N«. 158.
I22e Jaargang.
1879.
Dinsdag
8 Juli.
Verkiezing.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.'
Prijs per 3/m. franoo 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiens 20 Gent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 1,5».
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère 6. L. Daube en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jones.
Middelburg 7 Juli,
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Land bouw.
Koloniën.
m
De burgemeester en wethouders van Middel
burg, maken bekend:
dat de inlevering van stembriefjes voor de be
noeming bij herstemming van een lid van de
provinciale staten van Zeeland, zal plaats hebben
op Vrijdag den 11 Juli a. s., van des voormiddags
negen tot des namiddags vijf uren, in de beneden
achterzaal van het raadhuis, terwijl de opening
dier stembriefjes in datzelfde lokaal zal geschieden
op Zaterdag den 12 Juli 1879, des voormiddags
ten negen uren.
Middelburg, den 7 Juli 1879.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
VAN EEKELEN l. b.
De secretaris,
G. N. DE STOPPELAAR.
De heer M. de Jonge Jz., secretaris der kies-
vereeniging Voor Nederland én Oranje te Goes,
heeft in 't Zuiden een stuk geplaatst van 3 ko
lommen lengte, noodigt ons uit dat te beantwoor
den en verlangt dat wij uit de geschriften van
den heer De Savornin Lohman diens „tweeslach
tigheid" zuilen bewijzen.
Die eisch is ons te machtig. Vrij natuurlijk
treedt de heer De Jonge, na een verkiezingsstrijd
die in 't voordeel zijner partij afliep, met frisschen
moed in 't strijdperk, tot het voeren eener polemiek
welke voor hem nieuw is. Voor ons en onze
lezers heeft zij echter al het aantrekkelijke der
nieuwheid of vruchtbaarheid verloren.
Wij bepalen er ons dus toe hen, die benieuwd
zijn te weten wat de heer Lohman in 1875 aan
het Wag. Weelcblad schreef, te verwijzen naar het
ingezonden stuk in 't Zuiden van 5 Juli. Zij
treffen daarin tevens de vragen aan, door de
redactie van Zelandia oorspronkelijk tot den heer
Lohman gericht, waarop het bekende, weinig
beteekenende antwoord gevolgd is, dat den heer
Lohman plotseling, van den „onmogelijken candi-
daat" van 10 Juni, van den „onverzoenlijken
papenhater", tot den man gemaakt heelt, wien
allen katholieken aanbevolen werd te steunen.
Wat de „tweeslachtigheid" van den heer Lohman
aangaat, wij herinneren ons niet hem van zoo iets
zonderlings beschuldigd te hebben. Maar wel is
't ons tegengevallen dat hij, de fiere, vaak ruwe
Calvinist, door 't schrijven van brieven, die tot
toenadering moesten dienen, aan de redactie van
een katholiek blad, een paar dagen vóór dat de
stembus geopend zou worden, getracht heeft zich
aangenaam te maken bij hen, op wier schouders
de striemen nog gloeiden van de zweepslagen,
die hij hun, volstrekt niet „dubbelzinnig" of
„tweeslachtig", in zijne geschriften heeft toege
bracht. Die indruk is bij ons, ook na de lezing
der door den heer De Jonge medegedeelde stuk
ken, onveranderd gebleven.
De St.-Ct bevat een kon. besluit tot onteigening
van perceelen, ten behoeve van den spoorweg van
Amersfoort naar Nijmegen.
Aan verschillende kamers van koophandel en
fabrieken is gezonden het bericht omtrent den
handel en de scheepvaart in het Britsche konink
rijk, over de maand Mei 1879.
Vllssingen. De leden van den gemeente
raad, die dit jaar aan de beurt van aftreden zijn,
en wier plaats in deze maand vervuld moet wor
den, zijn de heerenJ. van der Beke Callenfels,
M. Pot, J. Verkuyl Quakkelaar, J. C. Ocbers en
F. Wibaut.
Wij nemen het volgende over uit het verslag der
spaarbank van het departement Rotterdam der
Maatschappij tot nut van het algemeen
„Wij zouden hiermede (de rekening en de daaruit
getrokken statistiek) ons verslag, hetwelk een
zeer gunstig resultaat aanwijst, kunnen besluiten,
zoo wij ons niet verplicht rekenden te moeten
mededeeleD, dat de spaarbank, in het loopende
boekjaar, een gevoelig verlies zal lijden, tenge
volge van de financieele catastrophe, die in de
maand Mei alhier heeft plaats gehad. Twee fir
ma's toch, de commanditaire bankvereeniging
Rensburg en van Witsen en de wed. B. Polak en
c°, waarmede de spaarbank aanzienlijke beleenin
gen loopende heeft, die nu niet ten volle gedekt
zijn, hebben hare betalingen gestaakt en zijn dus
niet in staat het tekort op de beleeningen aan te
zuiveren.
„De eerste heeft een provisioneele surséance van
betaling verkregenhet laat zich aanzien dat zij
al hare crediteuren ten volle zal afbetalen, en
mocht dit al niet het geval zijn, dan kan dit nooit
een verlies van eenig belang opleveren.
„De laatste firma verkeert in eene zeer ongun
stige positie, daar uit den boedel niet meer dan
10 a 20 pet. kan verwacht worden.
„Wij zijn nu bezig aan het realiseeren van de
onderpanden en zoolang dit niet afgeloopen is,
kunnen wij niet juist opgeven, hoe groot het te
kort zal zijn, maar dit kunnen wij wei zeggen,
dat het verlies, hetwelk de spaarbank in haar
geheel lijden zal, hoogstens ƒ120,000 zal bedragen,
ofschoon het waarschijnlijk minder zal zijn, Aan
genomen nu dat het verlies het hoogste cijfer zal
bereiken, dan zou het reservefonds op het oogen-
blik toch nog ƒ847,000 groot zijD, welk cijfer
het ook voor ruim 5 jaren bedroeg."
Men deelt ons in verband met het bericht
voorkomende in ons nummer van Maandag 7
Juli, omtrent de overname van de lijn Roozendaal
—Breda van de Grand Central Beige nog mede
De mededeeling uit Vlissingen eischt nog eenige
aanvulling. Niet alléén toch is er sprake van de
overname van de lijn RoosendaalBreda, maar
ook van de lijn RoosendaalMoerdijk, welke
lijn, vooral met het oog op het verkeer met Zee
land, België en Frankrijk, sedert de aansluiting
van den staatspoorweg te Zevenbergen van veel
gewicht is.
Verder zou de Belgische regeering een gedeelte
van den LuikLimburgschen spoorweg overnemen,
nl. het gedeelte HasseltLuik met zij takken.
De heer W. te Gempt, predikant te Hoedekens-
kerke en reeds uitvinder eener letterzetmachine,
heeft ook eene machine uitgevonden om tegels te
vormen en daarna aan de vier zijden af te snijden.
De machine heeft reeds met glans eene proef
neming doorstaan op de fabriek van den heer
I. D. van Wijk te Geldermalsen. Ook andere
industrieelen koesteren vertrouwen in de toekomst
dezer machine, met welker succes wij den heer
Te Gempt gelukwenschen.
In ons nommer van Vrijdag gaven wij eenige
cijfers op van de spaarbank van het Nutsdeparte-
ment te Ter Neuzen. De opgave was onjuist,
niet wat de cijfers betreft, maar wijl er te
Ter Neuzen noch eene spaarbank, noch een Nuts-
departement is. De eerste heeft men er nooit
gekend, het laatste bezweek, naar men ons bericht
reeds jaren geleden aan verval van krachten. In
ons bericht had in plaats van Ter Neuzen moeten
staan Axel, waar beide instellingen wel bestaan.
Wij hopen later nog eens, zonder onjuist te
zijn, eenig bericht omtrent eene spaarbank te Ter
Neuzen te kunnen opnemen.
pensioenen. Op pensioen gesteld, ter zake van
in en door den dienst ontstane lichaamsgebreken,
met vergunning om de activiteits-uniform aan
zijn rang verbonden te blijven dragen, de kap,
ter zee E. F. Hanel von Cronenthall, onder
toekenning van een jaarlijks pensioen van ƒ2100
en van eene verhooging van pensioen van 250
'sjaars, voor het algeheel gemis van het gebruik
van den linker voorarm, ten gevolge van een
bekomen geschoten wond, benevens voor werke
lijk verblijf in militairen dienst in 's rijks overzee-
sche bezittingen en koloniën en tusschen de
keerkringen eene verhooging van pensioen van
f 600 'sjaars.
marine. Bevorderd: tot kapitein ter zee, de
kapitein-luit. ter zee J. Tromptot kapitein-luit.
ter zee le kl. jhr. C. C. van der Wijck; en tot
luit. ter zee le kl., de luit. ter zee 2e kl. H. F.
Yerheggen,
belastingen. Benoemd tot ontvanger der
invoerrechten en accijnsen te Venlo P. F. G. A.
Le Cocq d'Armandville, thans commies der in
spectie van de directe belastingen, invoerrechten
en accijnsen te Maastricht.
leger. Benoemd bij den staf van het wapen
der artillerie, tot 2en luit., magazijnmeester der
artillerie 3e kl. bij de artillerie-stapelmagazijnen
te Delft, de sergeant F. Holz, van de VlIIe afd.
vest.-art.
polderbesturen. Benoemd tot voorzitter van
het bestuur der waterkeering van het calamiteuse
waterschap Seherpenisse, A. Hartog Sz.; in het
bestuur van den Egbert Petruspolder, tot dijk
graaf J. Tolhoek, en tot plaatsvervangend dijk
graaf J. van de Kreeke; in het bestuur van den
Oranjepolder (Walcheren), tot dijkgraaf L. W.
Roelse, en tot plaatsvervangend dijkgraaf A.
Kodde; tot plaatsvervangend dijkgraaf van den
Philippinepolder, J. Rammeloo; tot plaatsver
vangend dijkgraaf van den Willem Adriaanpolder
in Noord-Beveland, S. Rademaker; tot plaatsver
vangend dijkgraaf van den polder Nieuwen-haven,
J. F. Almekinders; tot dijkgraaf van den polder
Oud Wolfaartsdgk. H. van Strien; tot lid van
het bestuur der waterkeering van den calamiteusen
Hoofdplaatpolder, C. J. Sturm; tot dijkgraaf van
het waterschap Kruiningen, P. Nieuwenhuysein
het bestuur van den polder Paulina, tot dijkgraaf
mr. F. J. Brevet, en tot plaatsvervangend dijk
graaf D. N. Benteijn; tot dijkgraaf van den
polder Henriette (St. Philipsland), J. A. Stols
Johszn.in het bestuur van den polder Stroodorpe
(Zuid-Beveland), tot dijkgraaf D. Blok, en tot
plaatsvervangend dijkgraaf A. de Kok; in het
bestuur van den polder Groote- en Kleine Isabella,
tot dijkgraaf K< Draeck, en tot plaatsvervangend
dijkgraaf J. M. van Haetst; tot dgkgraaf van
den Thomaespolder, A. J. Thomaes; tot dijkgraaf
van den polder Noordkraaijer, J. de Jager tot
plaatsvervangend dijkgraaf van den polder
Emmanuel, P. Kakebeeke; tot gezworen voor den
Wilhelminapolder, C. Koert; tot lid van het
dagelijksch bestuur voor het waterschap der
uitwatering van de vereenigde polders van de
sluis tegen den Magdalenapolder, F. B. de Coster;
tot lid van het bestuur der waterkeering van het
calamiteuse waterschap Ellewoutsdijk en den
calamiteusen polder Borssele, C. van Strien; tot
plaatsvervangend dijkgraaf voor den Angelina-
polder, E. Bekaert.
's Heer Arendskerke, 5 Juli 1879. Bij
gemeenteraadsbesluit, goedgekeurd door gedepu
teerde statenzijn de volgende gratificatiën
toegekend aan de heeren D. Duivewaardt, hoofd
onderwijzer, 25; M. Pleune, hoofdonderwijzer,
30, en C. A. Lunpoel, hulponderwijzer. 20.
Zlertkzee, 5 Juli 1879. Aan mejuffrouw
D. L. van der Velden, hulponderwijzeres aan'de
meisjesschool alhier, die met 1 September a. eer
vol ontslag uit die betrekking gevraagd heeft,
werd heden door de leerlingen harer klasse, als
eene hulde aan hare verdiensten, een fraai tafeltje
met twee vazen aangeboden.
Tot tijdelijk leeraar in de kunstgeschiedenis
aan de hoogere burgerschool voor meisjes te
Utrecht is benoemd dr. L. J. Morell.
De Kerlc. Ct. behelst het volgende bericht uit
Biggekerke, van 22 JuuiDe heer dr. Ph. J. Hoe-
demaker, pred. te Amsterdam, heeft na 3§ week
beraad geen antwoord gezonden omtrent de op
hem uitgebrachte beroeping, waarom genoemde
predikant door den kerkeraad geacht wordt voor
de beroeping te hebben bedankt.
De heer G. J. van de Linde te Colijnsplaat
verzoekt ons eene onjuistheid te herstellen in
het door ons in ons nommer van 27 Juni uit de
Ter Neuzensche courant overgenomen verslag van
de te Hulst gehouden algemeene vergadering der
Maatschappij tot bevordering van landbouw en
veeteelt in Zeeland. In dat verslag heet het, „dat
do heer V. d. L. geen heil ziet in vermindering
van pachtprijzen"; terwijl in zijne inleiding tot
het vraagpunt gezegd werd
de hoop op eene betere toekomst u i t-
sluitend stetinen op eene aanzienlijke
pachtvermindering Ik geloof, neen. 't Is waar
de pachten zijn, althans over 't algemeen ge
nomen, tengevolge eener blinde concurrentie,
bovenmate opgedrevenze zullen tot op een
bestaanbaar peil moeten dalen. Doch het gaat
niet aan, dunkt mij, daarop alleen alle heil
te bouwen. Voorzeker zon dit een gemakkelijke
weg wezen om den ontredderden toestand in het
reine te brengenmaar onze tijd is een gezworen
vijand van al dat gemakkelijke: inspanning en
strijd is zijne leus. Zoeken wij daarom veeleer
in eene meerdere en betere voort
brenging de kracht om aan de bestaande
moeilijkheden het hoofd te bieden en zoo mogelijk
de tanende welvaart te doen herleven."
Het Bataviaasch Handelsblad brengt met de pas
aangekomen mail het volgende bericht:
„Het ramtorenschip Koning der Nederlanden
zal, naar men wil, naar Soerabaya vertrekken,
teneinde daar dienst te doen als wachtschip.
Zegge nu nog iemand dat de Nederlandsche
schatkist berooid is, daar zij zich de weelde kan
veroorloven een kapitaal van twee millipen op
Soerabaya's ree ten anker te leggen voor niets
anders dan om het ochtend- en avondschot te
lossen."
Gisteren avond heeft een 78jarige weduwe op
den Segeersweg alhier getracht zich van het leven
te beroven, door in een achter de woning haars
zoons gelegen welput te springen. Zij werd er
levend uitgehaald, doch overleed ■een uur daarna.
Ter Neuzen, 5 Juli. Het 7jarig zoontje
van schipper M. de Bruine alhier, gisteren avond
spelende aan de Oostschutkolk van het kanaal,
viel daarin en verdronk, niettegenstaande de vele
pogingen tot redding. Tot heden voormiddag
was het nog niet gelukt het lijk te vinden.
Gedurende de eerste helft van 1879 zijn
1463 vreemdelingen over de grenzen des rijks
gebracht.
Men schrijft uit Den Helder aan het Han
delsblad: De roep van de tanende welvaart dezer
gemeente heeft zich bij de ophanden kermis dui
delijk geopenbaard. De Heldersche kermis had
zekere vermaardheider waren doorgaans plaatsen
te kort voor aanvragen van kermisbezoekers. In
het voorjaar waren er 47 aanvragen om plaatsen
voor allerlei tenten, en niet meer dan 7 zullen
onze kermis komen opluisteren.
Welke is toch de oorzaak van den Ierschen
zomer, dien wij thans hebben? Wel, zei een oud
zeeman, als ge een koude kamer 'en een warme
naast elkaar hebt en de deur gaat open, dan is
er immers geweldige tocht. En als er nu in die
warme eens veel vochtige lucht was, dan zoudt
ge Dij dien konden storm, door de deur, ook
veel neerslag hebben van water, wat men zoo in
de natuur regen noemt. Stel nu, (vervolgde hg)
dat er in de Noordpoolzeeën eens buitengewoon
veel ijs ligt (wat wij niet weten, omdat wij het
niet kunnen gaan zien, maar toch wel waarschijn
lijk is, omdat men onlangs ijsbergen gevonden
heeft op 48 graden), dan hebt ge ongeveer het
zelfde effect. Daar veel koude lucht, hier veel
warme. Bij de minste hitte: verbazende wind-
stroomen en tegenstroomen; verdichting van het
in de lucht hangende water; schrikkelijke regen
buien; kortom allerlei onregelmatigheden.
Er zullen wel andere oorzaken medewerken.
Maar waarom zou deze niet een der belangrijkste
zijn? Wij zouden er meer van weten, als de
Noordpoolzeeën beter waren onderzocht, en daarom
nog eeus hoezeevoor de Willem Bar ends. Zulke
dingen hebben meer nut, dan de meesten wel
weten. Of we veel verder zullen zijn, als we nu
precies de oorzaken kennen Ze kunnen er toch
geen tochtdeur zetten. Maar wie weet dat nu al
te zeggen. De wetenschap onderzoekt, zonder te
letten op dadelijk voordeel. Dat is juist het
eigenaardige van de wetenschap. Maar daaruit
volgt nog niet, dat er geen voordeel in steekt.
Hoeveel is niet verbeterd en veranderd alleen
ten gevolge van wetenschappelijke onderzoekingen,
die deze verbeteringen en veranderingen volstrekt
