N°. 265.
Jaargang»
vm:
10 November.
T
Dit blad verschijnt dagelijks}
met uitzondering van Zon- en F eest dagend
Prys per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent,
Advertentien: 20 Cent per regel,
Geboorte-, Tronw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère G„ L. Daubb en Cie. te Parijs: en Frankfort, directeuren Elsbach en Jonbs.
Middelburg 8 November,
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Door het departement van oorlog is eene
verzameling gemaakt van alle vroeger vastge
stelde voorschriften omtrent het vervoer van
buskruit en andere ontplofbare zelfstandigheden.
Hierdoor vervallen 22 aanschrijvingen, dagteekenen-
de van 1822 tot 1878. Behalve de wet van 26 Jan.
1815 {Stil. No 7), zal men voortaan alleen de nu
gemaakte verzameling te raadplegen hebben.
Door ingelanden van het Calamiteus Water
schap Ellewoutsdijk, is tot vertegenwoordiger in
den dijkraad van gemeld Waterschap en den
Calamiteusen polder Borssele benoemd de heer
G. Prumers, secretaris van Ellewoutsdijk, ter
vervanging van den heer C. Van Strien, opge
treden als lid van het dijksbestuur. (G. Ct.)
Wij maken er nogmaals opmerkzaam op, dat
alle briefkaarten en postzegels, in de laatste vijf
jaren aan het een of ander postkantoor gehaald,
geldig blijven. Ingetrokken zijn die van oude
uitgiften, namelijk de briefkaarten met een ge-
kleurden rand en met het rijkswapen alleen rechts
van boven. De geldige briefkaarten hebben èn
rijks wapen, èn zegel in de linker- en rechter
bovenhoeken en hebben geen rand.
Van de cents1 cents en 2} cents postzegels
zijn niet meer gangbaar die met een wapen in
in 't midden; de geldige hebben daar een cijfer.
De oude afgekeurde stuivers postzegels hebben
het woord Nederland staan in een rechte lijn en
niet, als de geldige, in een boogje.
Misschien in verband tot de opgezette beweging
tegen de Amsterdamsche spaarbank, waardoor
een aantal bespaarde sommetjes loskomen, is te
Amsterdam eene nieuwe geldbelegging op touw
gezet., Zij geschiedt onder directie van zekere
firma J. van Zaanen en Co. en onder den naam
van Amsterdamsche Renteias, welke naam eene
bedriegelijke overeenkomst heeft met de als zeer
solide bekende Rente-cassa, gevestigd op den Singel
bij de Oude Leliestraat te Amsterdam. Het be
stuur der laatstgenoemde onderneming heeft dan
ook eene waarschuwing tegen mogelijke ver
warring der beide namen in de dagbladen ge
plaatst.
De bedoelde Rentekas nu, geeft certificaten van
f 10 uit, die 4 pcf. rente geven en kans op uit
lotingen met f 10,000. De N. Rott. Ct heeft de
insoliditeit der onderneming en het weinig steek
houdende der berekeningen, welke in hare pro
spectussen gemaakt worden, reeds in bijzonder
heden doen uitkomen.
Daar er, naar wij vernemen, ook hier ter stede
pogingen worden aangewend tot het plaatsen
van dergelijke aandeeltjes van f 10 en kleine
spaarders zich daarheen reeds aangetrokken
gevoeld hebben, meenden wij dat ëene waarschu
wing in dit geval wellicht nut zou kunnen doen.
Onder de rubriek Onderwijs deelen wij de
voornaamste bepalingen mede van de prijsvraag
voor een leerboek der geschiedenis des vaderlands,
uitgeschreven door het bestuur der antirevolutio
naire Unie.
Eene dier bepalingen bevreemdt ons. Men is 't er
in 't algemeen over eens, dat de geschiedenis slechts
met de vereischte onpartijdigheid en trouw geschre
ven kan worden door personen, die door een vrij
beduidend jarental van de verhaald wordende
gebeurtenissen gescheiden worden. De partij,
hartstochten zijn dan bekoeld en al is 'tniet
mogelijk, men ziet het aan Motley en Macaulay
zoowel als aan Nuyens en Groen, om zelfs in
dat geval volkomen onpartijdig de zaken
voor te stellen, zoo mag tóch aangenomen worden
dat de geschiedschrijver, die de gebeurtenissen
van lang vervlogen jaren te boek stelt, althans
niet beheerscht zal worden door invloeden, voor
spruitende uit het aandeel dat hjj of zijne naaste
vrienden daarin persoonlijk hebben genomen,
De anti-revolutionaire partij is voor deze
menschelijke zwakheid, wat haar zelve betreft,
niet ongerust. Niet alleen maakt zij nu reeds
pit dat het „volks-petitionnement" van verleden
jaar eene historische gebeurtenis van zoodanig
gewicht is, dat het eene plaats verdient in een
geschiedkundig leerboek „voor het beschaafd
publiek, voor de candidaat-onderwijzers en voor
het middelbaar onderwijs," maar zij kent ook
aan hare eigen geestverwanten zooveel onafhan
kelijkheid en onbevangenheid van geest toe, dat
zij in staat zullen zijn deze beweging, die uit
sluitend het werk hunner handen is geweest, met
de waarachtigheid des geschiedschrijvers te be
schrijven.
Yan een schrijver die zijne krachten zoodanig
overschat, is, vreezen wij, geene Geschiedenis des
Vaderlands, welke de historische wetenschap van
onzen tijd waardig is, te wachten.
Door de departementen 'sGravenhage en
Amersfoort der maatschappij Tot nut van H alge
meen is besloten niét mede te werken tot het
door 't hoofdbestuur, naar aanleiding van een
besluit der jongste algemeene vergadering, ont
worpen volkspetitionnement tegen het misbruik
van sterken drank.
Dit besluit doet ons groot genoegen. Even
als wij tegenstanders zijn van algemeen stemrecht,
zijn wij het ook van volkspetitionnementen. Een
groüte menigte menschen op te warmen om hun
naam te zetten op een stuk papier, bewijst, naar
onze meening, voor de deugdelijkheid der op dat
stuk papier geschreven argumenten zoo goed als
niets.
Behalve deze algemeene reden vinden wij, in
't bijzondere geval waarvan hier sprake is, het
eenvoudig belachlijk, tegen eene volkszonde te
laten protesteeren door een volks-petitionnement.
Hoe meer onderteekenaars men gekrégèn zou
hebben, hoe duidelijker het gebleken zou zijn dat
in een land, waar zooveel menschen beweerden
een afkeer te hebben van sterken drank, bepalingen
tegen het misbruik daarvan volkomen overbodig
moesten wezen. Zij echter, die den toestand van
ons volk kennen, weten wel beter.! Hun is 't
bekend dat eene handteekening zeer gemakkelijk,
eene kleine geldelijke opoffering oneindig veel
moeilijker, het nalaten eener kwade neiging 't
moeilijkst van allen te verkrijgen is.
Zwolle, 7 Nov. Met meerderheid van stem
men is door de provineiale staten van Overijssel
tot lid der gedeputeerde staten verkozen de heer
mr. A. Van Naamen Yan Eemnes, in de plaats
van jhr. J. A. Sandberg, die onlangs, na ruim
50 jaren lid van dat college geweest te zijn, be
dankt heeft.
Tlissingen 8 November. Naar wij vernemen
bestaat het voornemen om het voor rijks rekening
op de werf de Schelde alhier aangebouwde
oorlogsvaartuig de Valk aanstaanden donderdag
omstreeks 1 uur te water te laten.
Men schrijft ons uit Den Haag dd. 4 dezer:
Er is iets dat onaangenaam riekt wanneer het
geroerd wordt. Gelukkig, is dit niet het geval
wanneer erover wordt gedebatteerd: de reuk
organen der Hagenaars zouden het anders in
October hard te verantwoorden hebben gehad.
Immers de gemeenteraad behandelde op 14 en
21 October bijna uitsluitend de riolen en hetgeen
bestemd is daarin te worden verzameld.
In de debatten waren de woorden „faecale
stoffen," „poudrette," „kompost," „verpeste grond,"
schering en inslag. Iets nieuws kon men er echter
uit vernemen, en wel dat Mozes niet alleen een
bekwaam wetgever, maar in zijn tijd reeds een
voorstander van het Liernur-stelsel was.
In het vijfde boek, niet van Liernur maar van
Mozes, leest men, kap. 23 vers 12—13„en gij
zult buiten het leger eene plaats hebben, om ten
uwen behoeve daartoe heen te gaan. En gij zult
een schopje hebben en als gij u daarbuiten zetten
wilt, zoo zult gij daarmede graven en als gij
gezeten hebt dan zult gij toedekken hetgeen van
u gegaan is."
Jonkheer Mock merkte zeer juist aan dat men
in den tegenwoordigen tijd kwalijk dit voorschrift
letterlijk kan opvolgen en ieder met zijn schopje
in den zak rondloopen, het allerminst de dames,
die tegenwoordig met haar sluitende kleedij, dik
werf geen geschikte plaats voor de portemonnaie
hebben. Toch vestigen wij de aandacht op dit
voorschrifthet kan wellicht bij gecombineerde
najaarsmanoeuvres van het leger te pas komen.
Jammer echter dat, na al wat over deze zaak
was geschreven, gesproken, gewikt en gewogen,
de raad met 16 tegen 13 stemmen besloot niets
te besluiten. Men liet ons in de vuiligheid en
bij ons kwam de gedachte op kwamen er maar
liever vreemden hier die er ons uit hielpen, dan
dat zij in de Oost de guano van Ashmore-sboal
ons voor den neus weghalen.
De gemeentebegrooting werd, in twee zittingen
afgehandeld en in ontvangsten en uitgaven vast
gesteld op f 3.281.278.26}. Bij de debatten
daarover werden niet zulke scherpe woorden ge
wisseld als aan de boorden van Amstel en Eotte.
In de raadszitting van 4 November kwam iets
anders ter sprake, niet onder maar meer dan
2 el 50 boven den grond, en wel het balkon, dat
een vroeger inwoner uwer gemeente, de heer
Boddaert, zich liet bouwen aan eD ter volle breedte
van het door hem bewoonde perceel in de Java-
straat. De eigenares van het aangrenzende
huis kwam daartegen in verzet, want meende zij,
la vie privée doit ètre murée en de heer B. kon
van zijn balkon af haar binnenskamers bespieden.
Intusseben heeft de heer B. noch tegen de bouw
politie, noch tegen het Burgerlijk Wetboek ge
zondigd en mag hij dus zijn balkon behouden.
De heer B. is ons persoonlijk onbekend, doch
wij vertrouwen dat iemand, die zich in een der
beste buurten der residentie op deftige wijze in
een fraai huis installeert, geen balkon laat bouwen
van grootere breedte dan gewoonlijk hier het
geval is, met het doel om tegenover de buren
de rol van dwarskijker te vervullen.
De stedelijke belasting wordt niet verhoogd:
de prijs van het gas werkelijk op 9 cent gebracht
en de slachters vonden goed de vleeschprijzen
met 1 November weder iets te verminderen. De
afslag op 1 October geleek bij de meeste vleeseh-
houwers wel iets op een wassen neus: zij brachten
den prijs van groote stukken rundvleeseh van
1 op 90 ct., doch die van „klein vleesch" en
ook van het kalfsvleesch bleef onveranderd. Nu is
de prijs van alles met 5 ct. per kilo verminderd,
het kalfsvleesch kost dus thans nog 1.25.
De vischmarkt is al even slecht voorzien als
de uitstalling van den poelier en alles is duur.
Voor een doodeenvoudig eendje, toch zeker niet
het eêlste onder de voortbrengselen der jacht,
wordt f 1.50 gevraagd.
Terwijl de perziken door hun weinigen geur
en smaak reeds tegen het Westland hadden
getuigd, kan men nu op de wagens der kooplui
groote krenten van eene tot heden onbekende
kleur zien, die de bewijzen leveren wat er voor
het grootste gedeelte van de druif is terecht
gekomen.
Voor goede duinaardappelen wordt gesproken
van een prijs van f 8 a f 9, terwijl de verkoopers
niet eens zoo als vroeger voor de qualiteit durven
instaan. De Saksische aardappel wordt hier met
smaak gebruikt, maar hoe zal zij de winterkam-
panje medemaken?
Even goed als de opera-directeur de zijne is
begonnen? Van tijd tot tijd ligt er opdetooneel-
aankondigingen nog wel eens een licht Ameri-
kaansch ^«mSw^-vernisje, doch daar is het publiek
lang niet vies van, en abonnés en habitués hebben
ten slotte reden van tevredenheid.
De directeur bracht een geheel kompleet ge
zelschap bijeen, waarbij alle emplooien zoowel
voor de grand opera, als voor de opera-comique
in goede handen zijn, met uitzondering van den
ténor-léger die vervangen zal worden. Aan af
wisseling ontbreekt het niet s reeds 18 verschillende
zangspelen werden opgevoerd, en wat ook bewijst
voor een goede regie en de noodige voorbereiding,
is dat nu voor drie voorstellingen de tot opvoering
bestemde opera's worden aangekondigd.
De heer Van Hamme genoot het zeldzame
voorrecht, dat nog geen enkele maal om onge
steldheid van een der artisten het programma
behoefde te worden veranderd. Voorde opvoering
der nieuwe opera la Czarine worden 40 jonge
meisjes gevraagd om als figuranten op te treden.
Wanneer hieronder wordt verstaan even als te
Parijs in de zoogenoemde pieces d femmes, om* er
niet al te anti-reVolutionair of christelijk his
torisch uit te zien en zich met een edele noncha
lance te kunnen kleeden, of liever te ontkleeden,
dan heeft de directeur hier 's avonds langs
8 heeren wegen .maar een raexia te houden; Lij
zal niet onvoldaan huiswaarts keeren. Onder de
dienstboden, hier bizonder, maar op andere
plaatsen zeker ook wel, bestaat tegenwoordig
een bepaalde neiging om liever als figurante
makkelijk, dan, door als dienstmeid flink de
handen uit de mouwen te steken, minder lni den
kost te verdienen.
De heer Lhérie blijft de lieveling van het pu
bliek. Maandag droeg hij de partij voor van graaf
Almaviva in den Barbier, wel voldoende doch
niet met dat. eigenaardig cachet dat de Italiaansche
zangers eraan weten te geven.
Over de voorstellingen van de vereeniging
Bet Ned. Tooneel, die hier veel bezoekers trekken,
zeggen wij niets, daar die te Amsterdam, inzon
derheid de première van Romeo en Julia in de
meeste bladen uitvoerig zijn besproken. Men
kan hetgeen daar te lezen staat wel beschouwen
als de publieke opinie; wanneer men echter
sommige spelers op een te hoogen zetel plaatst,
dan handelt men even dwaas als de hovelingen
in Offenbach's operette Périchole.
rechterlijke macht. Benoemd tot rechter-
plaatsvervanger in de arrondissements-rechtbank
te Zutfen mr. E. A. Fockema, advocaat en pro
cureur aldaar.
Op verzoek aan mr. H. van der Hoeven eervol
ontslag verleend als advocaat-generaal bij het
gerechtshof te 's Graven bage.
ouderscheidingen. Vergunning verleend aan
de na te noemen personen tot het aannemen en
dragen der onderscheidingsteekenen,, acbtër hunne
namen vermeld
dr. M. W. C. Gori, lector in de militaire genees-
en heelkunde aan de Universiteit te Amsterdam,
ridder 3e kl. der orde van St. Anna van Eusland,
hem doorZ. M. den keizer van Ensland geschonken
D. G. Kröber jr., boekdrukker en uitgever te
Middelburg, de medaille van het borstbeeld van
Simon Bolivar, hem door den president der
Vereenigde Staten van Venezuela geschonken;
F. J. von Kolkow, kon. Ned. hofphotograaf te
Groningen, de gouden medaille voor Kunst en
Wetenschap a/h lint der Frederiks-orde.
ministerieele departementen. Benoemd tot
commies bij het departement van financiën, de
adjunct-commies B. Folkers.
waterstaat. Verleend een onbepaald verlof,
met behoud van anciënniteit aan den ingenieur
van den waterstaat 3e kl. A. B. Albers
tot ingenieur van den waterstaat 2e kl., de
jngenieur 3e kl. C. B. Schuurman;
Benoemd tot ingenieur van den waterstaat
3e kl., de aspirant-ingenieurs J. C. Eamaer
en C. A. Jolles; en
tot aspirant-ingenieur van den waterstaat, de
civiel-ingenieurs A. E. Kempees en M. Caland.
Het bestuur der antirevolutionaire Unie heeft
de volgende prijsvraag uitgeschreven
„Gevraagd wordt een leerboek voor de geschie
denis van het vaderland, bestemd voor het
beschaafd publiek, voor decandidaat-onderwijzers
en voor het middelbaar onderwijs; van omvang
een boekdeel vormende van omstreeks 500
bladzijden octavo druks.
„Dit leerboek zal moeten dienen om de leemte
aan te vullen, die op dit gebied van letterkunde,
voor hen die in de Calvinistische beweging der
XVI® en XVIIC eeuw de krachtigste openbaring
vau onzen volksgeest eeren, en het opkomend
geslacht in gelijke waardeering van die beweging
wensehen opgeleid te zien, allengs ontstaan is
door de erniek, die iu den jongsten tijd, zoo vau
neutrale als van Eoomsche zijde, op de onder hen
gangbare voorstelling van het verloop onzer
geheele geschiedenis is uitgeoefend.
„In bijlagen dient de grond te worden opgegeven,
die, hetzij tot handhaving, hetzjj tot wijziging van
die voorstelling geleid heeft.
„Van de vroegstetijden af zal het verhaal
moeten loopen tot op de geschiedenis van het
volkspetitionnement.
„Het zal op de uiting van het nationale leven
in al zijne vertakkingen (binnen- en buitenland-
sche staatkunde, koloniën, godsdienst, wetenschap
en kunst) behooren acht te geven.
