1880
N«: 22.
123e Jaargang.
Dinsdag
27 Januari.
Middelburg 26 Januari.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Landbouw.
Ku nstn i euws.
Tèm<§U*.
MIDDELBURGSCHE COURAIVT.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ti
Advertentien: 20 Cent per regel."
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels f 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère 6. L. Daubi en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jonis.
Aan de kiezers voor de provinciale staten in
het hoofdkiesdistrict Middelburg wordt herinnerd
dat op morgen (Dinsdag) den 27eu dezer, van
des morgens 9 tot des middags 4 uren (niet
5 uren zooals in de zomermaanden) de inlevering
plaats moet hebben der stembiljetten, bij herstem
ming, voor de verkiezing van een lid der staten
ter vervanging van den heer Schorer.
De herstemming moet plaats hebben tusschen
de heeren mr. N. C. Lambrechtsen v?n Ritthem,
op wien bij de eerste stemming 253, en J. H.
Snijders, op wien 214 stemmen werden uitgebracht.
Evenmin als hij die eerste stemming zullen wij
nu tusschen deze beide candidaten eene keuze
aanbevelen. Er bestaat daartoe, van ons stand
punt, geen aanleiding. Yoor zoover bij eene
verkiezing voor de provinciale staten de politieke
gevoelens der candidatea in aanmerking behooren
te komen, voldoet het liberalisme van den heer
Lambrechtsen in gelyke mate aan onze wenschen
als dat van den heer Snijders. Beiden zijn, voor
het lidmaatschap van den gemeenteraad, herhaalde
malen door de liberale kiezersvereeniging candi-
daat gesteld en door ons aanbevolen. Beiden
zijn ijverige, bekwame en achtenswaardige man
nen, die aan de algemeene zaak reeds sedert jaren
hunne krachten wijden. Eet geldt dus bij de
keuze tusschen hen alleen eene quaestie van per
soonlijke voorkeur, in welke wij, als orgaan der
liberale openbare meening, ons geen partij te
8 tellen hebben.
In eene heden namiddag ten raadhuize alhier
gehouden vergadering heeft zich een Middelburg-
sche sub-commissie tot het houden eener alge
meene verloJng van voorwerpen van kunst en
smaak, ten behoeve der noodlijdenden door den
watersnood van 1880, geconstitueerd.
Behalve de heer mr. C. J. Pické, die als
voorzitter, en de heer mr. G. N. de Stoppelaar,
die als secretaris-penningmeester werd benoemd,
beBtaat die sub-commissie uit de heeren D. EL. P.
Bothnia Andrea, M. H. Boasson, A. den Boer,
J. J. Ceulen, P. A. Janssen, L. van Benthem
Jutting, M. Volurijk Liebert, F. Nagtglas, jhr.
mr. J. J. Pompe van Meerdervooit, J. J.
J. Sprengeren dr. S. Dobbelaer de Wind.
Eene circulaire, die in de gemeente zal worden
rondgezonden, en waarin, behalve op hetgeen reeds
in de door de hoofdcommissie verspreide circulaire
is gezegd, er ook op gewezen wordt dat de nood
veel grooter is dan wel vermoed wordt, werd
vastgesteld, terwijl besloten werd door het rond
zenden van lijsten tot het geven van prijzen of
nemen van loten gelegenheid te geven.
Op de Zaterdag alhier gehouden algemeene
Vergadering van de afdeeling Middelburg van
Volksonderwijs werd een voorstel van den heer
mr. E. Fokker, strekkende om het gemeentebe
stuur te verzoeken ook aan de leerlingen der
lagere scholen gymnastiek-onderwijs te doen geven,
aangenomen en besloten om in dien geest een
adres aan den gemeenteraad te richten.
De vraag of de afdeeling zich op de algemeene
vergadering der vereeniging door een afgevaar
digde zal doen vertegenwoordigen werd niet
beslist, doch aan het bestuur overgelaten om, na
kennisneming van de punten van beschrijving,
zoo noodig, een© vergadering te beleggen.
De in het bestuur ontstaande vacature werd
door de herbenoeming van mr.E. Fokker vervuld-
Het ledental der afdeeling bedraagt thans 56.
Ter Keuzen, 26 Januari. Nadat sedert een
paar dagen de vaart op het kanaal tot Gent voor
seil schepen weder mogelijk was, is zij thans door
de opnieuw ingevallen strengere vorst wederom
gesloten. De stoomschepen varen echter nog
onafgebroken het kanaal op en af.
De Belgische loodskotier n°. 1 is te Antwerpen
aangekomen met drie lijken aan boord, die bij
Saftingen gevonden zijn; het zijn die \an kapt.
J. Taat, stuurman Marijn Potters, cn van den
machinist, allen van de sleepboot Assistent, welke
onmiddelijk na de aanvaring Woensdag avond
gezonken is.
De kapitein Taat laat eene vrouw en vier
kinderen na. Ook de stuurman Marijn Potters
was gehuwd en vader van twee kinderen. De
naam van den machinist is nog onbekend. Deze
drie personen waren de eenigé bemanning van
de sleepboot, zoodat het eerste bericht, dat van
acht personen sprak die omgekomen zouden zijn,
onjuist blijkt geweest te zjjn.
Van de zes verdronken schepelingen van de
Actif zijn nog geen lijken gevonden. De sleep
boot heeft een groot lek aan stuurboordszijde
en is na voorloopige voorziening naar Ant
werpen gesleept.
(Bovenstaand bericht is aan andere bladen
ontleend. Volgens onzen correspondent te Ter
Neuzen bestond de bemanning van de Assistent
uit dtn kapitein, een machinist en een matroos,
de eerste te Ter Neuzen, de beide anderen te
Dordrecht woonachtig. Allen waren gehuwd en
laten weduwen na, de kapitein met 4, de machi
nist met 7 en de matroos met 2 kinderen.)
Door de rechtbank te Breda zijn voor de be
trekking van rechter in dat college, opengevallen
door het overlijden van mr. J. Van Heusden, in
alphabetische orde op de voordracht geplaatst:
mr. B. M. de Jonge van Ellemeet, rechter in de
rechtbank te Zierikzee, mr. Ha C. F. Rits, kanton
rechter te Waalwijk, en mr. J. R. H. van Schaik,
substituut-griffier bij de rechtbank te Breda.
De regeling van het ambtsgebied der inspec
teurs, districts- en arrondissementsschoolopzieners
voigens de nieuwe wet op het lager onderwijs is
tot stand gekomen.
Het rijk is verdeeld in drie inspectiën; de
eerste bevat Noord-Brabant, Gelderland en Lim.
buig; de tweede Zuid- en Noord-Holland, Zeeland
en Utrecht; de derde Friesland, Overijpel, Gro
ningen en Drenthe. Verder in 25 districten en
94 arrondissementen. De provinciën zijn in dis
tricten, deze weder in arrondissementen verdeeld.
Een tabel izal aanwijzen de gemeenten, die tot
elk arrondissement behooren.
De arrondissements-schoolopziener moet wonen
in zijn arrondissement. Hij bevordert de instel
ling van plaatselijke commissien ter bevordering
van toezicht, woont haar bijeenkomsten bij en
roept ze desnoods bijeen. Hij legt voor rijks
rekening een bibliotheek aan ten behoeve der
onderwijzers.
De districtsschoolopziener woont in de gemeente,
die den naam draagt van zgn district. Hij be
zoekt iedere school in dat district ten minste
eenmaal in de drie jaren. Hij houdt minstens
eenmaal in de drie maanden een bijeenkomst met
de arrondissementsschoolopzieners in zijn district.
Bij de toepassing van artt. 21, 22 en 50 der
nieuwe wet op het lager onderwijs licht hij den
minister voor.
De woonplaats der inspecteurs wordt bepaald
door den minister van binnenlandsche zaken. De
iuspecteurs komen minBtens eens per jaar bijeen,
teneinde met den minister en onder diens leiding
de belangen van het lager onderwijs te overwegen.
Deze bepalingen zullen in werking treden
tegelijk met de nieuwe wet op het lagei onderwijs.
{Vad.)
De heer J. H. Donner zal de beslissing omtrent
de aanneming van zijn mandaat als lid der
2e kamer laten afhangen van hetgeen de zendings.
commissie van de Chr. gereformeerde kerk in
Nederland ervan denkt, in verband met de be
langen der zending. Genoemde commissie komt
den 28en dezer bijeen.
De minister van waterstaat enz. heeft bepaald
dat in het jaar 1880 door de commissie van exa
men ter verkrijging van een diploma als stuurman
aan boord van koopvaardijschepen zullen gehouden
worden vier zittingen te Amsterdamdrie zit
tingen te Rotterdam; en eene zitting te Dordrecht.
Tijd en plaats van elke zitting worden telkens
drie weken te voren door den voorzitter in de
Staatscourant bekend gemaakt.
Tot lid en voorzitter dier commissie zijn voor
1880 benoemd: J. H. P. H. Kniphorst, gepensio
neerd kapitein ter zee, te 's Gravenhagetot leden
J. P. J. Lucardie, directeur der zeevaartkundige
school, te RotterdamD. C. Rietbergen, oud
gezagvoerder der groote vaart, te Rotterdam
J. V. Wierdsma, oud-zeeofficier, te Amsterdam
I. C. van de Poll, expert van Veritas, te Amster
dam; G. F. Zeeman, oud-gezagvoerder, expert
van de Nederlandsche vereeniging van assuradeuren,
te Rotterdam; tot lid en secretaris: mr. C. C.
Dutilh, advocaat, te Rotterdam; tot plaatsver
vangende ledenL. Janse Bz., hoofdonderwijzer
aan de kweekschool voor de zeevaart, te Amster
damJ. C. Graue, officier-machinist 2e klasse, te
Hellevoet sluis mr. I. P. Moltzer, advocaat, te
Amsterdam.
militieraden. Benoemd tot voorzitter en bur
gerlijke leden en hunne plaatsvervangers in den
militieraad voor de lichting der nationale militie
van 1880 in de provincie Zeelandtot voorzitter
mr. J. Snijder, lid der provinciale statentot zijn
plaatsvervanger jhr. mr. J. J. Pompe van Meer-
dervoort, lid der provinciale statentot lid mr.
N. C. Lambrechtsen van Kitthem, wethouder van
Middelburg; tot zijn plaatsvervanger mr. A. J.
van Eekelen, wethouder van Middelburg.
bdeo! meesters. Op zijn verzoek, eervol ont
slag verleend als burgemeester van Eaps aan J.
H. Mooren.
registratie en domeinen. Benoemd tot ont
vanger der registratie en domeinen: te Waalwijk,
D. C. Frankamp, thans in dezelfde betrekking
te Dmten; te Heerlen, A. C. Köel), thans in
dezelfde betrekking te Ommen; te Ommen, W.
H. Houwing, thans surnumerair der registratie en
domeinente Colijnsplaat, J. Poppe, thans sur
numerair der registratie en domeinente Nijmegen,
B. H. Tours, thans inspecteur der registratie en
domeinen van de 2e kl. in de divisie van inspec
tie Nijmegen.
consuls. Krachtens machtiging des koningsis
het vice-consulaat der Nederlanden te Termini cn
Cefalu (Sicilië) opgeheven.
Goes, 26 Jan. Ingevolge ministerieele be
schikking zal in 't begin van Februari a. ook
alhier de normaalschool worden opengesteld. Als
kwee kelingen kunnen daarbij worden geplaatst
12 jongelieden tusschen 14 en 17 jtren, als: vier
in Goes woonachtig, op eene rijks toelage van
f 30; vijf uit naburige gemeenten, elk op eene
toelage van 80 en drie uit andere meer ver
wijderde gemeenten, elk op eene toelage van
f 300 'sjaars.
Bovendien zal aan het onderwijs deel genomen
kunnen worden door hen of haar die reeds als
kweekelingen in eene der lagere scholen in het
district werkzaam zijn, minstens 14 jaren oud.
Een examen zal de toelating in elk geval voor
afgaan.
Aspiranten hebben zich aan te melden vóór 7
Februari bij den heer D. H. C. It.man, hoofd
onderwijzer alhier, die tot directeui is benoemd.
Bergen op Zoom, 25 Jan» De normaal
lessen, die te Bergen op Zoom gegeven worden
ter opleiding voor het examen van hoofdonder
wijzer en hoofdonderwijzeres, zullen met Februari
a. worden uitgebreid, door daaraan een cursus
toe te voegen ter opleiding van kweekelingen
voor het examen van hulponderwijzer eh hulp-
ouder wij zeres.
Als onderwijzers aan dien cursus zijn benoemd
de heerenVan de Wijuperse, te Bergen op
Zoom, directeur Juten, te Bergen op Zoom; dr.
Japikse, te Middelburg; Lüdwig, te Roosendaal5
Van Asperen, te Halsteren; Van de Kerkhof, te
WoensdrechtSmans, te Heerle en Bruijn, te
Bergen op Zoom.
Het gemeentebestuur *an Bergen op Zoom heeft
de lokalen der openbare school tot het geven der
lessen beschikbaar gesteld, terwijl de normaai-
kweekelingen kosteloos worden toegelaten tot de
openbare scholen voor meer uitgebreid lager
ouderwijs voor jongens en voor meisjes, de
teekenschuol en de muziekschool.
De heer A. A. Verbeek, kaDellaan bij doR.K.
gemeente alhier, is in dezelfde hoedanigb lid be
noemd aan de Willebrordskork te 's Gravi nhage.
Serooskerke (W.) 26 Jan. Bedankt voor
het beroep naar de Nod. Herv. Gem. te Seroos-
kerke (W) door den Heer G. Nijhuis, pred. te
Bergschenhoek.
Blijkens een bij het dep. van marine ontvangen
telegram is de oefeningsdivisie den 23 dezer van
St. Vincent vertrokken, waarvan Zr. Ms. schroef-
stoomschepen Van GalenZilveren Kruis en
Alkmaaronder bevel van den kap. ter zee J.
W. Binkes, met bestemming naar Santa Cruz, en
Zr. Ms. schroefstoomschip Marnixondir bevel
van den kap.-luit. t/z H. Dijserinck, met bestem
ming naar Monrovia.
De luit. t/z le kl. W. J. H. de Kanter, van
het eskader in Oost-Indië in Nederland terugge
keerd, is op nonactiviteit gesteld.
Aardenburg, 24 Januari. De rekening
der Maatschappij Welbegrepen eigenbelang, alhier
gevestigd en ten doel hebbende den aankoop
van hulpmeststoffen en zaden, onder garantie
van het proefstation te Wageningen, sloot het
afgeloopen jaar met een ontvangst en uitgaat van
f 3600 dat is f 100 per lid.
Wel een bewijs dat deze vereeniging in eene
lang gevoelde behoefte voorziet.
van de vele moeilijkheden, aan
de tooueelschikking voor het laatste bedrijf
van la Czarine verbonden is de opvoering dezer
nieuwe opera op den Franschen schouwburg te
's Hage uitgesteld tot 2 Februari voor de geabon
neerden en tot den Óen voor de niet-geabonneerden*
Gisteren middag is een jongmensch, dat zich
met meer anderen op de vest tusschen de Sein
en Langeviele-barrière met schaatsenrijden ver
maakte, door het ijs gezakt en niet dan met moeite
gered. Ofschoon het hard gevroren heeft, is het
ijs dus op sommige plaatsen nog niet te ver
trouwen.
Zierikzee, 24 Januari. Het plan door
eenige heeren alhier opgevat, om in het belang
der minvermogende klasse een ijsfeest te geven,
droeg blijkens de ruime deelneming op de inschrij-
viugslijst, de algemeene sympathie weg, dooh
scheen door den ingevallen dooi schipbreuk te
zullen lijden. Het was dus met het oog op dat
teest inderdaad eene verrassing, dat het gisteren
weder vroor, zoodat het feest heden voortgang
kou hebben. Een 150t»l knapen uit de behoeftige
klasse zouden, op de door de directie der sociëteit
Aut en Genoegen doelmatig versierde ijsbaan op
de Verscne Gracht, op schaatsen en op klompen
Daar de prijzen en premiën dingen. Op het
Havenplein bijeengekomen, deden zij, begeleid
door het muziekgezelschap Kunst en Eereene
wandeling door de stad en begaven zieh naar de
ijsbaan. Een zeer talrijk publiek was daar van
de hardrijderij en -looperij getuige. De muziek
zette vroolijkheid aan het feest bij dat door fraai
weder werd begunstigd. Menige lach werd ge
hoord, daar zulk een wedstrijd van jonge knapen
iets koddigs heelt. Zij weiden op de baan door de
teestcommissio onthaald op broodjes en melk,
terwijl aan eiken deelnemer 1 kilo rijst, 4 kilo
spek en een biood werden uitgereikt en aan de-
hardste rijders en loopers nog daarenboven een
prijs en premie, bestaande in een katoenen deken
en een mud steenkolen.
Er htcrschte eene uitmuntende orde, zoodat de
ontwerpers van het feest veel eer en genoegen
daarvan hebben ingeoogst en hun edel pogen met
den besten uitslag is bekroond.
Krachtens een bevel van voorloopige aan*
houding, afgegeven door den reebter-oommissaris
mr. D. Binger t# Amsterdam, betast ml de
