1880:
N°. 69.
123e Jaargang!
'EELE,
Maandag
22 Maart.
sorteering in
27.
|»oor hot JOlft,"
elburg.
ïïAN SCHILDERIJEN
GED1EN8T.
l-SCHELDE.
II1880.
bericht
Middelburg 20 Maart.
De Schilderijen-Tentoonstelling.
Lig-ing-
te Middelburg,
t tot Zondag 4 April.
0.25 doorloopende
deo ganscben duur der
jgeopend dagelijks van I.
feestdagen en Douder-
lienstbaren worden op
jlaten tegen f O.lOper
lissingen v. v.
15, 9,15; nm. 1, 3,30, 7.
Is 1.10 in plaats van 1 uur.
Il; nm. 2,30, 5, 8.
pdelbnrgZierikzee.
ZEE SPOORWEG GOES.
ST. ran Zierikzee:
-vm. 6,30 nm.
10,-
6,30
6,30
3-
3-
3-
3,
12,30
lotdienst
RG EN ROTTERDAM.
[ftrek in Maart.
VAN ROTTERDAM 1
Zaterd. 20 midd. 12,u.
Maand. 22 12,—
Dinsdag 23 12,—
W oensd.24 'smorg. 9,
Vrijdag 26 10,—,
Zaterd. 27 10,—
Dinsdag 30 midd. 12,
Woensd.31 12,
PDEN
V. M. U. M
inam. 1.15 en 3.45
1.45 4.15
tIAANDAG, WOENSDAG en
ZATEKDACr.
oorm. 7.30 nam. 3.—
8— 3.30
10.30
11.- -._
6.midd. 12.
6,30 nam. 12.30
erlyk 2 iiren op
7.20
2.30
5.87
3.41
6.38
2.40
3.
1
♦12.55
4.45
2.14
♦5.5»
8.
♦6.40
6.50
5.1
6.20
6.30
7.52
7.8
♦7.57
8.45
7.25
9.12
8.6
10.18
10.41
8.85
9.6
10.50
8.45
♦9.15
11.
7.15
10.55
3.50
6.50
10.40
6.10
8.5
11.60
7.30
8.65
12.40
8.20
9.15
1.8
8.40
9.80
1.20
8.55
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dit blad versohijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 8/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advortentien: 20 Cent per regel!
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangére G. L. Daubk en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jonis.
Sedert eenige dagen is de Prijslijst van
effecten, coupons en obligatien in dit blad
weder aanmerkelijk uitgebreid.
Onder de verhalen, welke in het volgende
kwartaal in het Feuilleton zullen worden opge
nomen, verdient Helmar^ een roman uit de
Jtunstenaarswereldj van de bekende, door diepe
menschenkennis, fijne gave van opmerkeD,
zuiveren smaak en groot meesterschap over
den vorm beroemde Dnitsche schrijfster Fanny
Lewald de bijzondere aandacht van het lezend
publiek.
Zij die zich met denl en April a. abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschijnende
nommers kosteloos.
Voor de geschiedenis van Middelburg is de
openingsplechtigheid, die gisteren op het raad
huis plaats had, eene belangrijke gebenrtenis.
Het gold de eerste tentoonstelling van dezen
aard, binnen onze gemeente gehouden. Zij
legde getuigenis af van den ijver voor de
bevordering van den kunstzin, in dienst der
algemeene beschaving en ontwikkeling, welke
het thans levend geslacht van Middelburg's
ingezetenen bezielt. Als zoodanig verdient het
overzicht der pogingen, door de vereeniging
Uit het volkvoor het volk in deze richting
sedert hare geboorte aangewend, dat door den
heer mr. G. N. de Stoppelaar in zijne ope-
nings-toespraak gegeven werd, eene plaats in
het dagboek der plaatselijke geschiedenis van
onze stad.
Wij laten die toespraak daarom hier volgen.
„Geachte dames en heeren.
„De commissie voor de tentoonstelling betuigt
U haren dank voor uwe tegenwoordigheid hier
ter plaatse, een bewijs van uwe belangstelling
in hare verrichtingen.
„Zij heeft hare uitnoodigingen tot het bij
wonen van deze bijeenkomst, tot haar groot
leedwezen, zeer moeten beperken, wegens de
weinige ruimte welke voornamelijk de beide
andere tentoonstellings-lokalen aanbieden. Daar
door heeft zij de leden en begunstigers der
vereeniging Uit het volkvoor het volk niet
kunnen nitnoodigen, daar hun getal reeds op
zich zeiven nagenoeg 200 bedraagt en heeft
zij zich moeten bepalen tot haar bestuurdat
geacht kan worden allen te vertegenwoor
digen.
„Reeds het eerste jaar nadat genoemde
vereeniging werd opgericht, meende zij en
terecht, dat het op haren weg lag door het
honden van tentoonstellingen van schilderijen
en teekenlngen de liefde voor de kunst te
moeten aanwakkeren. Meer dan een vluchtig
denkbeeld, was het inderdaad een beginsel,
door de oprichters neergelegd in het eerste
artikel van het destijds uitgegeven reglement,
ook al waren zij zich bewust van de daaraan
verbonden bezwaren.
„Reeds een jaar na hare oprichting, in 1866,
hield zij hare eerste tentoonstelling, waarvoor
tal van stukken door Middelburg's ingezetenen
tot hare beschikking gesteld waren.
„Twee jaren later herhaalde zij dit, waarbij
enkele kunstschilders uit Den Haag haar be
hulpzaam waren.
„Zij deed dit ook in 1873, welke tentoon
stelling werd opgeluisterd door de stukken
van eenige elders gevestigde schilders en
kunsthandelaren en waarbij tevens voor het
eerst eene portefeuille aquarellen te barer
beschikking werd gesteld, namelijk van de
maatschappij Arti et Amicitia te Amsterdam.
De stukken van elders bepaalden zich evenwel
slechts tot zeer enkelen.
„Opmerkelijk zijn de woorden, voorkomende
in het jaarverslag der vereeniging over 1873
na afloop dier tentoonstelling, luidende„Door
een en ander meenen wij een stap nader ge
bracht te zijn tot ons ideaal, 't welk geen ander
is, dan in vervolg van tijd eene tentoonstelling
op groote schaal uit te schrijven, gelijk
die in enkele andere steden van ons vaderland
plaats hebben."
„Volgden daarop achtereenvolgens een aan
tal kunstbeschouwingen van aquarellen, be-
hoorende aan verschillende Nederlandsche
schildergenootschappen, heden mag zij het
in 1873 beoogd ideaal verwezenlijkt zien, door
u eene tentoonstelling aan te bieden, uitslui
tend van Nederlandsche en Belgische meesters,
wier naam en roem verspreid is verre buiten
de grenzen van beide rijken.
„Eene onzes inziens voor Middelburg be
langrijke gebenrtenis!
„Na lang aarzelen hebben wij het gewaagd
een beroep te doen op de welwillendheid van
eenige in Nederland, Belgie en elders geves
tigde schilders en schilderessen, want voor
het openstellen eener algemeene tentoonstelling
ontbrak hier ter stede voldoende plaatsruimte,
en ziet, wij mochten ons verheugen in de
krachtige, zeer gewaardeerde medewerking van
bijna allen. De meesten verklaarden zich
onmiddellijk bereid, onze pogingen tot opwek
king van den kunstzin in Zeeland te onder
steunen. Onze verwachting werd verre over
troffen. Gij zult u daarvan straks kunnen
overtuigen.
„Tot ons leedwezen moesten wij aan velen,
die ons later uit eigen beweging even wel
willend hunne medewerking aanboden, een
afwijzend antwoord geven.
„Waren, behalve dit lokaal, ook niet twee
andere vertrekken ter onzer beschikking ge
steld, wij zouden zelfs op enkele onzer uit
noodigingen hebben moeten terugkomen
„Warme dank zij toegebracht aan allen,
waarvan enkelen hier tegenwoordig, die
ons in staat gesteld hebben deze tentoonstelling
tot stand te brengen, die ons op zoo onbe
krompen wijze hunne kunstschatten hebben
toevertrouwd.
„Bij dien dank openlijk een woord van
erkentelijkheid aan ons medelid Van den Berghe,
aan wien wij voor een groot deel dezen goeden
uitslag verschuldigd zijn, wegens zijne per
soonlijke bekendheid met de meeste inzenders.
„Ik mag n evenwel niet te lang terughouden
van het bezichtigen eener verzameling, zoo
prachtig, zoo rijk in verscheidenheid als
waarschijnlijk oog nimmer in Middelburg werd
bijeengebracht.
„Een schuldigen plicht acht ik het, er voor
namelijk op te wijzen dat wij van ons plan,
hoe goed ook gemeend, hadden moeten
afzien, indien het gemeentebestuur niet zoo
vrijgevig ware geweest in het afstaan van de
benoodigde lokalen, zoo niet het bestuur
der Teeken-academicwaarvan een lid deel
van onze commissie uitmaakt, ons niet zijne
geldelijke hulp had toegezegd. De commissie
gevoelt er behoefte aan, om zoowel aan het
bestuur van Middelburg als aan dat van ge
melde academie hier haren dank te betuigen,
even als aan allen die haar in hare moeielijke
taak ondersteunden.
„Mogen de thans bijeenverzamelde kunst
schatten den zin voor het schoone en goede
opwekken en de aanschouwing van zoo menig
kunststuk een blijvenden en veredelenden indruk
te weeg brengen, en daarom waag ik het,
een beroep te doen op nw veelvermogenden
invloed, om by den ambachtsman en den dienst
baren stand de overtuiging ingang te doen
vinden, dat zij aan deze zalen een bezoek
moeten brengen.
„Liefde voor de kunst toch is een machtige
prikkel tot beschaving en hoezeer is onze tijd
er niet op uit, om kennis en liefde voor het
ware en schoone met milde hand te verspreiden,
ook onder de lagere rangen der maatschappij
Getrouw aan de beginselen onzer vereeniging,
hebben wij dat bezoek voor hen zoo weinig
bezwarend mogelijk gemaakt.
„Nog eene enkele mededeeling, al moge die
van treurigen aard zi'n. Tot hen, die zich
het eerst bereid verklaarden onze pogingen te
ondersteunenbehoorde de talentvolle Jan
Weissenbruch, sedert kort heiaas overleden.
Zijne familiebetrekkingen meenden niettemin
uitvoering te moeten geven aan het bij den
afgestorvene bestaan hebbende voornemen, om
onze tentoonstelling met twee zijner kunst
werken te verrijken. Deze is de eerste ten
toonstelling, welke na zijn smartvol overlijden
gehouden wordt, waarom de commissie gemeend
heeft als hulde aan den ontslapene, namens
alle kunstvrienden hier en elders, zijne beide
laatste kunstvoortbrengselen door het aanhechten
eener immortellenkrans van de anderen te
onderscheiden.
„Aan wie kan zij dit geschikter opdragen
dan aan de dochter van Middelburg's burge
meester, nu zijne echtgenoot wegens familie
omstandigheden verhinderd is hier tegenwoordig
te zijn, en waartoe ik alzoo de eer heb mej.
Pické nit te noodigen; terwijl ik, op uitdruk
kelijk verlangen van de tentoonstellings-com-
missie, aan mevr. De Stoppelaar het verzoek
richt, om namens de vereeniging: Uit het
volkvoor het volk èn de tentoonstellings
commissie gelijke hulde te willen brengen aan
het in de andere zaal aanwezig kunstwerk van
den overledene.
„Alsnu verklaar ik, namens de commissie,
deze tentoonstelling geopend en noodig ik de
aanwezigen tot hare bezichtiging uit."
De „nauwkeurigheids-waterpassing," die een
deel uitmaakt van de taak der in het vorige
jaar bij koninklijk besluit benoemde commissie
voor den in Nederland te verrichten arbeid ten
behoeve der Enropeesche graadmeting, zal, naar
wij vernemen, dit jaar tot Zeeland worden nit-
geBtrekt.
Deze waterpassing, die ten doel heeft met de
grootst mogelijke nauwkeurigheid de hoogte van
het AmsterUamsche peil over te brengen, zal
door Zuid Beveland en Walcheren loopen tot aan
Vlissingen en Westkapelle.
De overbrenging ook naar laatstgenoemd punt
staat in verband met de voorgenomen plaatsing
van een regiBtreerenden getij.meter aldaar.
Ter Neuzen, 20 Maart. Sedert ons vorig
bericht heeft opnieuw eene oeverafschniving aan
den Nieuwen Neuzen polder plaats gehad, ditmaal
weder aan de Wester-Sehelde, echter zonder eenig
dadelijk gevaar. De lengte bedraagt omstreeks
120 en de breedte 20 meters.
Vlissingen, 20 Maart. De kamer van koop
handel alhier is met haar onderzoek naar de
feiten, door de Précurteur medegedeeld, zoo ver
gevorderd, dat haar antwoord binnen eenige
dagen gereed kan zijn- Het is reeds gebleken
dat eigenaardige zaken-en cijfergroepeeringen in de
voorstelling van de Précureeur een groote rol spelen;
Hoewel het b'ad zorgvuldig vermijdt personen
te noemen, waren zij door de omschrijving der
gevallen vrij wel aangeduid. Wij hopen dat de
kamer in haar antwoord het incognito der be
trokken personen heter bewaren zal, omdat wij
het nuttig noch wenschelijk zouden oordeelt n,
hoewel het zeer verdiend zou wezen, onze
Antwerpsche buren, waarmede wij altijd op zoo
goeden voet zqn, te compromitteeren, door op
hen de beschuldigingen te laten terugvallen, die
ons zijn toegeBlingerd.
Bij de gisteren gehouden algemeene vergadering
der leden van het district Middelburg en omstreken
van Eigen Hulp bleek uit de mededeelingen van
het bestuur dat de toestand van het distriet
minder bevredigend is, dewijl het ledental, op
1 Januari 1879 nog 91 bedragende, met 27 ver
minderd en dus tot 64 ingekrompen is. De finan-
cieele toestand was echter voldoende; de ont
vangsten hadden de uitgaven met f 5.36 overtroffen,
terwijl alle schulden zijn afbetaald. Met het oog
hierop kon de contributie over 1880 op fl per
lid bepaald worden, daaronder begrepen het
abonnement op het orgaan der vereeniging.
De aftredende leden van het bestuur, de heeren
Van Moerkerken en Pichal, werden als zoodanig
berkozan, terwijl de benoeming van den afgevaar
digde ter algemeene vergadering van het hoofd
bestuur aangehouden werd tot na ontvangst van
den beschrijvingsbrief.
Het bestuur deelde eindelijk mede dat door het
verspreiden van eene circulaire aan hen, die geacht
kunnen worden tot het lidmaatschap van Eigen
Hulp te moeten worden uitgenoodigd, eene poging
zal worden aangewend om het ledental te doen
toenemen.
Na afloop dezer vergadering werd eene bijeen
komst gehouden van leden der Verbruiksvereeniging.
Ook dit onderdeel van Eigen Hulp lijdt aan
kwijning, hoofdzakelijk tengevolge van de lauw
heid der leden.
In het afgeloopen halfjaar bedroegen de ont
vangsten f 2127.15 en de uitgaven f 2111.96, en
wees de balans een winstcijfer van f 5 aan.
Natuurlijk laat deze winst geen nitkeering van
dividend toe.
De bespreking van de vraag wat moet gedaan
worden om de deelneming tot de Verbruiksver-
eeniging te doen toenemen, gaf tot velerlei
gedachtenwisseling aanleiding. Eindelijk werd
voorgesteld om de verplichte storting van f 20
aandeel in bet bedrijfskapitaal te doen vervallen en
na discussie besloten het bestuur te machtigen een
zeker aantal personen, mits lid van Eigen Hulp
zijnde, toe te laten tot de winkelvereeniging,zonder
storting. Het door die leden te behalen dividend
zal hen echter niet worden uitbetaald, maar als
kapitaal worden ingeschrevenzoodra een bedrag
van f 5 als kapitaal geboekt is wordt daarvan
ook rente betaald.
De bestnnrsleden Meijlink en Klappert, die aan
de beurt van aftreding waren, werden bij accla
matie herbenoemd.
De directie van de AmsterdamscheKanaalmaat-
schappij heeft aan het oordeel van den minister
van financien een gewijzigd voorstel onderworpen,
waarvan de hoofdinhoud was dat de aandeel
houders per saldo een nitkeering van rnim 4J
millioen galden zonden ontvangen.
Dezer dagen ontving de directie een missive,
inhoudende de verwerping van gemeld voorstel
en het betoog, dat de regeering Diet verder kan
gaan dan haar aanbod van 3 Januari 11., namelijk
een nitkeering van omstreeks 30 pet. deraandeelen.
Op eene gisteren te Amsterdam gehouden al
gemeene vergadering van aandeelhouders is de
volgende motie aangenomen„De vergadering,
gelet op het antwoord der regeering, daartoe
strekkende dat voor de overdracht van het kanaal
en der havenwerken geen hoogere prijs wordt
geboden dan geschied is; overwegende, dat zij de
zienswijze der regeering niet kan deelen en, hoe
wel tot toenadering bereid, het welgeslaagde ea
door de ingezetenen van Amsterdam met niet
geringe opoffering ten algemeenen nutte tot stand
gebrachte werk niet voor ongeveer 30 pet. van
het maatschappelijk kapitaal wenscht al te staan;
niet aannemende het voorstel der regeering,
noodigt de directie uit de reeds bekend gemaakte
en nog in te dienen plannen nader te overwegen
en in de volgende buitengewone vergadering van
aandeelhouders rapport uit te brengen, hetzij vóór
of na een nader te honden overleg met de regeering."
De kamer van koophandel te Rotterdam heeft
besloten met het oog op de dezer dagen gepubli
ceerde ongunstige cijfers van de peilingen in den
Rotterdamschen waterweg, opnieuw een adres aan
den minister van waterstaat te zenden om aan
te dringen op een spoedige voortzetting der ver-
ruimingswerken in dien waterweg.
