BIJVOEGSEL
1880.
123e Jaargang.
HELMAR.
het Gezin,
l-SCHELDE.
nd Mei 1880.
Donderdag 13 Mei.
BUITENLAND.
OTDIEUST
rdaglBMei zal
namiddags le
ar Breskens en
sn worden; de
naar Ter i\eu-
in plaats van
en, en des Zon-
relourkaarten
rden.
N®. 112.
R-SCHELDE.
iterlijk 2 uren op
Politie en Onderwijs.
Middelburg, 12 Mei.
Staten-G eneraal
Gustaye Flanbert.
TEM' pêï kilo SO cent;
DE GrEBs. ABRAHAMS.
van den staat der VER-
SIDING VAN STICHTELIJKE
oop van dit jaar verschij-
kingen over onderscheidene
cal. Deze uitgave zal aan
wat kosten, indien de ver-
esteld worden. Vrienden
len om extra bijdragen
oord zullen worden in dit
iet uittreksel van deze
ementale Correspondent,
P. J. RIENSTRA.
P DE
RGED1ENST.
-Vlitsingen v. v.
6,15, 9,15; nm. 1, 3,30, 7.
ags 1.10 ia plaats vau 1 uur.
11; nm. 2,30, 5, 8.
ootdienst
BURG ER ROTTERDAM.
vertrek in Mei.
VAN BOTTERDAM:
Vrijdag. 14'morg. 11,30 u.
Zaterd. 15 11,30,
Zondag 16 10,
Dinsdag 18'smidd. 1,
Woensd.19 1,
Donderd 20'morg.ll,30
Vrijdag 21 11,30,
Zaterd. 22'smidd. 1,
Maand. 24 1,
Dinsdag 25 morg. 10,
r. m. v. x
nam. 1.15 en 3.45
1.45 4.15
MAANDAG, WOiSNSDAG en
ZATERDAG.
voorm. 7.30 nam. 3.
8.- 3.30
10.30
n ll*— •~~-
6.— midd. 12.—
6.30 nam. 12.30
7.20
«9
2.30
5.37
8.41
6.88
•mm
2.40
3.
*12.55
4.45
2.14
*5.59
8.
*6.40
6.5!)
5.1
6.20
6.30
7.52
7.8
*7.57
8.45
7.25
9.12
8.6
mm
10.18
10.41
8.85
*9.6
10.50
8.45
•9.15
11.
"V -A. ÏST DB
MIBBELBIIRGSCHE COURANT.
GEMEENTE-VERORDENINGEN-
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
maken bekend
dat door den gemeenteraad in zijne vergaderingen
van den 11 Februari/20 April 1880 en 10 Maart
1880 is vastgesteld:
a eene verordening tot wijziging en aanvulling
der verordening van algemeene plaatselijke politie
voor deze gemeente van den 19 Mei/28 Juli 1875
b eene verordening op de heffing van schoolgeld
op de openbare middelbare school voor meisjes
met vijfjarigen cursus alhier, benevens de veror
dening op de invordering daarvan
dat eerstgemelde vei ordening aan gedeputeerde
staten van Zeeland, volgens bun bericht van den
23 April 1880,^no. "16/101in afschrift is mede
gedeeld, en laatstgenoemde is goedgekeurd bij
koninklijk besluit van den 12 April 1880, no. 25;
dat beiüe verordeningen den 27 April 11. zijn
afgekondigd en gedurende drie maanden op de
secretarie voor een ieder ter lezing nedergelegd,
terwijl aldaar ook afdrukken zijn te verkrijgen
tegen betaling van vijf cent per exemplaar.
Middelburg, den 10 Mei 1880.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
P I C K
De secretaris,
G. N. DE STOPPELAAR.
De bevolking van Nederland bedroeg op 1
Januari dezes ja.ars 2,000,902 mannen, 2,036,109
vrouwen, te zamen 4,037,011, alzoo 35,207 meer
vrouwen dan mannen. In Zeeland waren de
cijfers93,930 mannen, 96,620 vrouwen, te zamen
190,550 en 2690 meer vrouwen dan mannen.
Deze meerderheid van het aantal vrouwen
boven dat der mannen vindt men, behalve in
Zeeland, ook in Noord- en Zuid-Holland, in
Utrecht, iu Friesland en in Groningen. In de
overige vijf provinciën is de verhouding omge
keerd en worden te zamen 24,046 meer mannen
dan vrouv/en geteld.
In de steden boven de 14,000 inwoners heeft
de vrouwelijke bevolking de overhand; op bet
platteland is het veeltijds omgekeerd. Te Mid
delburg is het verschil tusschen de beide geslachten
het grootstmen telt hier op de 16,127 inwoners,
1389 meer vrouwen dan mannen. De mannelijke
bevolking staat alhier dus als 45 tot 55; terwijl
zij in Utrecht en Dordrecht is als 46 tot 54in
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Groningen,
Leiden, Arnhem, Haarlem, Maastiicht, Leeuwarden,
7.15
10.55
6.50
10.40
8.5
11.60
8.55
12.40
9.15
1.8
9.80
1.20
3.50
6.10
7.30
8.30
8.40
8.51
feuilletoiv.
35.
Een Toman uit de kunstenaarswereld*
VAN
fanny lewald.
Negentiende hoofdstuk.
j)^Ö hebt niet bedacht dat gij zulk een
gewichtigen stap deedt, dat gij uwe ouders
ongerust maaktet, uw goeden naam op het spel
„Ik dacht alleen aan Clamor. Hij riep mij
so ik ging I Hoe kon ik anders zei zij kalm
en bedaard.
De generaal stond in gedachten. Hoe lief moest
Clamor haar hebben, dat hij alleen naar haar
Verlangd had! Hoe zou hij haar ooit kunnen
opgeven, zij die alles op zijde had gezet, voor
hem, voor haar liefde
„Mijnheer uw vader komt zeker om u af
&e halen?»
„Zeker, maar ik ga niet, generaalClamor
eelt mij na twee jaar van droeve scheiding tot
geroepen, toen hij meende dat hij stierf en
Nijmegen en Gouda als 47 tot 53in Den Bosch,
Zwolle, Breda en Zutfen als 48 tot 53 en in Delft
als 49 tot 51.
De Amh. CL die deze cijfers verzameld heeft,
verdiept zich in bespiegelingen over de mogelijke
oorzaken dezer ongelijkheden en is van meening
dat het mogelijk en nuttig zou zijn er eene ver
klaring van op te sporen.
Het nut ervan, anders dan als eene lief hebberij-
statistiek, wil ons nog niet in 'toog vallen. Wij
gelooven bovendien niet aan de mogelijkheid om
van alle feiten, die door cijfers aangetoond worden,
ook door cijfers of langs anderen weg eene ver
klaring te geven. Het toeval, of zoo men wil,
een onnaspeurlijke samenloop van oorzaken speelt
eene te groote rol in de wereldsche dingen om
zulke verklaringen toe te laten.
Kanaalverbindinjjen.
Bij het afdeelingsonderzoek van de wetsont
werpen tot aanleg van eenige kanaalverbindingen
in de provinciën Groningen, Drente en Overijssel
en tot verbetering van den binnenlandschen water
staat in de prov. Friesland, werd door de meeste
leden instemming betuigd met de wijze, waarop
de regeering hare ontwerpen tot verbetering der
binnenlandsche scheepvaart aan het oordeel der
kamer onderwerpt. Met genoegen bespeurde men,
dat zij bij deze wets voordrachten van het beginsel
uitgaat, dat niets moet worden ter hand genomen
dan hetgeen rijp is voor beslissing, terwijl bij
partiëele behandeling de kamer beter in staat is,
het nut en de wenschelijkheid van elk der voor
gestelde werken te beoordeelen. De vraag werd
echter in enkele afdeelingen gedaan, of de regeering
niet genegen is, aau de kamer hare inzichten mede
te deelen omtrent de overige in het ontwerp-Tak
opgenomen werken en hoever zij met de voorbe
reiding daarvan gevorderd is.
Sommige leden daarentegen meenden in deze
ontwerpen een niet te miskennen politieke betee-
kenis op te merken. Lag dat al niet in de
bedoeling en berekening der regeering, de ont
werpen zouden toch, zoo beweerden die leden, er
toe leiden, om deel voor deel door de kamer te
doen aannemen de werken, waarvoor zij verleden
jaar veertien millioen geweigerd had, en die ook
nu misschien zouden worden verworpen, als het
plan in zijn geheel ware gebleven.
Hiertegen werd evenwel aangevoerd: eensdeels,
dat de kamer zich niet verder behoefde te laten
medesleepen dan zij zelve wilde; anderdeels, dat
in deze voordracht veeleer het bewijs gelegen is,
dat deze minister aan het tot stand komen der
men heeft hem mij ter verpleging toevertrouwd
dus is mijn plaats hier. Zoo lang hij niet hersteld
is, want God zal hem ons niet ontnemen, verlaat
ik hem niet! en" vervolgde zij met een stem die
beefde van ontroering „als hij niet beter wordt
dan"
De generaal vatte hare beide handen en zei:
„Vertrouw op mij, men zal u niet van hem
verwijderen; gij zult bij hem blijven totdat wij,
gij en ik, hem naar huis, naar zijn moeder kunnen
brengen." Maar verg niet te veel van uwe krachlen
Spaar u zei venGij zijt zulke vermoeienissen niet
gewoon en gij moet toch bp hem zijn en gezond
ook, als zijn bewustzijn terugkeert."
Hij hield haar hand nog vast, in de volheid
van haar hart kuste zij de zijne en even als zij door
haar liefde het hart van Clamors moeder gewonnen
had, verjoeg haar zachtheid en geestkracht alle
eerzuchtige plannen uit het gemoed van zijn vader.
Hij weerstreefde zijn beter ik niet meer, boog
zich over haar heen en zei:
„Wees bedaard mijn kind, wees bedaard!
Denk aan uwe ouders, aau Clamor, aau ons allen!
Waar kan ik mijnheer uw vader vindeu Ik
zal naar hem toegaan om te vragen of hij u hier
wil laten om mijn zoon op te passen. Ik
hoop dat hij in uw nabijheid zal kunnen blijven,
daar mijn plicht mij bij mijn arme dochter roept.
Vaarwel, voor het oogenblikHoud goeden moed
Mij dunkt Clamor wordt rustiger ea hij is zoo
overige meer kostbare publieke werken, in het
ontwerp van zijn voorganger vervat, wanhoopt
of niet veel hecht. Verlaat de regeering den
gcoorloofden weg van samenvoeging of gelijktij
dige voordracht van groote en kostbare publieke
werken, mag daaruit dan worden afgeleid, dat zij
het plan van een nieuwen waterweg van Amsterdam
naar den Rijn en de plannen van de overige in de
zoogenaamde kanalenwet vervatte werken, laat
varen
Door enkele leden werden in twee afdeelingen
fioanciëele bezwaren tegen den aanleg van nieuwe
en kostbare werken gemaakt. Men moet wachten
tot onze financiëele toestand, verbeterd is, en hel
feit dat de Indische begrootiog, na aftrek der
buitengewone uitgaven, dit jaar sluit met een
batig slot van 2 millioen, geeft hoop, dat in een
niet al te verwijderde toekomst. Indie wederom
in staat zal wezen bij te dragen tot de uitgaven
van het moederland.
Volgens de meeste leden daarentegen gaat het
niet aan, den aanleg der openbare werken, vervat
in het ontwerp der vorige regeering, tot een
onbepaald tijdstip te verschuiven, vooral met het
oog op de communicatie tusschen Amsterdam en
Duitschland, die dringend verbetering behoeftf
Bovendien zal onze financiëele toestand van zei.
gunstiger worden, wanneer do regeering krachtig
de hand slaat aan het bevorderen der belangen
van handel en scheepvaart. In alle staten wordt
het middel van leening ten behoeve van groote
publieke werken in practijk gebracht en dit middel
wenschte men ook hier toe passen, mits gezorgd
worde, dat rente en aflossing uit de gewone
inkomsten kunnen bestreden worden.
Aan subsidieermg bij wijze van vaste waarbor
ging had men de voorkeur willen geven boven de
uitkeeiing van een bepaalde som. Vooreerst
omdat de opdracht asn particulieren en particuliere
maatschappijen van de naleving eener taak, tot
welke wij bij tractaat verbonden zijn, eene beden
kelijke zijde heeft. Zelfs de gemeente Groningen,
die hier buiten haar gebied een werk gaat
ondernemen, staat iu dat geval met particulieren
gelijk. Met het oog hierop wenschte men tot de
regeering de vraag te richten, in hoe verre zij
meent, dat gemeenten geroepen zijn tot onderne
mingen buiten haar gebied, in het belang van
hare industrie, privaatrechtelijk landbezit, of zelfs
van hare ingezetenen. Behoort dit niet tot de
roeping of het wezen der gemeente, mocht dan de
regeering in dit geval aan Groningen voor een
onderneming van dien aard wel subsidie verleeneu
De opdracht aan particulieren en maatschappijen
berooft den staat ook van den waarborg tegen
overdracht van de concessiën aan vreemdelingen
of tegen het overwicht, dat vreemden door
'topkoopen van aandeelen in de bedotdde maat
schappijen kunnen verkrijgen. De vorm van
subsideering in het ontwerp-Tak opgenomen, werd
jong, zoo sterkGod zal hem ons laten behouden 1
Heb dank mijn kind, heb dank dat gij gekomen
zijt 1"
Hij drukte haar de hand en vertrok, en uit
hare oogen vielen tranen van weemoed en blijd
schap neder op het hoofd van den geliefden zieke.
twintigste hoofdstuk.
De beide vaders, beide brave en verstandige
menschen, waren het nog dienzelfden dag eens
geworden en hadden tegelijk Altona moeten ver
laten: de generaal om de begrafenis van zijn
schoonzoon to regelen en de koopman omdat hij
in deze woelige tijden zijne zaken niet lang mocht
verlaten en daar Leonard spoedig beter werd,
besloot mevrouw Wollmann zich naar Altona te
begeven, om in de nabijheid harev dochter te zijn,
terwijl het als van zelf sprak dat ik bij Leonard
bleef, zoolang hij nog een zweem van koorts ge
voelde, waardoor hij genoodzaakt werd nog langer
in de berglucht te vertoeven. De toestand van
Clamor daarentegen bleef lang bedenkelijk, daar
hij ontsteking aan de eene long kreegmaar zijn
krachtig, ongeschokt gestel zegevierde en het gelnk
van Cecile weder te zien en voor altijd de zijne
te mogen noemen droeg niet weinig tot zijn herstel
bij. Zijn arm kon hij echter nog niet gebruiken,
zoodat hij vooreerst den dienst niet kon hervatten
door velen ook daarom aanbevolen omdat dan de
voorwaarden, bv. het verbod van tolheffing, konden
worden geregeld. In verband hiermede werd
door een paar leden in eene afdeeling krachtig
aangedrongen op wettelijke bepalingen behelzende
de voorwaarden, waarop deze en dergelijke werken
kunnen worden gesubsidieerd.
De aanvoerder der realistische, de wegbereider
der naturalistische school in de Fransche letter
kunde, Gustave Flaubert, is op 59jarigen leeftijd
plotseling aan een aanval van beroerte overleden.
Van Parijs en het woelige letterkundige leven
verwijderd, zooals hij geleefd had, is hij op zijn
buitengoed te Croisset bij Rouaan gestorven. Hij
had in den laatsten tijd met groote inspanning
gewerkt aan een nieuwen roman, Bouvard et Pêlu-
chetj dio in den aanstaanden winter uitgegeven
zou worden. Den vorigen avond had hij met zijn
vriend, dr. Fortin, doorgebracht met het lezen van
Corneille. Weinige dagen geleden vierde hij zijn
verjaardag te midden van een kleinen kring van
vrienden, die hij bij deze gelegenheid weder ver
baasd had doen staan niet alleen over zijne uit
gebreide kennis, zijne oorspronkelijke inzichten en
plannen ten aanzien der letterkundige vraag
stukken van den dag, maar ook over den diepen
ernst waarmede hij dat alles opvatte, over het
gewicht dat hij aan zijne roeping als letterkundige
en schrijver van naam hechtte. Men kan zeggen
dat hij in dit opzicht, onder de Franse hen, tot de
uitzonderingen behoord heeft.
Zijn vader was een bekend, om niet te zeggen
een beroemd heelkundige, leerling en helper van
Dupuytren, en zelf gedurende 33 jaren eerste
chirurgijn aan het hospitaal te Rouaan. Hij liet
zijne twee zoons een eerlijken, algemeen geachten
en beminden naam na. De oudste volgde hem
aan het hospitaal op, de jongste studeerde in de
rechten en in de letteren. Daarna reisde hij ge
durende eenige jaren in het Oosten en in Italië,
bracht in 1852 van zijne omzwervingen een schat
van aanteekeningen en indrukken mede, benevens
het plan van een romin, aan welken bij echter
nog vijf jaren werkte alvorens hij hem in 1857
verschijnen liet. Dat boek was de beruchte
Madame BovaryMoeurs de Province.
Zijne werken volgden elkander langzaam op:
hij arbeidde te ernstig en met te veel inspanning
om vlug voort te brengen. Zijn tweede roman
was Salammbode derde VEducation Sentimen-
tale, de vierde la ïentation de Saint Antoine en de
en buitendien raadden de doktoren hem aan, ter
wille van zijn borst naar het zuiden te gaan,
waarheen zijn moeder hem zou vergezellen, met
de gravin, om deze door verandering eenige af
leiding te bezorgen.
Maar Clamor wilde niet opnieuw voor zoo lang
van Cecile scheiden en verzocht dus zijne aan
staande schoonouders om ook de Alpen over te
trekken, waar mijnheer Wollmann evenwei veel
tegen had. Hij was al zoo vaak met zijn
familie in Italië geweest en had buitendien geen
lust om met zulk een groot gezelschap te reizen;
eindelijk kwam men echter overeen dat mevrouw
Von Marville zoo spoedig mogelijk met hare
kinderen naar Italië zou vertrekken en dat
mevrouw Wollman met zoon en dochter zou
volgen, zoodra het koeler werd en Leonard dus
geen gevaar liep van opnieuw koorts te krijgen.
Toen deze Zwitserland zou verlaten om tot
Kerstmis in de ouderlijke woning te blijven, gaf
hij mij zijn wensch te kennen dat ik mij 's winters
weer te Rome bij hem, en dus ook eenigszins bij
het geheele reisgezelschap, zou voegen en dan
later met hem alleen een uitstapje naar Sicilië
maken. Maar ofschoon ik nu geld genoeg bezat,
kon daar toch niets van komen, daar ik de er
varing had opgedaan dat ik in Italië voor mijn
kunst niet veel profiteerdedaarenboven had ik
in de laatste maanden door de ziekte van Leonard
veel tijd verbeuzeld, zoodat ik niet langer mocht
