1880.
N«. 397.
123* Jaargang.
Donderdag
16 December.
Middelburg 15 December.
Benoemingen en besluiten.
Onderwij s.
Kunstnieuws,
MIDDELBllRGSCHE COURANT.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen^
Prijs per 3/m, franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zjjn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentlen: 20 Gent per regel!
Geboorte-, Tronw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels Z 1,60
iedere regel meer 0,20.
Groote lettere worden berekend naar plaatsruimte:
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
De Vtreeniging tot het bezoeken der Armen
alhier heeft eene reorganisatie ondergaan, welke,
van het standpunt der gezonde begrippen van
armverzorging, als een stap in goede richting
beschouwd mag worden.
Langzamerhand was deze vereeniging, in strijd
met haar naam, een bedeeiings-commissie gewor
den. Niet haar oorspronkelijk doelhet v o o r-
komen van en voorts, zoo mogelijk, opheffen u i t
armoede, streefde zij in de eerste plaats meer na.
Het bestuur trachtte sinds lang op den goeden
weg terug te komen. Thans heeft het besloten
meer doortastend daartoe te werk te gaan.
"In de eerste plaats, zegt het heatuur in een giste
ren verspreid strooibiljet, zal het ons streven zijn
om, alvorens middelen aan te wenden tot verbetering van
den toestand der hulpbehoevenden, vooraf dien toestand
goed te leeren kennen door voortdurend bezoek.
«Het behoeft niet gezegd te worden hoe nuttig dit
bezoek kan werken, niet alleen ter verkrijging van de
noodige kennis van den toestand, maar ook om te kunnen
bijstaan met raad en voorlichting in velerlei zaken, b. v.
opleiding of beroepskeuze van kindeienom orde, rein
heid, spaarzaamheid en zedelijkheid aan te kweeken hij
de ouders en bij hen aan te dringen op godsdienstig-,
school- en vakonderwijs voor de kinderenom te waar
schuwen tegen alles wat armoede bevordert, niet alleen
tegen bekende ondeugden, maar ook tegen alles, wat onder
schoonschijnende vormen en schoonklinkende beloften geen
voldoenden waarborg aanbiedt, noch voor de gezondheid,
ïioch voor eene goede wijze van het plaatsen of besteden
van gelden. Niet het geven van geld of goed, maar het
verschaffen van raad zal voortaan op den voorgrond
staande vereeniging zal niet in de eerste plaats zijn de
bedeeier, maar de vertrouwde raadgever.
«Intusschen zal niet steeds met woorden en raadgevingen
Jhet doel worden bereikt. Somtijds, vaak zelfs, zal mate-
xieele hulp noodig zijn. Doch die hulp zal voortaan
steeds het kenmerk dragen dat zij van buitengewonen
aard is.
#Is in een huisgezin, waar de kinderen reeds meer
gevorderden leeftijd krijgen, afzonderlijke ligging noodig
en kan die uitgaaf niet worden gedragen, de vereeniging
moet in 'fc belang der zedelijkheid voorzien in deze be
hoefte. Is ziekte of verwonding oorzaak dat de verdiensten
stilstaan, er moet flink en afdoende worden geholpen.
Onze leus zij beter een goed geholpen, dan tien
onvoldoende b e d e e 1 d.
«Voor zoover de geldmiddelen dit toelaten, zal de veree
niging ook geld kunnen leenen of crediet verschaffen.
«Ook nog op andere wijze kan veel worden gedaan tot
Voorkoming van armoede. Behoeven wij erop te wijzen
hoe drankmisbruik, luiheid en snoepzucht tot armoede
aanleiding geven? De vereeniging zal daarom volhardend
en hardnekkig optreden in den stryd tegen de herberg,
waar de man, tegen den snoepwinkel, waar de vrouw
of de kinderen de welvaart van het gezin gaan ondermij
nen, waar aan beurs, gezondheid en zedelijke kracht
«ooveel nadeel wordt toegebracht. Als eerste voorwaarde
voor aanbeveling, moet drankmisbruik of snoepzucht be
dwongen worden en moet werken wie arbeiden kan
daarentegen zal wie aan den drankduivel zich overgeeft,
Onmeêdoogend worden afgewezen.
«Zal dan niet menigeen moeten worden afgewezen of
geweerd, wiens gelijke in de laatste jaren in de vereeni»
ging werd opgenomen?
«Ongetwijfeld. Waar de armoede niet meer kan worden
Voorkomen, waar uit haar niet meer kan worden opgeheven,
daar wijze wij voortaan af, zij het ook met bloedend hart.
Yoor gebreklydenden den nood lenigen blijve de taak
Van de verschillende armbesturen, nevens welke wij met
gansch ander doel willen en anllen werkzaam zijn.
Tot on» leedwezen moeten wij ons weder beklagen
over de hooghartige, of ware een minder aangenaam
klinkend woord juister wyze, waarop wij in deze zaak
Van bij uitstek openbaar belang, door de commissie
behandeld zijn. Zelfs geen exemplaar van bet strooibiljet
werd aan onze redactie toegezonden, veel minder werd
deze in de gelegenheid gesteld er voor de verspreiding
kennis van te nemen. Dit laatste ware toch niet te veel
gevergd geweest, des noods als een blyk dat men
voor de steeds van onzen kant ondervonden medewer
king niet geheel ongevoelig was.
Het Zuiden maakte reeds in zijn vorig nommer van
de zaak melding. Wij werpen het denkbeeld verre van
ons, als zou het bestuur in deze voor de eene of andere
party of richting voorliefde hebben willen toonen. Maar
den schyn ervan heeft het, en dat maakt de zaak voor
pus zooveel te onaangenamer. Bed.
«Tegenover de velen, die in het vervolg zullen moeten
worden geweerd of afgewezen, staan echter zeer velen,
die thans ten onrechte in onze vereeniging niet zijn op
genomen. Zoodra ieder denkbeeld van bedeeling vervallen
is, zoodra het weder duidelijk is dat niet zij, die reeds
reddeloos verloren zijn, maar zij die buiten eigen schuld niet
te gronde wenschen te gaan, in onze vereeniging behooren,
zal geen minder met aardsche middelen gezegende eenig
gevoel van schaamte behoeven te koesteren, dat hem zou
weerhouden zich bij onze vereeniging aan te melden. Niet
omdat men reeds arm is, maar omdat men het niet
worden wil, melde men zich bij ons aan."
In overeenstemming hiermede geeft het bestuur kennis:
«dat reeds over het jaar 1880 geene personen of gezinnen
meer werden aangenomen, die niet geheel beantwoordden
aan het voorgestelde doel en dus in geen geval elders
bedeeldendat om dezelfde redenen, te beginnen met dezen
winter, van zijnentwege geene nieuwjaarscollecten meer
zullen worden gehouden; dat de vereeniging zich niet
meer zal belasten met de uitdeeling van soepkaarten en
dat alle giften en opbrengsten van muziek- of tooneelge-
zelschappen zullen worden afgewezen, wanneer daaraan
eenige voorwaarde van bedeeling mocht zijn verbonden;
doch dat intusschen iedere gift, hoe gering ook, dankbaar
zal worden aanvaard, die wordt geschonken ter bereiking
van het dubbele doel: voorkomen van en zoo moge
lijk opheffing uit armoede."
Tot zoover het strooibiljet. Wij zullen daar op
'toogenbiik geen beschouwingen a,an toevoegen.
Wat ons in het aangekondigde plan vooral aan
trekt, is het vooruitzicht dat de vereeniging lang
zamerhand zal kunnen worden wat de kamer
van navraag" te Enschedé is, van welke dr. Cramer
in de Vragen des Tijds van November jl. zulk
eene leerzame en aantrekkelijke beschrijving heeft
gegeven. De commissie tot het bezoeken der
armen, zal op den duur het best op de hoogte
komen der behoeften en der hulpbronnen, hetzij
üie in eigen werkkracht of in ondersteuning van
anderen bestaan, van ieder behoeftig gezin.
Zij zal dus de beste inlichting kunnen geven, niet
alleen waar hulp noodig is, maar waar die goed
zal kunnen werken. Aan dat laatste vooral is
behoefte. De welwillendheid jegens hulpbehoe
venden is groot genoeg; aan middelen tot lief
dadigheid ontbreekt het ook nietmaar veel
wordt verkeerd gegeven en velen onthouden zich
geheel, uit vrees van verkeerd te geven. Het
een is ongeveer even kwaad als 'tander. Tot
voorkoming van beiden kan eene Middelburgsche
.kamer van navraag" uitnemend dienst doen,
indien zij vasthoudt aan het dikwijls moeilijk vol
te houden, maar noodzakelijk beginsel, dat de
beste weldadigheid niet in de eerste plaats, arm-
verzorging, maar vooral armen-o pvoeding
tot doel heeft.
In de heden namiddag gehouden zitting van
den gemeenteraad van Middelburg weid zonder
bedenking aangenomen de door de gascommissie
overgelegde instructie voor den directeur-boek
houder der gasfabriek en, na korte beraadslaging
ook de concept-verordening, regelende de voor
waarden, waarop gas door de gemeente geleverd
wordt.
De door den directeur, die heden in dienst
treedt, in reëele waarde te stellen borgtocht is
bepaald op f 2000
Blijkens mededeeling van den voorzitter zullen
binnen weinige dagen aan de raadsleden in druk
worden toegezonden de verschillende tarieven be
treffende het gas, de meterhuur enz., terwijl in
eene heden over acht dagen te houden zitting
behalve deze tarieven een voorstel der gas-
commissie zal worden aangeboden om den prijs
van het gas voor particulieren en gemeente
gebouwen op 10 cent per stère te bepalen.
Naar aanleiding van de bekende circulaire van de
Vereeniging van burgemeesters en secretarissen
in Zuid- en Noord-Beveland werd besloten tot
het aan den minister van bmnenlandsche zaken
inzenden van een adres betrekkelijk de kosten
voor de uitvoering der wetten op de militie en
schutterij.
Tengevolge van de met het Gemeenteer ediet
aangegane geldleening, wordt de begrootiug voor
1881 gewijzigd, zoodat de ontvangsten en uitgaven
alsnu op 561.575.56$ woiden geraamde
Een voorstel van burg. en weth. om in ver
band met den kwijnenden toestand, waarin de
waag verkeert, die inrichting met 1 Januari 1881
op te heffea en de bedienden te ontslaan, den
waag werker P. J. Konings met dat tijdstip aan
te stellen tot beëedigd weger en den assistent
waagmeester A. J. de Lange met 1 Januari te
benoemen tot opzichter der gemeente-begraafplaats,
wordt tot eene volgende zitting aangehouden.
Naar aanleiding der beschikking van gedepu
teerde staten van Zeeland, waarbij goedkeuring
wordt onthouden aan het raadsbesluit tot ophef
fing der school F (mej. Achilles), wordt, na lang
durige discussie, met 12 tegen 4 stemmen besloten
bij Z. M. den koning in voorziening te komen.
Eveneens zal, op voorstel van het dag. bestuur,
aan den koniDg dispensatie worden verzocht van
de verplichte oprichting eener burger-dagschool.
Tot lid der commissie van toezicht op het
lager onderwijs wordt benoemd de heer dr. J. P.
Dozy.
De voorziening in de door perodieke aftreding
ontstaande vacaturen bij verschillende gemeente
administratiën wordt wegens het gevorderde uur
aangehouden.
In een volgend nommer geven wij het gewone
verslag.
Vlissingen, 15 Dec. Het stoomschip Am
sterdam, gezag v. Taat, van New-York alhier
binnengevallen, ontmoette den lOen December op
48° 13' NB. en 30° WL, de Eogelsche bark Queen
of Indiavan New-Brunswick naar Londen be
stemd, waarvan de gezagvoerder verzocht eenige
schipbreukelingen aan het stoomschip te mogen
overgeven. De Amsterdam zond. onmiddellijk eene
boot en nam daarmede 7 personen over, behoord
hebbende tot de Engelscbe bark Nile, welk schip,
met eene lading hout van Quebec naar Cardiff,
den 22en November in de golf van St. Laurens,
in een zwaren WN W storm, eerst zwaar lek werd
en daarna omsloeg. De kapitein, de 2e stuurman
en 6 matrozen verdronken, terwijl de le stuurman
benevens de overige 8 personen der bemanning
zich op het wrak wisten te redden. Zes dagen
hadden zij daarop in de grootste ellende doorge
bracht, toen zij, geheel uitgeput, met bevroren
handen en voeten, op de Queen of India werden
opgenomen eo liefderijk verpleegd.
De schipbreukelingen verkeerden allen in zorg-
wekkenden toestand, dewijl op de bark alle ge
neeskundige hulp ontbrak. Een der geredden is
aan boord van de Queen o] India overleden en
een ander, die geheel krankzinnig was, kon niet
naar de Amsterdam worden overgevoerd. In den
morgen van den Hen December is aan boord van
het stoomschip ook nog een der ongelukkigen
bezweken.
Bresken§, 15 Dec. De voorbereidende werk
zaamheden aan den tramweg Breskens—Malde-
ghem worden met ijver voortgezet. Een teekenaar
eener Brusselsche firma is bezig de noodige op-
metingen te doen voor het vervaardigen der
tee keningen op groote schaal, welke bij de aan
vrage om vergunning aan de regeering moeten
overgelegd worden.
In de gisteren gehouden zitting van den ge
ne e&knndigen raad van Utrecht en Gelderland is
door den heer Van Overbeek de Meijer de vol
gende motie voorgesteld: „De geneeskundige
raad, met leedwezen vernemende dat voortdurend
pogingen worden aangewend om het geneeskundig
onderzoek van prostituees als eene onzedelijke,
onwettige en onnutte handeling te brandmerken,
verklaart, dat het voortzetten van dat onderzoek,
mits goed geordend en geregeld, uit een sanitair
oogpunt hoogst wenscbelijk is."
Deze motie werd aangenomen met algemeene
stemmen op èen na.
De raad van toezicht en discipline der Rot-
terdamsche balie heeft den minister van justitie
ingelicht over de werking der nieuwe procureurs-
wet. Uit het antwoord blijkt o. a. dat de meeste
Rotterdamscho advocaten niet tevens procureur
zijn, maar te hunnen koste het procureur swerk
overlaten aan de vroegere titularissen. De liqui
datie der proceskosten bij vonnis werkt slecht
er wordt en kan niet worden gespecificeerd en de
winnende partij moet een deel der kosten dragen.
De raad wenscht daarom afschaffing van de
verplichte liquidatie en toepassing van het procu
reurstarief slechts voor het formeele werk en het
verschijnen ter rolle, maar voor andere bemoeiin
gen toepassing van het tariei voot advocaten,
wat de wet thans verbiedt aan de verliezende
partij in rekening te brengen.
De Staatscourant bevat de wet van 7 dezer,
Stbl. no. 220, tot vaststelling der begrooting van
uitgaven wegens den arbeid der gevangenen voor
1881, benevens de wet van 7 dezer Stbl. no. 221,
houdende nadere bepalingen omtrent den accijns
op het zout.
Het eenig artikel van laatstbedoelde wet, welke
voor alle nabij de grenzen gelegen streken van
belang is, luidt aldus:
«Op de hij algemeenen maatregel van inwendigbestunr
daarvoor aan te wijzen gedeelten van het terrein van toe
zicht langs de grenzen, omschreven bij art. 162 der alge
meene wet van 26 Aug. 1822 Mil. no. 38, zijn voor het
zout de artt. 177, 178, 181, 182, 185, 187, 188 en 189
dier wet en de twee eerste zinsneden van art. 49 der wet
van 26 April 1852 Stbl. no. 93) van toepassing.
«De winkeliers en neringdoenden in zout, wier panden
door dien maatregel aan peiling door de ambtenaren der
aceijn8en onderworpen worden, zijn verplicht om binnen
14 dagen na het in werking komen daarvan hij den ont
vanger der accijnsen eene schriftelijke aangifte van die
panden in te leveren, met aanwijzing van de ligging,
benevens van de kadastrale sectie en nommer. Voor
panden, die later in gebruik worden genomen, wordt
zoodanige aangifte gedaan binnen 14 dagen na dit in ge
bruik nemen.
«Het verzuimen van de aangifte, hij de vorige zinsnede
voorgeschreven, wordt gestraft met eene boete van tien
tot honderd gulden."
De audiëntie van den minister van koloniën
zal op Vrijdag 17 dezer niet plaats hebben.
burg-t meesters. Benoemd tot burgemeester
der gemeeute Stellen dam, teneinde die betrekkiog
gelijktijdig waar te nemen met die van burge
meester van Goedereede, M. Breen; tot burge
meester der gemeente Bodegraven mi. H. A. van
de Velde, advocaat by den Hoogen llaad.
onderwijs. Aan den O.-I. ambtenaar J. M.
Nienwboer, laatstelijk hulponderwijzer aan de
openbare lagere school te Benkoelen, is op zijn
verzoek eervol ontslag nit 's lands dienst ver
leend.
Oostlrarg, 10 Dec. Voor het toelatings-examen
tot de opleid'Ugsklasse alhier, afgenomen door de
heeren Scboo en Barentsen in tegenwoordigheid
van den arrondissement» -schoolopziener, hebben
zich 21 kweekelingen aangemeld voor de laagste
klasse, van welke 3, en 3 voor de hoogste klasse,
van welke 2 werden afgewezen. De inrichting
telt thans 52 leerlingen.
Tot curator der universiteit van Amsterdam
is door burg. en weth. aan den raad voorge
dragen jbr. mr. J. W. M. Scborer, commissaris
des konings in Noord-Holland.
Daar lag een waas van jeugd en frischbeid
over de uitvoering van het oratorium Paulut
door de zangvereeniging lot Oefening en Oitspan-
ning gisteren avond alhier gegeven. Een koor
van kinderen werkte, met uitnemend effect, mede
in de koralen; een veelbelovend talent deed zich
aan 't publiek voor 't eerst kennen in de jonge
dame, welke de sopraan-partij vervulde; eene
harer zusteren in de kunst zong de kleinere alt
partij twee voor 't publiek ontlenende dilettanten
droegen bet kleine duet der Valeche Getuigen
voorde tenor-partij was toevertrouwd aan den
heer Venverloo, dien men bier nog nooit, elders
slechts zelden in 't openbaar hoordeen aan
bnn hoofd zwaaide een directeur den staf, wien»
leiding men voor 't eerst in een groot werk mocht
leeren kennen en wien het muzikale jonge Duitseh-
land eerst sinds een groot jaar aan onze kunstwe
reld afstond.
Jeugd is, als men Nurks wil napraten, „een
gebrek, dat met den dag vermindert." Maar zij
heeft iets éenigs, dat geen ryper leeftijd haar
kan nadoen. Dat vooral is het, wat de uitvoering
van gisteren voor ons tot oen buitengewoon gono^
