Laatste berichten,
Weerkundige waarnemingen.
BÜITMLAHB.
Algemeen Overzicht.
William Ewart Gladstone.
naar Solok op reis begeren, om van daar over
Padang-Pandjang naar Padang te reizen. Op weg
tusschen de onderneming en Solok is hij door den
opzichter Van Gussem, die nu en dan misbruik
maakte van sterken drank en met wien hij op
geen goeden voet stond, vermoord. Het Padang-
ache Handelsblad meldt daaromtrent nader het
volgende: Het was 'smorgens te 8 uren toen de
goede Couperus bij den wanhopigen en zeer ge-
troubleerden Van Gussem in huis kwam, en er een
half uur vertoefde om hem tot bedaren te breügeo.
Maar vergeefs. Toen Couperus naar zijn wagen
wilde gaan, om ter bijwoning eener vendutie naar
hier te rijden, nam Van Gussem, die in huis
gebleven was doch van daar al de bewegingen
van C. had bespied, zijn dubbelloops jachtgeweer
en schoot het op dezen af. De kogel drong
Couperus in de linker zijde en kwam er aan den
anderen kant uit. C. zakte neêr en gaf eenige
minuten daarna den geest. Van Gussem werd met
eenige moeite gearresteerd en naar de gevangenis
gebracht. Hij heeft zich aldaar met een mes
eenige wonden in den hals toegebracht, aan de
gevolgen waarvan hij is overleden.
De zoon van den pangeran-adipati Ario
Monkoe Negoro, te Solo (Java), is teruggekeerd
van zijne reis naar Europa, waar zijne muzikanten
en danseressen de Arnhemsche tentoonstelling heb
ben opgeluisterd. Bij zijne terugkomst te Solo
werd hij door zijn vader in een plechtig gehoor
tot den voetkus toegelaten en bracht hij dezen
den groet van Z. M. den koning over.
Men beweert dat de verteringen van den prins
en zijn gevolg op dit uitstapje ODgeveer /60.000
gekost hebben.
Te Solo is de firma J. B. failliet verklaard,
aanvankelijk met eene schuld van 4 ton. Er zul
echter waarschijnlijk een goed deel van terecht
komen.
KiëSe, 30 April. Heden nacht is alhier
afgebrand de hofstede genaamd De mooije Staak,
bewoond door den landbouwer Jacob van Liere
en toebehoorende aan den heer dr. N. J. F.
Verschoor te Goes, met al het daarin bevindende
vee ten getale van omtrent 30 stuks. De bewo
ners hadden tenauwernood tijd om zich te redden.
Alles is tegen brandschade verzekerd; de oor
zaak van den brand is onbekend.
Eerlang zal te Amsterdam een gebouw
worden opgericht waarin stoomkracht wordt ver
huurd. Dergelijke voor de kleine nijverheid zoo
noodzakelijke inrichtingen bestaan in vele steden
van het buitenland, en hier te lande te Rotterdam,
waar zij zoo gunstig werkt dat men naast de
bestaande een tweede gaat bouwen.
In een kraam op do voorjaarsmarkt te
Amsterdam is een meisje bij het eten van poffertjes
gestikt.
Door den curator in een faillissement van
een schoenmaker te Kaatsheuvel is aan de credi
teuren een accoord aangeboden van 4 pet.
Van den lOen tot den 15en Mei a. zal te
Parijs, ten huize van wijlen den heer Coster, in
leven consul-generaal der Nederlanden, de yer-
kooping van diens kabinet van schilderijen en
zeldzaamheden plaats hebben.
Het geheele noorderfront van 's Hertogenbosch
is thans van vestingwallen ontbloot. In het
plantsoen zijn hier en daar kleine steenen rondee-
len enz., bij wijze van ruïnen, als gedenkstukken
aan de geduchte vesting van 1629 en later achter
gelaten.
De firma Crans en Co. te 's Hage heeft den
gemeenteraad van Leiden verzocht de haar verleende
concessie voor den aanleg van een tramweg over
te mogen dragen aan de Tramway-trust-Company
te Londen.
Een hondje van eene dezer dagen te Lang weer
gestorven weduwe heeft zich bij de kist, die het
stoffelijk overschot zijner meesteres bevatte, laten
doodhongeren.
Drie kinderen te Blokzijl zijn ziek geworden
door het opeten van jonge uitspruitsels vau den
gouden regen.
Bij de openbare aanbesteding ten behoeve
yan de directie der marine te Hellevoetsluis ia
het minst ingeschreven voor gemaakt ijzerwerk
en machinekamerbehoeften door de firma wed.
J. C. Massee en Zoon te Goes.
Te Ferwerderadeel is de gemeente-veldwachter
in hechtenis genomen, beschuldigd de handteeke-
ning van den gemeente-ontvanger te hebben
nagemaakt op een aanslagbiljet voor den hoofde-
ljken omslag, hetwelk hem door een zijner dorps-
genooten met 2.70 ter betaling was ter hand
gesteld. De beschuldigde heeft zijn misdrijf bekend.
Het verbaal dat Pincoffa in Nieuw-York
armoede zou lijden, blijkt uit een particulieren
brief onwaar te zijn. Hij heeft, na eenigen tijd
daar geleefd te hebben, zich naar Chicago begeven,
van waar hij onlangs was teruggekeerd en nog
altijd leeft hij op grooten voet. (Arnh. Ct.)
In tegenwoordigheid van den kommandant
der brandweer heeft de heer Maju te Amsterdam
opnieuw proeven genomen met de ADglo-Ameri-
kaansche telefoon, die uitstekend zijn geslaagd.
Krachtig en duidelijk werden de woorden
van de woning van den kommandant in de Gerard
Doustraat naar het bureau der brandweer, O.Z.
Voorburgwal, een afstand van nagenoeg een uur
gaans, overgebracht.
Aan dr. J. Maats, te Eeemster, is bij gele
genheid zijner 25jarige praktijk een kostbaar
geschenk aangeboden namens de ingezetenen,
door eene commissie, bestaande uit burgemeester
en wethouders, de beide predikanten en den
pastoor.
Door de rechtbank te Leeuwarden is rechts
ingang verleend tegen den kapitein der infanterie
M. S. C. de W. en diens echtgenoote, wegens
mishandeling van hunne dienstbode.
Mtjufvrouw Hubertine Auclert blijft strijden
voor de politieke rechten der vrouw in Frankrijk.
Zij heett een adres aan de kamer gesteld, waarin
zij vraagt dat deze de wetsuitleg^ing zal geven,
dat het woord Frangais in de politieke wetten
evenals in de burgerlijke zoowel vrouwen als
mannen bedoelt. „De vrouwen hebben, zoo
eindigt het adres, evenveel belang bij het
maken van wetten en bij eene billijke verdeeling der
staatslasten als de mannen. En de uitoefening der
burgerschapsrechten is voor haar het eenige middel
om te controleeren wat er gebeurt eu een waar
borg te erlangen voor hare belangen en hare
vrijheid. Mijne heeren afgevaardigden, gij zult
het uwen weigevenden arbeid tot eene eer willen
doen strekken een gunstig onthaal te bieden aan
den rechtmatigen eisch der onterfde helft van het
Fransche volk".
Morgen wordt de ParijbChe Salon, de jaar-
lijkeehe tentoonstelling van kunstwerken, geopend
en wordt de tuin van het TrocaUéro, waarin een
groot aquarium geplaatst is, voor het publiek
toegankelijk gesteld.
Onlangs is verteld en ook weer tegengesproken
dat „de Rothschilds" eene nieuwe Russische leeniug
van f 180,000,000 zouden uitgeven. Een der
groote Londensche bladen zegt over deze zaak
in zijn Cëfy-artikel: „het schijnt dat geen der
eerste Londensche huizen verkoos eenig belangrijk
deel aan de Londensche markt te brengen van
eene nieuwe Russische leening, waarvan het doel
kan zijn Azië, en misschen ook Europa, in onrust
te brengen". In hoeverre eerste bankiershuizen
zich door zulke overwegingen laten leiden als er
goede zaken te maken zijn, zij in het midden
gelaten.
Er loopen in- Londen een vijftal Zoeloes los
waarmede de politie verlegen is. Eene groote
volksmenigte loopt hen ua, nu aau het station
Paddiogton de aankomst en het vertrek van naar
Windsor reizende ministers of aanstaande minis
ters de Londensche leegloopers niet meer trekt.
Eergisteren avond gingen de Zoeloes naar een
der politie-bureelen en vroegen om een bed. Als
ze nu maar zonder hulpmiddelen geweest waren,
had men ze kunnen aanhouden als iandloopers,
maar ze waren behoorlijk voorzien van geld en,
in tegenstelling van logementhouders, geeft de
politie in zulk een geval slechts nachtverblijf aan
men8chen zonder geld. Zij werden dus het poli
tie bureel uitgezet en moesten de straat op, gevolgd
door eene schreeuwende en tierende menigte.
De Zoeloes schenen bijzonder boos te zijn
dat men hen niet met rust kon laten. Ein
delijk gingen zij eene herberg binnen, waar om
streeks Kerstmis de andere Zoeloes hadden
gelogeerd, welke aan den man die hunne kunsten
aan het publiek vertoonde zooveel moeite berok
kenden; maar de waardin liet hen door de politie
de deur nitweipen. De volksoploop werd intus-
schen al grooter en grooter, totdat eindelijk eene
barmhartige ziel de Afrikanen onder dak bracht
in een leegen winkel, waar zij op een paar bos
stroo konden uitrusten. Zij zullen de gastvrijheid
der groote stad niet roemen.
Volgens de Peters burgsche Her old zouden
gisteren op den 62en jaardag van den czaar 6,000
personen uit de gevangenis of van politietoezicht
ontslagen worden. Indien het bericht bevestigd
wordt, zien wij er een teeken in van Melikoffs
streven tot bedaren der gemoederen waarop wij
reeds meermalen konden wijzen.
Petersburg, 29 April. Het officieel© orgaan
logenstraft de geruchten omtrent de uitgifte eener
nieuwe Russische leening. Het voegt erbij, dat
het onmogelijk is telkeus als dit gerucht, verzonnen
door speculantenin de dagbladen verschijnt,
daaraan een démenti te geven, maar eens voor
altijd zij gezegd, dat de dagbladen onmogelijk
vooraf zoo iets kunnen weten, want het sluiten
eener leening moet noodzake'ijkerwijs geheim
woiden gehouden, totdat het oogenblik der
uitgifte is gekomen NR. Ci.)
sr. Petersburg, 29 April. Heden, bij gelegen
heid van zijn verjaardag, ontving de keizer
buitengewone militaire deputaties uit Duitschland
en Oostenrijk. In regceringskriugen wordt veel
gewicht gehecht aan het verschijnen der Oosten
rijkers, wat he'den voor de eerste maal gebeurde.
Men ziet er een bewijs in dat Oostenrijk de
hartelijke verstandhouding van voorheen weder
wil opvatten. Volgens bekomen inlichtingen is
Bismarck Rusland ook zeer gunstig gezind.
De toestand der keizerin is zeer slecht; men
vreest het ergste. (N. R. ct.)
'Tweede kamer. Voortzetting van het debat
over de conventie met Luxemburg.
De heer Vau Houtou heeft een motie voorge
dragen, waarbij akte wordt genomen van 's minis
ters verklaringen:
1» dat do aan de Luxemburgsche regeering ge
dane toezegging is eene onverplichte, steeds her
roepelijke welwillendheid;
2° dat de vertegenwoordiging te Brussel, Parijs
en Berlijn geheel is buitengesloten, en
3° dat de vertegenwoordiging zich uitsluitend
zal bepalen tot de bescherming van bijzondere
belangen van Luxemburgsche onderdanen.
Verschillende sprekers verklaarden zich door
de verklaringen van den minister niet bevredigd,
maar integendeel door de nieuwe, daarin opge
merkte tegenstrijdigheden verontrust.
De heer van Houten stelde zijne motie voor en
vroeg of de minister daarmede instemde.
De minister zette nader de beteekenis der diplo
matieke vertegenwoordiging uiteen en verklaarde
zeer stellig dat het alleen de bedoeling isLuxem
burgsche onderdanen te beschermen en dat wij
die toezegging elk oogenblik kunnen terugnemen.
Het was dus overbodig nogmaals erop aan te
dringen dat wij geen politieke belangen aanvaar
den voor Luxemburg.
In dien zin adviseerde hij de motion niet aan
te nemen.
De heeren Van Houten en Heydeurijck trokken
daarop hun motiën in, dewijl zij zich thans ver
plicht achtten tegen de conventie te stemmen.
De heer Cremers betreurde de intrekking der
motie-Van Houten en nam die over, met eene
bijvoeging waaruit blijkt dat de behandeling van
elke politieke aangelegenheid uitgesloten is.
Ook de heer Verheijen beval de conventie op
zichzelve aan, onder opmerking dat de politiek
het votum niet mag beheerschen.
De minister vereenigde zich zonder bezwaar
met de motie van den heer Cremers. Deze werd
daarna aangenomen met 51 tegen 23 en de con
ventie zelve met 54 tegen 20 stemmen.
Ook werd aangenomen het wetsontwerp betref
fende de spoorlijn MadioenSoerakarta met 50
tegen 8 stemmen.
30 April des morgens te 8 uren.
NAMEN
Ba-
Wind
Toostand der
DER
rom.
PLAATSEN.
afwijk.
richt.
kracht
luchi
zee
N. Shields
4. 15.0
1 12.1
X 12.7
I 9.9
lil 6
NW
2
helder
deining
öyit
NW
2
z. bew.
Hartlepool
NO
goed
kalm
Swinemunde
WNW
2
helder
Hamburg
WNW
2
1. btw.
Delfzijl
Ill.4
O
0
1. bew.
Groningen.
£11.7
13.0
O
'ïew.
Helder.
NO
2
bew.
kalm
Yarmouth.
NO
4
helder
deining
Vlissingen.
10 8
ONO
3
helder
Maast iieht
9.7
NNO
4
helder
Yalentia.
145
W
1
betr.
kalm
Portsmouth
O
2
goed
kalm
Grisnez
11.1
ONO
5
helder
Parijs
St Mathieu.
4.5
NO
4
helder
8.8
OZO
2
bew.
Biarritz
2.3
2
betr.
Grootste verschil in Nederland:
's ochtends 8 urenH. 3.3 M.
des namiddags H. 3.4 H.
Barometer tc liiddelburg, Graanbeurs: Corr
Thermometer. 29 Apr. 'sav. 11 u.43gr.
30 Apr. 's inorg. 8 u. 47 gr. 's midd. 1 u. 52 gr.
's av. 5 n. 49 gr.
De Fransche republiek verlangt in menig op
zicht naar eene verbeterde regeling van bet lager
onderwijs, die echter nog wel eenig uitstel zal
moeten lijden omdat de kamer meer wil dan de
senaat in zijne tegenwoordige samenstelling zal
willen toestaan. Eene commissie uit de kamer
van 22 leden, twee voor iedere afdeeling, werd
in het vorig jaar belast met het voorbereiden van
eene wet op het lager onderwijs. Den zesden
December 1879 diende zij bij de kamer een
ontwerp van 109 artikelen in, waarbij drie be
ginselen werden op den voorgrond gestold het
onderwijs zou zijn kosteloos en verplicht en uit
sluitend leeken zouden de bevoegdheid hebben
om lager onderwijs te geven, terwijl hiervan het
onderricht in den godsdienst zou uitgesloten zijn.
Tegelijkertijd bracht deze commissie rapport uit
over het voorstel van den minister Ferry tot
afschaffing der lettres cd obedience, waardoor bij
administratie ven maatregel aan geestelijke zustors
het recht kan verleend worden om lager onderwijs
te geven. Er was dus matihe h délibérertoen
eensklaps de heer Ferry in het laatst van Januari
twee afzonderlijke wetsontwerpen indiende waarbij
de schoolplicht en kosteloos onderwijs werden
geregeld. Groote beweging onder de door den
heer Paul Bert gepresideerde commissie. Men
wilde haar de laïeité van het onderwijs zooals
men kortheidshalve de uitsluiting der geestelijken
en van het onderwijs in den godsdienst noemt
ontnemen en daarenboven wilde men tot school
plicht doen besluiten zonder den huisvader de
zekerheid te geven dat zijn kind op die school
niet een priester zou vinden, die het naar zijne
leer den godsdienst zou onderwijzen, net vrucht
bare huisvader-argument werd hier dus van eene
andere zijde gebruikt dan men gewoon is het te
vernemen. De door de voorstellen van den heer
Ferry gewekte onrust openbaarde zich niet
dadelijk, wijl men eerst de behandeling van ar
tikel zeven in den senaat met de daarop gevolgde
decreten van 29 Maart heeft laten voorbijgaan.
Nu de congregaties veroordeeld zijn, heeft men
de zaak van het lager onderwijs opnieuw aangevat
en de heer Ferry was eergisteren in de gelegenheid
om zich met de commissie over de zaak te onder
houden. Hij wil eerst het onderwijs kosteloos
maken en dan den schoolplicht invoeren. Tot de
uitsluiting der geestelijken is hij niet ongenegen;
doch hij acht die quaestie nog niet zoo rijp voor
beraadslaging als de beide anderen, en bovendien
zou tot de vorming van een volledig stel onder
wijzers buiten den priesterstand zeker tien of
vijftien jaren noodig zijn, gedurende welke men
zou moeten wachten met het invoeren van den
schoolplicht. Kosteloos en verplicht onderwijs
achtte hij voor het oogenblik mogelijk en hij wil
trachten dit mogelijke te bereiken zonder de
gansche verbetering te doen schipbreuk lijden
door te veel hooi op zijn vork te nemen.
Niet alzoo de commissie welke toegaf op het
kosteloos onderwijs, maar weigerde door den
schoolplicht de kinderen naar priesterscholen te
zenden. Ook zag zij af van de behandeling van
haar volledig ontwerp, waarschijnlijk met hot oog
op de toch reeds overladen agenda der kamer.
Zij zal de volgende volgorde van behandeling
aan de kamer voorstellenlo de opheffing der
lettres d'obédience, 2o het ontwerp-Ferry om
het onderwijs kosteloos te doen zijn, 3o een
voorstel waarbij de schoolplicht en de uitsluiting
der priesters van de school onafscheidelijk ver
bonden zijn. Dit laatste zal zeker de goedkeuring
van den senaat niet erlangen.
Hot Engelsche ministerie is thans geheel compleet.
Behalve de gisteren medegedeelde elf benoemingen
zQn nog aangewezenals president van den yrivy
council graaf Spencer, als president van den looal
government board de heer Dodson, en als president
van den board of ttade de heer Chamberlain. Uit
deze veertien leden bestaat het eigenlijk gezegde
kabinet, zij alleen hebben stem in den ministerraad.
De ondersecretarissen van staat spreken wel in het
parlement voor de regeering, doch nemen, vorme
lijk althans, geen deel aan hare beslissingen. Ook
een zeker aantal hofbetrekkingen volgen de
politiek, zoodat men eerlang een liberalen opper
kamerheer, opperhofmeester, opperjagermeester en
opperstalmeester zal begroeten terwijl ook eene
door eene dame vervulde betrekking, naar wij
'meenen die van mistress of the robes, door eene
liberale lady zal moeten worden ingenomen.
Het parlement werd gisteren middfig geopend
door eene koninklijke commissie, waarvan lord
Selborne, de nieuwe lord kanselier, aan het hoofd
stond. De commons werden voor de balie van
het hoogerhuis geroepen en door lord Selborne
aitgenoodigd een president te gaan verkiezen en
heden middag op hetzelfde uur voor de balie
weder te keeren. Namens de koningin zal dan de
commissie „de reden mededeelen waarom H. M.
dit parlement heeft samengeroepen." Wellicht
dus heden eene troonrede. Het lagerhuis herkoos
zijn vorigen president, den heer Brand.
Als een telegram uit Konstantinopel waarheid
spreekt en dat is eene vrij onzekere kans,
dan heeft lord Hartington aan een vriend aldaar
geschreven dat een der voornaamste werkzaam
heden van het Engelsche ministerie zal zijn om
den staat van zaken in Turkije te verbeteren.
Dat is 2eker een schoone taak, maar die met
menige Europeesche verwikkeling zal samenga an,
en waaraan de heer Gladstone niet lang zal
werken zonder met zijne Russische vrienden in
botsing te komen. Hoe de Oostersche zaken in
bijzonderheden zullen loopen valt natuurlijk niet
te voorspellen, maar wel geeft het optreden van
den heer Gladstone aanleiding tot het gewettigd
vermoeden dat Engeland niet zal willen voort-
werken op den grondslag van het Berlijn scbe
tractaat, dat door hem ten sterkste is gegispt.
Treedt Engeland in deze richting actief op, dan
is aanstonds de Oostersche quaestie met al hare
ingewikkelde vertakkingen weder hoofdzaak in de
Europeesche politiek.
Italië is een land waar de ministeries elkander
haast zoo vlug opvolgen als in Turkije. Eene
mini8terieele crisis wekt er dan ook niet veel
opzien, wijl de intrigeerende elementen in de
politiek zoo menigvuldig zijn, dat licht enkelen
Voor gezamenlijk belang tot elkander worden
gebracht om een ander te doen vallen. Zoo is er
nu weder eene motie van vertrouwen in de
regeering verworpen en heeft de heer Cairoii ge
zegd dat hij het hoofd van den staat zou raad
plegen. Aanleiding hiertoe gaf dat het ministerie
wederom voor Mei éen twaalfde der begrooting
als crediet heeft aangevraagd want de begrooting
voor het loopende jaar is nog ver van hare
aanneming. De constitntioneele machine te Rome
loopt stroef.
De familie Gladstone, wier naam voor rni®
eene eeuw nog den Schotschen vorm Gladstaoes
droeg, is een oud en krachtig geslacht va"
Schotsche kooplieden. William 's grootvader,
Thomas, was graanhandelaar te Leithzijn vader,
John, groothandelaar op Rusland en Indie, te
Liverpool, wtrd later lid van het parlement
