1880,
N«. 265
123e Jaargang.
Dinsdag
9 November.
Gemengde Berichten.
Middelburg 8 November.
Benoemingen en besluiten.
0 n der wijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Kunstaieuws.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met nitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per 3/m. franco 8,50,
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Ad verten tien: 20 Oent per regel!
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 'f, 1,60
iedere regel meer 0,20. f<
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Hoofdagenten voor het Buitenlandde Compagnie générale de Publicité O. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behooren twee Bijvoegsels.
In de heden namiddag gehonden zitting van
de kamer van koophandel en fabrieken alhier,
werd door den voorzitter, den heer mr. W. C.
Borsius, het volgende voorstel gedaan
Bij de wet van 7 April 1869 (Stbl. no. 57)
berreffende de maten, gewichten en weeg werktui
gen, woeden de wetenschappelijke namen vastge
steld, maar met bijvoeging van de Nederlandsche
benaminghet gebruik wae dus facultatief, alléén
het bezigen van oude-afgeschafte benamingen
werd verboden en beboet.
Het tegenwoordig wetsontwerp erkent alleen
de wetenschappelijke benamingenhet gebruik
der Hollandsche is verboden en wordt beboet; de
regeering meent dat de laatste tien jaren een vol
doend overgangstijdperk vormen, om voortaan
de systematische benamingen uitsluitend
toe te laten.
Blijkens het verslag werd in de af deelingen
der tweede kamer „door de meerderheid het weg
laten der Nederlandsche namen, van welke vele
reeds het burgerrecht verworven hebben, afge
keurd en herstel daarvan gewenscht."
Toen de regeering bij haar antwoord aan dien
wensch der meerderheid niet had toegegeven,
beeft de commissie van rapportenrs bij haar eind
verslag een amendement voorgesteld om art. 8 te
wijzigen en bij de systematische benamingen
weder de Nederlandsche benamingen te voegen,
evenals thans in de vigeerende wet van 1869.
De voorsteller meent dat het in het belang
is, vooral van den kleinhandel, om dat amende
ment te ondersteunenhij meent dat vooral voor
die klasse van handeldrijven den de verplichting
om van liter, deciliter en centiliter, van hectogram
decagram, enz. te moeten spreken;althans voor
bet tegenwoordige te bezwarend is, en geeft
daarom in overweging dit amendement te onder
steunen.
Hij merkt op dat in het voorloopig verslag is
opgemerkt „dat de regeering omtrent de werking
der bestaande ijkwet, waarschijnlijk het gevoelen
had gevraagd van de voornaamste kamers van
koophandel en fabrieken" enz., met verzoek die
stukken over te leggenop die vraag heeft de re
geering ontkennend geantwoord, erbij voegende
dat die kamers „omtrent speciale punten geraad
pleegd worden, zoo dikwijls daaraan behoefte
bestaat".
Waar dus blijkt dat de tweede kamer meer
dan de regeering hecht aan de meening der kamers
van koophandel en fabrieken, acht de voorsteller
het niet ongepast bij adres aan de tweede kamer
ook adhaesie aan dit amendement kenbaar te
maken; de Amsterdamsche kamer is op dezen
weg voorgegaan, haar adres is in de zitting der
tweede kamer van 28 October ingekomen.
De kamer vereenigde zich met dit voorstel.
Nog werd door de daartoe aangewezen commissie
rapport uitgebracht betrekkelijk een schrijven van
de kamer te Harlingen, waarbij deze onder
steuning verzoekt van een door haar aan den
minister van waterstaat enz. gericht schrijven,
tot ondersteuning van het door de Maatschappij
v(n Nijverheid aan dien minister gericht adres om
herziening der wet van 28 Mei 1869, regelende
bet toezicht op het gebruik van stoomtoestellen.
De commissie acht eene periodieke herziening
niet wenschelijk, maar wel eene herziening nadat
de onderviLding geleerd heeft dat zulks noodig
is. Voorts gelooft zij niet dat de klachten, die
nu zijn ingekomen, eene herziening zouden moti-
veeren, terw^l zij bovendien vermeent, dat de
vraag, zooals nu gedaan, onvoldoende is. Het
komt haar voor dat het niet genoegzaam is te
onderzoeken of de ketel en de andere stoomtoe
stellen in eene stoomboot onvoldoende zijn, maar
dat ook de zeewaardigheid van het schip moet
verzekerd worden.
De commissie adviseert dus de gevraagde on
dersteuning niet te verleenen, met welk advies de
kamer zich vereenigde.
Eindelijk werd besloten naar aanleiding van
voortdurend te laat aankomen van den twee
den sneltrein in den morgen alhier, een adres te
zenden aan den minister van waterstaat teneinde,
zoo noodig door tusschenkomst van den minister
van bnitenlandsche zaken, bij de Belgische re
geering erop aan te dringen dat de dienst der
Belgische staatsspoorwegen zoodanig worde gere
geld, dat de aansluiting van de treinen van
Brussel en Antwerpen worde verbeterd, zoodanig
dat de Exploitatie-maatschappij te Roosendaal niet
die vertraging ondervinde, die daar in tien laatsten
tijd steeds plaats vond.
Veere, 7 Nov. Het den 5en dezer aan het
strand te Vrouwepo'der aangespoelde lijkje was
van een kind van 10 a 11 maanden naar gissing,
mannelijk geslacht, lang 0.7 meter, aangezicht
rond, voorhoofd gewoon, oogen blauw, neus ge
woon, kin rond, haar blond, gekleed met blauw
wollen doek, zwart dasje, bruin gestreept dasje,
wit gehaakt slaapmutsje, paarsch katoenen kleedje,
rood gestreept hemdrokje met eene aan de linten
bevestigde kleine medaille en hartje van rood
laken, katoenen hemd en aan den rechter voet,,
een zwart lakensch schoentje en rood wollen kousje
Het lijkje is Vrijdag jl. op de algemeene be
graafplaats te Vronwepolder ter aarde besteld.
Goes, 6 Nov. Tot vader en moeder in het
weeshuis alhier zijn benoemd de heer J. C. Hart
man en diens echtgenoote te Middelburg.
Groede, 6 Nov. Door 37 van de voornaamste
ingezetenen dezer gemeente is een adres ingezon
den aan den gemeenteraad, waarin wordt verzocht
toe te staan het verzoek van de heeren Boers en
Lebaigue om concessie voor een stoomtram Bres-
kensMaldegem, en subsidie of rente waarborg.
Adressanten gronden zich in hnn adres op de
wenscheiykheid van opheffing van den staat van
afzondering van ons gewest; op het indirecte
voordeel ook voor deze gemeente; op de bewijzen
van welvaart die zich allerwege voordoen waar
spoor- of tramwegen de streek doorsnijden, en
bestrijden de veronderstelling dat tramlijnen op
de openbare wegen gevaarlijk zouden zijn voor
de veiligheid.
Breskens, 6 Nov. In de gisteren gehouden
zitting van den raad dezer gemeente is in begin
sel aangenomen den tramweg BreskensMaldegem
te subsidieeren.
Pas is in ons blad, door eene vele stadiën door-
loopen hebbende gedachtenwiaseling uitgemaakt
eu bewezen dat Bilderdijk niet en Immerzeel
wèl de dichter is van de vier bekende regels
„O richt uw naasten niet enz," of mr. J. A.
Levy komt iu de Amsterdammer met onverstoor
bare kalmte ze weder aan Bilderdijk teruggeven.
Jammer toch, dat niet iedereen, alles lezen kan,
wat overal geschreven wordt. Maar de redactie
van een weekblad als de Amsterdammer moest
toch
De audiëntie van den minister van justitie zal
op Dinsdag, 9 Nov. a., niet plaats hebben.
In het tijdperk van 3 tot 30 October jl. zijn
geene ambtsberichten omtrent het voorkomen van
longziekte onder het rundvee ingekomen.
In het vorige tijdvak van vier weken waren
mede geeae gevallen dier ziekte bekend geworden.
Omtrent den noorder-lekdijk, die, na de piaats
gehad hebbende verhooging en verzwaring, alge
meen beschouwd werd een bolwerk te zijn tegen
gevaren bij hoog opperwater en ijs, moet helaas
worden medegedeeld, dat, ondanks deze werken,
even boven het dorp Vreeswijk sedert eenige
maanden weder eene belangrijke 6n aanhoudende
verzakking wordt waargenomen, die zich over
eenige honderden meters lengte en nagenoeg geheel
de dijkskruin uitstrekt.
Olschoon van de zijde der directie al het moge
lijke wordt gedaan om de onheilen, die daaruit
zouden kunnen ontstaan, te voorkomen, is toch
dat verschijnsel van zóo overwegenden aard, dat
daarop in de eerste plaats de aandacht van de
regeering behoort te worden gevestigd, vooral nu,
bij den naderenden winter, de buiten hare oevers
getreden rivier dien toestand onrustbarend doet
worden. (JV. R. CU)
De gezondheidstoestand van den heer mr. M.
H. Godefroi moet zoodanig zijn, dat er wel hoop
bestaat op zijn herstel, doch dat hij zijn verder
leven kalm zal moeten doorbrengen en zich uit
het openbare leven terugtrekken, in verband
waarmede hij voornemens zou zyn om met Juni
e. k. zijn mandaat als lid der tweede kamer neder
te leggen.
In de 11. Donderdagavond te 5s Hage gehouden
bijeenkomst van de meerderheid der leden van de
liberale partij in de tweede kamer, moet besloten
zyn de regeeriug te blijven steunen, doch tevens
den minister van koloniën te interpelleeren
over de benoeming van een nieuwen gouvernenr-
generaal. Ebl,
kantongerechten. Op verzoek, eervol ontslag
verleend als kantonrechter te Hoorn, aan mr. P.
G. ten Zeldam Ganswijk.
Tot hulponderwijzer aan de rijks leerschool
alhier is benoemd de heer M. M. Blankert, te
Maartensdijk.
Bedankt voor het beroep naar de Ned. Herv.
gemeente te Serooskerke (W), door den heer J.
H. Beekman, predikant te Chaam c. a.
Het Wag. weekblmeent met zekerheid te
kunnen mededeelen uat het voorstel der Synode
tot kerspel vorming door de meerderheid van de
lea n der provinciale kerkbesturen verworpen is.
Axel, 6 Nov. Voor het beroep naar de N.
H. gemeente alhier, is door den heer J. E. Steen
bakker Morilyon Loysen, predikant te Bruchem
c. a.j bedankt.
Ter Neuzen, 8 Nov. Door den heer C.
Knijper, predikant bij de Chr. Ger. gemeente te
Nieuw-Vennep, is bedankt voor het beroep naar
die gemeente alhier.
De le luit. B. Van Bekum van het le bat.
2e reg. inf., in garnizoen te Grave, is overge
plaatst naar het depot van discipline te Vhssingen.
Men verneemt dat de betrekking van decoratie
schilder van den koninklijken schouwburg te
's Hage tal worden opgedragen aan den heer
Plaat, schilder decorateur aan den grooten schouw
burg te Botterdam.
Aaostaanden Vrijdag zal, weder door de zorg
der Vereeniging t. b. v. g. V. o. k. alhier, een
concert gegeven worden door de dames Fanny,
Marie en Amalie Tschampa en Marianna Gallo-
witsch, uit Gratz in Stiermarken, die zich als
het „Oostenrijksche damesquartet" reeds wijd en
zijd beroemd hebben gemaakt.
Beroemd iB geen te Bterke uitdrukking. Duitsche
kunstkenners van naam vergelijken hare uitvoe
ringen bij die van het domkoor te Berlijn. Ben
bevoegd Nederlandsch beoordeelaar schreet„Men
bewondert bij dit quartet glasheldere stemmen,
eene volmaakte eenheid, eene goed bestudeerd-,
zorgvuldig genuanceerde, en tooh hoogst jsen-
voudige, trissche en natuurlijke voordracht.
Ruhelhal, van Mendelssohn, het zeer interessant
bewerkte lied van Wagner (in de eerste twee
coupletten is de melodie aan de alt gege
ven en vormen de andere stemmen daarboven
een doorzichtig en bekoorlijk weefsel van akkoor
den), de t'irda van Brahma, do oude Engelsehe
dans van Morleg, het Rarnther Volkslied van
Koichal en het Rachlgesang, van Kreulzer trokken
ons bijzonder aan. Bene zeldzame eigenschap heeft
de contra-alt van dit quartet; tot in de laagste
tonen (wij hoorden haar D zingen) blijft de stem
echt vrouwelijk van klank. De piano's en forto's
de cressendo's en decrescendo's werden met on
berispelijke juistheid en ongeëvenaarde gelijkma
tigheid uitgevoerd.
Door den beer S. A. Kiausen, te Utrecht,
is vergunning gevraagd voor het aanleggen van een
stoomtram van Bergen op Zoom naar Baarle-
Nassau. Die tram zal eene onderlinge verbinding
geven tusschen de beide eerstgenoemde gemeenten
en de gemeenten Halsteren, Steenbergen, Oud-
Gastel, Oudenbosch, Hoeven, Etten, Prinsenhage,
Breda en Ginneken.
Zaterdag had te Arnhem opnieuw eene beproeving
plaats van brandkasten van den heer E. G. Traan-
boer. De opening der kasten zou Maandagmorgen
plaats grijpen. De bestelde kast, waarop de
valproef is toegepast geworden, heeft zich oogen-
schijnlijk goed gehoudende voet was evenwel
zwaar beschadigd. Onmiddelijk na den val is de
kast opgericht en opnieuw, thans gedurende drie
uren, aan een hevig vuur blootgesteld. Vermoe
delijk zal de inhoud, bestaande in papieren,
waarvan eenige besloten waren in een kistje,
beschadigd zijn, daar na eenig stoken na den val
rook uit de kast drong. De heer T. had beslo
ten, op de brandkast die in 1879 reeds de valproef
had doorgestaan deze nu niet meer toe te passen.
V rijdagavond werd te Bergen op Zoom door
het paardenspel van Blanus en Dassie eene laatste
voorstelling gegeven, onder medeüeeling dat na
afloop daarvan een zevenjarig vos-merriepaard
zou worden verloot. Na de voorstelling, die
door een nogal talrijk publiek werd bijgewoond,
ving de verlotiDg aan. Nadat een groot aantal
nieten waren uitgekomen kwam N°. 63 als prijs
voor het paaid. Dat nummer was ten deel ge
vallen aan M. E., hovenier, wien onder luid ge-
jubbel door al de toeschouwers geluk werd ge
wenscht. Doch de verloters weigerden den prijs
af te leveren, omdat op het lot, waarop „prijs
voor het paard" stond, ook tevens N°. 58 was
gezet, welk nommer niet te vinden was. De zaak
is in handen der politie.
De schade, die door de overstrooming van
den Rijn en den Ouden Rijn in de omstrekeu
van Herwerden, Aerdt en Pannerden is aangericht,
wordt op f 300.000 geschat.
De Parijsche kamer van koophandel gaat
eene handelsschool oprichten, waar het programma
zal omvatten aardrijkskunde, geschiedenis, vooral
voor zoover zij voor den handel van belang is,
staathuis houdkunde, beginselen van burgerlijke en
handelswetgeving, het burgerlijk wetboek, verge
lijkend handelsrechtspoorweg-kanaal- en
haventarieven en twee vreemde talen, waarbij de
leerlingen kunnen kiezen tusschen Engelscb^
Duitsch, Spaansch en Portugeesch.
Vrijdag is te Parijs onder voorzitting der
ministers Tiiard en Barthélemy St. Hilaire een
internationaal congres geopend tot bestrijding van
den industrieelen eigendom (rechten van den
uitvinder). Er zijn veertien natiën vertegenwoordigd.
De Engelsehe ijzerfabrikanten hebben een
duchtigen mededinger in den heer Krupp te
Essen, die hen ook op hun eigen gebied durft
aanvallen. Bij eene inschrijving voor 3000 ton
stalen spoorstaven, voor de voltooiing van den
Lynn en Fakenham-spoorweg, waren Krupp 's
prijzen heel wat lager dan die zijner Engelsehe
concurrenten, zoodat de aannemers de rails bij
hem besteld hebben.
Het 28e artikel der socialistenwet, de kleine
staat van beleg, zooals men den toestand noemt
waarin de politie, zonder reden van hare zaak te
geven, ieder het verblijf binnen zekere stad kau
ontzeggen, is onlangs toepasselijk verklaard o. a.
op Hamburg. Reeds tachtig meuschen hebben
bevel ontvangen aanstonds de stad te verlaten.
In Altoua trof hetzelfde lot twiötig „gevaarlijke"
families. Men wil schoon schip maken naar het
schijnt, eer de sociale hervormingen van boven af
worden ingevoerd door den deus ex machina die
een einde moet maken aan het sociale drama ii^
Duitschland.