Laatste berichten.
2
De toegang is vrijmaar die er ook „vrij wil
uitgaan," moet geen geld op zak of een hart van
steen hebben.
Kom, volgen we dien onderwijzer met zijn
twintigtal scholieren naar binnen, waar reeds
eenlge boeren en boerinnen, handwerkslieden, drie
Duitsche jonge dames en een paar Engelschen
vereenigd zijn. We scharen ons rond den be
waker, den genius van dit gebonw, een man met
zwarte jas en zwarten hoed, die dadelijk aanvangt
ons een foltertuig en wel het „rad" nit te leggen.
Onmogelijk is het mij, zijne uitleggingen weer
te geven, 't Zijn van buiten geleerde passages
uit Wagonaar of Arend, gekruid met eigenaardig
heden en voorgedragen met een verve, die vooral
heden door de oplettende kinderschaar zeer ge
prikkeld wordt.
De zenuwen der toehoorders spaart hij niet.
Hjj strekt zich lang uit op het rad, steekt armen
en beenen door de beugels, en als hij met den
ijzeren breker een zwaren slag op het folterblok
geeft, zeggende: „en eindelijk werd hem zoo de
genadeslag op het hart gegeven," gaat het ons
door merg en been. Een boerin snikte luid, de
jonge Duitschertjes drongen zich dicht tegen
elkaar en de joogens keken zeer ernstig, toen
plotseling een boer met de vraag„wie was die
meneer als met een tooverslag de droevige
stemming verdreef, „'k Ben anders goed in de
vaderlandsche historie thnis, maar dat weet ik
niet" zei de genins, en verder ging het in cellen
met dikke deuren en muren, met allerlei tolter-
werktnigen, kapstokken om boeien en tangen aan
te hangen, geeselpalen, galgen voor 3 en 7 per
sonen als éenige meubels.
Zijn ijzige uitleg over den dood door de „water
drop" dreef de drie Duitschertjes doodsbleek de
cel en ik geloof het gebouw uit, want ik zag ze
niet meer.
Hij maakte ons opmerkzaam op bloedvlekken
pogingen tot uitbraak, teekeningen, verhaalde
op meesterachtigen toon zijner historische bijzon
derheden en kruidde alles met boertige uitvallen
tegen de jongens, die lustig grinnikten en lachten.
„Kijk, jongens, weet jullie wat die letters daar
beteekeuen: ZMDWDVZ?"
„Zondag, Maandag enz.", zei er een.
„Juist; daaronder teekenden de gevangenen
met krijt aan, als er een dag om was, anders
raakten ze de klus kwijt, vat je? Hier heeft
raadpensionaris Van der Spiegel ook nog gezeten.
Wat is een raadpensionaris, jongens
„Een burgemeester," antwoordt er een.
„Mis; de eerste na den koning, zal ik 'r is
zeggen."
Een paar zonen Albions, de verklaring niet
begrijpende, waarden statig door de cellen rond,
ijverig hunno guides raadplegende.
Een hunner, meteen verbazend lange demi-saison,
door den genins reeds meesmuilend met „net een
wurgpaal 1" aangeduid, pakt mij plotseling bij den
arm en vraagt of dit the Dutch museum is. Ik
antwoord ontkennend, waarop hij mij in de cel
trekt waar Buat, de man van Elisabeth Musch,
gevangen gezeten heeft „wegens brievenverwiSBCling
met den vijand", zooals de genius ons verteld had.
Would you lilce to tell me, what all this means?1
vroeg hij mij. „II means mischief', praatte ik
Hamlet na, maakte mij met een „excuse me" los,
en sloot mij weder aan bij de toehoorders van den
genius, die thans in den beugel van den worgpaal
grappen stond te maken en heftig draaide aan de
kruk, waarmeu het koord werd aangetrokken.
„Meneer, waarom werden die menschen zoo
gepijnigd
„Om achter de waarheid te komen."
„En als ze nou eens logen
„Dan werden ze opgehangen, en weet jullie,
wat er gebeurde als ze de waarheid zeiden
„Neen!"
„Dan werden ze ook opgehangen, of voor do
varrejatie geradbraakt."
„Verberg mij zoek een plaatsje om
mij te verbergenonder het spreken hield hij de
deurknop vast en zag rond als een gejaagd
dier.
„Hemel! wat is er gebeurd?" zei Mile De
St Aignan, „wie zijt gij, mijnheer, en wat kunnen
wij voor n doen
„Het is M. Isnard, tante, die geholpen heeft
om u hier te brengen dien ik dien dag van
dat vreeselijk feest ontmoet heb," zei Edmée,
doodelijk ontsteld opstaande.
„Ja, ja, het is tengevolge van die ontmoe
ting dat ik nu in gevaar ben. Die bloedhond,
die Pelven heeft mij in het oog gehoudendoor
mij hoopt hij u te vinden ik word bewaakt
en vervolgd, ik wist het Laura heett het mij
laten weten. Ik heb juist een boodschap gekregen
om mij to waarschnwen dat ik niet thuis moet
komen en toen ik den hoek van deze straat
omsloeg, vond ik twee kerels die mij stonden op
te wachten en kon hen te nauwernood ontkomen.
Gij hebt mij in dit gevaar gebracht en dus moet
gij mij verbergen
Hij scheen razend van angst, en niet in staat
om naar rede te luisteren.
„Helaas, monsieur, hoe kunnen wij n ver
bergen zie om u heen, er is hier geen plaats om
iemand te verstoppen," zei Mile De St Aignan
met een blik op de leêge kamer.
„Daar is een hangkast 1" antwoordde hij en
Onder luid gelach volgde de jeugdige bende
den genius. De jongens speelden met de schroe
ven en krukken; de geniu3 zwaaide met den
onthooidbijl en sloeg er meê op het blok. Nog
volgde ik in de cel, waar de ter dood veroordeel
den hun laatsten dag doorbrachten.
„Dan konnen ze eten en drinken en smullen
wat ze maar wilden," vertelde de genius en die
bijzonderheid maakte op de magere kortbroeken
blijkbaar een diepen indruk.
Genoeg. Waar is de deur? Alle Goden 1 ik
verdwaal in die cellen en hokken; eruit!
Over het „groene zoodje" wandelde ik de stad
in. De zon scheen vroolijk op de schoone linden
van het „Voorhout." Onder schel gefluit reed
een tramwagen de Parkstraat in. Ik sprong
op het balcon, zat een half uur daarna op het
strand te turen naar de zee, die, ebbend, hare
watermassa's terugtrok tot nieuwen, krachtigen
sprong. Des nachts ontwaakte ik uit een han
gen droom.
Ik zou geradbraakt worden. Een schaar jui
chende knapen bonden mij en strekten de touwen.
Drie meisjes stonden fluisterend op een afstand.
Geraamten, met lange whiskers en Baedekers onder
den arm, wandelden stil voorbij en in den beugel
van den wurgpaal stond een jonge moordenaar,
met wiens tronie we allen in de laatste weken
gemeenzaam zijn geworden, te redeneeren en
draaide hevig aan de koordkrnk.
In 't verschiet zag ik Spinoza van zijn stoel
opstaan, afdalen van zijn postament van graniet,
en verdwijnen in den winkel van den instrument
maker.
Benoemingen en besluiten.
consuls. Verlof verleend tot het aannemen
der betrekkingen van consul van Oostenrijk-Hon-
garye en van vice-consul van Portugal te Saïgnon
aan den heer J. C. Opstelten.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het
arr. Winschoten, ter standplaats Veendam, H. M.
Janssens, thans notaris te Scheemda.
schoolopzieners. Ingetrokken de benoeming
van mr. H. F. M. van Lanschot tot schoolopzie
ner in het district Tilbuig en in zijne plaats
benoemd mr. A. M. S«ssen.
Onderwijs.
De minister van binnenlandsche zaken heeft, in
antwoord op eene hem door een burgemeester
gedane vraag, gewezen op art. 15a der nieuwe
wet op het lager onderwijs, waarin gezegd wordt
dat bedoelde wet niet toepasselijk is, o. a. op hen
die uitsluitend onderwijs geven in de nuttige of
fraaie handwerken.
Het onderwijs in die vakken kan dus, op de
lagere scholen, ook gegeven worden door hen
die in bedoelde vakken geen examen hebben
afgelegd.
Kerknieuws.
Ter Keuzen, 18 Oct. Tot predikant bij de
C. G. gemeente alhier is beroepen, de heer C.
Kuijper, thans to Nienw-Vennep.
Bath 17 Oct. LI. Zaterdag morgen misten een
drietal ingezetenen alhier hunne melkschapen.
't Schijnt dat de diefstal, onder begunstiging van
helder maanlicht, gepleegd is door vreemdelingen,
die zich over den Schelde-dam naar België hebben
begeven.
Zaterdag morgen tusschen elf en half twaalf
uur zijn de pogingen, sedert negen dagen onaf
gebroken aangewend om den degenstok van De
Jongh in handen te krijgen, met een gunstigen
uitslag bekroond. De stok is door den duiker
vau de firma Bickers co te Rotterdam gevonden
sprong op het meubelstuk toe, waarvan hij de
deuren openrukte.
„Daar zou men u het eerst zoeken. Al waren
wij u geen dank verschuldigd, zouden wij toch
gaarne iemand in nood bijstaan, maar hoe kunnen
wij
Hij luisterde niet. „Door u ben ik in gevaar,
red mij, gij moet mij redden!" herhaalde hij en
voetstappen hoorende naderen, vloog hij naar het
venster en wilde eruit springen.
„Het is Madeion, onze hospita," riep Edmée,
en hij begreep genoeg om zich nog te laten weer
houden, ofschoon zijn uiterlijk de beide vrouwen
nog meer deed ontstellen dan het gevaar waarin
hij haar bracht. Madeion had hem naar boven
hooren vliegen en kwam zien wie daar zoo onaan
gediend binnengeslopen was. Edmée verklaarde
haar hoe de zaken stonden.
„I9nard daar heeft mijn neef wel eens
van gesproken. Ja, ja, ik begrijp het wel, hij is
in moeielijkheid, zooals zoovele anderen. We
zullen zien wat wij doen kunnen. Eer gij hier
kwaamt hield ik twee menschen verborgen, hier
in deze kamer en hij zal wel niet de laatste zijn.
Hier, help mij, vluchteling; schuif die kast weg;
wij moeten haar er weer voorzetten als wij kun
nen. Ziet ge, daar is een diepe inham! Die zou
niemand daar vermoedenik wil niet zeggen dat
het een heerlijk verblijf is, want gij kunt er alleen
rechtop staan, maar in de Septemberdagen warefi
ongeveer 20 meters voorbij Klingendaalniet ver,
van de door De J. aangewezen plek. De
stok stond in den modder.
'tls een gewone gedoomde stok, zonder knop
of haak en aan het boveneind alleen van een
gevlochten riempje voorzien. Het lemmer is om
streeks 44 centimeter lang; over een lengte van
20 centimeter glad en verder in een gegroefde
punt uitloopende. Door het verblijf in 't water
was de stok eenigszins verkleurd en had een
donkergroene tint gekregende degen was in den
stok vastgeroest. Er is proces-verbaal van de
gewichtige vondst opgemaakt, waardoor de justitie
een bewijsstuk van groote waarde tegen den
moordenaar in haar bezit bekomen heeft. De
stok is ter griffie van de rechtbank in bewaring
genomen. De JoDgh heeft den stok herkend als
het wapen, waarmede de moord is gepleegd. Ook
de getuigen Van der Grijp en Musquetier hebben
in den stok dien van de Jongh herkend.
Naar aan het Rott. Nbl. wordt gemeld, zouden
er Daar aanleiding van den moord -fe 's Hage in
de verschillende plaatsen van ons land niet minder
dan 107 aanhoudingen hebben plaats gehad van
personen, wier voorkomen overeenstemde met het
signalement van den moordenaar.
In Engeland wordt nog steeds het onderzoek
voortgezet naar de knoeierijen bij de laatste
verkiezingen, en het blijkt dat liberalen en conser
vatieven elkander niets hebben toegegeven in
omkooperij. Te Chester verklaarde een kiezer
voor zijne stem 30 ontvangen te hebben. Te
Gloucester besteedde de eene partij f 15.600 en de
andere f 24.000 alleen voor het koopen van
stemmen. Te Boston ontving éen man op den
verkiezingsdag f 42 van de conservatieven en
f 10.50 van de liberalen. Op wien hij stemde
bleef onbekend. Iet3 dergelijks gebeurde te
Sandwich waar een kiezer van iedere partij f 36
had ontvangen. Hij wist niet wien hij stemmen
zou en besliste dit door met een penny kruis of
munt te werpen. Dit zijn slechts een paar staal
tjes, doch het is bijna overal zoo geweest.
Punch daagt beide partijen in zijn laatste nom-
mer voor zijn rechterstoel en zegt haar dat zij
op het stuk van eerlijkheid bij de verkiezingen
zooveel zijn als lood om oud ijzer.
De persoon die op den I2en September een
pak dynamiet op een spoorweg nabij Londen
heeft gelegd is nog niet gevonden. Men heeft
geen ander spoor dan dat van iemand die den
2en September dynamiet heeft gekocht en die
later een verkeerden naam heeft opgegeven in
het Charing-Cross hotel. Yan dien persoon bezit
men ook eenig schrift, dat op groote schaal ver
menigvuldigd is. Er is eene belooning van 200
uitgeloofd eu de minister van binnenlandsche
zaken {Home Secretary) verbindt zich aan de
koningin gratie te vragen voor lederen mede
plichtige die zoodanige inlichting geeft dat de
dader wordt gevat en veroordeeld.
Vrijdag middag zijn de leden der interna
tionale postconferentie te Parijs gepresenteerd,
eerst aan den minister van buitenlandsche zaken
en later aan den president der republiek. Op eene
toespraak van dezen laatste werd o. a. geant
woord door den heer Hofstede, hoofddirecteur
der afdeeling posterijen aan het Nederlandsche
ministerie van waterstaat enz. Het was ook de
heer Hofstede die verleden week bij de opening
van het congres de openingsrede van den heer
Cochéry beantwoordde.
De arbeid in de kolenmijnen eischt natuur
lijk een nauwlettend toezicht op brandgevaar.
Het is den arbeiders dan ook ten strengste verbo
den om eenig vuurtuig mede naar beneden te
nemen. Een opzichter van de New Oaks-mijn in
Eu geland zag verleden week bij den ingang der
mijn een lucifer liggen. Onmiddellijk werden al de
mijnwerkers die iu de mijn waren nauwkeurig
onderzocht en bij een jongen werden vier lucifers
gevonden. Hij werd gestraft met eene boete van
f 24 of subsidiair eene maand gevangenis.
twee priesters na elkaar zeer blij dat ze daar
waren. Als gij de kans wilt loopen, dames, wil
ik het ook."
„Goede Madeiondat willen wij
„Haast u dan, mijnheerik geloof dat ik
beneden iemand hoor die u misschien niet welkom
zou zijn. Gelukkig is mijn man uit enMichonnet
is bescheiden. Ach, zij kennen hem dat is
niets."
De kast stond nauwelijks weer op haar plaats
toen de gendarmes binnenkwamen. Zij merkten
terstond de ontstelde gezichteu van Edmée en
haar tante op en zeiden
„Uwe caries civiles, burgeressen
Gelukkig waren de cartes civiles in orde. Het
was nooit moeielijk geweest om valsche papieren te
krijgen, gelijk vele royalisten die het Palais Royal
bezochten en daar dronken, speelden en samen
zweeringen smeedden, zeer goed wistenmaar de
gendarmes waren voldaan en vroegen alleen
„Wat was dat voor een leven, daar straks
„De burgeres heeft de tafel verschoven om
beter licht to hebben," zei Madeion handig.
De eene gendarme had gevoel voor botanie, naar
het scheen, want hij zag met welgevallen naar de
bloemen, nam een teekening op en riep zijn kame
raad om den bijna voltooide groep te bezien.
{Wordt vervolgd)
Zatr dag werd tot besluit der inwijdingsfeesten
van den Keulschen Dom een historischen, gecostu-
meerden optocht gehouden, waarvoor de keizerlij ke
familie weer nit Brübl was overgekomen. De
optocht bestond uit meer dan 1000 personen,
waaronder eenige honderden ruiters en stelde in
verschillende groepen Duitschlands geschiedenis
voor. De slotgroep was een wagen met eene
nabootsing van het voltooide gebouw, beschermd
door een Germania-beeld en omgeven door eene
eerewacht van soldaten van alle wapens.
Het ministerie Canovas in Spanje schijnt vast
besloten te zijn de clericale intriges in de Baskische
provinciën onder deu duim te houden en heeft
met dat doel eene circulaire aan de administratieve
en rechterlijke ambteoareu gezonden. Het eerste
gevolg daarvan was dat verleden week een priester,
die tegen de regeering heftige predicaties hield,
over de grenzen werd gezet, met verbod om ooit
weer in Spanje te komen.
Londen. Vo.genö de Standard »s de Griek-
scbe regeering voornemens, in eene nota aan de
mogendheden te verklaren dat zij, als de Griek-
sche quaestie niet binnen een bepaalden termijn
opgelost is, de aan Griekenland toegewezen
gewesten zal bezetten.
9s Gravenhage. De kapitein-luit. t/z. Span
jaard is overgeplaatst naar Vlissingen als inspec
teur van het loodswezen enz.
Weerkundige waarnemingen.
17 October des morgens te 8 uren.
NAMEN
DER
PLAATSEN.
Ba-
rom.
afwijk.
Delfzijl
Groningen
Helder
Vlissingen.
Maastricht.
8ylt
Shields
Valentia
Hamburg
Swinemuude.
Leipzig.
Carlsruhe
Grisnez
Parijs
St Mathieu
Biarritz
Perpignan
Christiaansund
Stockholm,
Koppenhagen
Portsmouth
Yarmouth.
Wind
richt, kracht
Toe
stand
lucht.
Tem
pera
tuur.
3.9
WZW
0
z. bew.
4- 9
2.9
W
0
betr.
10
4.5
Z
0
betr.
10
4.5
ONO
1
z. bew.
10
3.1
ONO
1
mist.
6
3.6
w
1
z. bew.
9
6.1
w
2
bew.
-- 7
5.8
w
1
z. bew.
-- 7
3.1
WZW
1
z. bew.
7
2.8
WZW
2
betr.
9
1.0
ZZW
1
1. bew.
6
3.3
zzw
2
betr.
-- 11
4.0
ozo
2
z.bew.
8
4.3
N
1
mist.
-- 9
2.1
O
2
helder
-- 8
0.9
z
2
betr.
-- 8
1.8
NW
2
betr.
0.9
zw
2
regen
t 4
2.2
NW
2
1. bew.
■f 9
18 October des morgens te 8 uren.
Delfzijl.
Groningen.
Helder.
Maastricht.
JSylt
Shields.
Valentia.
Hamburg
Swinemunde.
Leipzig.
Carlsruhe
Giisnez
Parijs
Perpignan
Christiaansund
Stockholm.
Koppenhagen
Portsmouth
Yarmouth
h 1.5
WZW
1
1. bew.
L 9
- 1.8
WZW
0
helder
9
- 2.3
w
bew.
12
- 3.9
WZW
z. bew.
11
- 3.5
Z
mist.
6
0.0
WZW
3
bew.
11
-j- 2.3
WZW
3
bew.
9
b 0.8
WZW
3
regen
b 9
- 0.9
zw
3
betr.
- 9
- 0.4
WZW
1
betr.
- 8
- 3.2
O
1
betr.
- 11
- 3.3
WNW
2
mist.
r 13
- 1.8
N
1
helder
6
- 3.1
O
1
betr.
9
- 1.5
NO
2
regen
r 15
-
b 8.6
z
4
betr.
- 6
- 1.3
WZW
2
mist.
-
r 10
Zondag,
Grootste verschil in Nederland
's ochtends 8 urenG. 1.6 H. V.
des namiddags: M. 0.6 Y.
Barometer te Middelburg, Graanbeura iCorr
Maandag
Grootste verschil in Nederland:
's ochtends 8 urenV. 2-4 D.
des namiddags; V .1.7 G.
Barometer tc Middelburg. Graan beurs: (Corr
Thermometer 16 Oct. 'sav. 11 u. 50 gr.
17 Oct. 'smorg. 8 u. 50 gr. 'smidd. 1 u. 59 gr.
'sav. 5 u. 53 gr. 's av. 11 u. 53 gr.
18 Oct. 's morg. 8 u. 54 gr. 's midd. 1 u. 60 gr.
'sav. 5 u. 54 gr.
Burgerlijke stand.
(Van 10 tot 17 October 1880.)
MrDDEliBUBO. OndertrouwdJ. H. Besemer,
jm. 25 j. met M. J. Keijzinger, jd. 30 j. P. J.
Risseenw, jm. 30 j. met E F. Diermanse, jd.25j.
F. Kandel, wed'. 28 j. met A. J. Heijdt, jd. 27 j.
J. van der Weele, jm. 30 j. met N. M. van Geel
kerken, Jd. 24 j. J. Mondeel, jm. 22 j. met D. M.
Glerum, jd. 20 j. C. A. J. Hoogenboom, jm. 22 j.
met J. E. Weijland, jd. 22 j.
Bevallen: M. J. Schouten, geb. Kostense, z.
L. Bnijs, geb. Wisse, d. C. Hendrikse, geb. Adamse,
d. D. Wielemaker, geb. Joosse, d. P. van Malde-
gem, geb. Sehuppens, d. O. Peeman, geb. van
Oorschot, z. A. C. La Due, geb. Eujjer, z. A.
Joosso, geb. Flipse, d. E. G. Koole, geb. Schalk, z.
Overleden: A. J. de Mnijnck, z. 5J m. L. J.
Pinto, wed', van S. I. Eliazer, 79 j. M. Sehuijl-
werve, wed', van A. O. Stnbbe, 83 j. C. G. Kotb,
man van S. de Heer, 59 j. J. L. Pouwer, z. 7 j.