Ingezonden Stukken.
Zeet ij dingen.
Handelsberichten.
Artikel zeven.
niet aan het hoofd van dit ministerie kan blijven,
is dat hij tot het linkercentrum behoort, waarin
niet het zwaartepunt is te vinden van de repu-
blikeinsche kamermeerderheid.
worpen aan een hoofd, die vreemdeling kan zijn,
een staat in den staat vormen en derhalve hun
burgerrecht verliezen, komen den heer Simon
ernstig gemeend voor, en zoo zij dat al waren
zouden zij nog de uitgebreide gevolgtrekkingen
niet rechtvaardigen, die men eruit wil maken.
De gas-fabricage te Middelburg.
Graanmarkten enz.
Prezen van Effecten.
Dit was ook het kenmerk, waarnaar de keuze
zich bepaald heeft tusschen de heeren De Frey-
cinet en Léon Say. Beide schitterende redenaars,
beide op zeer verdienstelijke wijze een belangrijk
departement besturende, schenen hunne aanspraken
op het presidentschap gelijk te staan, maar de
heer De Fieycinet is lid van de gauche republicaine
en dè heer Say van het centrum. Dat gaf den
doorslag. De gauche is de kern der Fransche
republikeinen, naast welke zich het linkercentrum
met eene eenigszins angstvallige houding aan de
eene zijde, en de union républicaine, de meer
geavanceerde richting, aan de andere zijde zoo
dicht scharen, dat de overgangen moeilijk zijn
waar te nemen. Het ligt voor de hand dat in
deze kern de leider moet gezocht worden van een
uit verschillende elementen bestaand ministerie
Ook kan het zijne beteekenis hebben, dat het
hoofd der regeering minister van openbare werken
is. De man die het orgaan zal worden, waardoor
de ministerras d gemeenschap hebben zal met het
hoofd van den staat, heeft het hoofd vol van
zaken, die bij uitstek werken des vredes mogen
heeten, en dat kan onder zekere omstandigheden
verkieselijk zijn boven een minister-president, die
door zijn departement een groot deel van den
dag moet denken over combinaties der hooge
politiek. Over het algemeen kan dus deze ver
andering in het ministerie gunstig geacht worden
voor den politieken toestand in Frankrijk. De
zaak zal vormelijk behandeld Worden. De heer
Waddington zal zijn ontslag indienen, en het
gansche ministerie zal zijn chef volgen. Daarop
laat de heer Grévy den heer De Freycinet by
zich komen en vraagt hem of hij een ministerie
wil formeeren. Hij neemt de opdracht aan en
zegt, dat hij naar collega's zal gaan zoeken, waarop
hij al zijn oude collega's behalve den heer Le
Royer gaat opzoeken. Een voor een vraagt hij
ze of zij eene portefeuille in zijn nieuwe ministerie
willen aannemen. Zij antwoorden allen bevesti-
g3nd, en de heer De Freycinet rijdt wederom naar
den president dor republiek om hem de lijst der
nieuwe ministers voor te leggen. De heer Grévy
antwoordt, dat hij wel denkt met het stel staats
dienaren te zullen kunnen regeeren, en dat hij
bereid is de benoemingen te teekenen. Als deze
rollen behoorlijk zijn ingestudeerd, kan de voor
stelling een aanvang nemen.
De telegrammen uit Engelsch-Indie zijn nog niet
geruststellend. Generaal Roberts heeft zich ge
noodzaakt gezien zijne troepen in enger kring
samen te trekken en er wordt nog voortdurend
gevochten. De koloniale regeering ziet het ernstige
van den toestand in en heeft reeds versterkingen
afgezonden, die echter een langen weg hebben af
te leggen.
Het nieuwe Spaansche ministerie heeft verleden
Woensdag geen aangename entrée gemaakt in de
Cortes. Een aantal politieke mannen en generaals
waren boos wegens het échec van maarschalk
Martinez Campos, en reeds toen de heer Canovas
een kort programma gaf van het nieuwe ministerie
werd zijne verklaring door de constitutioneele
partij (liberale minderheid) en door de tribunes
begroet met gelach en brutale interrupties. Na
dit onhebbelijk gedrag wilde de minderheid een
debat over de ministerieële verklaring openen,
maar de heer Canovas zeide dat hij naar den
senaat ging en verliet de zaal. Toen ontstond er
een groot tumult. De linkerzijde raasde en tierde, de
tribunes gaven luide hunne afkeuring te kennen en
de dames, diplomaten en journalisten zochten een
goed heenkomen. Rechter- en linkerzijde bleven
elkander eene poos uitschelden totdat de com
mandant van Madrid, nadat de president, door
zijn hoed op te zetten, de vergadering had ge
sloten, de zaal door gewapende macht liet
ontruimen. Het standje was daarmede natuur
lijk nog niet uit. Een zeventigtal afgevaardigden
leverden een protest in bij den president, zeiden
dat zij door het heengaan van den minister grof
waren beleJügd en dat zij geen zitting meer zou
den nemen alvorens zij daarvoor voldoening hadden
gekregen. Hoe dat alles verder geloopen is
weten wij nog nietde postverbinding met Spanje
ondervindt ook al den invloed van dè sneeuw.
Alleen lezen we beden in een Reuter-telegram, dat
de heeren Canovas en Campos samen gesproken
hebben en het over alle belangrijke vraagpunten
eens zijn geworden. De tijd zal lëeren hoelang
die eensgezindheid dnren kan.
Het rapport van den heer Jules Simon over de
wet op de vrijheid van hooger onderwijs van den
minister Ferry is aan den senaat overgelegd. Het
is natuurlijk vooral gericht tegen het befaamde
artikel 7, dat aan leden van niet door den staat
erkende godsdienstige vereenigingen (congregaties)
het recht van onderwijs geven wil ontzeggen.
Dit artikel vindt natuurlijk in de oogen van den
heer Simon geen genade.
Noch de bewering dat de leden dezer congre
gaties per se in strijd zijn met de wetten van den
staat, wijl naar het bestaande recht eene niet
erkende vereeniging eene verboden vereeniging
is, noch de redeneering dat de leden eener con
gregatie, door eene gelofte gebonded aan regels,
die voor hen staan boven de landswet, en onder»
Zijn de onderwijzers, gaat de heer Simon voort,
die gij van de scholen verjaagt, dan veroordeelden Al
hadden zij ook eene overtreding der wet begaan, dan
zouden ze toch in het volle genot hunner burgerlijke en
politieke rechten blijven tot het oogenblik, waarop het
vonnis zou worden uitgesproken. Maar hebben zij wel
eene overtreding begaan De wet is bekend, welke aan
hunne vereenigingen het bestaan verbiedt; maar men kent
geene wet welke het eene misdaad voor een burger maakt
om deel uit te maken eener niet erkende, maar ook niet
bij rechterlijk vonnis veroordeelde vereeniging. En zoo
ze dan toch eene overtreding hebben begaan, waarom
veroordeelt gij ze dan niet Waarom betwist gij hun
noch hunne burgerlijke, noch hunne politieke rechten
Hoe verklaart gij het dat zij kiezer kunnen zijn, maar
niet professor dat ze volksvertegenwoordiger kunnen zijn,
maar niet professor P dat ze bisschop kunnen zijn, maar
niet professor dat zij zedelijkheid en godsdienst kunnen
onderwijzen in kerken zonder gevaar voor de nationale
eenheid, en dat zij niet zonder gevaar voor staat en maat
schappij latijn of natuurkunde aan het veel minder talrijk
gehoor in gymnasiën en hoogescholen kunnen onderwijzen
De waarheid, die men zonder omwegen moet erkennen,
is dat gij eene klasse van staatsburgers neemt, wier
meeningen u mishagen, wier streven u verdacht voorkomt,
en dat gij voor hen de vrijheid van onderwijs geven opheft.
Gij zegt, dat zoodra zij den mond openen, zij de vrijheid
aanranden. Weerleg ze dan, maar sluit ze den mond
niet. Het is niet uwe taak, liberalen, om den eerbied
voor de vrijheid te handhaven door geweld. Wie niet
verdraagzaam is zelfs voor onverdraagzame^ heeft geen
recht zich liberaal te noemen.
Deze opvatting van vrijheid heeft goeden klank,
maar het blijft ook bij den klank. Waar het de
vrijheid der meeningen geldt kan de verdraag
zaamheid haar toppunt bereiken en de door
den heer Simon gestelde eisch van liberalisme
worden bereikt. Waar echter de staat, in casu
de Fransche republiek, wier eerste plicht is te
strijden voor eigen bestaan, door handelingen van
zekere categorieën van menschen dat bestaan
bedreigd acht, is zij volkomen gerechtigd de
meeningen vrijlatende de handelingen dier
staatsburgers door wettelijke bepalingen binnen
de perken te houden, waarin zij voor den staat
ongevaarlijk kunnen geacht worden. De vrijheid
van den heer Simon wordt, zooals dikwijls wan
neer de reactie met dat schoone woord schermt,
bandeloosheid. „Het is niet uwe taak, liberalen, om
den eerbied voor de vrijheid te handhaven door
geweld," zegt de rapporteur. „Wel zeker is dat
onze taak, zullen de Fransche liberalea hem ant
woorden de vrijheid, toegepast op ons staats
leven, neemt voor ons een vasten vorm aan in
ons samenstel van vrijzinnige, wettig tot stand
gekomen staatsinstellingen en wetten, een samen
stel, dat wij verder hopen te ontwikkelen. Waar
nu de niet erkende congregaties, dat is met éen
woord de Jezuïeten, die vrijheid van den staat
in hare hoogste uiting, de grondwet zelve, ieder
oogenblik aantasten en het op haar leven hebben
gemunt, daar schrijft de plicht van zelfbehoud
ons, liberalen, of liever ons, burgers van den
Franschen staat in het algemeen, voor om althans
te zorgen, dat gij den haat tegen onze instellingen
niet verbreidt onder jongelieden, welke u nog
niet met oordeel des onderscheids kunnen aan-
hooren. De staat beperkt de persoonlijke vrijheid
van ingezetenen, welke zich openlijk de vijanden
van den staatsvorm hebben verklaard, uit een
onloochenbaar recht van noodweer."
Mijnheer de Redacteur!
In de N. Botterdamsche courant las ik het
volgende;
„De kerkeraad van Kruiningen heeft heden het
boeltje van J. Andrée gerechtelijk dóén verkappen.
Al het armzalig huisraad heeft nog geen f 30
opgebracht. Heden is ook bij een ander beslag
gelegd op de roerende goederen, ten behoeve van
achterstallige kerkelijke bijdragen."
Is dat Christelijk
Is dat menschelijk
In dit barre jaargetij, nu elk zich beijvert om
armen in bun nood te helpen en om de armzalige
boeltjes met dekens en meer te verrijken, gaat
een Christelijke kerkeraad een zoodanig werk
beginnen.
Nog geen dertig gulden bracht het armzalige
boeltje van Andrée op. Wel een bewijs dat de
man niet veel bezat en zeer waarschijnlijk geheel
in de onmogelijkheid verkeerde om het zijne aan
de kerk bij te dragen. Wie weet, had de man
genoeg voor zijne maag had hij genoeg voor
zijn lichaam? in een woord; kon hij betalen?
kan dit ook nu het volgend slachtoffer Ware het
niet beter geweest, dat de heereü kerkeraadslëden
onder elkander die centen hadden betaald Dan
hadden zij gehandeld-volgens hun roeping en een
Christelijk werk verricht, dan hadden zij vrij wat
beter licht verspreid.
Hoe heel anders enz.
C. E. P.
(Dit stuk is door ons slechts gedeeltelijk ge
plaatst, dewijl hetgeen nog volgt tot het betoog
of de feiten niets afdoet.
Red.)
Mijnheer de Redacteur!
Het rapport aan de afdeeling Middelburg der
Vereeniging ter bevordering van fdbrieks- en
handwerksnijverheid in Nederland dd. 11 October
1879 heb ik met zorg gelezen.
De commissie heeft de zaak der verlichting te
Middelburg overwogen en hare conclusies zooveel
mogelijk met cijfers gestaald.
Zonder twijfel is het een zeer ingrijpend besluit,
dat onze gemeenteraad in een niet te ver verwij
derd tijdstip zal hebben te nemen. Zal men de
moeite en zorg van eene gemeente-exploitatie op
zich nemen, of zal men de tegenwoordige con
cessionarissen in het rustige bezit van hunne
concessie laten? Het aanbod om den prijs te
verminderen van 15 tot 11 cent per Ms ziet er
wel aanlokkelijk uit, en wie weet of dit wel het
laatste woord is. Hoogstwaarschijnlijk zullen
concessionarissen nog veel lager gaan. Dan wordt
de beslissing nog moeilijker.
In het naburige Vlissingen zelfs denkt men
erover de gasfabricatie weer aan de particuliere
industrie over te laten en te Middelburg zou
men het omgekeerde willen en de verlichting niet
aan particulieren willen overlaten.
Maar vergelijkingen te maken is niet altijd
juist. Men moet de zaak uit het juiste oogpunt
bezien en niet te veel bij de algemeene beschou
wingen blijven. Beoordeelen wij de zaak als een
Middelburg's ingezeten.
Welnu, gunt meu de levering, op welke voor
waarden dan ook, aan de oude concessionarissen,
dan houden wij dezelfde onde fabriek, die, wat
inrichting aangaat, wel wat te wenschen schijnt
over te laten; wij houden het oude pijpenstelsel,
dat op vele plaatsen te nauw is; wij houden die
nauwe diensthuizen, want, voor zoover mij ter
oóre kwam, is er wel van verlaging van gasprijs
sprake, maar heeft men met geen woord gerept
van verbetering van oude toestanden. En zóo
kan het toch niet voortduren
Naar mijne bescheiden meeniog staan er twee
wegen open voor de gemeente om voor b i 11 ij
ken prijs goed gas voor haar zelf en de burgerij
te verkrijgen.
lo Men bestede de publieke verlichting aan,
volgens een door een deskundige op te maken
bestek, waarin duide'ijk omschreven wordt de
hoedanigheid van het gas en de drukking waar
onder het geleverd Zal worden (als leiddraad zou
wellicht kunnen dienen de overeenkomst die de
gemeente Haarlem eenige jaren geleden met den
aannemer der verlichting gesloten heeft); of
2o Men besluite een geheel nieuwe fabriek te
bouwen volgens de eisehen van den tijd em men
levere goed en goedkoop gasDe gemeente
exploitatie zal zeer zeker (ik ben het met de
meerderheid der reeds genoemde commissie eens)
de voorkeur verdienen boven exploitatie door
particulieren. In eene gemeente als Middelburg,
waar men geene concurrentie te wachten heeft,
mag men het monopolie niet bestendigen. Men
onderzoeke in gemoede: is niet te hooge prijs
berekend voor hetgeen men leverde Is die
zorg door concessionarissen getoond, die men
zou kunnen verwachten als er eene concurreerende
maatschappij ware geweest Nu, ter elfder ure,
is men genegen belangrijk in prijs af te slaan en
voor betrekkelijk lageren prijs de concessie weer
voor 20 jaar te bemachtigen
Ons wakker gemeente-bestuur moge zich wel
bedenken. Het heeft al den tijd en daarom is
het niet genoeg te prijzen, dat nu reeds deze
zaak ter sprake komt. Maar voor éen klip
moet ons gemeente-bestuur zich wachten. Men
besluite nooit om, in welk geval ook, de thans
bestaande fabriek van concessionarissen over
te nemen. Deze fabriek is eene oude fabriek.
Maar men zoeke, onder leiding van een des
kundige een geschikt terreinen bouwe
daarop een geheel nieuwe, eenvoudige, maar
degelgke fabriek. Bij dien bouw worde in acht
genomen de waarde van de nevenproducten (teer
■en ammoniakwater), waarop bij het bonwen der
thans bestaande fabriek natuurlijk niet zoo gelet
Ss, omdat toen die nevenproducten maar weinig
of geene handelswaarde bezaten.
Maar, zal men mij toevoegen, bouwen kost
geld. Mij dunkt deze qua es tie is gemakkelijk op
te lossen. Eene juiste begrooting op te imken
is mij nu niet wel mogelijkmaar ik denk toch
als men eens de kosten van aanbouw in andere
steden nagaat, dat men voor 2 ton gouds
een ferme, degelgke gasfabriek voor Middelburg
kan bouwenen eene leening zal onze stad Mid
delburg wel kunnen negotiecren voor 4$
Welnu, stelmen verdient jaarlijks met de
fabriek f 20,000dat is dan f 10,000 rente en
10,000 aflossing, dit maakt dat de fabriek dan
binnen 20 jaren geheel vrij is. Natuurlijk zijn
deze cijfers slechts geheel ruw genomen, maar
ver van de waarheid zullen ze niet zijn.
Hoe het ook moge loopen, ik hoop dat 1 Juli
1882 voor Middelburg een ware feestdag zijHet
verheuge zich dan in eene prachtige verlichting
en sta dan in de voorste rijen en geve aan andere
steden het voorbeeld van kracht en moed en
ondernemingsgeest.
Op ons wakker gemeentebestuur is onze hope.
Het zal die niet beschamen.
U, mijnheer de redacteur enz.
Eek Zeeuw die belang stelt ik de zaken
der gemeente middelburg.
Het stoomschip Stad Middelburg heeft heden het
droge dok alhier verlaten en is naar Vlissingen
gestoomd.
Vertrokken naar Vlissingen het Russische
brikschip Urho gez. Ins.
Goes, 16 December. Alle artikelen met ruimen
aanvoer prijshoudend met goede kooplust.
Rotterdam, 16 December. Ter markt van heden
waren aangevoerd 663 runderen; 112 vette, 6
nuchtere kalveren243 Bchapen290 varkens
15 biggen; runderen le qual. 85, 2® qual. 70,
3e qual. 50; kalveren 1" qual. 100, 2' qual. 80,
schapen 70 cent.
Vlissingen, 16 December. Boter per kilogram
1.40 a f 1.30 Eieren f per 104 Btüks.
Bergen op Zoom, 16 December. Boter per stuk
f 1.30halve 0.83 eieren per 26 stuks f 1.56
Amsterdam, 15 Dec. 16 Dee
ST A AT SL EEN IN GEN,
Vederl. Cert. N. W. Sch. 2$ pet. 64f 64^
dito dito dito. 3 77 77$
dito dito dito. 4 101$ 101$
België. Certificaten2j
Frankrijk. Origin. Inschr. 3
Hongarije. Obl. Goudleen. 5
Italië. Cert. Adm. Amstérd 5 71 72
Oostenrijk. Obl. Mei-Nov. 5 58$ 58$
dito Febr.-Aug. 5 58-&
dito Jan.-Juli.5 59^ 59$
dito April-Oct.59$ 69$$
dito dito Goud 4 69$
Polen. Obl. Schatkist 1844. 4 80 791
Portug. Obl.Btl. 1853/1869. 3 52$ 52
dito dito 1876. 6 99$
Rusland. Obl. Hope C.
1798/18155 96$
Cert. Inschr. 5= Serie 1854. 5 57$ 57$
dito dito 6® 1855. 5 80 80
Obligatiën 18625 84$ 84$
dito 1864 /1000 5 93 92$
dito 1864 1005 90$ 89$
dito 1877 dito5 90 90
dito Oostersche 1* serie 5 56$ 56$
dito 1872 gecons. dito. 6 85$ 85j&
dito 1873 gecons. dito. 5 86$ 86^
dito 1850 1® Leening dito. 4$ 85$
dito 1860 2® Liening dito. 4$ 82$ 82$
dito 1875 gecons. dito 4$ 77 76$
Cert. Hope C° 1840 4 61$
dito 2e, 3' 4® Leen. 1842/44. 4 60$
Obligatie-Leening 1867/69. 4 76^ 76$
dito dito 1859 3 65$
Cert. van Bank-Assign. 6 37$
Spanje. Obl. Buit. 1867/75. 1 15$ 15&
dito dito 1876 2 38$ 38$
dito Binnenl. Es. 5000-10000 1 14-& 14$
dito dito 1876 2
Turkije. Obl. Alg. Sch. 1865 5 7$£ 8
dito dito 1869 6 10$ 10$
Egypte. Obl. Leening 1876 6 51 51
Spoorw. dito 1876 5
Vereen. Staten. Obl. 1876 4$ 105$ 106
dito dito 1871 5 101$ 101$
dito dito 1861 6 -
Brazilië. Obl. Londen 1865 5
dito Leening 1875 5 92
INDUSTBIEELE EN FINANCIEELS
O N DEK NEMINGEN.
Veder!. Afr. Hand.-V. Obl. 5 pet. -=>
Ned. Hand.-Maatsch. aand.
rescontre5 115 116&
Ncd. Ind. Handelsb. Aand. 120
Stoomvaartm. Java Obl. .5
dito Zeeland Obl - 5 99
dito gegarand. dito4$ 101
öuitschland. Cert. Rijks-
bank Adm. Amsterdam.
Oostenrijk. Aand. Nat. B. 122$ 122$
SPOOBWEG-LEENINGEN.
Nederland. Maats.LExpl.
St.-Spw. Aandpet. 110$
Ned. Ind. Spoorw. Aand.
Ned.Rijn-spw.volget.Aand. 148
N.-Brab. Boxt. Obl. 1875. 5 73$ 74$
dito dito 2® Hypoth. 22$ 23$
Hongarije. Theiss.Sp. Obl. 5 79$ 79$
Italië. Zuid-Ital. Spw. Obl. 3 47 47$
Polen. Wars.-Bromb. Aand.
Warschau-Weenen dito. 74$ 75
Rtisland. Gr. Sp.-Maats.
Aand5 130$ 130$
dito Hypoth. Obligatiën. 4$ 92$ 92$
dito dito dito 4 r~®
Baltische Spoorweg Aand. 3 52$ 52$
Chark.-Azow Oblig. 100. 5 86$
Jelez-Griasi dito5 85$ 85*
Jelez-Orel dito f 1000. 5
Kiew-Brest Aand5
Losowo-Sewastopol f 1000. 5 81 81$
Morschansk-Sysran. Aand. 5 59$ 59
Mosk.-Jaroslaw Obl.£ 100. 5 96$
Mosk.-Kursk dito dito .6 101$
Mosk.-Smol. dito ditb .'5' 90$ 90
Orel-Vitebsk Obl. dito .5 87$ 87$
Poti-Tiflis dito. 1000. 5 87$ 87$
Riasehk-Wiasma Aand... 5 56$ 56$
Amerika. Cent. Pac. Obl. 6 108$
dito California Oregon dito. 6 99$
Chic. N.-W. Cert. Aand. 105jfr
dito Mad. Ext. Obl. 7 108$ 109
dito N.-W. Union, dito 7 104
dito Winona St. Peter dito. 7 106$ 106
Illinois Cert. v. Aand. 98$$ 98$
dito Redempt. Obl. 6 107 107
Union Pac. Hoofdl. dito. .6 „107$ 107$
PBEMIE-LEENINGE
Nederl. Stad Amst. ƒ100. 3 pot.JJ®
Stad Botterdam3 M2* 103
Gemeente-Crediet3 94$ f
België. Stad Antwerp. 1874 o 95$
Hongarije. Staat i 1870 91 91$
Oostenrijk. Staats 1860 5
dito 1864
