AUX.
OON
'mantels,
veloppen,
1880.
Prinses.
N°: 225.
Het Atelier du Lys,
onstoffen
1880.
123' Jaargang:
Donderdag
23 September.
ceuze
SEIZOEN
tfESSINK.
SCHELDE.
Middelburg 22 September.
FEUILLETON.
f 2.90 per lOOO.
X DOOP, Gortstr.
ids de vins a Bor»
lieurs Criis en Médoc,
iternesdemande un
ayant de nombreuses
ërences aux initialea
;e a Bordeaux.
e naaister vraagt
Soekh. D'HUIJT.
wAicnvROirnr
DEN BOEB.
rroenewond, Vlissin-
raber a. s. eeue flinke
id alleen.
iziekhandel van
h voor piano,
tvangst van het bedrag
franco toegezonden.
stdienst
G EN KOTTERDAJL
n Sept. en Oct.
YAH ROTTERDAM:
IToensd.22 morg. 11,30 a.
rij dag 24 11,30,
aterd. 25 11,30,
laand. 27 11,30,
Iinsdag28 11,30,
Poensd.29 11,30,
rijdag. 1 11,30,
aterd. 2 9,
taand. 4 10,
linsdag 5 10,
n, u. K.
,15, 3.45.
45, 4.15.
4NDAG, WOENSPAO en
ZATERDAG.
nam.
4.—
4.30
4.45
k 5.59
6.40
k 7.57
0,6
*9.15
10.25
10.85
6.50
6.5
7.52
8.45
9.12
10.18
10.41
10.50
11
7.30
8.—
10.30
11—
6.— midd. 12.—
6.30 nam. 12.30
rljjk 2 uren op
5.37
6.38
MIDDELBURGSCHE OOI RWT.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prjjs per 8/m. franoo 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 6 Gent.'
Advertentien: 20 Oent per regel.
Geboorte^ Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daubb Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enz.
Dezer dagen werd aan 't publiek bekend ge
maakt dat Het Zuiden en de Nieuwe Goesche
courant voortaan vereenigd en onder een gemeen-
schappelijken titel uitgegeven znllen worden.
„De relatiëo, schreef Eet Zuiden^ die de
N. G. Ct in Zuid-Beveland heeft, blijven, zoowel
als haar bureau te Goes. De uitgave zal driemaal
's weeks plaats hebbende leiding blijft opge
dragen aan de redactie van Eet Zuiden."
Waar eigenlijk het bureau van het blad ge
vestigd zal zijn, of dus Middelburg dan wel Goes
een antirevolutionair orgaan armer worden zal,
wordt evenmin medegedeeld als eenige aanduiding
omtrent de samenstelling der „redactie", die het
tweehoofdige orgaan leiden zal. Dit laatste
behoorde trouwens ook vroeger, voor beide bladen,
tot de mysteriën, die aan 't groote publiek niet
geopenbaard werden.
Dit een en ander boezemt ons echter weinig belang
in. Van meer beteekenis is het dat hier, zoo
klakkeloos weg, de samensmelting van twee bladen
verkondigd wordt, wier wegen tot dusver alles
behalve in éen richting liepen. De N. G. 6* was
het orgaan der triple alliantie, welke in den heer
Saaymans Vader haar politieken vertegenwoordi
ger vond. Het Zuiden stootte de katholieken, zoo
lang het zonder te groot gevaar voor de stembus
gebeuren kon, zoo ruw mogelijk van zich af De
NG. Ct bezat zooveel conservatieve sympathieën,
dat haar hoofdartikelen dikwijls als evangeliën
door het Haagsche Dagblad werden overgedrukt.
Het Zuiden stond op den linkervleugel der anti
revolutionairen, beval den heer Wolbers aan als
voorstander der afschaffing van de dienstvervan-
ging en was freetrader in zijn hart. Het prees den
heer Voorhoeve wegens zijne vrijhandelsbeginselen,
nagenoeg op hetzelfde oogenblik dat de N. G. Ct.
de Eotterdamsche antirevolutionairen de les las
o mdat zij aan de jongste herstemming niet deel
namen in een geest welke, ofschoon thans niet
duidelijk uitgesproken, met het oog op haar
hoofdartikel van 27 Juli jl. volstrekt niet twijfel
achtig kon zijn.
Voortaan znllen al deze tegenstrijdige klanken
zich oplossen in éen akkoord, onder de leiding
der redactie van het ZuidenWil dat zeggen
dat de triple-alliantie te Goes heeft uitgediend en
de Nieuwe Goesche Ct. in 't vervolg voor algemeen
stemrecht, persoonlijken dienstplicht, vrijen handel
enz., zal gaan ijveren In dat geval mocht men
de bondgenooten van weleer, de katholieken en
de conservatieven toch wel waarschuwen. Of be-
40
DOOR
de schrijfster van IPe More.
HOOFDSTUK XVIL
GEFOPT.
Eens ontwaardde hij een slank, jeugdig persoontje
en meende haar te herkennen, maar dat was de
diepbedroefde vrouw van Canaille Desmoulins, die
met wanhopende blikken omhoog zag naar het
paleis waar haar echtgenoot en Danton gevangen
zaten. Hij ging naar haar toe en zei zacht
„Gij kunt hem op die manier niet van dienst
zijn; ga naar hais, naar uwe kinderen en zet uw
leven niet op het spel."
„Wat is het leven nog voor mij riep
sij uit en zag hem met zulk een ontdaan, verwil
derd gelaat aan, dat hij schrikte van de verande
ring, die een paar dagen daarop te weeg gebracht
hadden. „Die ellendelingen zullen mij vermoorden
evenals mijn Camille; laat hen begaan! Zij ver
geten dat het bloed eener vrouw de Tarquiniussen
pit Home verdreven heeft 1" Eensklaps hield zij
duidt het dat het Zuiden van karakter gaat ver
anderen, zijn „anti-papistische" strekking vaarwel
gaat zeggen, de katholieken honing om den mond
gaat smeren en het orgaan gaat worden van het
conservatisme en de aristocratie?
Het laatste zon ons leed doen, want wij koes
teren voor de mannen van het Zuidenondanks
alle verschil in richting, meer sympathie dan voor
de cameleontische richting der N. O. Ct. Maar
verwonderen zon het ons niet. Bij zijn ontstaan,
in 1876, werd het Zuiden aangekondigd als
„Nieuwe Middelbnrgsche courant". Toen deze
combinatie, om redenen welke wij nu niet behoe
ven aan te roeren, mislukt was, beproefde men
op eigen beenen te gaan. Na vier jaren wagge-
lens, keert men tot het oorspronkelijke plan terug,
met verandering slechts van den naam. De aanleg
tot zelfstandigheid is dus blijkbaar nooit bijzonder
groot geweest. Chassez le naturelil revient au
galop.
W at van dit een en ander de juiste waarheid
is, zal de toekomst ons leeren. Maar het ver
schijnsel mocht niet onopgemerkt blijven, tegen
over eene partij vooral, welke altijd den mond
zoo vol heeft van haar „karakter" en er zich zoo
op laat voorstaan dat zij, van wereldsche en on
edele drijfveeren vrij, den weg slechts volgt die
haar door de „hoogere" waarheid, op welker
bezit zij zich verhoovaardigt, wordt voorgeschreven.
De tweede kamer heeft gisteren eene zitting
gehouden, welke tot troost kan strekken voor
alle officieele of officiense, maar niet zoo hoog
geplaatste, vergaderingen, waar men somtijds met
stemmingen gehaspel ondervindt.
Als eerste candidaat voor het voorzitterschap
werd, zooals wij gisteren reeds gemeld hebben,
benoemd de heer Dullert, met 50 van de 62 stem
men. Voor den tweeden candidaat werden eerst
drie vrije stemmingen gehouden, waarbij de stem
men zich vrij onregelmatig over4de heeren Cremers,
Mirandolle, Van Nispen en eeuige anderen ver
deelden. Bij de derde stemming werd echter éen
stem meer uitgebracht dan er leden op de presen
tielijst geteekend hadden en bij appel nominaal
bleek dat de heer Moens vergeten had zjjn naam
te zetten. Nu ontstond een debat tusschen den
tijdelijken voorzitter, den heer De Bieberstein,
ondersteund door de heeren Dullert en Van der
Kaay aan den eenen, Van Houten en Rutgers aan
den anderen kant, over de vraag of deze derde
stemming al dan niet geldig was. Met 37 tegen
28 stemmen besloot de kamer, tegen het gevoelen
van haar tijdelijken en haar gewonen voorzitter
in, de stemming nietig te verklaren.
Nu werd voor de vierde maal, of liever ander
maal voor de derde keer gestemd, doch vond
haar vinger hoopvol omhoog en dwong hem te
luisteren naar het dof gebrom der menigte, die
door de schildwachten weerhouden werd, doch tot
vlak bij den muur vooruitdrong om de stem van
Danton op te vangen, die een toespraak tot zjjne
medegevangenen hield. „Ziet gij, hoort ge?"
juichte zij, „het volk loopt te hoop. Danton is
hun afgod, zij zullen hem niet laten omkomen en
hij zal mijn echtgenoot redden. Ja, ik zal zelf
tot hen spreken en hen herinneren aan alles wat
hij voor de vrijheid, voor de menschheid gedaan
heeft, mijn Camille mag niet sterven!"
De Pelven schudde het hoofd en ging mompe
lend heen, terwijl zij naar boven bleef staren en
in de handen klappen, totdat zij opeens met een
vreugdekreet vooruit sprong, daar zij het gelaat
waarnaar zij zocht, voor het venster gezien had
en een beweging met de hand, ten teeken dat hij
haar ook zag.
„Zij is gevaarlijk!" dacht De Pelven, die
haar van verre gadesloeg, daar hij niet gaarne
in een langdurig onderhoud met de vrouw van
Desmoulins wilde gevonden worden. „Als zij
werkelijk bij het verhoor een beroep op het volk
deed, zou dat juist de vonk in het kruit zijn.
Robespierre moet in tijds gewaarschuwd worden."
Dit besluit genomen hebbende keerde hij met zijne
gedachten weer tot Edmée terug. Die voortdurende
spanning en dat langdurige vruchtelooze zoeken
maakten hem zoo van streek, dat hij 's nachts niet
meer sliep en vooral kwelde hem het denkbeeld
dat zij wellicht toch bij Alain was.
men weder éen biljet meer in de bus dan het
inmiddels tot 66 aangegroeide ledental Naar den
schuldige werd ditmaal niet gezocht, doch de heer
Dullert wees erop dat een blanco-biljet aan een
ander was blijven kleven. Desniettemin ver
klaarde de vergadering, thans in overeenstemming
met haar tijdelijken voorzitter, de stemming weder
voor nietig.
Bij de derde stemming over de derde stemming
kwam men eerst tot eene slotsom. Het merkwaar
digst was dat bij deze tusschen-stemmingen de
stemmen, met tamelijk groote afwijkingen, telkens
anders verdeeld waren. Het grappenmakersgeslacht
is dus in de kamer nog niet uitgestorven. De laatste
derde stemming gaf deze cijfers: Cremers 22,
Mirandolle 20, Van Nispen 20, Van Delden 3, éen
biljet ongeldig. Er moest nu gestemd worden
tusschen de heeren Mirandolle en van Nispen, wie
van beiden met den heer Cremers in herstemming
zou komen. Dit voorrecht viel te beurt aan
eerstgenoemde, die ook bij de zevende, of eind
stemming den heer Cremers overwon. Nu eindelijk
had men dus een tweeden candidaat voor het
presidium.
De vier stemmingen voor den 3en candidaat
schijnen zonder ongelukken afgeloopen te zijn.
Hiertoe werd de heer Cremers aangewezen. Twaalf
stemmingen voor drie personen is echter geen
kleinigheid en de kolonel De Bieberstein, die aan
zijne 86 jaren het voorrecht dankt van eenmaal
in 't jaar den voorzittersstoel te mogen „beklee-
den", mag deze expeditie wel onder zijn campagne
jaren opteekenen.
Zlerikzee, 21 Sept. Heden werd alhier
de algemeene vergadering van het waterschaps
bestuur van Schouwen gehouden, in welke onder
meer werd vastgesteld de rekening van het
waterschap over 1879 in ontvang op f 237838.73,
in uitgaaf op f 229734.46, goed slot f 8104.27 en
de rekening van bet reservefonds over 1879 in
ontvang op 14616.98, uitgaaf 14407.31, goed
slot 209.67. Het geschot voor 1881 werd op
50 cent per bunder minder dan voor 1880 vast
gesteld.
Uit het rapport der staatscommissie, belast met
het onderzoek omtrent de verbetering van den
waterweg van Rotterdam naar zee, blijkt o. a.,
dat het hoofdbeginsel is: breken voor altijd en
voorgoed met het stelsel van uitschuring door
den stroom tot vorming van den waterweg. Deze
uitspraak berust op de geschiedenis vau den
waterweg.
De te maken werken zijnlo normaliseering
der rivier, van Krimpen tot den mond in zee2o
kunstmatige vorming, door uitbaggering, van de
HOOFDSTUK XVIII.
„DE ONOMKOOPBARE".
Vier jaren te voren was Robespierre alleen
bekend als een weinig belovend advocaat, die van
tijd tot tgd hoogdravende verzen in het licht gaf.
Vervolgens werd hij te Parijs afgevaardigde bij
de Nationale Vergadering, waar hij zich onder
scheidde als een ijverig redenaar, naar wien nie
mand echter gaarne luisterde. Hij was klein van
gestalte, leelijk, had een doordringende stem,
onaangename manieren en was in ieders oog een
onbeduidend mensch. Niemand vermoedde dat in
dien man de ziel der revolutie stak en dat zijn
naam in de toekomst nog meer daarmede zou
vereenzelvigd worden dan die van Marat, Danton,
Hébert of Desmoulins. In die vier jaren was
Robespierre zoodanig in aanzien gestegen, dat hij
in het voorjaar van 1794 de meest populaire en de
meest gevreesde man aan het roer was. Danton was
de lieveling van het publiek; men hield van zijn luid
ruchtige welsprekendheidmen begreep zijne ruwe
ondeugden en stemde ermede inmen beschouwde
hem als een kameraad. Maar Robespierre had een
dubbele machtdoor de dweepzucht waarmede hij
recht op zijn doel afging, zonder zich door iets
te laten weerhouden, en door zijn onomkoopbaar
heid, 't zij door geld, door macht, door genot of
door hooge betrekkingen.
Dat moest wel de verbazing wekken van een
volk, dat gewoon was in de hoogere standen de
genormaliseerde rivier tot den mond, en dus ook
tusschen de dammen in zee; 3o verhooging van
de bestaande dammen in zee minstens tot boven
de hoogte van springvloed; 4o verlenging der
bestaande dammen op zoodanige wijze, dat de
koppen der beide dammen liggen in eene lijn,
evenwijdig aan de hoofdrichting der getij stroomen
in zee, en reiken volgens de kortste richting, dat
is ongeveer rechthoekig op die stroomen, tot de
dieptelijn van 9 M. onder laag water.
Over die evenwijdigheid der koppen van de
dammen bestond verschil van gevoelen. Het is
de vaste overtuiging der commissie, dat met deze
aangeduide werken het doel, de verkrijging
van een waterweg van Rotterdam naar zee voor
schepen van 6.50 M. diepgang bij laag water
geheel zal worden bereikt, en dat de toestand na
den aanleg dier werken ten eenenmale verschillen
zal van dien, waarin de waterweg heeft verkeerd
en thans nog verkeert.
Zie hier de recapitulatie der kostenmet inbe
grip van risico enz.: lo de scheiding van de
Scheur der Nieuwe Maas en Botlek met schut
sluis 917,300; 2o rivier verbetering Krimpen
Rotterdam 1,905,2003o idem Rotterdam
punt Rosenburg f 2,391,400 4o idem punt v.
Rosenburgbegin hoofden aan den Hoek van
Holland 11,367,000 5o normaliseering tusschen
de bestaande hoofden /2,272,600 6o verlenging
en verhooging der hoofden f 10,150,8007o on
voorziene werken, kosten van toezicht, enz.
ƒ995,700; totaal ƒ30,000,000.
De duur van het geheele werk is gesteld op
acht jaren.
Gisteren namiddag 2 nur had in het gebouw
van het Kon. Instituut voor de marine te Nieuwe-
diep de onthulling plaats van het gedenkteeken,
opgericht door zeeofficieren en oud-zeeofficieren
ter nagedachtenis aan wijlen den admiraal der
vloot Z. K. H. prins Hendrik.
De plechtigheid werd bijgewoond door tal van
zeeofficieren en belangstellenden, terwijl de vice-
admiraal R. L. de Haes, directeur en kommandant
der marine, in kernachtige woorden aantoonde,
wat de beminde admiraal voor het vaderland in
het algemeen en voor de zeemacht in het bijzon
der was geweest. De stafmuziek der marine luis
terde de plechtigheid op.
De minister van waterstaat heeft geen termen
kunnen vinden om aan de gemeente Bergen op
Zoom eene rijksbijdrage te verleenen, in de ver
betering van de rivier de Zoom. Daar ook na de
verbetering de Zoom slechts zal zijn een afvoer
kanaal, waardoor Bergen op Zoom te allen tijde
van zoetwater kan worden voorzien, en niet een
onbeschaamdste misbruiken te zien. Robespierre
was zijn eigen weg gegaan, had elke partij aan
gevoerd zoolang zij met hem mede wilde gaan,
doch dan liet hij haar in den steek en werd de
aanvoerder eener andere partij. Hij had zich met
voordacht onthouden van de moordenarijen in
de gevangenissen en voor iemand als Théroigne
Lafarge ging hij „nooit ver genoeg" daar hij een
zekere mate van wettigheid in acht nam bij zijn
manier van bloed vergieten, welke de Septembriseun
diep verachtten; doch hij aarzelde nimmer om het
hoofd te laten vallen van iemand die zijne plannen
dwarsboomde of zijn gezag te kort deed, al bestond
hij hem ook nog zoo na.
Daarbij leefde hij op een spartaansch eenvoudige
wijze en werd na een halve eeuw nog als een
toonbeeld van deugd en eerlijkheid geroemd, zelfs
door hen die hij het diepst gekrenkt had. De Pelven,
die veel studie van karakters gemaakt had, zag
zelfs eenigszins op tegen dien man, die niet gedre
ven werd door bloeddorst, zooals Marat, of door
haat tegen de aristocraten en hunne ondeugden,
gelijk Lameth, maar die, zooals iedereen gevoelde,
meer te vreezen en meer te veroordeelen was dan
een zijner mede republikeinen.
Zeer weinigen schonk hij zijn vertrouwen en hij
bracht slechts enkele oogenblikken van den dag
door in het gezin, waarvan eene der dochters met
hem verloofd wasmaar bij al de toespraken die hij
hield en bij alles wat hij schreef en al zijne andere
drukke bezigheden, kende hij geen huiselijk leven.
Camille Desmoulins had eens behoord tot dg vriendeq