Laatste berichten.
BUITENLAND.
r v.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Kunstnieuws.
Weerkundige waarnemingen.
Algemeen Overzicht.
geme<
scheli
He
vera
hand
oogf
en d
en o
bet i
maa
dat
gelo
ken
eigt
•wel
omi
to II
aas
I
dei
de
St<
j
en
wc
go
V
ir
II
s<
n
g
v
I
1
t
beschermen, zijn nog behondeD, doch men vreest
ieder oogenblik voor doorbraak. De gemeente
Geilen is door het bezwijken van den dijk van
den binnenpotder reeds ondergeloopen.
Groot is de ellende die onder de behoeftige
klasse wordt geleden; op zolders, waar een man
niet eens rechtop staan kan, zijn twee, drie ge
zinnen opeengehoopt. De verschillende armbesturen
doen wat zij knnnen om den nood te lenigen en
het is waarlijk treffend te zien, hoe mannen van
verschillende richting op karren of schuiten de
afgelegene stegen trachten te bereiken om hulp aan
hunne behoeftige natnnrgenooten te verschaffen.
De algemeene watersnoodcommissie te 's Bosch
heeft bekend gemaakt, dat zij bij voorkeur prijs
stelt op spoedige toezending van brood, kaas,
gebrande koffieboonen, spek en dekens.
Ook te Lith was de toestand zorgelijk. Zater
dag nacht en Zondag hebben we langs den geheelen
dijk gekiBt en Zondag ochtend stroomde het water
erover. Door de doorbraak van „De Driehuizen''
werd onze dijk ontzet, doch nu kwam het water
met ongeloofelijke snelheid aan de binnenzijde
opzetten. De ellende is onbeschrijfelijk. Het
liefdehuis zit vol vluchtelingen en vele anderen
zijn door vrienden en bekenden aan den dijk
opgenomen.
Wij zijn dadeljjk naar de doorbraak gaan kijken.
Het is een vreeselijk gezicht. Het water stroomt
met een verval van p. m. 5 meter den polder in.
Verbazend is de massa, die er door het gat gaat.
Gisteren (5 Jan.) zijn wij er weer geweest en
waren wij getuige van een ontzettend BChouwspel:
de dijk sloeg over eene lengte van circa 250 M. weg.
,De Driehuizen" staan midden in den stroom;
slechts éen ervan staat er nog, half beschut door
den afweg of de stoep, die naar de Oijensche
straat leidde. De diepte van het gat wordt op
p. m. 60 voet geschat. De massa water, die er
doorgaat, is verbazend. In drie uren tljds stond
het water hier aan den klinkerweg en thans staat
alles blank tot aan den dijk toe, terwijl het nog
steeds klimt.
Uit Oijen wordt van gisteren gemeldDe rivier
is in de laatste 24 uren hier 15 cM. per nur ge
vallen. Het binnenwater is staande; het is een
halve voet hooger dan in 1876.
De dijk waarvan nog 100 meter in den nacht
van 5 op 6 Jan. was weggeslagen is thans
zoodanig aan de binnenzijde met steenpuin en
hout voorzien, dat men alle hoop heeft hem
verder te behouden.
Gisteren arriveerden alhier 8 tenten, onmiddellijk
door Z. M. den koDing van 't Zoo verzonden, om
ten behoeve van de noodlijdenden te worden op
gezet. Deze tenten, van kachels voorzien, zullen
een goed verblijf zijn voor hen, wier hnizen geheel
of gedeeltelijk zijn weggeslagen. Heden worden
hier nog een groot aantal legertenten verwacht.
«otabisseit. Benoemd tot notaris binnen het
arrondissement Alkmaar, tor standplaats de ge
meente Andijk, J. van Bommel, candidaat-notaris,
thans burgemeester der gemeenten Broek op
Langedijk en Znidscharwoudeter Btandplaats de
gemeente De Kijp, P. J. Lau, candidaat-notaris
aldaar.
bübseueistees. Benoemd tot burgemeester
der gemeente Nieuw-Vosmeer J. A. Martelmans
lid van den raad dier gemeente.
Goedgekeurd de benoeming van P. Verheggen
burgemeester van Haelen, tot secretaris dier ge
meente, alsmede het aan G. A. A. C. Valkis,
burgemeester van Ophemert, op zijn verzoek,
verleend eervol ontslag als secretaris dier gemeente.
belastingen. Benoemd tot provinciaal inspec
teur der dir. bel., invoerr. en acc. te Maastricht
I. Dufour, thans controleur derzelfde middelen te
Dordrecht.
Benoemd tot ontvanger der dir. bel. en acc. te
Wildervank D. Winkler, ontvanger der dir. bel.
't geen alles hersteld en opgeknapt werd. Daarna
kwamen zijne eenvoudige kleedlngstukken aan de
beurt. Iedere knoop werd nagekeken en die te
los zaten met naald en draad bevestigd. Mooi
Kaatje liep af en aan en had er schik in zoo
gemakkelijk als hem dit alles van de hand ging.
„Men zou zeggen dat gij even goed terecht
komt met naald en draad, als met hamer en vijl,"
zei zij.
„Men moet een beetje van alles kennen, vooral
wanneer men geen moeder moer heeft die den boel
in orde hondt" antwoordde hij, en er ia ook niet
veel knnst aan. Ik heb het afgekeken van de
andere reizende gezellen in de herbergen: zij
helpen elkaar wel eens, naargelang van hun
ambacht; maar de meesten hebben op reis geen
lnst om hunne handen te gebruiken en dan is
het goed als men zich alleen weet te redden, al
gaat het niet volgens alle regels van de kunst.
Bovendien mijd ik graag de volle herbergen en
werk liever ergens waar niet zooveel kameraden
zijn. Niet uit hoogmoed, maar iemand die al
Zooveel beleefd heeft als ik, en die zoo alleen
door de wereld moet zien ta komen, voelt zich
meer op zijn gemak in de eenzaamheid dan onder
vroolljke, onbezorgde menschen. Somtijds weet
lk volstrekt niet waarom zij zoo uitgelaten zijn
en ik heb nooit begrepen waarom zij het altijd
zoo luidruchtig moeten tooneu.
(Wordt vervolgd.
invoerr. en acc. te Delfzijl, tot ontvanger te
IJsselBtein c. o. G. W. P. G. Callenftls, ontvanger
te Katwijk c. tot ontvanger te Domburg c. o.
K. T. Schmiedeman,ontvanger te Amstenrade c. a.
(Zie laatste berichten van gisteren.)
Bij beschikking van den min. van binnenl. zaken
is aan J. Cappon, van Axel, en A. A. J. Brandes,
van Koudekerke, een der twee opengevallen
rijksbeurzen bij de rijks-normaallessen verleend.
Het gebeele getal kweekelingen bedraagt alsnu
98 en dat der ontslagenen gedurende het tienjarig
tijdvak van het bestaan der lessen alhier 300.
Van dezen verlieten er 228 de inrichting na het
verwerven der akte van hulponderwijzer of hulp-
onderwijzeres, sommigen met aanteekeningen voor
teekenen en gymnastiek, 20 werden ontslagen,
wijl zij als kweekeling aan eene rijkskweekschool
voor onderwijzers eene plaats bekwamen en de
52 overigen bedankten uit hoofde van zwakke
gezondheid of andere omstandigheden voor de
lessen.
Bij kon.besl. is aan W. B. G. Molkenboer en
J. Slrieming, leeraren in het handteekenen, respec
tievelijk aan de hoogere burgerscholen te Leeuw
arden en te Deventer, opgedragen het instellen
van een onderzoek naar, en het uitbrengen van
een verslag aangaande de methode van het teeken-
onderwijs in Belgie.
De Theologische School te Kampen, heeft bij
gelegenheid van het onlangs gevierde feest van
haar 25jarig bestaan ten geschenke ontvangen:
f 1000 aandeelen in ds rentelooze geldleening en
f 2150 aan geld.
Ingevolge machtiging des konings is Zr. Ms
rammonitor 2e kl. Panterliggende te Hellevoet-
sluis, in dienst gesteld, en het bevel daarover
opgedragen aan den luitenant ter zee der le kl.
N. A. de Vries.
Geplaatst aan boord van dien bodem de luit.
t/z. 2e kl. R. O. van der Meulen, J. M. Steers,
H. G. J. Wolterbeek en' T. C. W. Vandevelde,
eerstgemelde als le officier; de off. van gezondh.
2e kl. van de landmacht, gedetacheerd bij de
marine, H. G. C. Heringaen de off. van adm.
3e ki. P. A. Molenaar.
Aangenaam is het ons, de liefhebbers der toon
kunst in onze omgeving te mogen voorbereiden
op een genot, dat hen vermoedelijk omstreeks de
helft der volgende maand wacht. De heeren Von
Köningalöw, violist, en Kwast, pianist, beide pro
fessoren aan het conservatoire te Keulen en als
uitmuntende virtnosen in de kunstwereld bekend,
zijn namelijk voornemens hun vriend en kunst
broeder, den heer Cleuver, alhier een bezoek te
brengen. Zij weuschen dan, indien dit plan bijval
en medewerking mag ondervinden, eene uitvoering
van kamer-muziek te geven. Nu, aan dien bijval
en die medewerking kan, gelooven wij, waar het
een muzikaal genoegen van den hoogsten rang
geldt, dat maar zelden hier gesmaakt wordt, niet
getwijfeld worden.
Goes, 8 Januari. Voor eene eivol'e zaal
had hedenavond in de schouwburgzaal alhier de
opvoering plaats van het drama Deborah, gisteren
ten uwent ook door mej. Josêphine de Groot en
de leden der Goesche rederijkerskamer Aurora
ten tooneele gebracht.
Om niet in herhaling te vallen van hetgeen
reeds in dit blad geschreven werd, dat door ons
volkomen beaamd wordt, willen we alleen nog
melden dat mej. De Groot eerst namens de
rederij kerskamer Aurora en daarna namens eenige
vrienden van het tooneel een prachtige bloemruiker
werd aangeboden. Dat het haar toegeroepen
„Tot weerziens" bij het publiek weerklank vond,
bewees de algemeene toejuiching. Goes, meer
nog dan Middelburg, is Aurora dank verschul
digd; gelegenheden als deze, om waar kunstgenot
te smaken, zijn hier te zeldzaam, om geen hooge
waardeeting te verdienen.
Uit Milaan wordt gemeld, dat Yerdi een Pater
noeter en een Ave Maria heeft gecomponeerd,
beide op den tekst van Dante. De eerste
opvoering zal spoedig te Milaan plaats hebbenen
door den maestro zelf geleid worden.
!èm<§Un.
Na eene schilderachtige en boeiende beschrij
ving van het tafereel dat de felle brand, die Don
derdag avond de suikerfabriek der firma Beuker
en Hulshoff te Amsterdam vernielde, opleverde,
geeft het Handelsblad het volgende verhaal van
den afloop dier ramp.
Het kolossale gebouw, dat rondom in een
vuurzee stond, was niet te redden, en men moest
zich dus bepalen tot het beschermen der belen
dingen en een dozijn huizen aan de overzijde van
de tamelijk breede gracht, die niettegenstaande de
windstilte begonnen te branden. De huizen aan
de overzijde zijn, behoudens belangrijke schade
aan glasruiten, gevellijsten en verzengde of ge
deeltelijk ingestorte plafonds, alle gespaard, een
groot voordeel, ook omdat in het zich daar be
vindende kantoor der fabriek met bijbehoorend
pakhuis veel suiker was geborgen. De belendin
gen hebben natuurlijk groote verliezen geleden,
maar geen enkel huis is totaal vernield.
De brand werd aangetast van allo kantende
drijvende stoomspuit spoot met vier slangen, de
andere stoomspuiten elk met twee. Zestig vrij
willigers werden aangenomen om de brandwachts
behulpzaam te zijn, die 't bij het nat houden der
belendende en overliggende perceelen hard hadden
te verantwoorden. De maatregelen voor de
blussching verordend, konden, door de uitmuntende
houding der burgerij en de afdoende schoonhou
ding van het terrein, flink worden uitgevoerd.
Reeds tegen twee uren kon men aannemen, dat
het gevaar voor uitbreiding was geweken. De
handspuiten rukten te 1 uur in, totdat nog slechts
een stoomspuit en do drijvende overbleven, die
tot laat in den morgeu workten.
De rookende pninboopen worden nog nat ge-
honden.
De suikerbakkers Gieltjes en Koch worden
vermist.
Tusschen het puiu is tot dusver slechts éen
geheel verkoold en dus onherkenbaar lijk terug
gevonden.
Gieltjes was reeds bejaard en zat, naar men
zegt, wat te dutten, toen bij door de hitte werd
opgeschrikt en denkelijk in zijne verwarring een
verkeerden weg nam, om zich te redden.
Omstreeks 400 knappe werklieden zijn plotseling
uit den arbeid gestooten; terwijl de inboedeltjes
der buren voor een groot deel wel niet verzekerd
geweest znllen zijn en menigeen dus van have en
goed is beroofd.
De oorzaak is volgens verzekering van sommige
werklieden, het barsten eener suikerpan.
De schatkist, die met de fabriek in rekening
staat voor den accijns, zal de ramp geducht ge
voelen, daar, wegens besloten water, een buiten
gewoon groote hoeveelheid suiker voorhanden
was. Bij invoer van ruwe suiker namelijk wordt
de accijns (f 27 per 100 K.G.) in rekening ge
bracht, doch bij uitvoer van geraffineerd weder
afgeschreven. Hier loopt de rekening naar men
beweert over anderhalf millioen.
De gebouwen, machinerieën en aanwezig zijnde
suiker waren bij verschillende posten verzekerd.
Het bedrag kan in het geheel geraamd worden
op ruim f 987.000. De schade loopt bij Amster-
damsche en buitenlandsche maatschappijen.
Het ergst natuurlijk is dit onheil voor de
werklieden. Ten ruwste kan men berekenen, dat
3000 personen bij den brand meer of min dadelijk
schade lijden, omdat zij, of de hoofden van het
gezin, nu vooreerst geen werk hebben.
Veere, 9 Jan. Een van de hier aanwezige
Engelsche matrozen, die mede deelnemen aan de
eendenjacht, had gisteren het ongeluk een zijner
handen te doorschieten met een lading hagel.
Geneeskundige hulp is hem dadelijk verleend. De
toestand van den gewonde schijnt bevredigend.
Voor de behandeling van het rechtsgeding
tegen Pincoffs en Kerdijk is nog geen dag bepaald.
Er zal thans nieuwe vertraging ontstaan, doordien
de jongste onthullingen in de Rotterdamsche
zaken, wat althans Pincoffs betreft, de punten van
beschuldiging nog aanmerkelijk zullen vermeerderen
en waarschijnlijk, door het optreden van mede
plichtigen, aan het rechtsgeding een grooteren
omvang zullen geven. Daarbij komt, dat aan
gezien de hoofdteschuldigde voortvluchtig is,
eene oproeping zal moeten plaats he bben, die een
langen termijn eischt.
De gezondheidstoestand van Kerdijk is ongun
stig. Gedurende zijne ziekte had zijne vrouw,
die zich sedert eeuigen tijd in Den Haag metter
woon heeft gevestigd, verlof gekregen om hem
geregeld in de gevangenis te bezoeken.
(Stichtsche Ct.)
De afgebrande stoommeelfabriek aan de
Geestbrug bij Den Haag was voor ruim 4 ton
verzekerd. Door de ramp worden 50 werklieden
van arbeid beroofd.
Van Terschelling wordt onder dagteekening
van 6 Jan. aan het hbl. geschrevenPlechtig
rolden heden de tonen der doodsklok over strand
en golven. Niet minder dan vijf lijk toeten be
gaven zich achtereenvolgens naar den stillen akker
der dooden. Geen oog kon droog blijven bij
't zien van de ellende der 3 weduwen en 14
weesjes, wier verzorgers, gewezen opvarenden der
reddingboot, die bij het vervullen van hun plicht
der menschlievendheid waren omgekomen, graf
waarts werden gebracht. Te grooter nog was
hier die deelneming, omdat in bjjna elke steeg,
elk straatje meer dan éen weduwe woont, omdat
een groot aantal weezen met weemoedigen aanblik
die zee beschouwen, die in haar onpcilbaren schoot
het stof hunner vaders en broeders, hunner dier
baarste betrekkingen verborgen houdt. Bij
menschengeheugen heeft hier zulk een aangrijpende
plechtigheid niet plaats gehad; het jaar 1880 zal
in dit opzicht een noodlottige bladzijde vullen in
het boek der geschiedenis van dit eiland.
Ook bij de staatsspoorwegen worden alle
goederen, bestemd voor of afkomstig van een
der comité 's tot leniging van watersnood, of
van of naar gemeentebesturen, voor watersnood
bestemd, kosteloos met alle personentreinen en
met den meesten Bpoed vervoerd.
Amsterdam. Ia de iieden gehouden ver
gadering der Kanaalmaatschappij kon geen besluit
genomen worden wegens het niet genoegzaam
getal vertegenwoordigde aandeelen. De vergade
ring is opnieuw belegd tegen Vrijdag aanstaande
en zal dan beslissen zoowel over het voorstel
waarvoor zij bijeengeroepen werd, zijnde de goed
keuring van de overeenkomst vervat in de wet
van 14 November 1879, als over het regeerings-
voorstel betreffende de overname van het kanaal.
Aonden. Uit Pretoria wordt gemeld dat de
ex-president Pretorius wegens hoogverraad ge
arresteerd is,
O rave nil age. Het gerechtshof behandelde
heden de zaak van de weduwe J. K. en hare
dochter, de huisvrouw van C, B., beide te Arne-
rnuiden, beschuldigd van diefstal. Zij werden
vrijgesproken wegens gemis van wettig bewijs.
's Gravenliage. De heer Brutel de ia Ki-
vière is eervol ontslagen uit zijne betrekking van
kommandant der zeemacht en chef van het de
partement van marine in Oost-Indië en vervan
gen door den schout-bij-nacht Van Gogh. De
koning en de koningin hebben zich aan het
hoofd gesteld der verloting ten voordeele der
noodlijdenden door den watersnood. De verl ting
zal plaats hebben in de Gothische zaal te
's Gra venhage.
9 Janu des morgens te 8 uren.
NAMEN
DEK
PLAATSEN.
A af
Wiud
T stand der
richt.
kracht
lucht
zee
N. Shields
17.3
ZZW
2
betr.
kalm
Sylt
12.1
NNW
3
regen
Hartlepool
14.7
ZW
betr.
kalm
Swinemunde
9.2
NW
1
mist.
Hamburg
10.7
NNW
3
mist.
Delfzijl
13.7
NW
1
mist.
Groningen.
13.9
NW
0
mist.
Helder,
14.7
W
0
z, bew.
kalm
Yarmouth*
stil
betr.
kalm
Vlissingen.
15.4
Z/.O
0
mist.
Maastricht
14.2
ZO
1
mist.
Valentia.
10.9
ZO
5
z. bew.
deining
Portsmouth
O
2
betr.
kalm
Grisnez
14.1
O
0
mist.
Parijs
12.6
0
0
betr.
St Mathieu.
19.4
ozo
2
betr.
Biarritz
7-4
ZZW
3
1. bew.
Grootste verschil in Nederland:
's ochtends 8 urenV. 1.6 G.
des namiddags Q. 2.4 M.
Barometer te Middelburg, Graanbenrs :(Corr.) 776
Thermometer 8 Jan. 'sav. 11 u. 32 gr.
9 Jan. 's morg. 8 u. 32 gr. 's midd. 1 u. 38 gr.
'sav. 5 u. 36 gr.
De laatste mail uit de Kaap bracht in Enge
land berichten tot 16 December, en vooral uit de
Transvaal hooren wij ditmaal nogal nieuws. Te
Doornkop is eene groote bijeenkomst gehouden
door de Boeren, waarheen ruim 6000 mannen
waren gekomen. Een verslag van deze verga
dering is niet in de dagbladen te vinden, wijl
de Boeren, vóór den aanvang der vergadering,
alle dagbladschrijvers, die het niet met hen eens
waren, met een pak slagen dreigden. HetKsapsche
blad Standard and Mail meent echter de genomen
besluiten te kunneu mededeelen. Zij zijn de
volgende1° vermits het gebleken is dat wij
onze onathankelijkheid niet zullen verkrijgen met
petitionneeren en smeeken, is het on2e ernstige
wil, dat de vice-president (Paul Krüger) aanstonds
zal optreden als president van den staat; 2° dat
de president, volgens de voorschriften der grond-
wet, den volksraad zal bijeenroepen; 3» wij ver
klaren ons nimmer aan de Britsche regeering te
zullen onderwerpen; 4° wij verlangen niets anders
dan onze onathankelijkheid en zijn bereid voor
haar ons bloed te storten; 5» wij vragen zoo
spoedig mogelijk herstelling onzer regeering vol
gens de grondwet der Zuid-Afrikaansche republiek
6° het is daarom de eerbiedige maar ern'stige wensoh
van het volk, dat het nationaal comité zoo spoedig
mogelijk maatregelen zal nemen tot de weder ver
krijging onzer onathankelijkheid7° weet echter
het comité iets beters, dan vragen wij het drin
gend om dat aan het volk mede te dee'.en.
Omtrent dèn verderen afloop der vergadering
loopen de berichten uiteen.
De genomen resolutie» getuigen echter genoeg
van den geest, welke onder de bevolking der
Transvaal heerscht. Zij zien het recht van annexatie
niet in, door Engeland op hen toegepast. En
daarin hebben ze misschien niet zoo groot onge
lijk. Maar liever dan ons in deze quaestie te
verdiepen, deelen wij mede wat het Engelsch-
Kaapscke blad, dat wij zooeven reeds noemden,
naar aanleiding van deze gebeurtenissen zegt.
De i. ana M. raadt de Engelsche regeering aan
om de onafhankelijkheid aan de Boeren weder te
geven, en zegt dat, indien thans sir Garnet Wolseley
hun beloofde hnnne zaak aan de kroon ter be
slissing voor te dragen en om aan oeze den raad
te geven tot herstel der Transvaalsche republiek,
mits zij zich voor het oogenblik rustig houden,
dit geenszins den indruk van zwakte van zyne
zijde zou geven. Men zou enkel denken, dat hy
na zijn persoonlijk bezoek een beter inzicht in de
zaken van de
Bartle Frere
een oorlog tn:
Trans valera,
vrijwilligers nil
Afrika een
Cetewayo het
tnigeois uit
weerstand der
men zich dat
men het te
het al gelooft
gelsche regeer
Het is tenauw
dezen zomer
stand te waci
oua-HoIIandscll
heeft onder he
maatschappijen
Uit het telegj
men kunnen zi|
richtig is. In
vermeerderend^
bij machte on
Engelsche com
gevraagd. De
protectoraat oj
hare bescherm
eene schooue t;j
wat geld.
Te Pnilippop
dat een duideli]
in Oost-Rnmelf
sche congres,
bestemd schijn
den of aan d
in het bezit dei
in Philippopoli;
volking vóór
was nog onder
sultan, toen
zeggeu hadden.j
ben Dinsdag
genomen, waal
einde aan den
de sleutels der
Den volgenden
hun bezit en
onderzoek naarl
correct gehaudj
het nog niet zo
op hunno zege,
de kerk en li
spelen. De polf
een revoiversch
gang.
Dit feit op
geringe beteekej
van Europa,
menschelijk gesl
kerk bezit. He
een tastbaar be-
waarin Oost.Rut-
ling der Muzeln
wij meermalen
op de verhoudl
«chillenüen stan
Ik heb u inde
Orban op handiJ
juist vóór de v
beweging ten gu'
recht en de invq
heeft doen misi
onderwijs op d
herziening is thu
Volkomen beantw
de heer Frère er
heeft die over'!
liberale party v<|
hen gezamenlijk]
dient zij ook
bevestigen en iet)
het oog op den
der nieuwe schol
of lierer tusschen
regeering van I
oogenblik rusten
brieven schreef, i
Niemand twijfelt!
van bestaan
dn bet in staat]
hervorming van
toch het noodzak*
©n indrilkwekkeii
den vooravond v
heer Prbre en zij
rijen aan de kaak
allo verkiezingen
fcelfa een twijfel T
aan het wettig re
Het gedrtiisfch
de levendige belan
ia dien strijd, j
een oögenblik o]
volking van
dat men in het j
herziening der kj
algemeen stemrec! j
bewegingen, die i
gesproten zijn> ai8
aan de
