Laatste berichten.
l&mtfyta.
Weerkundige waarnemingen;
29 October des morgens te 8 uren.
N. Shields
NW
w
z
ozo
0
Staten-Generaal
Op sommige plaatsen onzer provincie, weigèrén
hun verschuldigde pacht te betalen, onder voor
geven dat de oogst voor de helft of voor meer
dan de helft is verloren en bovenstaand artikel
hen daardoor van hunne verplichting bevrijdt.
'tis of deze menschen in den waan verkeeren
dat, als de vervaldag daar is, ze eenvoudig naar
den verpachter behoeven te gaan om het treurig
geval mee te deelen, en dat deze dan, gehoord
hun beweren, dadelijk zal zeggen: 6a heen en
aardappelt niet meer; uw schuld is voldaan; en
zoo hij dit al niet zegt, zij met die kennisge
ving in elk geval van rechtswege gekweten zijn.
Naar ik vermoed zal dit niet zoo gemakkelijk
gaan en de werkelijkheid deze zoete verwachting
teleurstellen.
Tot steun van dit vermoeden is het houden
van een oefeningetje noodig.
Het aangehaalde artikel, dit zal niemand
tegenspreken, moet gelezen worden in onmid
dellijk verband met het voorafgaande en dan
luidt het:
Indien de huur slechts voor éen jaar is aan
gegaan, en de oogst, door onvermijdelijke toevallen,
voor het geheel of voor de helft is verloren, is
de huurder ontheven van de betaling van den
geheelen huurprijs of van een evenredig gedeelte
van denzelven.
„Wanneer het verlies minder dan de helft be
draagt, heeft hij geen aanspraak op eenige
korting."
Ofschoon deze bepaling eene vertaling is van
artikel 1770 van den Code Civil, was zij toch in
het Oud-Hollandsch recht bekend.
Zij rust op de billijkheid. De pacht wordt
betaald voor het genot van het gepachte goed;
waar dus dit genot, door onvermijdelijke toeval
len, niet door schuld van den pachter,
ophoudt, is het biliijk en natuurlijk, dat ook de
verplichting vervalt tot betaling.
We hebben dus te letten op de woordekens
„onvermijdelijke toevallen."
De wet onderscheidt deze in gewone, onvoor
ziene en buitengewone. Als voorbeelden noemt
zij van de eerste: hagel, bliksem, vorst, het on
tijdig afvallen der bloesems van den boom- of
wijngaardvan de tweedeoorlog of over
strooming, waaraan het land niet gewoonlijk
onderworpen is.
Maar zijnom iets te noemen, 't kwaad in de
aardappels, brand in 'tvlas, nat weer, toevallen
waarop men bij het aangaan der pacht niet kon
rekenen en dus onvoorzien
Bij gebreke van overeenkomst of bepaling,
maakt de rechter scheiding tusschen voorziene en
onvoorziene, en veroordeelt hij tegelijk de ver
liezende partij in de kosten.
Ik stel mij nu een verpachter voor en zoo
zal er zeker meer dan éen zijn die met de
praatjes van zijn pachter geen genoegen neemt
en dezen voor den rechter daagt om te worden
veroordeeld tot betaling der verschuldigde pacht.
Wil de pachter nu, op grond van art. 1629, van
de voldoening der pacht ontheven worden, dan zal
hij moeten bewijzen: 1° dat de oogst op het
gepachte land geheel ot gedeeltelijk is verloren
2» dat dit verlies veroorzaakt is door een
onvoorzien toeval
3° dat zijn verlies niet ininder dan de helft
bedraagt.
Het gevolg hiervan zal zijn een lang en inge
wikkeld proces, waarbij de verpachter een ge
makkelijke rol zal hebben, maar waarbij het den
pachter zal gaan als den reiger, die in kwaad
water stapte en niet kon zwemmen.
Riet ieder die het kruis heeft, kan zich het
eerst zegenen;
De woordenhet ontijdig afvallen dee bloesems van
den toom- of wijngaard zijn de vertaling van het éene
Fransche vtoord couture. Geen wonder dat ons wetboek
dik is 1
Helena dat zij naast haar op de canapé moest
komen zitten.
Helena nam plaats, maar vervolgde„Ik
bestelde het rijtnig en was heel blij dat ik gegaan
Waswant niet alleen kreeg ik de kaartjes, maar
ik ontmoette mevrouw Oldridge. Zij ziet er aller
liefst uit en zoo netjes gekleed en in zulk een
beelderigen phaëton. Ik sprak haar aan en dankte
haar voor hare deelneming."
De toehoorders zagen elkaar aan en ik laat het
aan den lezer over zich voor te stellen hoe
pijnlijk de stilte was die nu volgde.
De Bartletts namen afscheid en heengaande
zei de oude mevrouw bij zichzelven„het zal mij
benieuwen wiens haan koning zal kraaien over
dat concert Het zal hun eerste twist zijn."
Kapitein Baldwin zegevierdedoch eerst na
een hevigen strijd. Helena, blind voor alles, be
halve voor Polen, werd beurtelings boos en
bedroefd zei dat zij haar woord aan mevrouw
Oldridge moest houden, - dat zij haar geld moest
Zenden, stelde daarna voor om naar de Tre-
berne's te gaan om Adelaïde te verzoeken in haar
plaats te gaan en gaf eindelijk den wensch te
kennen om een en twintig dagen in het klooster
te Bexminster te gaan doorbrengen
Haar man weigerde haar voor iets van dat alles
verlof te geven en eindelijk werd, onder een stroom
van tranen, de vrede gesloten,
Vele veehouders in de provincie Friesland
zien te vergeefs uit naar koopers van het vee,
dat zij kunnen en dikwijls ook moeten missen.
Sommigen hebben nu de proef genomen met pu
blieke veeverkoopingen, doch zonder gunstig ge
volg. Zoo werden o. a. eenige dagen geleden, bij
zulk eene verkooping in de gemeente Lemster-
land, van de 78 aangevoerde koeien slechts eenige
verkocht, verreweg de meesten werden door de
eigenaars ingehouden.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft het
voorstel van den burgemeester tot reorganisatie
der politie met 22 tegen 15 stemmen aangenomen,
na verwerping van verschillende amendementen
om de regeling zuiniger in te richten. Daarna
is beraadslaagd en in de avondzitting een besluit
genomen omtrent het voorstel van burg. en weth.
tot aanleg van een drijvend droog dok. Wegens
de verschillende plannen, die daarover zijn inge
diend, besloot de raad de voordracht naar burg
en weth. te renvoieeren om nader advies. Ver
scheidene leden hadden in het belang der scheep
vaart en omdat de raad in 1878 in beginsel be
sloten had een groot dok te doen maken, met
het oog op de toekomst, liever gehad dat ter
stond het grootsche plan van burg. en weth. ware
goedgekeurd. Maar de meerderheid zag geen
bezwaar in een uitstel van eenige maanden en
wenschte nader onderzoek ook van de beperkte
plannen, die aangeboden waren.
De gemeenteraad van Groningen heeft
besloten het Zuiderdiep te dempen en daarop
straten aan te leggen volgens het indertijd ge
maakte plan van den heer Bert Brouwer. In
de laatste 6 jaren is te Groningen reeds voor
ruim ƒ2584000, ten behoeve van publieke wer
ken, uitgegeven.
In de jongste vergadering der afdeeling
voor wis- en natuurkunde van de koninklijke aca
demie van wetenschappen werd o. a. eene verhan
deling voorgelezen van den heer G. vau Diesen,
hoofdingenieur alhier, over de zijdelingsche aflei
ding van water uit eene rivier over een der dijken.
Dit stuk zal in de Verslagen der academie worden
opgenomen.
Jl. Zaterdag werd door den heer S. van
Velzeu Jr., uit naam van eenige christelijke vrien
den te Batavia, aan mr. L. W. C. Keuchenius ten
geschenke aangeboden een exemplaar van dr. A.
Kuyper's Ons Program, gebonden in groen ma-
rokko-leder, verguld op snee, en voorzien van
zilveren sloten, in Griekschen stijl, geornamenteerd
met palmetten. Op het y lat der voorzijde is een
zilveren plaat aangebracht, waarop staat gegra
veerd Aan mr. L. ff C. Keuchenius. Dent. 31
8. Op het schutblad van voren staatVan eenige
Christenen uit Batavia. Batavia 188'79.
De heer H. A. Tjeenk Willink deelt in de
Arnh. Ct het volgende mede dat hoogst waar
schijnlijk ook anderen voor schade kan bewaren.
„Het schijnt, dat de Wolven huilen rondom het
slagveld der tentoonstelling. Iedef zij op zijne
hoede.
„Voor acht dagen kreeg ik eene bestelling op
door mg ten toon gestelde voorwerpen uit Rot
terdam. Ik moest niet onder rembours zenden,
maar na inzage zou men terstond per postwissel
het bedrag overmaken. Ik zond dien brief aan
een correspondent te Rotterdam, met verzoek
voor zijne rekening dien heer te willen bedienen
met wat hij voor zijn magazijn bij mij gekocht
had. Ik kreeg ten antwoord, dat de naam van
dien liefhebbervan wiskundige aardrijkskunde in
het Rotterdamsch adresboek niet te vinden was.
Hg had anders wel het nommer van zijn huis
opgegeven, maar mijn correspondent had geen
lust om aan dat adres te leveren.
„Nu verneem ik toevallig, dat mijn begunstiger
ook smaak schijnt te hebben in andere artikelen.
HOOFDSTUK XX.
Uit lógöerën.
Er zijn gevallen waarin eenige afleiding zeer
gunstig werkt op de stemming van twee personen,
die elkaar niet best verstaanmaar met Frank
en Helena was dit geheel anders en hun bezoek
te Marham diende alleen om de vonk der twee
dracht tusschen hen aan te wakkeren.
Sir John en lady Lambert wenschten een
menigte gasten te noodigen voor het jachtbal te
Bexminster en zelve een danspartij te geven ter
eere van hun jongste dochter en hun oudsten
zoon, die officier bij de garde was geworden.
Er zouden jachtpartijen en diners gegeven
worden, waaraan bijna de geheele adel van South-
Dampshire deelnam, omdat de eenvoudige, brave
sir John daar zeer gezien eu geacht was.
Onder de genoodigden behoorden ook Helena
en Frank Baldwin en ondanks die treurige ge
schiedenis met het concert en al de sombere
berichten van huis, lachte het denkbeeld van bals
en partijen haar zeer toe en Frank zou ook zeer
ingenomen geweest zgn met dit pretje, als de
figuur van den heer Oldridge niet zulk een doffe
schaduw op zijne verkiezingsplannen geworpen
had. Hij had ook blij moeten zijn dat zich nu
eens de gelegenheid voordeed om met zijn schoone
prinses te pronkenmaar hij was juist op diti
Fen zadelmaker kreeg van iemand van denzelfden
naam, maar nu uit Schiedam, bestelling op door
hem ten toon gestelde tuigen, ter waarde van
omstreeks 150 en verheugde zich al in de mooie
commissie."
Justice Hawkins heeft eergisteren met eene
lange zedepreek het vonnis uitgesproken van Rosen
berg, den uitgever van Town Talk. In een overzicht
der feiten deed hij uitkomen, dat Rosenberg las
terlijke aantijgingen had doen drukken tegen
zeer achtenswaardige personen, wetende dat ze
onwaar waren en met het eenige doel om geld
te winnen van een lichtgeloovig publiek zonder
goeden smaak, dat zijn blaadje kocht. „Ik heb
er over gedacht welke straf ik op u zou toepas
sen ik heb er kalm over nagedacht, en ik ben
tot de slotsom gekomen, om zulke lasterlijke ge
schriften als waaraan gij u hebt schuldig gemaakt
te onderdrukken met de sterke hand van de wet."
Wegens laster over de familie Langtry kreeg de
man achttien maanden en wegens het vertelde van
mevrouw West zes maanden gevangenisstraf,
terwijl hij na afloop dier straf nog gedurende
achttien maanden eene borgtocht van 1000 zal
moeten stellen „dat hij den vrede zal houden en
van goed gedrag zal zijn jegens hare majesteit
en al hare getrouwe onderdanen."
Gisteren ontving hij nog eene toegift bij zijn
vonnis. De rechter liet hem bij zich komen op
de zitting en zeide tot hem; „Ik hoor, dat er
misverstand bestaat aangaande het karakter van
het vonnis, dat ik over n heb uitgesproken, en
dat men onderstelt, dat gij zoudt behandeld
worden als een eerste klasse veroordeelde, zoodat
gij vrienden bij u zoudt kunnen ontvangen, en
zelf naar uw wensch u van leeftocht zoudt kun
nen voorzien. Dat was mijne bedoeling niet en
het vonnis, dat gij werkelijk te ondergaan hebt,
is achttien maanden tuchthuisstraf, alleen zonder
zwaren arbeid, maar overigens zult gij behandeld
worden, alsof gij wegens eene kapitale misdaad
veroordeeld waart."
De hertog van Somerset vertelde Zaterdag
in een toost, dat hij eens aan lord Palmerston bij
het vormen van een ministerie gevraagd had:
wat moeten wij met mijnheer Gladstone doen
O, zei lord Palmerston,
He'll he rambling about all the regions of sense
So we'll tie down his mind to pounds, shillings and pence.
(Hij zal ronddolen op ieder gebied van den geest,
en dus zullen wij zgn verstand binden aan ponden,
schellingen en stuivers). De heer Gladstone, zijn
enthousiasme aan cijfers gebonden ziende, Werd
een uitnemend minister van financiën.
De groote overstroomingen in Spanje hebben
tot heden in de provincie Murcia eene schade
veroorzaakt van 50 millioen peseta's, terwijl aldaar
1200 menschen zijn omgekomen. In de provinciën
Almeria en Alicante bedragen de verliezen aan
menschen 250 en aan vernielde waarden 25 mil
lioen. In alle landen worden gelden ter onder
steuning ingezameld. De Parijsche pers zal op
voorstel van den Gauloit een groot feeBt aan
leggen, waarvan de opbrengst voor de slachtoffers
der overstrooming bestemd is. Bladen van iedere
richting verklaarden zich bereid hieraan mede te
werken.
's CJrarenhage. Met 1 Mei verwisselen de
bataljons infanterie te Vlissingen en te Bergen
op Zoom onderling van standplaats.
De overige garnizoens-veranderingen betreffen
alleen het achtste regiment infanterie.
Amsterdam, 28 Oct. In de heden gehou
den vergadering van den gemeenteraad zijn o. a.
oogenblik zeer terneergedrukt, daar hij te Portquay
vernomen had dat het geloof zijner echtgenoot
hem waarschijnlijk in den weg zou staan, terwijl
zij, opgewonden als zij was over de politiek, niets
zou doen om, haar katholicismus of hare
revolutionaire begrippen te verbergen. In Ierland
zon zij hem misschien geholpen hebben om de
overwinning te behalen, maar in Dampshire, waar
de invloedrijkste mensehen echte Tories en geloo-
vige protestanten waren, bekommerde, men zich
niet over Poolsche belangen; Als men er al over
nadacht zeide uien met keizer Nicolaas dat het
een „familietwist" was, die hun niets aanging.
Helena was overtuigd dat geheel- Europa zich
Polen moest aantrekken en het was dus de vraag
of het wel geraden was haar in de gelegenheid te
stellen ziGh, juist op dit oogenblik, ten huize van
sir John te laten zien of liever hooren.
Van den anderen kant was kapitein Baldwin
trotsch op ziju vrouw op haar fiere schoonheid,
haar lief gelaat, haar edel bloed, haar afkomst,
hare prachtige juweelen, smaakvolle kleeding en
houding. Hij wiBt dat het goed was iets te doen
om hun poBitie in het graafschap en in Engeland
in 't algemeen op te houden en hij had zijn regi
ment niet verlaten om de courant in de club te
Portqnay te zitten lezen, of zijn schoone Helena
naar Dampshire gebracht om haar alleen door de
Bartletts te doen bewonderen;
Hij wilde dat zjjn vrouw als een steï van den
benoemd; tot gewóón hoogleeraar in de geschie
denis van het Christendom aan de universiteit
van Amsterdam dr. Van Toorenenbergen, predi
kant te Rotterdam, met 17 s.emmen, terwij 1 op
prof. Acquoy, te Leiden, 15 stemmen waren uit.
gebracht; tot leeraren aan het g ymnasium
in de Nederlandsche taal en letterkunde en
de geschiedenis des vaderlands, de heer J. G.
Frederiks, leeraar aan de H. B. S. te Zutphen;
b in de Fransche taal de heer E. A. Sunier,
leeraar aan de rijks H. B. S. te Groningen
e in de Latijnsche taal en letterkunde of in
de Grieksche taal en letterkunde H. C. Muller,
doctorandus in de klassieke letterkunde te Am
sterdam
d in de natuurlijke historie en de scheikunde
J. C. C. Loman, cand. in de wis- en natuurkunde
te Amsterdam.
's CSravenhage. Aan de staten-generaal
is ter bekrachtiging aangeboden eene overeenkomst
met de Zuid-oosterspoorwegmaatschappij, strek
kende tot eene jaarlijksche garantie van 4§ pro
eent tot een maximum bedrag van f 135,000, voor
eene geldleening ter voltooiing van de lijn Til
burgNijmegen.
NAMES
OER
PLAATSES.
Ba-
rom.
afwijk.
Wind
Toestand der
richt.
tracht
lncht
zee
11.9
2
z. bew.
kalm
Sylt
11.3
ZO
1
1. bew.
Hartlepool
9.1
mist.
kalm
Swinemunde
10.7
1
betr.
Hamburg
9.5
O
2
mist.
Delfzijl
9.1
1
betr.
Gromngen.
f- 8.9
O
betr.
Helder.
_u 9.3
ONO
2
z. bew.
kalm
Yarmouth.
ONO
5
betr.
deining
Vlissingen.
b 6.7
ONO
2
betr.
Maastricht
- 5.9
O
1
betr.
Valentia
h 9.1
NNO
3
1. bew.
deining
Portsmouth.
Z
2
betr.
kalm
Grisnez
5.0
O
3
mist.
Parijs.
2.4
ONO
3
betr.
St. Mathieu.
- 1.4
O
8
betr.
Biarritz
- 8.4
Z
3
z. bew.
Grootste verschil in Nederland
'sochtends 8 uren: H. 3.4 V.
des namiddags
Barometer te Middelburg, Graanbeurs: (Corr.) 766
Thermometer 28 Oct. 'sav.llu.43 *r.
29 Oet. 's morg. 8 u. 45 gr. 's midd. 1 u. 46 gr.
's av. 5 u. 46 gr.
ëtaatsbegrooting 1880.
Afdeelingsverslagen.
Waterstaat. Verschillende leden betuigden hun
genoegen over het door de regeering aan den
dag gelegd voornemen om met den aanleg van
openbare werken voort te gaan en meer speciaal
om, waar de behoefte aan kanaalverbetering be
staat, die financieel te steunen. Van de eene zijde
werd daarbij gewezen op inachtneming van het
verband tusschen de binnenlandsche scheepvaart
en de verbetering van de verbinding van onze
waterwegen met de groote zeehavens: een be
ginsel dat ook de kanalenwet beheerschte; doch
van den anderen kant gewaarschuwd tegen een
financieel te bezwarend voorstel en vooral tegen
de samenkoppeling van zooveel verschillende en
vaak zoo strijdige belangen. In deze aideeling
werd de quaestie der prioriteit behandeld en dan
de waterweg van Rotterdam naar Amsterdam en
de Keulsche vaart op den voorgrond gesteld. Vele
leden vroegen bovendien naar de voornemens der
regeering omtrent de kleine kanalen. De than3
in dit opzicht voor verschillende provinciën be
staande onzekerheid moet worden opgeheven.
Enkele leden herinnerden, dat spoedige maat
regelen, in 't bijzonder voor de Drentsche kanalen,
ook daarom wenschelijk zgn, omdat Pruisen
anders met de zaak der kanalisatie van de veenen
eersten rang zou schittefen ondér de grooten der
aarde, zelfs in Londen zou zij opgang kunnen
maken als bij Blechts afgevaardigde werd en
vooral als hij maar wat meet geld had.
Hij voelde zich diep ongelukkig dat hij geen
macht had om die olmen te kappen en aan de
kruideniers en zieken te Portquay den grond te
verpachten, waarop nu de koeien tot over de
knieën in het gras liepen.
Het Was goëd en wel dat het motto der familie
luidde: „laat Baldwin behouden wat Baldwin
heeft," maar Baldwin had gebrek aan geld. Het
is de vloek van deze negentiende eeuw, dat er
veel meer geld is dan vroeger en men er toch
meer gebrek aan heeft dan in eenig vroeger tijd
perk der geschiedenis. Het gebrek verbreekt alle
banden, verwoest alle boop, scheidt de beste
vrienden en verlaagt het zedelijk standpunt der
besten onder ons I
{Wordt vervolgd).
