N°. 275,
122® Jaargang.
1879.
Vrijdag
21 November.
BLAUWE R0ZE2T
r*irr°awOTCTr
Dit blad verschijnt dagelijks,'
met uitzondering van Zon- en Feestdagen^
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentien: 20 Gent per regel!
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 17 regels f 1,60
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère 6. L. Dadbb en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jones.
Middelburg 20 November.
FEtriLLBTOlT.
het huwelijk van
TWEEDE DEEL.
De wijk der uitgewekenen,,
De heer F. Haverschmidt, van Schiedam, be
zorgde gisteren, als spreker in de eerste Nuis-
vergadering met dames van dit jaar alhier, aan
een buitengewoon talrijk publiek een zeer ge-
noegelijken avond. Hij droeg een drietal novellen
of schetsen voor Eene KerstvertellingEen onver
getelijke avond en Kinder-herinneringen (wij weten
niet of wij de titels juist vermelden, maar geven
slechts een vorm aan onze herinnering). Allen
gaven op levendige, nu eens aandoenlijke dan
weder lachwekkende wijze, de indrukken weder,
door de mengeling van ernst en scherts uit welke
het leven bestaat, op een fijnvoelend gemoed te
weeg gebracht. Ondersteund door de uiterst op
gewekte, vaak aanschouwelijke voordracht van
den spreker, boeiden ze de toehoorders van het
begin tot het einde. Ten slotte zag men, tot
veler genoegen, Piet Paaltjes nog even in den
katheder verschijnen tot het voordragen van
eecige zijner onvergetelijke Snikken en Glimlachjes.
Voor hen, wien deze burleske gedichtjes sedert
de eerste uitgaaf in 1867 niet goed meer voor
den geest stonden, zal de hernieuwing der kennis
making gisteren avond misschien niet zeer samen
hangend toegeschenen hebben. De dichter liet
zich toen blijkbaar te veel door zijn gevoel me-
desleepen, om in dit gedeelte zijner voordracht
niet op vele punten der volle zaal moeilijk
verstaanbaar te worden.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs»
Marine en leger.
IKIDDELBlJRGSdHE COURANT.
Eene allerdroevigste tijding is uit Indië in
Den Haag ontvangen. Een telegram aan den
minister van marine meldde dat de luitenant
ter zee 2e klasse L. R, Koolemans Beijnen,
dienende aan boord van Z. M. stoomschip
Macassartengevolge van een noodlottig toe
val overleden is. De oorzaak van zijn dood
is nog onbekend, Killed by accident zeide het
telegram, in zijn gevoellooze kortheid.
Onder de vertegenwoordigers van het jonge
Nederland, op welke het meer bedaagde met
de meeste hoop en trots het oog mocht vesti
gen kennen wij geene meer sympathieke
figuur dan die van Koolemans Beijnen. De
oorzaak, waarom hij deze meer dan gewone
genegenheid en bewondering bij ons opwekte,
was dat hij een stoutmoedig idealist en tevens
een welberaden man van de daad was. Hij
overlegde en overreedde, maar begon met te
handelen. In een tijd, toen niemand nog in
Nederland aan het weder opzoeken van Ba
rents' en Heemskerk 's spoor dacht, toog hij
alleen, als vrijwilliger onder de bemanning
van het Engelsche stoomjacht Pandoratot
tweemaal toe naar het hooge Noorden In
Nederland teruggekeerd, wist hij, de jonge
man, de luitenant ter zee van luttel dienst
jaren, zijn eigen geestdrift en ondernemings
zucht te doen ontvlammen hij grijze vlagoffi
cieren, ernstige staatslieden, bedachtzame ge
leerden en hen voor zijne plannen te winnen.
Daarna trok hij, als een andere Peter van
Amiens, geheel Nederland door, optredendein
zalen en zaaltjes in alle deelen des lands,
voor een onbekend en onvoorbereid publiek,
zoekende zielen te winnen voor den kruistocht
dien bij wenschte, den tocht van Nederlanders
naar de Poolzee. Hij was een slecht rede
naar en in 'tgeheel geen taalkundige; zijn
voordracht was ongeregeld, met horten en
stooten, zijne rede zonder plan of samenhang
zijn volzinnen liepen dikwijls niet rond. Toch
boeide hij, toch sleepte hij mede, toch gelukte
hem wat de meest welsprekende redenaar vaak
vergeefs beproeft: hij wist zijn vuur en zijne
bezieling over te storten in 't gemoed der aan
vankelijk onverschillige menigten die hem
aanhoorden.
BI
of
helena. aiaeinosska,
DOOR
de schrijfster van s> Veraf'.
HOOFDSTUK X.
Wat viel er te Ifflehage voor dat was het
wat zij verlangde te wetenniet wie te Parijs
was aangekomen, of wie een kind verloren had.
Hoe graaf Roman den nacht had doorgebracht
kon haar niets schelenwant reeds begonnen de
donkere vertrekken, de begroeide lanen en de
kleine met mos overdekte kerk in Engeland, in
haar geheugen te leven als iets van waarde dat
zij verloren had.
Was het mogelijk dat Frank at, dronk en paard
reed, als altijd Zon alles daar wezen alsof zij
Waarom waé deze enhekende jonge man
tot dat wonderwerk in staat Omdat in hem
gevonden en gevoeld werd de man Van het
ideaal en de daad.
Wat Beijnen daarna en overigens gedurende
zijne geheele loopbaan geweest is, kunnen
zijne scheepskameraden getuigen. Hij, onze
eerste Noordpoolvaarder, de schepper van de
hernieuwde IJszee-reizen, diende op de Wil
lem Barents onder den kommandant De Bruijne
en nimmer vond een scheepsbevelhebber in
zijn eersten officier trouwer, hulp, onvermoeider
medewerkingonbaatzuchtiger Vriendschap.
Toen de eerste Pooltocht volbracht was ging
hij, zonder morren, zonder aanspraak op ver
der onderscheiding, daar waar zijn dienst
hem riep. De koude der Pool verwisselde
hij voor de hitte der keerkringenaan
boord van de Macassarop de kusten en
rivieren van Noordelijk Borneo, toonde hij de
zelfde opgewektheid, die hem in de kille nabij
heid der ijsbergen bezield had. Daar schijnt
het dat de dood hem, onverwacht en onvoorzien,
getroffen heeft.
Ach, dat het zoo dikwijls degenen zijn, die
wij het moeilijkst kunnen missen, die het eerst
van ons geroepen wordenSchouw Santvoort
liet zijn leven op de rivieren van Sumatra,
waar voor hem De Greve, een andere
Koolemans Beijnen, in den zin dat hij de man
was van het initiatief voor de onderzoekingen
in Midden-Sumatra, den dood vondKohier
en Pel en zoo menige jonge held vielen onder
het lood der Atjehers of onder de moordende
ziekten van hun landnu weder betaalt Beijnen
den tol dien, naar de Ouden beweerden, de
goden oplegden aan hem dien zij lief hadden.
Daar behoort, zon men zeggen, moed toe om
in eenig opzicht hoven anderen uit te steken.
Slechts de hoogste kruinen in het woud wor
den door den bliksem getroffen.
Beijnen beklagen wij niet omdat hij is heen
gegaan. Zijn korte leven was wèl besteed. Voor
Nederland, voor onszelven betreuren wij zijn
verlies. Mocht ons korte woord van diepge
voelde herinnering niet slechts zijn beeld een
oogenblik in 't geheugen onzer lezers terug
roepen, maar volgers van zijn voorbeeld onder
hen doen opstaan. Schooner onsterfelijkheid
zoU zijn kloeke, immer op de vruchtbare
werkelijkheid bedachte geest zich niet ge-
wenscht hebben.
nooit bestaan had? Had niemand haar meeï
lief?
Ogelukkige Adelaïde, wier liefde nooit deze
onuitsprekelijke bitterheid had gekend! O! die
rampzalige dagen, die voor haar familie in hun
ballingschap rijk waren aan werk, aan liefde, aan
plichten, aan gebed, aan belooning en aan edele
pogingen, doch voor haar niets opleverden dan
stilzwijgen, werkeloosheid, koortsachtige spanning
en machteloozen toorn, die haar deden gevoelen
dat zij thans ongevierd, onbemind, onverzoend,
alleen op de wereld stond.
Men kan zich voorstellen hoe moeilijk de taak
was om iemand als Helena, met haar monomanie
van persoonlijk leed, te leiden of goed te doen.
Het viel prinses Wanda vrij wat gemakkelijker om
haar armoede te dragen, haar half waanzinnige
buurvrouw, mevr. Senzka, tot bedaren te brengen,
of de jongens van Roman in hun verschillende
ziekten op te passen. Isabella kon beter de zorgen
dragen voor het dagelijksch brood van haar kind,
of de grillen dergenen die haar werk betaalden
verduren, dan het gezicht van die ontroostbare,
nietadoende Helena.
Toen het aantal arme uitgewekenen te Polen
al te veel toenam, werd er onder de aanzienlijke
en welgestelde Polen een Comité van onderstand
opgerichtdaartoe behoorde ook prinses Wanda,
die daar verslag deed van hare trouwe bezoeken
aan de huizen der armen in haar straat. Helena
De lezing was echter in haar geheel zeer genot
vol en zal, naar wij vermeenen, aan het Nut, dat
sedert de opwekking in ons nommer van 10 Oc
tober jl. reeds flink aan ledental gewonnen heeft,
eene nieuwe populariteit bezorgen onder hen, die
wel tot bevordering van den nuttigen en philan-
thropischen werkkring der Maatschappij willen
toetreden, maar toch ook nog liefst wat
„pleizier voor hun geld" verlangen.
De prins van Oranje heeft, in opvolging van
zijn overleden broeder, het beschermheerschap(
aanvaard der Maatschappij voor den Werkenden
Stand.
De St.-Ct bevat wetten tot naturalisatie van
verschillende personen.
Aan een brief van een O. I. officier, die
met de laatste mail hier te lande ontvangen is,
ontleent de Amh. Ct. het volgende:
„Kotta Radja,'14 October. Gisteren hebben wij
hier de eerste-steenlegging gehad van de groote
moskee, die voor rekening van het gouvernement
gebouwd wordt, om aan de Atjehers te doen
zien dat wij het niet op hun godsdienst gemunt
hebben. Omstreeks 6 a 7000 Atjehers waren
daartoe van heinde en ver hierheen gestroomd, en
leverden het bewijs, dat zij wel degelijk en voor
stond haar nil eft daft ter zijde en bracht in het
eene gezin klcêren, in het andere voedsel en
geneesmiddelen maar Zij schroomde den omgang
met baars gelijkendaar die haar te veel aan
hare vervlogen idealen herinnerde. Zij stemde er
echter in toe om behulpzaam te zijn bij een bazar
in het Hotel Lambert, ten behoeve der talrijke
weezen, welke deze noodlottige oorlog aan de
algemeene liefdadigheid had overgeleverd.
HOOFDSTUK XL
De bazar.
Toen het oogenblik daar was om haar belofte
te vervullen, had Helena alweer Bpijt dat zij haar
hulp had aangeboden en dat het Comité van
Onderstand die had aangenomenmaar zij kon
haar eens gegeven woord niet verbreken en
begaf zich op den bepaalden dag, met een beklemd
gemoed op weg naar het Hotel Lambert.
Voor het eerst, sedert vier jaar overschreed zij
dien drempel, en voor het eerst sedert het huwelijk
van haar broeder bevond zij zich weer in die
uitgestrekte vestibule.
Hier vond zij het maggior dolorevan
den dichter, want toen zij die groote trap opklom,
was het alsof de geest van haar verleden haar
op iedere trede tegemoet kwam. Zij was nu niet
goed ten onder zijn gebracht. De feestelijkheid
liep geheel ordelijk en rustig af."
ridderorden. Verlof verleend aan mr. W.
baron van Heeckeren Van Keil, oud-minister van
buitenlandsche zaken, en aan den heer M. L. van
Deventer, laatstelijk consul generaal der Neder
landen in Brazilië, tot het aannemen respectieve
lijk van het grootkruis en het kommandeurskruis
der orde van de Roes, hun door den keizer van
Brazilië geschonken.
onderwijs. Benoemd tot onderwijzer aan de
rijkskweekschool te MiddelburgJ.Jansen, hoofd
onderwijzer te Bodegraven; en dr. H. Japikseen
H. L. Gerth van Wijk, leeraren aan de rijks-
hoogere burgerschool te Middelburg; met ver
gunning aan beide laatstgenoemden om, nevens
hunne tegenwoordige betrekking, die van onder
wijzer aan voormelde rijkskweekschool te bekleeden.
Zie laatste berichten van gisteren.
pensioenen. Pensioen verleend aan A. W.
Versfeit, ontvanger der directe belastingen en
accijnsen, ten bedrage van f 1150 'sjaars.
Aan het examen voor hoofdonderwijzer aan de
te Vlissingen op te richten tweede school voor
on- en minvermogenden, hebben Maandag 19
aspiranten deel genomen. Het werd afgenomen
door de heeren Stuart, Sitsen en Van Kamer.
Hulst, 18 Nov. Heden herdacht de hoofd
onderwijzer J. J. Claassen den dag, waarop hij
vóór veertig jaren alhier zijne betrekking aan
vaardde. Algemeen geacht en geliefd, was den
waardigeu man, door de zorg van het gemeente
bestuur, het schooltoezicht, zijne mede onderwijzers
uit den omtrek en zijne voormalige en tegen
woordige leerlingen, deze dag tot een blijden
feestdag gemaakt.
{Door plaatsgebrek zijn wij genoopt dit bericht
van onzen correspondent voorloopig hier af te breken.)
De luit. t/z 2e kl. D. Hordijk, dienende aan
boord van Zr. Ms. schroefstoomscbip Van Galen
wordt overgeplaatst aan boord van Zr. Ms.
schroefstoomschip Zilveren Kruisen vervangen
door den luit. t/z 2e kl. J. Luytjes, wiens plaat
sing aan boord van laatstgenoemden bodem
wordt ingetrokken.
meer de gelukkige, gevierde gast van dien avond,
maar een ongelukkige, diep bedroefde Vrouw, die
zich mengde onder de schamele menigte barer
landgenöoteh.
Zwermen van uitgewekenen verdrongen ziek,
't zij om bun goed te brengen of om onderstand aan
de behoeftigen te verleenen, bij het hokje van
den portier, waar Helena schielijk langs sloop.
Aan den wand op de trap hing nog die groote
schilderij van den Heiland en St. Thomas, maar
daaronder stond nu een groep liefderijke dames
bezig met het ontpakken van een kist. Helena
voegde zich bij haar en al viel er onder het werken
nu en dan een traan op haar hand, werd dit door
niemand opgemerkt, daar zoo iets onder deze
bezorgde, bedroefde en beproefde lieden niets bij
zonders was. Zoo werkte zij door totdat de avond
begon te vallen.
Het was eene treurige bezigheid. Er werden
een menigte trouwringen ingezonden om te ver-
koopen, door menschen die niets anders te geven
hadden en die moesten allemaal in pakjes gebonden
wordendaarna werden zij gewogen en de waarde
per ons berekend.
Een andere kist was vol met goud uit de mijnen
van Ukranië en met reliquiëen met edelgesteenten
bezet en Helena was nog in de schemering bezig
met het oprapen der papieren waarin dit alles
gewikkeld was geweest, toen zjj op eens haar
naam hoorde uitspreken.