188CH
Maandag
24 Mei.
IHELDE.
J 8,—
jk 2 uren op
Middelburg, 22 Mei.
|6B gè9«zfag door tffl
iige Regulateur
gebreveteerde Breuk-
nandeur en Ridder van
Jfnniarkt te Antwerpen
Ü3STO:
net eene lading puike
Lachelkolen,
|DER HARST.
rnottE benoodigd,
TESON, Dam.
ja stil gezin ts Am-
BODE, als meid
Ituigen onnoodig zich
Tl met latere verhoo-
X V, bij den Bock-
'rtcbtscl eatraat bij de
■sterdam.
evraagd, school Bree.
voor enkele aren
|g van een kind:
5D1EJÏ8T.
tingen v. v.
19,15; am. 1, 3,30, 7.
0 in plaats van 1 unr.
m. 2,30, 5, 8.
nrg—Zlerlkzee.
!E SPOORWEG GOES,
tau Zierikiee:
0|vm. 6,30 nm.
10,30
6,30
i 6,30 Ti
n 0,30 5,30
tt 3,45
n n 3,45
ienst
|EN ROTTERDAM,
dei en Jnni.
(AN botxemah:
rd. 22'smidd.l,u.
nd. 24 1,_
isdag25morg. 10,
knsd.26 11,30
Jdag.28 11,30
Ird. 29 11,30
Ind 31 midd. 1,
Idag lmorg. 11,30
fcnsd. 2 11,30
Iderd. 3 midd. 1,
|dag 4 1,—
af
Justus.
O. M. U. M.
3.45 en 5.45.
4.15 615.
IAG, WOENSDAG en
ZATERDAG.
N«; i2o.
1^3* Jaargaug!
nam.
4.—
4.30
7.30
110.30
lil.-
6.midd. 12.—.
J 6 30 nam. 12.30
oor dien dag.
37
1 -
38
45
59
40
6.50»
6.5
7.52
17
8.45
9.12
10.18
-
10.41
10.25
10.50
5
10.35 1
11
0.55
2.5
6.36
0.40
1.45
6.1(7
1.50
3.15
7.30
2 40
3.55
8.15
L.3
4.13
8.35
L.20
4.30
8.50
gustus.
I
JI1DDELBLRGSCHE COIR SM.
Dit blad verschijnt dagelijks,'
met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prys per 8/m. franoo 3,50.
Afzonderlijke nommers rijn verkrijgbaar a 6 Cent.
Advertentien: 20 Oent per regel!
Geboorte-, Tronw-, Doodberichten enz.: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère G. L. Daobi en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Eisbach en Jowis.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL-
Drinkwater.
in.
Nu wij genaderd zijn tot de uiteenzetting
van de financieele uitkomsten der berekeningen
van den heer Van Diesen en tot het opgeven
der boeveelheden drinkwater, welke bij die
uitkomsten te verkrijgen zijn, doet zich in
dubbele mate de moeilijkheid voor, op welke
wij gisteren reeds wezendie, dat zijne bere
keningen en onze beschouwingen niet naar
hetzelfde doel gericht zijn. Hij had in 1875
te overwegen langs welken weg, op 's rijks
kosten, het best en het volledigst te voorzien
zou zijn in de behoefte aan drinkwater voor
de schepen in de rijks havens te Vlissingen,
nu en in de toekomst. Ons oogmerk is, uit
die onderzoeking af te leiden of het verkrijgen
van een duinwaterleiding tot demogelijkheden
behoort, ter voorziening in de behoefte van de
ingezetenen van Middelburg in de eerste, van
die van Vlissingen in de tweede plaats.
Bij zijne raming van de benoodigde hoeveel
heid voor de scheepvaart nam de heer v. D.
natuurlijk tot punt van uitgang, niet de des
tijds bestaande seheepvaartbeweging, maar die
welke, bij eene gewenschte ontwikkeling, te
verwachten was. Aldus nam hij aan dat te
Vlissingen gemiddeld iedere maand de water-
ruimen gevnld zouden moeten worden van 30
Oost-Indievaarders, 10 groote stoomschepen,
60 loods- en andere kleine vaartuigen en 60
mailbooten. De behoefte dier vloot raamde hij
op 15.000 kub. Meters drinkwater. Daarbij
telde hij 40,000 kub. M. zoet water voor de
vulling van de stoomketels der locomotieven.
Voor de raming van de hoeveelheid, welke de
26.000 inwoners van Middelburg en Vlissingen
te zamen verbruiken zouden, zocht hij naar
een gemiddelde tnsschen de opgaven van 34
steden, meest in Europa, voorkomende in de
Stoompo&t van 5 Mei 1867. Veel licht geven
die cijfers echter niet, daar ze van 9 tot 570
liter per inwoner en per dag uiteenloopen. In
aanmerking nemende dat te Middelburg noch
te Vlissingen voor fabrieken of andere doel
einden buitengewone behoeften bestaan en dat
het raadzaam is, met het oog op de beperkte
uitgebreidheid der Walchersche duinen, een
niet te ruim verbruik tot grondslag aan te
nemen, meende de heer v. D. met 20 liter
per hoofd en per dag te kunnen volstaan.
Voor de 26.000 inwoners gaf dit een jaarlijksch
Verbruik van 190.000 kub. M., makende met
de twee straks genoemde totalen 245.000 kub
M. Wij zagen gisteren reeds dat de Noorder
duinen alleen, naar de schraalste berekening;
eene opbrengst van 264.000 kub. M. beloven.
Die schrale berekening achtte de heer v.
D. echter als grondslag voor zijn ontwerp on
bruikbaar. Het door hem aangenomen mini
mum van 60 millimeter waterhoogte, dat na
de verdamping in de duinen overblijven zon, zal in
de werkelijkheid hoogst waarschijnlijk tot het
twee-, ja drievoudige daarvan stijgen Uitgaande
van de veronderstelling, dat de ontwikkeling
der scheepvaart en de uitbreiding der bevol
king het verbruik spoedig in groote mate
konden doen toenemen, werd door hem als
grondslag voor zijn begrooting van kosten der
waterleiding de grootste hoeveelheid water
aangenomen, die uit de duinen in het Noorden
van Walcheren vermoedelijk zon kunnen worden
aangevoerd, d. w. z. 657.000 kub. meter in
het jaar.
Van deze inrichting, met hare hoofdpijp,
hare vertakking in Middelburg en Vlissingen,
haar stoomwerktuig, haar hoog geplaatsten
vergaarbak te Middelburg met een inhoud va i
400 kub. meters, haar filters en bezinkingsbak,
werden de kosten van oprichting geraamd op
1.350.000. Berekend tegen 4pet. rente,
geeft deze raming jaarlijks voor rente en aflos
sing een post van 90.000. De raming der
exploitatiekosten van deze waterleiding bedroeg:
aan vaste uitgaven (personeel, onderhoud en
administratie) 28 000 en aan steenkolen, olie
enz., waarvan het beloop afhankelijk zou zijn
van het verbruik, ruim 3 cent per kub. M.
geleverd water.
Die becijfering moge voor het plan, dat de
hoofdingenieur in 1875 te ontwerpen had,
volkomen rationeel en doeltreffend geweest zijn,
zij laat de vraag of het duinwater voor de
bewoners der beide steden op Walcheren als
drinkwater te verkrijgen is, onbeantwoord.
Om ons hiervan te overtuigen, hebben wij
slechts een blik te werpen op eene tweede
door den heer v. D. gemaakte raming, voor
eene waterleiding uit de duinen ten Westen
van Vlissingen, en alleen bestemd voor de be
hoeften der ingezetenen van die gemeente,
voor de schepen in hare havens en de loco
motieven in hare stations. Deze leiding, in
gericht voor een maximum-aanvoer van 130.000
kub. M. in het jaar, zon slechts 300.000
voor kosten van aanleg vorderen. Voor rente
en aflossing daarvan zijn 21.000 's jaars
noodigde vaste exploitatiekosten worden ge
raamd op 8650de veranderlijke, hij een
maximum-waterverbruik, zouden ongeveer/1500
bedragen het totaal der rekening is, naar
deze ramingen, 31.150 of, indien de volle
130.000 kub. meter water geleverd werden,
nog geen 24 cent de kub. meter, dat is nog
geen kwart cent de emmer van 10 liter.
Voor Middelburg komt de berekening hooger,
dewijl de afstand van de duinen onder Vrou
wepolder tot onze gemeente grooter is dan die
van de westelijke duinen naar Vlissingen, en
de kosten voor de hoofdpijp, de kokers, duikers
enz. dus naar evenredigheid hooger zullen zijn.
Voor eene raming daarvan bezitten wij de
gegevens niet. De door de Vlissingsche water
leiding geleverd wordende hoeveelheid van
130.000 kub. meter zou echter ruim voldoende
zijn voor de behoefte der bevolking van
Middelburg, berekend tegen 16000 zielen A 20
liter per dag en per hoofd, of 116,800 knb.
meter in het jaar.
Stellen wij de kosten van aanleg op ƒ400.000,
100,000 hooger dus dan Vlissingen,
den post voor rente en aflossing op 28.000
en nemen wij de exploitatiekosten aan die van
Vlissingen gelijk, dan krijgen wij een totaal
van f 38.150, hetgeen bij een verbruik van
116.800 kub. meterden prijs van een
emmer drinkwater van 10 kan, op ongeveer
éen derde cent zou brengen.
Onbereikbaar hoog is deze prijs niet; doeh
vergeleken met het thans uit de regenbakken
geput wordende water, dat men nagenoeg voor
niets heeft, is hij niettemin hoog genoeg om
een algemeen gebruik van het duinwater,
gedurende eene eerste jarenreeks althans, on
waarschijnlijk te maken. In deze onzekerheid
omtrent den factor van het vermoedelijk ver
bruik, ligt de onoverkomelijke moeilijkheid voor
het maken ee'nèr ëënigszins vertrouwbare finan
cieele raming.' l)ie van den heer Van Diesen,
door de zooveel hoogere kosten van aanlegen
exploitatie fëdrukf, en voorzichtigheidshalve
op een aan^aflRplgk zeer beperkt verbruik
berekend, voerde tot een veel hoogeren prijs:
minstens éen conti per emmer.
Alleen in geval de ongezondheid en de
ontoereikendheid van het drinkwater uit de
regenbakken zoodanig aangetoond mocht wor
den dat de aanvoer van duinwater, als een
zaak van openbaar nut, door het openbaar
gezag aangevat en nit de openbare kas bekos
tigd mocht worden, schijnt deze zijde van het
vraagstuk voor oplossing vatbaar.
Wij vleien ons volstrekt niet, door onze
beschouwingen tot deze, of tot eene andere
voldoende oplossing hijgedragen te hebben.
Ons doel is alleen geweest, op een oogenblik
van water-gebrek, nu alzoo de algemeene aan
dacht gemakkelijker voor het onderwerp in te
roepen was, de onderzoekingen van den heer
Van Diesen omtrent het vraagstuk der duin
waterleiding meer algemeen bekend te maken.
Wanneer ze volledig onder het bereik van
het publiek gebracht zullen zijn, zal men in
de gelegenheid wezen onze beschouwingen aan
die mededeelingen te toetsen en te overwegen,
in hoeverre ze voor het verkrijgen van goed
drinkwater in voldoende hoeveelheid aan de
belangen van Walcheren's ingezetenen dienst
baar gemaakt kunnen worden. Tot die over
weging aanleiding gegeven te hebben, ware
de rechtvaardiging dezer opstellen.
Bij de herstemming, welke aanstaanden
Dinsdag plaats moet hebben voor de verkiezing
van een lid der provinciale staten, bestaat niet
de reden welke ons bij de eerste stemming
tot onthouding noopte. Twee candidaten zijn
thans officieel aangewezen en wij willen ons
niet aan de verplichting onttrekken om over
de te doene keuze ons gevoelen te zeggen.
Wij blijven van meening dat het wenschelijk
zon wezen Vlissingen een tweeden vertegen
woordiger, op 't gebied van handel en nijver
heid vooral, in de staten te geven. De heer
Van der Beke Callenfels kan echter, ook al
bezat hij er voor 't overige de geschiktheid voor,
wat wij nu niet hebben te onderzoeken, de
man onzer keuze niet zijn. Zijne politieke
richting is daartegen een onoverkomelijk be
letsel. Geestverwant en een van de toonge
vende aanhangers zelfs der anti revolutionaire
beginselen, behoort hij tot eene partij die zich
zelve buiten de mogelijkheid plaatst om, ook
bij wijze van tijdelijke schikking, door anderen
gesteund te worden. Het streven dezer partij
ligt niet in deze, maar in eene andere wereld.
Zij toetst hare uitverkorenen niet, zij heeft
het zelve dikwijls genoeg verklaard, aan
de mate van hun geschiktheid, of hun talent,
maar aan hnn geloof. Bezit zij daaromtrent
geen genoegzame zekerheid, dan stelt zij zich
somtijds met eenige uitwendige teekenen,kerk-
gaan en dergelijke tevreden, alleen ten einde
een liberaal te weren; maar is zij overtuigd
dat een candidaat met haar éen in het geloof
is, dan vraagt zij naar geen anderen waarborg.
Beteren waarborg nu dan eene geloofsbely.
denis, vinden wij in de aanspraken van den
heer Lantsheer, die door een aantal achtens
waardige mannen, van zeer verschillende rich
ting, openlijk wordt aanbevolen. Aan kennis
van de belangen en behoeften van ons gewest
kan het den heer Lantsheer, die in openbare
betrekkingen sedert jaren geroepen was die
te behartigen, niet ontbreken. Om zijn karak-»,
ter is hij algemeen geacht.
Als man van liberale beginselen heeft
hij zich nimmer openlijk doen kennen en ais
zoodanig zou hij, zonder nadere verklaring, de
candidaat onzer keuze niet kunnen zijn. Maar
tegenover den candidaat der anti-revolutionaire
richting zijn wij van meening dat ieder libe
raal verplicht is den heer Lantsheer te stem
men.
De tweede kamer zal vermoedelijk tegen het
laatst van Jnni men noemt den 22en
worden bijeengeroepen tot voortzetting der werk
zaamheden-
De commissie van rapporteurs over het ontwerp-
straiwetboek zal Dinsdag a. hare werkzaamheden
hervatten, om het verslag over het derde eu
laatste bock vast te stellen.
De geneeskundige raad van Zeeland heeft op
gemaakt en laten drukken een „Verslag van het
onderzoek der openbare drinkwatergelegenheden
in de verschillende gemeenten der provincie
Zeeland." Het stuk is gedagteekend 1 April
1880. Het onderzoek is gedaan voor Walcheren
in 1877 door dr. Seelheim, voor de overiga
distrieten in 1878 en 1879 door dr. Couveé. In
Walcheren zijn onderzocht 65 waters; iuN. enZ.
Beveland 59in Schouwen, Duiveland, Tholen en
St. Philipsland 56 en in Zeeuwsch Vlaanderen
94, te zamen aizoo 274 drinkwaters. De uitkom
sten van dit onderzoek zijn vervat in 4 staten,
waarin alle bijzonderheden met de conclusiëa
nopens de deugdelijkheid of ondeugdelijkheid van
elk water in het bijzonder zijn opgenomen.
(A. R. Ct.)
De Standiard ontleent aan een particulieren
brief uit Vll-singen omtrent het vreeselijk onge
luk met den loodsschoener no. 1 nog de volgende
bijzonderheden.
„Gered werdenLeesberg, Van der Velde, Van
der Steen, Busquet, allen loodsen, en de matrozen
Schot, Deense en De Kam. Maandag avond kwam
de tijding hier aan. Men hoorde toen over niets
anders spreken en de verslagenheid (voornamelijk
onder het loodspersoneel) was en is groot.
„De geredden kwamen per mailboot uit Enge
land aan. Alle loodsen waren tegenwoordig. De
vrouwen haalden hunne mannen met een rijtuig
af. Het was hoogst aandoenlijk, dat wederzien
van familie eu betrekkingen! Te meer wgl vijf
hunner makkers door den dood moesten achter
blijven.
„Bedoelde Engelscho stoomboot had den loods
schoener reeds lang geziendoch meenende, dat
de schoener met den boeg naar de stoomboot
gewend was, liep zij hem juist midden aan.
MatrooB Schot was de eerste die oversprong,
(Loe3berg, Schot en Haifman hadden de wacht,
de overigen waren in de kooi.)
„Van der Velde en Kasteieijn konden de boot
nog overboord werpen doch nauwelijks daarin
gezeten, sloeg deze om. Van der Velde, een
goed zwemmer, nam Kasteieijn, die niet kon
zwemmen, tusschen de beenen en zwom voort,
maar Kasteieijn verdween spoedig in de diepte.
Van der Velde zwom nog een goed half nur voort
en werd toen door de stoomboot gered.
„Doense wierp, wijl hij overgesprongen was,
aan Haifman (die zwemmende was) een eind tonw
toe; doch toen Haifman het pakken wilde, bega
ven hem zijne krachten en hij verdween met de
woorden„o God, ik kan niet meer i"
„Van den schipper is niets meer gezien. Wel
licht is hij, in de kooi liggende, met den schoener
gezonken. Van der Maas en Van der Plank kon
den ook niet zwemmen. Ge begrijpt dat de
slapenden bijna geheel ontkleed waren. Ze kwamen
dan ook allen in Engelsch costnum hier aan wal.
Van der Velde zag er vreeselijk bleek uitwel
licht van de vermoeienis en de uitputting. Hij
zeide, dat zijne beenen geheel rauw vleesch waren.
Het geheele geval is vreeselijk en het is te ver
wonderen, dat zoo iets niet meer gebeurt."
Vlissingen, 22 Mei. Gisteren avond zijn
alhier in het openbaar ten verkoop aangeboden
675 centiaren bouwterrein, gelegen aan den
Koningsweg en de Lampsenstraat. Daarvan zijn
309 cent., gelegen aan laatstgenoemde straat, ver-
kocht voor f 221. Het overige deel is opgehouden.
Hierbij dient opgemerkt te worden dat de
koopers verplicht zijn het terrein binnen korten
tijd te bebouwen.
Vlissingen, 22 Mei. Vanwege de vereeni-
ging Floralia alhier zijn op gisteren aan 232
aanvragers 1062 potten bloemen uitgereikt.
De vereeniging vindt in hare bedoeling om het
aankweeken van bloemen popnlair te maken, bi]
voortduring stenn onder alle klassen der bevol
king.
SchouwenDuiveland,22 Mei. De werk
zaam heden aan de kerk te Brouwershaven wordeq