<6<#w#ak TÊkrójjtat.
Laatste bericht an.
BUITENLAND.
Marine en leger.
Kunstnieuws.
Landbouw.
Koloniën.
Staten-Generaal.
Weerkundige waarnemingen*
ïneenden de beoordeelaars het bülljkst ên het
meest in het belang der wetenschap te handelen
wanneer zij de beide geschriften in de werken
van het genootschap opnamen, met aanbieding
aan elk der schrijvers van de zilveren medaille en
200 gulden. Indien zij met deze beschikking ge
noegen nemen, dan kunnen zij zich schriftelijk
aanmelden bij directeuren van TeyWs stichting
en hun vergunning geven tot het openen van hun
naambiljet.
26 November des morgens te 8 uren.
Algemeen Overzicht.
Als nieuwe prijsvraag wordt voorgesteld:
„Met het oog op E. von Hartmann's
Phanomenologie des sittlichen Bewusstseins
vraagt het genootschap: eene verhande
ling over het pessimisme en de zedenkunde."
Naar aanleiding der oogziekte, die sinds ge-
ruimen tijd onder de kadetten aan de kon. mil.
academie te Breda heerscht, zijn deze door den
1* officier van gezondheid 26 kl. dr. Fles onderzocht.
De uitslag van het onderzoek is nog niet mede
gedeeld. (U. D.)
Naar men verneemt, heeft de 1® luit. J. S.
G. van Karnebeek, van het reg. gren. en jagers,
zijn non-activiteit aangevraagd.
Bij de examen-commissievan den genees
kundigen dienst te Amsterdam, is door den heer
W. H. L. Borgerhoff Mulder, geboren te Middel
burg, in garnizoen te Maastricht, off. van gez. 3e kl.,
een voldoend examen afgelegd voor den rang
van off. van gez. 2e klasse.
De luit. t/z 2e kl. R. C. van der Meulen,
dienende aan boord van Zr. Ms. ramschip Guinea
wordt op non-activiteit gesteld en vervangen door
den luit. t/z 2e kl. N. W. van Ammers.
Aan boord van Zr. Ms. schroefstoomschip
Alkmaar wordt geplaatst de luit. t/z kl. 2e C. A.
de Brauw.
Den 27 November a. zal door de maatschappij
Arti et amicitiae té Amsterdam eene kunstbe
schouwing gehouden worden, bestaande uit eene
verzameling aquarellen, vervaardigd door hare
leden.
Na afloop is die portefeuille ter beschikking
gesteld van de vereenigingit het volkvoor het
volk alhier, zij zal in de volgende week op de
boven voorzaal van het raad huis voor Middelburg 's
ingezetenen ter bezichtiging gesteld worden.
Mej. Fides de Vries, dochter der eenmaal
zoo beroemde Rosa de Vries en zelve van 1872
tot '75 eerste zangeres der opera te Parijs, zal
weldra te Amsterdam in den stadsschouwburg
optreden bij gelegenheid eener voorstelling ten
voordeele van haar broeder, den bariton De Vries,
van de Haagsche opera. Zij heeft sedert haar
huwelijk in 1876 de schitterendste aanbiedingen,
die men haar deed om het tooneel weder te be.
treden, afgeslagen.
Op verschillende plaatsen in den Prins-Alexan-
derpolder staat de winterrogge reeds flink boven
den grond. Valt ér niet te veel regen, dan ver
wacht de landbouwer van dit gewas een voor-
deeliger oogst dan in het afgeloopen jaar, toen
deze zeer schraal was. Ook de wintertarwe is
reeds aan de aarde toevertrouwd. Het vee is
gezond, in geen jaren is het ründveë zoo bevrijd
gebleven van besmettelijke longziekte als dit
jaar.
De Sumatra'Courant schrijft uit Padang
„Men verzekert onB, dat een paar dagen nadat
de jongste gouvernements-koffieveiling alhier was
afgeloopen, bij den handel vier achterlijke tele-
het troebele water der plaatselijke kwaadsprekend
heid in beweging.
Sir Vicary werd met het jaar zwakke, naar
lichaam en geest en lady Baldwin wijdde zich,
als het mogelijk was, nog meer uitsluitend aan
haar taak.
Het was zeer, zeer stil te Ifflehage. De olmen
kregen en verloren hunne bladeren, gelijk zij dit
geregeld sedert zoovele jaren gedaan hadden. Zelis
de kleine stroom die door het park loopt murmelt
niet vroolijk, hij draagt alleen waterlelies op zyn
oppervlakte en besproeit aan de kanten tallooze
vergeet-mij-nietjes.
Lady Baldwin had dit alles lief en zij bad
daar voor hen die haar dierbaar waren. Zij bad
voor het herstel van den vrede in haar gezin en
misschien verwonderde zij zich, ondanks haar
nederig geloof, wel eens dat hare gebeden hare
kinderen zoo weinig goed schenen te doen. Zij
moest hunne gebreken wel zien hun treurig,
doelloos leven en met deernis bedenken dat
er weldra weinig meer zou overblijven van het
geslacht van sir Vicary. Ik vrees zelfs dat haar
trouwe, teedere liefde zeer weinig op haar dochter
vermocht.
Sara was nu reeds lang de veertig te boven en
zeer onvoldaan over het leven en over zicbzelve,
toen omstreeks dezen tijd een bijzondere beproe
ving deze onvoldaanheid in ware smart scheen te
veranderen.
grammen ontvangen zijn, behelzende lastgeving
tot inkoop, met een limite van 62 per pikol,
voor bovenlandsche koffie. Waren deze telegiam-
men te behoorlijker tijd ontvangen geworden,
dan had allerwaarschijnlijkst de voorraad boven
landsche koffie, ten bedrage van 23,600 pikols,
die nu gemiddeld 58.92 per pikol heeft opge
bracht, ruim een halve ton gouds meer gehaald,
terwijl als vanzelf ook de Mandhéling-, Angkola
en Ajer-BaDgieskoffie naar evenredigheid in prijs
zou gestegen zijn. Herhaaldelijk hebben anderen
en wij met nadruk op den onzekeren toestand
der telegraphische gemeenschap gewezen en op
verbetering aangedrongen, doch immer te vergeefs.
Zouden wij nu mogen hopen, dat de aanzienlijke
winstderving, waarvan hier sprake is, datgene
zal uitwerken wat jarenlange klachten en vertoo-
gen niet hebben vermogen te doen
De stad Groningen zal, nu de geldleening van
zeven ton voor de waterleiding is volteekend,
zich weldra in het bezit van goed drinkwater
kunnen verheugen en dan met meer gerustheid
dan vroeger de tijden kunnen te gemoet gaan
van epidemie, die te Groningen altijd zoo zware
offers eischten. Het water wordt aangevoerd uit
de Drentsche Aa, zijnde het beste dat op korten
afstand van Groningen in ruime hoeveelheid voor
komt en aan alle vereischten van goed drinkwater
voldoet. De aanleg geschiedt door eene particuliere
maatschappij. Eene bekende specialiteit in den
aanleg van waterleidingen, de bouwraad Salbach
uit Dresden, staat aan het hoofd van de uitvoe
ring van het werk. Bovendien is een waarborg
kapitaal van f 50,000 in handen van gemeente
en staat gestort ter verzekering van de richtige
uitvoering. Ten allen overvloede is voorts het
water andermaal vanwege den gemeenteraad
onderzocht en goedgekeurd. De gemeente waar
borgt een genoegzaam waterverbruik voor den
tijd van 3 jaar, gelijkstaande met een rente van
ongeveer vijf percent.
Op de geldleening van 160,000 voor het
gebouw van K. en W. te 's Hage is voor bijna
f 80,000 geteekend.
De vorige week is te Kruiningen door J. V. J.
eene vaars geslacht en uitverkocht tegen 25 cent
het kiloterwijl te Schore, door den herbergier
Van 't H., mede een puike vaars is geslacht en
het vleesch verkrijgbaar gesteld tegen 22J met en
27ï cent zonder been, het 4 kilo. Dat beiden
grooten aftrek hadden spreekt van zelf.
CL)
Nog altijd worden de werkzaamheden in
de diergaarde te Rotterdam voortgezet,, die een
gevolg zyn van de jongste belangrijke vergroo
ting. Het oude sociëteitsgebouw, welks buffetten
bij de muziekuitvoeringen van den afgeloopen
zomer nog dienst deden, wordt thans afgebroken.
In het volgende jaar zal een nieuwe muziektem
pel verrijzen voor het nieuwe sociëteitsgebouw,
en zullen de concerten dus in het nieuwe gedeelte
van den tuin, dat hooger opgewerkt en dus droger
is, plaats vinden.
Dr. Salomons, voor eenige jaren oogarts
aan 's rijks gesticht Veenhuizen, in Drente, heeft
zich later als geneesheer gevestigd te Paramaribo.
De fortuin was hem daar ten aanzien zijner
praktijk zeer gunstig hij werd zeer op prijs
gesteld, zoodat hij voor weinige maanden werd
bevorderd tot inspecteur van den geneeskundigen
dienst. Kort vóór die benoeming had hij een
gouddelving ondernomen öp vrij groote schaal
en met dien gunstigen uitslag, dat hij in 4
maanden tijds 49 kilo goud had gevonden. Deze
gelukkige uitkomst heeft den nay ver ook by
anderen opgewekt, maar of zij een even gelukkig
resultaat zullen hebben, zal de tijd leeren.
Van moederszijde is George Ebers, de
beroemde Duitsche schrijver, een Hollander.
De vader van Ebers koopman te Leipzig
en Israëliet, ging voor zaken naar Rotterdam)
maakte daar kennis met een dochter van den
heer Levyssohn aldaar en voerde haar een
poos later als zyn vrouw naar Duitschland
terug. De moeder van ptof. Ebers moet een
zuster zijn van mr. D. Levyssohn Norman te
's Hage.
Ik heb reeds gezegd dat ds. Ambrosius Bartlett
de tweede van dien naam was, die de kerk van
St. Justus bediende. Zijn vader had dit tot aan
zijn dood gedaandoch toeü kwanl er een tijd
van tusschenregeering daal Ambrosius II nog aan
de academie was. Vólgens mevrouw Bartlett
bleef die opvolger van haar man onbehoorlijk lang
in 't leven, maar eindelijk, toen haar zoon vier en
dertig jaar oud was, kwam de plaats weer open
en benoemde sir Vicary zijn petekind, den zoon
van zjjn ouden vriend.
Die nieuwe rector was een rechtzinnig, zacht
moedig man, bijziende en schuchter en nog even
weinig slim als in do dagen, toen hij met de
kinderen speelde en Sara, Humphrey en Frank
den onnoozelen zoon van den dominé menigmaal
voor den gek hielden. Zooals hij was, kwam
Ambrosius om, gelijk de dorpelingen zeiden, „in
de Böhóénen van den ouwen dominé te staan."
Wordt vervolgd)
Tweede kamer. Voortzetting der algemeene
beschouwingen over de staatsbegrooting. De heer
Brouwers erkent dat bij de machteloosheid der
liberale partij alleen een kabinet boven de par
tijen mogelijk is, maar hoopt dat vooral in zake
het onderwijs het kabinet aan zijne roeping en
zijn programma getrouw zal blijven.
Daarentegen betoogt de heer Idzerda dat de
heterogene en inconstitutioneele samenstelling van
het ministerie de kiem der ontbinding in zich
bevat. Hij en de heer Rutgers verdedigen den
minister Kappeijne tegen de dezen te beurt ge
vallen miskenning. Zij willen welwillend de daden
der regeering afwachten, mits zij de liberale be
ginselen toepasse. Iets anders is niet mogelijk,
zegt de heer Rutgers, waarbij hij op de groote
verdeeldheid der anti-liberalen wijst. Speciaal
echter omtrent het onderwijs verlangt de heer
Idzerda geruststellende verzekeringen, terwijl de
heer Rutgers grondwetsherziening verlangt, vooral
ter verbetering vgn het kiesrecht. Hij waar
schuwt tegen wetstoepassing als in zake de
schuttersoefeningen. Hij wijst op de noodzake
lijkheid van andere middelen nevens de aange
kondigde belastingen en wenscht geen afschaffing
der mutatierechten. Hij dringt aan op de indiening
eener nieuwo kanalenwet, op krachtige voortzet
ting der organisatie van de marine, op het volgen
van een vast beginsel bij oorlog, op een krachtig
beleid in Indie in den geest van den minister
Van Rees, aan wien het naderend einde van den
Atjen-oorlog te danken is.
De heer De Jonge dringt aan op wettelijke
maatregelen tegen het misbruik van sterken
drank, zet nader de bekende antirevolutionaire
beginselen uiteen, en gispt sterk de toespraak
van generaal Van der Heijden bij de inwijding
der nieuwe missigit te Kotta Radja.
Konstantinopel. Safvet heeft in den mi
nisterraad voorgesteld om de onderhandeling
over de Grieksche grensregeling te staken en de
bemiddeling der mogendheden in te roepen, of
nieuwe volmachten aan de Turksche commissa
rissen te geven.
Petersburg. Generaal Melikoff heeft ver
schillende gouvernementen in staat van beleg
verklaard.
Vervolgens werd nog door de heeren Corver
Hooft, Borgesius en De Casembroot het woord
gevoerd.
Staatsbegrooting1 188Ö. Regée-
ringsantwoorden.
Begrooting van oorlog* Aan de
infanterie zal meer zelfstandigheid worden toege
kend.
Aan een speciale commissie is opgedragen
voorstellen te doen tot het bepalen van de be
wapeningen en bezettingen voor de sterkten.
De verschillende wapens zullen zoo eenvoudig
mogelijk worden georganiseerd, maar voor een
sterk kader zal moeten worden gezorgd. Hiermede
in verband staan 's ministers denkbeelden ten
aanzien der officieren.
Bij de goede regeling van de verschillende
inrichtingen van onderwijs wil de minister niet
met overhaasting te werk gaan. Reeds daarom
heeft hij het wetsontwerp betreffende den geue-
ralen staf ingetrokken, waartegen bij den minister
bovendien een hoofdbezwaar gelegen was in de
bepalingen betreffende de bevordering van de
officieren van den generalen staf. Onpartijdigheid
moet daarbij tegenover allen betracht worden.
Het nut van sperforten acht de minister niet
geëvenredigd aan de hooge kosten, die ze eischen.
Waar 't mogelijk is zonder de belangen van
den dienst te schaden, zal de minister bezuinigen
op de oorlogsuitgaven. Op het behoud van bet
keurkorps der grenadiers en jagers stelt hij hoogen
prijs. Onderzoek van de zaken der defensie door
een gemengde commissie ontraadt de minister ten
sterkste. Over een wettelijke legerorgauisatie zal
eerst kunnen beslist worden, als de regeling van
de levende strijdkrachten in verband met de
gewijzigde wetten op de militie en de schutterijen
definitief' zal kunnen worden vastgesteld.
De normale uitgaven voor de defensie te lande,
na aftrek van de buitengewone uitgaven voorde
vestingwerken, bedragen 17 mi lioen. Met volle
over uiging zegt de minister, dat die opoffering
voor onze financieele brachten niet te groot is,
omdat het bij hem vaststaat, dat, indien Wij
willen en indien wij dan ook de noodige maat
regelen nemen, wij ons krachtdadig zullen kunnen
verdedigen j en omdat wij verplicht zijn Zulks te
doen, willen wij het recht behoudeu een plaats
in te nemen ouder de onafhankelijke staten van
Europa.
De minister wenscht voort te gaan op den door
zyn voorganger ingeslagen weg ten aanzieu der
verschillende fondsen bij onze legeradministratie.
De verdere behandeling van het reeds opgemaakt
wetsontwerp wordt dan ook voortgezet.
Een commissie is benoemd en werkzaam, om
de statuten van de weduwen- en weezenkas voor
de officieren van de landmacht te herzien en
voorstellen tot wijziging te beramen.
De minister is het denkbeeld toegedaan, om de
traktementen der luitenants en kapiteins ook
eenigszms afhankelijk te maken van het aan
tal dienst: aren, dat zy in die rangen hebben
doorgebracht. Vooral ten opzichte van kapiteins
en speciaal van oudere kapiteins, zou die maat
regel zeer wenschelijk zyn. Tegen dronkeuschap
onder het leger wordt, zooveel dit mogelijk is,
gewaakt. Maar de ergerlyke voorvallen, die nu
en dan voorkomen, mogen in geen geval aan hét
geheele leger geweten worden. Dit geldt ook
het dragen van wapens buiten dienst, waarop de
militairen grooten prijs stellen. De militair, die
misbruik van zijn wapen maakt, wordt gestreng
gestraft en hem wordt bovendien het dragen van
de wapens buiten dienst geruimeu tijd ontzegd.
De minister is voornemens het getal militaire
bevelhebbers van 5 op 3 te brengen. Indien
sommige vestingwerken mochten blijken niet be-
hoor'ijk volgens de wet gewijzigd of verbeterd
te kunnen worden, dan zullen zij waarschijnlijk
tot een lagere klasse worden teruggebracht.
By de nieuwe regeling van traktementen en
toelagen zal ook verandering kunnen worden
gebracht in de toelagen voor het garnizoen houden
in de residentie en in Amsterdam.
Bij een eventueele reorganisatie van het wapen
der artillerie zullen de luitenants-opzichters in de
artillerie-werkplaatsen te Delft bij den staf van dat
wapen worden ingedeeld.
De toeloop van vrijwilligers bij het instructie
bataljon is in den laatsten tijd zoo toegenomen,
dat de minister gaarne de organieke getalsterkte
van 500 vrijwilligers tot op 550 zou wenschen te
verhoogen, ware het niet dat hij tegen een meer
dere uitgaaf van 11,000 opzag.
De sterkte aan vrijwilligers bij het leger is in
de laatste maanden toenemende. De vrijwillige
werving heeft reeds gedurende de laatste twee
jaren betere uitkomsten opgeleverd, dan in de zes
onmiddellijk daaraan voorafgegane jaren. De mi
nister schrijft dat toe aan de maatregelen tot
veraangenaming van het lot van den vrijwillig
dienende en tot betere verzekering zijner toekomst.
De minister vindt geen reden tot wijziging van
de bestaande voorschriften ten aanzien van het
kerkgaan van de militairen. Van regeeringswege
kan niet anders gedaan worden dan voor te
schrijven, dat zij in de gelegenheid gesteld moeten
worden om te gaan naar de kerk welke zij ver
langen te bezoeken. Het is den minister niet
bekend, dat van dit voorschrift wordt afgeweken.
In afwachting van het rapport der vroeger
vermelde commissie, die voor de bewapening van
de sterkten is benoemd, heeft de minister geen
gelden voor vestinggeschut aangevraagd, waartoe
hij te eer meende dit jaar niet te moeten over
gaan, omdat de begrooting voor 1880 reeds met
een aanzienlijke som voor het nieuwe veldgeschut
bezwaard is. Ook voor de torpedo's is op de
begrootiug voor 1880 geen geld uitgetrokken,
omdat het materieel, benoodigd voor de versper
ringen van het Schulpengat, Haringvliet en Vol
kerak, voorhanden of besteed is, en nog geen
voldoende gegevens voorhanden zijn, omtrent de
te leggen versperringen in het Noordzee-kanaal
en den Nieuwen Maasmond.
Vesting-begrooting. Omtrent de belangrijke
quaestiën van het veatingstelsel, als die betrekkelyk
de bevestiging van Amsterdam en den aanleg der
sperforten, zyn de voornaamste rapporten van
de deskundige commissiën eerst onlangs ingekomen.
De minister wenscht die rapporten grondig te
bestudeeren, teneinde met volle kennis van zaken
een beslissing te kunnen nemen. Zoo spoedig
mogelijk zal de minister ook een algemeen plan
Van uitvoering van de geheele vestingwet geven
met een globale raming van kosten en een kaart
waarop alle defensiewerken voorkomen.
Zoodra blijkt in hoever het mogelijk zal zyn,
ten opzichte van den tijd Voor de uitvoering
van de vestingwet aan de voorschriften dezer wet
te voldoen zal de minister zorg dragen, dat een
wetsontwerp, ter herziening van bedoelde wet,
tijdig wordt ingediend. Op dit oogenblik bestaat
hiertoe echter nog geen aanleiding^
Door de voorgenomen vt* beteringen van de
vesting Gorinchem zullen eventueele verbeteringen
van de Keulsche vaart op dit punt niet belem
merd worden.
De minister houdt Vast aan het aanvankelijk
aangevraagd bedrag van deze begrootiug ad
f 3,162,000. Wel is vroeger zooveel niet verwerkt
geworden, maar dat zal voortaan wel kunnen,
omdat op den loopenden dienst, in beginsel, werk
aan nieuwen bouw én verbeteringen tot een bedrag
Van minstens ruim 7 miilioen vastgesteld werd.
EAMEH
DEK
PLAATSEN.
Ba-
rom.
afwijk.
Wind
Toestand der
richt.
kracht
lucht
zee
N. Shields
-f-13.2
0
4
betr.
deining
Sylt
11.1
O
3
1. bew.
deiuiug
Hartlepool
8.6
O
buiig
Swinemunde
9.0
O
3
1. bew.
Hamburg
8.3
ONO
1
z. bew.
Delfzijl
7.9
ZO
2
z. bew.
Groningen.
7.8
ozo
1
z. btw.
kalm
Helder.
8.3
O
3
z. bew.
Yarmouth.
O
4
betr.
golvend
Vlissingen.
5.2
NO
3
bew.
Maastricht
3.1
NNO
2
sneeuw
golvend
Valentia
11.4
NO
5
bew.
Portsmouth.
NO
2
betr.
kalm
Grisnez
2.9
OZO
3
betr.
Parijs.
1.0
ONO
4
betr.
St. Mathieu.
1.1
OZO
3
bew.
Biarritz
68
zzo
2
betr.
Grootste verschil in Nederland
's ochtends 8 urenH. 5.2 M.
des namiddags:
Barometer te Middelburg, GraanbeursCorr766
Thermometer 25 Nov. 'sav.llu.31 ;r.
26 Nov. 's morg. 8 u. 28 gr. 's* midd. 1 u. 29 gr.
's av. 5 u. 28 gr.
Weer een nieuwe opstand is uitgebroken op
het ongelukseiland Cuba. Het doel dezer bewe»
ging laat zich nog niet nauwkeurig bepalen,
tenzij men haar enkel wil toeschrijven aan onge
duld over het lang uitblijven der door generaal
Martinez Campos beloofde hervormingen. Men
herinnert zioh, dat deze generaal, na den opstand
op Cuba gedempt te hebben, naar Spanje is
teruggekeerd, na in de kolonie de belofte te hebben
