t
Laatste berichten.
10
verschillondo streken van Dnitschland en enkele
Nederlanders nemen aan dien cnrsus deel.
Voorloopig zal dagelijks gewerkt worden van
's morgens 8 tot 12, 's namiddags van 2 tot 6 uren,
en wordt er onderricht gegeven in mandenmaken,
figuurzagen, boekbinden, cartonneeren, boutsnij
werk en timmeren. Later zullen ook stroovlechten,
mattcnmaken en nog andere werkzaamheden on
derwezen worden. Den 20en dezer vangt het
onderrioht aan met knapen, terwijl de heer Kaas
alsdan zal spreken over de methode. Eene com
missie van vier deelnemers is gekozen om de
pedagogische strekking van den handenarbeid na te
gaan, zijn geschiedenis te beschrijven en de vraag
te overwegen, of men den handenarbeid als leervak
op de school verplichtend moet stellen of niet.
Deze commissie bestaat uit de hh. Van der Laan
uit Emden, Gelshorn uit Zabern (Elzas), Weber
nit Pforzheim (Baden) en Stam nit Amsterdam.
Kerknieuws.
Wcstltnpelle, 20 Sept. Beroepen tot pre
dikant bij de Ned. Herv. gemeente alhier de heer
O. Schrieke, candidaat.
Ds. Eigeman te Dordrecht, heeft van het
moderamen der synode bericht ontvangen, dat hij
in appèl treden kan, onder voorwaarde dat hij
binnen 14 dagen óf f 1200 zal storten, óf in plaats
daarvan overlegge een bewijs van onvermogen,
door de bevoegde) autoriteit afgegeven. De synode
behoudt zich evenwel voor bedoeld bewijs al of
niet aan te nemen.
Landbouw.
De door do Maatschappij van landbouw op 5
Juni per Prinses Amalia uaar Indië gezonden
boter, is per Koning der Nederlanden teruggeko
men. Een gedeelte wordt naar de tentoonstelling
te Leiden en een ander gedeelte naar die te Lon
den gezonden.
Bath, 19 Sept. De aardappeloogst verschaft
thans vele handen werk, maar geeft niet wat hij
beloofd heeft. Over 't algemeen wordt een middel
matige opbrengst gedolven en geven de jammen
en blauwen de meeste en beste knollen. Van
ziekte in deze soorten hoort men weinig.
Marine en leger.
De volgende hoofd- en verdere officieren der
marine worden geplaatst of op non-act. gesteld-
Kapt.-luit. t/z. Gr. Bijl de Vroe, van het eskader in
Oost Indië, op non-act. Luit. t/z. Ie kl. K. A.
Stakman Bosse, id., id. Off. v. gcz. 2e kl. van de
andmacht, gedet. bij de zeemacht, dr. J. E. L.
Kraft, van non-act. op het wachtschip te Willems
oord. Kapt.-luit. t/z. H.J. S. van dor Sloot, onder-
direct. en havenm. der marine te Hellevoetsluis, op
non-activiteit. Kapt.-luit. t/z. P. J. Kosenwald, ha-
vonmeester der marine te Willemsoord, op non
activiteit. Luit. t/z. Ie kl. W. A. Arriens, off. van
politio bij 's rijks werf te Amsterdam, op non-activ.
Kapt.-luit. f/z. G. C. C. Thierens, van non-activ.,
a's onder-direct, en havenm. der marine te Helle
voetsluis. Kapt.-luit. t/z. C. ten Bosch, van non-
act., als havenm. der marine te Willemsoord. Luit.
t/z. Ie kl. kl., jhr. J. C. L. von Schmidt auf
Altenstadt, van non-act. als off. van politie bij
's rijks werf te Amsterdam.
Kunstnieuws.
Het bestuur van de Fransche opera te 's Hage
bericht, dat de heer De Vries als baryton aan de
opera verbonden blijft.
Eigen Kaard geeft in zijn jongste nommer een
afbeelding van Spinoza's standbeeld. Dit tijdschrift
bevat voorts een portret van prof. J. H. Scholten.
met een levensbericht van de hand van prof,
Van Bell.
De sleeptorpedo, waarmede a/b. van Zr. Hs
vertrokken was. Pas op dat gij geen tweede be
gaat of gij zult er voor boeten. Als zij terug
komt, ontvangt gij haar vriendelijk en vraagt
niets; maar laat het mij onmiddellijk weten, hoort
SÖ?"
De donkere blos steeg haar weer naar het voor
hoofd en zij antwoordde woest
„Ik heb al genoeg van die aristocraten. De
buren beginnen erover te praten."
„Gij doet wat u gezegd is," zei De Pelven,
op den kalmen, gebiedenden toon van iemand die
het voor onmogelijk houdt dat men hem niet ge
hoorzaamt. „Gij hebt uwe instructies en zult
daarnaar handelen."
„De burger Pelven vergeet dat wij thans
allen gelijk zijn," begon zij weer, „als ik eens
goed vond om aan iedereen te vertellen dat hij
hier sedert vijf maanden twee freules onder val-
sche namen verborgen heeft gehouden het
zit in het bloed en hij mag zeggen wat hij wil
hij is zelf een oi-deoant
[If or dl vervolgd).
ramschip Stier prooven werden genomon, is door
het breken van de beide daaraan bevestigde ka
bels op de hoogte van Calantsoog gezonken en
niet teruggevonden.
Op eenige stations van den Rijn- en den
staatsspoorweg en op het station te Kampen is
een toestel ingevoerd, dat door den ingenieur-
werktuigkundige C. W. Verloop is uitgevonden,
waardoor de waterstoven binnen 10 minuten tot
boven het kookpunt met stoom worden verhit.
In het tijdschrift Ihe Engineering wordt deze
uitvinding met lot vermeld.
De proeven tot vestiging van een diamant
slijperij te Bergen op Zoom, genomen door den
heer Coetermans-Heinrich van Antwerpen, beloven
naar wensch te zullen slagen. Reeds een zestal
knapen en meisjes hebben zoodanige vorderingen
gemaakt, dat zij meer zelfstandig in de fabriek
zullen beginnen te, werken. Door de vestiging
dezer zaak bewijst de ondernemer een weldaad
aan zijne vroegere woonplaats. Immers, hij leidt
uitsluitend weeskinderen (van alle gezinten) op,
teneinde hun gelegenheid te geven zich een onaf
hankelijk bestaan te verschaffen.
Er wordt ernstig aan gedacht eene fabriek op
grootere schaal in te richten, gelijk de firma Coe
termans-Heinrich te Antwerpen in werking heeft.
{HM.)
De 14e tentoonstelling van pluimgedierte te
's Gravenhage is door den voorzitter, dr. L.
Mulder, in tegenwoordigheid van vele belang
stellenden geopend. Het aantal inzendingen is,
in vergelijking met vorige jaren, steeds toenemend.
Reeds dezen eersten dag bezochten velen de menigte
lucht- en woudbewoners, in de bontste verschei
denheid hier bijeengebracht. Over het algemeen
is het puikje uit de volière of het kippenhok
derwaarts gevoerd. De verzameling zang- en
kamervogels, collectiën opgezette vogels en alles
wat op de vogelenteelt betrekking heeft, trekken
door haar buitengemeene pracht dit jaar bijzonder
de aandacht.
Aanstaanden Vrijdag zal het nieuwe beurs
en waaggebouw te Leeuwarden geopend worden
onder verschillende feestelijkheden, als harddra
verijen, landbouw-tentoonstelling, concert, vuur
werk enz.
Onder de menigte van titels welke de Oos-
tenrijksche keizer draagt, behoort ook die van
koning van Galicië en Lodomeria, weinig alge.
meen bekende rijken. Nu echter keizer Franz
Joseph door die landen eene reis heeft gemaakt,
welker uitkomsten zoo hoogelijk geprezen zijn
door de Oostenrijksche pers, kan het zijn nut
hebben met een enkel woord in herinnering te
brengen door welke lotswisselingen die konink
rijken aan de Oostenrijksche kroon zijn gekomen.
Er zijn in Galicië twee onderscheiden soorten
van bewoners, de Polen en de Ruthenen of Rus
sen, die ieder een ander Slavisch dialect spreken.
De keizer had bij zijn bezoek gezorgd aan de
autoriteiten van beide stammen enkele woorden
in hun eigen taal te kunnen zeggen. In den tijd
toen Rusland, na zijne aanvankelijke eenheid en
vóór de invallen der Mongolen, verdeeld was in
vorstendommen, behoorden ook hiertoe Halicz en
Wladimir ten noordoosten der Karpathen. Halicz
was een twistappel zijner bnrensoms was het
onder Hongaarsche heerschappij, doch den lang-
sten tijd vormde het een palatinaat van Polen
onder den naam Rood-Rualand. Dit bleef zoo
tot de eerste deeling van Polen, toen de soeve
reinen van Oostenrijk en Hongarije zich herin
nerden dat Rood-Rusland in vroeger tijden twee
malen aan de Hongaarsche kroon had behoord.
De vorstendommen met nog een deel van eigenlijk
Polen kwamen aan het huis Habsburg, en de
namen Halicz en Wladimir kregen een meer
Europeesch aanzien als Galicië en Lodomeria.
Twee jaren later (1775) werd de Bukowina van
Moldavië bij Oostenrijk gevoegd om ook deel uit
te maken van het koninkrijk, doch deze land
streek werd in 1849 zelfstandig kroonland.
Het noorden van het land wordt nu bewoond
door Polen, het zuiden door de Rnthenen die
feilen haat tegen de Polen koesteren, wijl deze
jaren lang zeer onzacht hnn overwicht hebben
doen gelden in de regecring des lands. Hierin is
echter veel verbetering gekomen.
De goede ontvangst van den keizer in deze
streken is waarschijnlijk zeer welgemeend. Door
hunne ligging hebben de bewoners van Galicië
en Lodomeria slechts de kans om Oostenrijksch
te zijn of Russisch te worden. En dan is het
niet onbegrijpelijk dat men er tevreden is met
het Oostenrijksche bestuur.
De Independence meldt dan Emile Zola in
do redactie van de Figaro gekomen is. Zal nu
zijn eenzijdig realisme den modder gaan opzoeken
in de politiek De stof is er misschien wel. Of
zal hij de „schoone" letteren blijven beoefenen?
De heer Charnay stelt voor de Amerikaan-
sche regeering een onderzoek in naar de vroegste
bewoners van Mexico en doet daarvoor opgra
vingen. Hij slaagde aanvankelijk zeer goed te
Tenenepanco aan den voet van den Popocatepete
en te Apatlatepitonco op de hoogten van Iztae-
cihuate.
Te Rochdale werd Vrijdag avond laat een
werkman gearresteerd om de subsidiaire gevah-
gonis te ondergaan voor cone boete van 12,
hem opgelegd wijl hij zijn kind niet had laten
inenten. Hg woonde vlak over den heer Bright,
lid van het Engelsch ministerie, die spoedig een
bezoek ontving van eene deputatie van tegen
standers der vaccinatie. De heer Bright zeide dat
hij het voorval betreurde en het afkeurde dat
harde maatregelen werden genomen tegen hen,
die tegen de inenting gewetensbezwaren hebben.
De gezondheidscommissie te Parijs heeft de
regeering gewezen op het gevaar voor loodvergif-
tiging door het soldeeren der sardine-blikjes. De
minister van biDnenlandsche zaken in Frankrijk
heeft bepaald dat voor het soldeeren binnen in
het blikje, na 1 Augustus 1881, niet anders zal
mogen gebruikt worden dan zuiver tin.
Volgens een telegram van den Duitschen
consul-generaal is de runderpest te Warschau
uitgebroken.
Het jonge Spaansehe prinsesje ontving bij den
doop de namenMaria de las Mercedes, Isabella,
Teresa, Christina, Alphonsa, Jacinta, Anna, Jo
sephs, Francisca, Carolina, Fernanda, Philomena,
Maria de todos los Santos.
Neurenberg bezit nog voor een deel zjjne
murcD uit de middeneeuwen en wellicht nergens
ziet men in zoo ongeschonden staat de vesting
werken waarmede de opkomende burgerij der
Duitsche landen zich verweerde tegen de roofzucht
der naburige ridders. Voor een deel echter zijn
de mnren afgebroken. Toen de Duitsche kroon
prins er onlangs vertoefde, gaf het stedelijk bestuur
hem een album met gezichten van de stad ten
geschenke. Het eerste blad bevatte een opschrift.
De kroonprins las daarin „dat de trouw van
Neurenberg's burgers aan keizer en rijk zoo vast
stond als de muren der stad." „Maar de heeren
breken ze stuk voor stuk af," zei prins Frie-
drioh Wilhelm.
In Juli van dit jaar is voor het eerst een
lading ijs uit Noorwegen naar Amerika vervoerd
Niettegenstaande eene reis van zeven weken was
bij aankomst te New-York slechts lOpercent van
van het ijs gesmolten. Deze goede uitslag heeft
tengevolge gehad dat in de laatste dagen nog
zeven schepen met ijs uit Christiania zijn vertrokken.
's Gravenhage. De troonrede, door Z. M.
den koning bij de opening van de zitting der
staten-generaal heden uitgesproken, luidt als
volgt
Mijne Heeren
Ik mag u dankbaar wijzen op de voorrech
ten, die het vaderland steeds geniet.
De geboorte van eene prinses heeft het ge
luk van mijn huis verhoogd.
Met ingenomenheid ontving ik bij die heu
gelijke gebeurtenis opnieuw de bewijzen van
gehechtheid mijns volks.
Met de andere mogendheden is Nederland
voortdurend in de meest gewenschte ver
houding.
In handel en nijverheid is eenige verbete
ring op te merken. Landbouw en veeteelt
bloeien. De berichten omtrent den oogst zijn
over het algemeen zeer gunstig; de besmet
telijke longziekte nagenoeg geweken.
Van 's rijks belastingen mag eene ruimere
opbrengst dan ten vorigen jare worden verwacht.
Met het oog op de onvermijdelijke toeneming
der staatsuitgaven, blijft versterking van 's rijks
middelen noodig.
Met den aanleg van wegen voor handel en
verkeer wordt ijverig voortgegaan. Nieuwe
voorstellen tot verbetering van waterwegen
zullen u worden aangeboden.
Eene voordracht tot verdere beperking van
den arbeid van kinderen zal u in deze zitting
worden voorgelegd.
Zee- en landmacht kwijten zich bij voortdu
ring met loffelijken ijver van hare verplich
tingen. Gewichtige maatregelen betreffende
het krijgswezen, die de voltooiing van 's lands
weerbaarheid ten doel hebben, zijn of worden
voorbereid.
Wetsvoordraekten nopens de nationale mi
litie en de schutterij zullen u ter overweging
worden aangeboden.
Hoewel in Atjeh het gewapend verzet nog
niet geheel werd bedwongen, is het Neder-
landsch gezag toch in die mate aldaar ge
vestigd dat de regeering zich kan voorbereiden
op de inrichting van een geregeld bestuur.
De algemeene toestand van Nederlandsch-
Indië zou bevredigend mogen heeten, indien
niet in sommige streken verwoestende ziekten
zoowel de bevolking als den veestapel teisterden,
Levendiger belangstelling in landbouw en
nijverheid oefent op den financieelen toestand
der kolonie Suriname een gunstigen invloed
uit.
Belangrijke wetsvoordrachten, in Uwe vorige
zitting reeds onderzocht, tot welker afdoening
de tijd heeft ontbroken, zullen nader uwe aan
dacht bezig houden.
De zegen van den Almachtige ruste op ons
gezamentlijk streven naar bevordering van
s lands heil.
Ik verklaar deze vergadering van de staten-
generaal te zijn geopend.
Parijs. De heer Jules Ferry is belast met
de samenstelling van een kabinet. Waarschijnlijk
zal de markies De Noailles, thans gezant te Rome,
tot minister van buitenlandsche zaaen benoemd
worden.
Bij de onthulling van het standbeeld van Thiers
te Saint German-en-Lage protesteerde Olivier
Pain, redacteur van de Intransigeant luide tegen
deze hulde. De omstanders waren zeer veront
waardigd.
Weerkundige waarnemingen.
19 September des morgens te 8 uren.
hamen
Ba-
Wind
Toe
Tem
dee
rom.
stand
pera
plaatsen.
afwijk.
richt.
kracht
lucht.
tuur.
Delfzijl.
- 7.3
ZW
2
bew.
12
Groningen
7.1
ZW
3
bew.
- 11
Helder
7.1
ZW
4
z. bew.
l 13
Vlissingen
5.3
ZZW
3
bew.
13
Maastricht.
40
ZW
3
bew.
16
Sylt
7.5
OZO
3
z. bew.
12
Shields.
Valentia
Hamburg
5.6
WZW
5
bew.
L 12
Swinemunde.
2.6
z
3
1. bew.
- 12
Leipzig.
3.0
ZZW
4
betr.
14
Carlsrnhe
2.4
ZW
4
betr.
- 15
Grisnez
5.0
w
5
z. bew.
- 14
Parijs
1.5
ZW
2
1. bew.
- 10
St Mathien
1.4
w
4
betr.
- 15
Biarritz
1-1
z
3
z. bew.
- 16
Perpignan
1. bew.
h 14
Christiaansund
9.1
NO
2
Stockholm.
0.4
zzo
2
betr.
h 14
Koppenhagen
6.2
ZW
4
regen
- 14
Portsmouth
Yarmouth.
20 September des morgens te 8 uren.
Delfzijl.
Groningen.
Helder
Maastricht.
Sylt
Shields.
Valentin.
Hamburg
Swinemunde.
Leipzig.
Carl8rube
Grisnez
Parijs
St Mathien
Biarritz
Perpignan
Ghristiaansun
Stockholm.
Koppenhagen
Portsmouth
Yarmouth.
10.4
WZW
2
regen
10.4
w
2
regen
9.2
w
5
regen
6.6
WNW
4
z. bew.
6.4
WZW
4
heider
13.0
WZW
2
z. bew.
10.9
ZW
7
bew.
9.0
ZW
4
z. bew.
8.2
ZW
2
betr.
5.8
ZW
2
bew.
2.1
ZW
1
helder
0.1
NNW
2
regen
1.4
WNW
6
betr.
-1- 9
10
13
JL 13
10
i 10
-- 11
-- 11
-- 11
Zondag.
Grootste verschil in Nederland
's ochtends 8 nren: D. 2.0 V.
des namiddags: M. 1.3 V.
Barometer te Middelburg, Graanbenrs Gorr
Maandag.
Grootste verschil in Nederland:
'e ochtends 8 nrenM. 4.0 G. D.
des namiddags:
Barometer te Middelburg, Graanbeurs: (Corr.) 754
Thermometer 18 Sept. 'sav. 11 u. 53 gr.
19 Sept. 's morg. 8 u. 67 gr. 'smidd. 1 n. 57 gr.
's av. 5 u. 53 gr. 's av. 11 u. 50 gr.
20 Sept. 's morg. 8 u. 57 gr. 's midd. 1 u. 64 gr.
's av. 5 n. 53 gr.
Burgerlijke stand.
(Van 12 tot 19 September 1880.)
MrDDELBtmo. Ondertrouwd: A. Janse, jm-
26 j. met A. W. Franco, jd. 23 j. J. F. Augustijn,
jm. 28 j. met J. F. Spapé, jd. 20 j. R. Monté,
jm. 32 j. met A. Ocké, jd. 21 j.
BevallenN. Mulder, geb. van der Weel, d.
E. Corbeel, geb. Louis, z. S. M. van Puffelen,
geb. Scheele, z. N. de Steur, geb. van Veen, d.
M. Adriaanse, geb. de Fouchier, z. A. Voerman,
geb. Verhage, z. A. Boom, geb. de Koning, z.
M. van der Bilt, geb. Kroon, z. (levenl.)
Overleden: J. Timmermans, z. 3 d. F. J.
Casteleijn, z. 6 m. M. C. Lahr, z. 4j m. M. J.
Vervenne, vronw van J. Proos, 61 j. J.Kambier,
z. 4) m. A. de Hooge, wed», van J. van de
Gruiter, 80 j. C. van Veun, vrouw van B. Cadée,
75 j. L. J. Roos, d. 42 j. J. T. van der Meijer,
man van J. A. Dekker, 59 j. J. Liovense, wed",
van N. M. Welle, 78 j. J. P. Beckers, z. 10 m.
D. Rozemond, z. 18 j. A. Melse, man van W. J.
Baljeu, 49 j.
(Van 11 tot 18 September 1830.)
Vlissingen. Gehuwd: N. C. Pietersen, jm.
28 j. met J. F. Kokelaar, jd. 24 j.
BevallenJ. van Buuren, geb. Trompetter, d.
J. Eggel, geb, Scheijbeier, z, J. Stroo, geb. Kegge,
z. L. Bosselaar, geb. Stroo, z. W. Suurmond,
geb. Bosschanrt, d. M. J. Bleijswijk, geb. Geijsen, z.
OverledenW. C. J. de Kok, d. 3 m, J. Bot
ting, z, 3 m. B. L. Koelofse, d« 3 m. J. Zaal,
vrouw van A. Twigt, 45 j.
Goes. GehnwdJ. M. A, Fagel, geb. Pas-
sieux, d. 8. Knijper, geb. Zouteevelle, d. A.
Schneider, geb. Metzier, z. P. J. Sinke, geb,
Mijnsbergen, z. A. Maartense, geb. Helnsdijk,
OverledenPieter Bontens, z. 0 d. J. J, Heinsdija,