
vrouwelijke gevangenen en beambten zoo
veel mogelijk behoort te worden vermeden. Als
men de gerechtelijke statistiek raadpleegt, komt
men tot de conclusie, dat men met éen celgevan
genis voor vrouwelijke veroordeelden wel zal
kunnen volstaan.
Vervolg Binnenland, waaronder het ver
slag der prostitucie-vergad ering, door
den heer H. Fierson alhier gehouden,
zie het bijvoegsel.)
adel. Ingelijfd in den Nederlandschen adel met
al zijn wettige zoo mannelijke als vrouwelijke
afstammelingen mr. J. L. de Grez, te Ginneken-
koloniëh. Benoemd tot predikant bij de Pro-
testantsche gemeente in N. I. de heer W. van
Lingen, theol. doctor, predikant bij de herv. gem.
te Dragten.
begisteatib EK domeikek. Benoemd tot ont
vanger der reg. en domeinen te Woerden A. J-
Kolff, ontv. der reg. en dom. te Sittard.
Benoemd tot ontv. der reg. en dom. te Goes
H. Kayser, thans in dezelfde betrekking te
Oosterhout. Zie laatste ber:chten van gisteren.)
gemeektkbesturek. Goedgekeurd het aan den
burgemeester van Zwarte waal, J. J. P. Tichler
op zijn verzoek verleend eervol ontslag als secret,
dier gemeente.
gekeeskusdige DiEKST. Benoemd tot reserve-
off. van gezondh. 2e kl. bij het personeel van
den gen. dienst der landmacht de burger-genees
kundigen dr. M. M. Duintjer, arts te Beliingwolde
en dr. Ph. Kooperberg, arts te Oosterhout.
Mr. H. ter Haar, heeft tegen 1 April a. eervol
ontslag aangevraagd als directeur der burgeravond
school te Deventer.
De raai der gemeente Bolsward heeft, naar
aanleiding van art. 82 al. 1 der wet van 17 Au
gustus 1878, eene verordening op den kinderar
beid vastgesteld waarbij verboden wordtt uin- of
veldarbeid te laten verrichten door kinderen,
welke den ouderdom van twaalf jaren nog niet
bereikt hebben, en voorts bepaald, dat kinderen
beneden twaalf jaren niet mogen gebezigd worden
tot het verrichten van huiselijken arbeid of van
persoonlijke diensten gedurende de voor bet lager
onderwijs vastgestelde uren.
Het prov. kerkbestuur van Gelderland is tegen
a. Donderdag tot eene buitengewone vergadering
bijeengeroepen, ter behandeling van het voorstel
van vier orthodoxe leden, jm de schorsing van
de Dordtsehe ouderlingen op te heffen.
Men zal zich herinneren dat deze ouderlingen
weigeren, aan predikanten, die niet van hunne
richting zijn, gelegenheid te geven om hunne
leerlingen te doen aannemen tot lidmaat. Zij be
hoeven slechts te verklaren, dat zij bereid zijn
van deze weigering terug te komen, en honne
schorsing zou reeds daardoor opgeheven zijn.
Het prov. keikbestuur zal dus opnieuw de
vraag moeten behandelen, of in de Ned. Herv.
kerk aan ouderlingen het recht moet worden
toegekend om predikanten te verhinderen, hun
plicht te doen. (N. B. Ct.)
De luit. ter zee 2e kh jhr. J. F. Coertzen de
Koek, uit Oost Indië in Nederland teruggekeerd,
is op nonact. gesteld.
Door den minister van oorlog is de vraag ge
daan welke officieren van gezondheid genegen zijn
om onder aan te geven voorwaarden op het eiland
Schiermonnikoog, waar alle geneeskundige hulp
ontbreekt, gedetacheerd te worden.
Door de 2e luits. F. H. Tissot van Patot
en A. Klontje, van het 3e reg. inf., is overplaat
sing naar het Ned. Indisch leger verzocht.
De artisten, die door den heer W. van Zuijlen
zijn geengageerd om in het volgend seizoen den
nieuwen schouwburg te Rotterdam te bespelen
zijnde dames Van Offel—Kleij, Egener—Van
Dam, Crispijn-—Stoets, Esther van Rijk, Egener
van Rijk, Helena van Offei, Marie de Heer en
B. van Rijk, en de heeren W. van Zuijlen, Crispijn,
Spoor, Alex Faassen, Van Nieuwland, A. van
Zuijlen, J. de Vos en Kleyn, terwijl de heer Jules
Egener zich als orkestmeester aan het gezelschap
verbonden beeft.
De heer Van Zuijlen is ook nog met andere
artisten in onderhandeling.
