Ingezonden Stukken
Récl ames.
UIT LAATSTE WOORD DER SCHEIKUNDE.
na de gereleveerde mededeeling het voorstel om
zijn beschikbaren tijd te verdeelen tusschen het
burgerlijk armbestuur en zijne eigene praktijk,
welk voorstel door den heer Jeras dankbaar aan
genomen werd, waarna hij verder den heer De
Jongh de verzekering gaf alles te zullen doen
wat hij kon om de vacature zoo spoedig mogelijk
vervuld te krijgen.
Op de tweede beschuldiging van den heer de
Jongh, dat hij niet, even als de andere doctoren,
is uitgenoodigd zich met een gedeelte der armen
praktijk te belasten, antwoordt de heer Jeras, dat
hij die uitnoodiging niet meende te kunnen doen
aan een man die, door zijn ongehoord drukke
praktijk, het niet langer met zijn nauwgezet
geweten kon overeenbrengen zijne betrekking te
blijven waarnemen.
Het doet spreker leed dat er veel mondeling
tusschen den heer de Jongh en hem is voorge
vallen doch hij legt de verklaring af dat door
hem in de vorige vergadering geen woorden ge
bezigd zijn en geene feiten zijn voorgesteld, waardoor
de heer de Jongh meer bezwaard is dan hij wer
kelijk verdient. Spieker laat de beslissing over
de waarde van de mededeelingen van den heer
de Jongh en de zijne aan zijne medeleden over.
Spreker eindigt met te zeggen dat als hij ver
schillende feiten hier wilde mededeelen, die zich
hebben voorgedaan en die met deze zaak in nauw
verband staan, er een zeer eigenaardig licht zou
geworpen worden op de waarheidsliefde, de han
delingen en het karakter van den heer de Jongh,
dat hem niet zou doen rijzen in de achting van
het publiek.
Het schrijven van den heer de Jongh wordt
vervolgens voor kennisgeving aangenomen.
Daarna geschiedt voorlezing van het voorstel
van burg. en weth. tot wijziging van den genees
kundigen dienst bij de armen. Blijkens bij burg.
en weth. ingekomen schrijven van het burgerlijk
armbestuur, hebben zich tot dusver geen sollici
tanten aangemeld voor de twee vaceerende be
trekkingen van gemeentegeneesheer; het burg.
armbestuur acht het, met het oog op de overal
in ons land bestaande behoefte aan geneesheeren,
alsook de geringe jaarwedde alhier aan de betrek
king verbonden, waarschijnlijk dat de beide
betrekkingen niet spoedig zullen vervuld worden.
Om aan de mogelijke bezwaren van sollicitanten
te gemoet te komen heeft het burg. armb. voor
gesteld, met welk voorstel burg. en weth. zich
vereenigen,om den geneeskundigen dienst alhier
te wijzigen, door dezen voor het vervolg in plaats
van aan drie aan twee gemeente-geneesheeren op
te dragen, en de jaarwedde alsdan te bepalen op
f 1000 voor ieder, welke verhooging slechts eene
meerdere uitgaaf van 300 zal vorderen.
Burg. en weth. stellen dientengevolge voor de
verordening regelende de geneeskundige hulp enz.
die vanwege de gemeente wordt verstrekt, in dien
zin te wijzigen.
Bij burg. en weth. bestaat het voornemen den
geneeskundigen dienst, bij aanneming van hun
voorstel, overeenkomstig de voordracht van het
burgerlijk armbestuur en in overleg met het
bestuur der godshuizen, voor het vervolg, in
te gaan met den dag waarop de tweede gemeente
geneesheer zijne betrekking zal aanvaarden,
aldus te regelen: de wijken AI, It en het gast
huis, dr. IJ. Keijzer en de wijken KV, (uitgc-
genomen wijk K) en het oude mannen- en vrou
wenhuis, benevens de beide weeshuizen, de nieuw
te benoemen geneesheer.
De heer de Wind zegt met verwondering dat
voorstel te hooien. Door een samenloop van om
standigheden bleef dr. Keyzer alleen als stadsdoctor
over, en daar het eene onmogelijkheid was dat
een persoon de gansche armenpraktijk in ons vrij
uitgestrekt Middelburg kon waarnemen, werd de
welwillende hulp der andere geneesheeren inge-
Hoe ten onrechte werd haar Triest als de zuster
stad van Venetië voorgespiegeld! Ach het is
slechts een stiefzuster. Hoe ver liggen zij van
elkander verwijderd, ach hoe ver! Is het waar
dat men in Istria den vergulden engel op den
toren ziet? Maar terwijl haar smachtend oog
in de verte tuurt, ziet zij daar niet duidelijk over
den Ponte roeao den gouJen engel zweven Den
engel met zijne wijd uitgespreide vleugelen? Hij
is het, hij is het! Laat toch niemand zeggen
dat een lichtstraal op het water in het kanaal,
of op het zinken dak van dat verwijderd hoek
huis die flikkering te weeg brengt!
Zij ziet hem, of liever zij heeft hem gezien,
want hij is reeds verdwenen of liever veran
derd. Een menschelijk oog kan het wonder niet
volgen en toch is het geschied. Als een verschie
tende ster viel de engel op de aarde neder en op
de plaats waar hij den grond aanraakte, gaat
thans pater Finio, haar biechtvader uit de
kerk Maria della Salutehare statige, voorname
lieveliugskerk, met den liefelijken kloostertuin,
waar onder granaten en altijd groene hulsten de
oude eerwaardige priester haar de geschiedenis
van Venetië, de herinneringen van haar groot
vaderland onderwezen heeft. Een stroom van
vertroosting en vertrouwen stort zich over haar
uit en zij ziet den ouden heer naderen alsof hij
haar redder ware.
Hoe ziet hij zoo om zich heen, als of hij iets
roepen en niet te vergeefs. De heer de Wind
zou het echter gevaarlijk rekenen, en zeker niet
in het belang onzer armen, om in het vervolg
slechts twee stads doctoren in plaats van drie
aan te stellen. Hoe zal men het toch maken,
vraagt hij, indien een dier doctoren eene ernstige
ziekte krijgt, hem een ongeluk overkomt of hij
door ernstige familieomstandigheden de gemeente
voor een poos moet verlaten Men zou dan wel
genoodzaakt zijn, altijd wederom een beroep te
doen op de overige geneesheeren, maar kan en
mag zulks en zou het niet ten laatste onkiesch
worden, daargelaten nog, of die geneesheeren, ook
met den besten wil bezield, wel altijd in de ge
legenheid zouden zijn hulp te kunnen presteeren?
Op grond van deze overwegingen verklaart spreker
tegen het voorstel te zullen stemmen.
Op verzoek van den heer Jeras gaat de zitting
over in eene met gesloten deuren.
Na de heropening der zitting vraagt de heer
Jeras of de heer de Wind aan het door hem
gesprokene een voorstel verbindt, hetgeen door
dezen ontkennend wordt beantwoord.
Door den heer Fokker wordt verklaard dat hij
het gevoelen van den heer de Wind deelt en
dus zijne stem tegen het voorstel van burg. en
weth. zal uitbrengen.
Nadat er door den voorzitter op gewezen is
dat het burgerlijk armbestuur ten deze de meest
bevoegde autoriteit is en een dergelijk voorstel
door hetzelve niet dan na rijp beraad zal gedaan
zijn, komt her voorstel van het dagelij ksch bestuur
in stemming en wordt dit aangenomen met 12
tegen 2 stemmen. Tegen stemden de heeren Fok
ker en de Wind.
Daarna deelt de voorzitter mede dat van den
heer Roetert Tak een voorstel is ingekomen tot
wijziging van art. 13 der verordening tot regeling
der geneeskundige hulp enz. die van wege de
gemeente Middelburg wordt verstrekt, ten doel
hebbende dat tot de bij dat artikel bedoelde per
sonen ook worden gerekend te behooren de ge
meente-apotheker, diens gezin en het vaste per
soneel aan de apotheek verbonden.
Nadat dit voorstel door den heer Tak is toe
gelicht en op de vraag van den voorzitter, of het
burgerl. armb. met het voorstel in kennis is ge
steld, door den heer Jeras was geantwoord dat
dit college daarmede met algemeeue stemmen
zijne instemming had betuigd, wordt het voorstel
in stemming gebracht en met algemeene stemmen
aangenomen.
Een adres van A. Meerman, scheepsbouwmees
ter te Arnemuiden,die zijne woonplaats en zijn be
drijf naar Middelburg wenscht over te brengen,
houdende verzoek, om een terrein gelegen tus
schen de Punt en den Kanaaldijk, in eigendom te
bekomen, wordt aangehouden.
Vervolgens komt in behandeling een verzoek
van A. D. Vreke om in koop of erfpacht te ver
krijgen een stuk gemeentegrond, buiten de voor
malige Dampoortbij den ouden Arnemuidseken
weg, teneinde daarop arbeiderswoningen te bouwen.
Het voorstel van burg. en weth. strekt om
aan adressant onderhands te verkoopen een
gedeelte van bedoeld terrein, groot 162 centi
aren, tegen 1.50 per centiare en een ander ge
deelte, groot 225 centiaren, tegen 1 per
centiare.
De heer van der Harst wenscht, dewijl de on
dervinding geleerd heeft dat door het bouwen
van arbeiderswoningen veel menschen naar deze
gemeente worden gelokt, waarvan er een aantal
's winters ten 'laste der armenkassen komen, in
oyerweging te geven op het bouwen van derge
lijke woningen, bijzonder toezicht te houden.
Na verzekering van den voorzitter dat hij dit
denkbeeld in de vergadering van B. en W. zal
zocht? Hij weet toch zeer goed waar hij heen
moet. Ilij weet toch tot wien hij gezonden wordt.
Ja wel, daar vraagt hij iemand naar Prokter en
zoon. Die stem klinkt wel anders, en hoe komt
hij op het denkbeeld om zich in wereldsche
kleêren te stekenMaar zijne oogen,'zijn voor
hoofd, zijn eenvoudig grijs haar! het is toch
Pater Finio! Vermom u maar. Stel mijn geloof
op de proef, zooveel gij wilt. „Uw geloof heeft
u geholpen!" Daar ben ik vadertje, daar ben ik!
help uwe dochter de vreemdeling schelt aan
en gaat binnen.
III.
Om de phantasie onzer lezers, die wellicht niet
goed bestand is tegen den drukkenden atmosfeer
der romantiek, terstond de aangename afkoeling
der werkelijkheid toe te waaien moeten wij
ronduit bekennen, dat die oude, eerbiedwaardige
man noch de engel van den toren, noch een
priester, en evenmin een Venetiaansch edelman
was; maar eenvoudig mijnheer Mömer, een oude,
in het vak vergrijsde koopman. Zijn firma had
bij een onvoorziene handelskrisis, geheel buiten
haar schuld, ja bijna eervol bankroet, gemaakt;
na dien tijd was hij zonder middel van bestaan,
want op zijn leeftijd kon hij er niet meer in
slagen in de officieele koopmanswereld op te
ter sprake brengen, wordt het voorstel met alge
meene stemmen aangenomen.
De voorzitter deelt nu mede dat is ingekomen
hetverslag der commissie van toezicht op het
middelbaar onderwijs, dat voor de leden ter visie
zal worden gelegd.
Voor kennisgeving wordt aangenomen de mede
deeling dat de boeken en ka3 van den gemeente
ontvanger zijn opgenomen en in orde bevonden.
Thans is aan de orde de benoeming van eene
tweede hulponderwijzeres aan de school voor
meer uitgebreid lager onderwijs voor meisjes, (D)
hoofdonderwijzeres mej Achilles; op de voordracht
zijn geplaatst de volgende hulponderwijzeressen:
mej. E. A. Sacré, alhier, mej. M. G. Meijer, te Go-
rinchem en mej. W. G. A. van der Bent, te
Brouwershaven.
Nadat door den voorzitter was kennis gegeven
dat mej. Meijer zich heeft teruggetrokken, wordt
tot de stemming overgegaan; de uitslag is dat
mej. E. A. Sacré met 13 stemmen, eene stem
werd op mej. van der Bent uitgebracht, wordt
benoemd.
Eindelijk wordt tot lid der commissie van
toezicht op de gymnastiekschool, waarin door
het bedanken van den heer Sibmacher Zijnen
eene vacature bestaat, benoemd de heer J. C. van
den Broecke, op wien 8 stemmen werden uitge
bracht de heer J. D. Noske, die mede was aan
bevolen, verkreeg 6 stemmen.
De vergadering is daarna gesloten.
Mijnheer de Redacteur! Met belangstelling las
ik in uw nommer van eergisteren uw artikel over
het vereenigen van gemeenten. Over de in ons
gewest heerschende annexatie-zucht heeft dan ook
uw blad een oordeel uitgesproken. Ik wil niet
afdingen op de ervaring van een kundig man,
dien gij in dat stuk hebt laten spreken. Door
het vereenigen van gemeenten, zegt gij, wordt
veel werk en geld bespaard. Werk, door
vereenvoudigde administratie, en geld door
het ontslaan van eenige burgemeesters en secre
tarissen. Inderdaad, tijd en geld zijn machtige
factoren in het leven. Doch ik wenschte u te
vragen: zijn er niet dingen, die nog zwaarder
wegen Moet het landsbestuur niét in de eerste
plaats zorgen voor den innerlijken bloei der ge
meenten, en eerst daarna trachten om zoo vlug
en goedkoop mogelijk te verkrijgen wat daartoe
noodig is
Een burgemeester, die met en in zijne gemeente
is opgegroeid, die terdege met alle toestanden
bekend is, die, om zoo te zeggen, historisch de
vader is geworden niet van een zeker aantal by
elkander wonende gezinnen, maar van eene door
lengte van tijd geworden gemeente, zulk een
acht ik vér te verkiezen boven een eminent en
goed bezoldigd rechtsgeleerde, die uit boeken
weet hoe hij moet handelen, en die, omdat hij
boven de gemeente staat, in den dunk van velen
ook buiten de gemeente zou staan.
Het teedere vraagstuk der vereeniging van
gemeenten moet verheven zijn boven voordeelen
van tijd of geld.
Als een reden, waarom Heille en St. Anna ter
Muiden met Sluis vereenigd konden worden, was
ook opgegeven, dat burgemeesters en secretarissen
toch reeds te Sluis woonden. Ik meen, dat
daardoor afkeuring van zulk een toestand wordt
uitgesproken. En nu, djor de vereeniging zal
deze minder goed geoordeelde toestand bestendigd
worden. Maar zulk eene redeneering weerspreekt
immers zich zeiven
treden. Hij stond op straat en genoot een on
welkome rust. Onder die omstandigheden greep
hij alles aan wat tot zijn vak behoorde en als
er geen vaste aanstelling meer te krijgen was
die werden allen door het opkomende geslacht
weggekaapt dan nam hij faute de mieux bij
zondere zendingen of tijdelijke agenturen en ma
kelaarspostjes waar. Een schat van wereldken
nis, de onwrikbaarste trouw en ondernemingsgeest,
waarin hij tien jongelingen de loef afstak, maakten
den ouden heer inderdaad bij uitstek geschikt
voor dezen éclaireur-dienst in zijn vak. Dat was
de apostel van het arme vrouwtje op de eerste
verdieping geweestNiet de onzichtbare draden
van een romanesk wonder voerden hem in dit
huis, maar de koude, prozaïsche stroom der
„zaken.1'
„Gij wordt verwacht, mijnheer Mömer," sprak
de knecht,, terwijl hij zijn kaartje aannam. Hij
bracht hem door een gang, waarin verscheiden
deuren uitkwamen, die door het opschrift: „Kan
toor" „Kassa" enz. de aderen, de longen
en het hart van het geld in- en uitademend
organism us aanwezen en opende ten slotte een
deur zonder opschrift. Dat was de werkkamer
van den principaal.
In het midden van dat vertrek stond een
oude, smaakvol bewerkte, staande lessenaar,
waarom heen een halve cirkel van prachtige
fauteuils geschaard was, voor de makelaars, agen-
Gij acht, dat er reeds goede stappen gedaan
zijn op den weg van vereeniging.
Doch hoever wenscht gij voort te stappen?
Als men altijd maar zal vereenvoudigen, ver
dwijnen de gemeenten met hunne burgemeesters,
dan de districten, eindelijk de gewesten en
waarlijk ik kom dan tot de oprichting van een
reusachtig wereldlichaam met oogen en armen
aan alle zijden.
Ja, daartoe kom ik, als ik niet met hand en
tand vasthoud aan het bestaan van historisch
geworden en gegrondveste staten, provinciën en
gemeenten. En zulk een bestaan is niet te loo
chenen, anders hadden vele schrandere koppen
niet zoo lang gepeinsd op de afbakening van
zulk eene centralisatie, die de autonomie der
gemeenten niet opheft, maar waarborgt.
Ontvang mijn dank voor het opnemen van mijn
schrijven, dat door u immers niet zal aangezien
worden voor een vrucht van betweterij, maar
voor hetgeen het iseene uitnoodiging om ook
in dit licht uw gevoelen over het vereenigen
van gemeenten te doen kennen.
S. V.
(Voor 'toogenblik ontbreekt het ons aan tijd
en gelegenheid om de in dit stuk aangevoerde
zijde van het vraagstuk te behandelen. Wij
komen er nader op terug. Red.)
(Prijs der plaatsing 30 cent per regel.)
GENT. Oogziekten Dr. VAN DUIJSE Prudens-
zoon, Oogmeester, Nederkouter 67 te Gent. Koste-
looze raadpleging voor ooglijders, Maan- Woeus-
en Vrijdagen, van 8 tot 10 uren.
De geneesheeren stemmen volkomen overeen,
dat het protoxyde van ijzer, zonder tegenspraak
het beste zou zijn van alle ijzerhoudende prepa
raten, wanneer het volkomen bevrijd was van
alle sporen van chloor-waterstofzuur, die het be
vat. Bijna alle scheikundigen in Frankrijk en in
het buitenland, zelfs de meeste apothekers heb
ben vergeefs echter beproefd dit zoo ge-
wenschte resultaat te bereiken. Een enkele,
en inderdaad waarom zouden wij hem niet noe
men de heer Ra val Bravais, wist door be
paalde dialyseer-toestellen, welke hij zelf heeft
uitgevonden, en waarvoor hij drie octrooien heeft
genomen, een protoxyde van ijzer te verkrij
gen, dat volmaakt zuiver en vrij is van iedere
zuur verbinding, en hij heeft er eene vloeibare op
lossing van gemaakt, meer algemeen bekend on
der den naam van IJzer van IBravais dat zeer
gemakkelijk in 'te nemen is, waarvan reeds de
meeste geneesheeren zich konden overtuigen.
De meest volledige en belangwekkende ophel
deringen betreffende dit uitnemende ijzerhoudend
middel zijn daarenboven vervat in de brochure
L'anémie et sou traitement (Bloedarmoede
en hare behandeling), die gratis wordt toegezonden
op aanvrage, geadresseerd aan het Dépot gé-
néral du Eer Bravais, rue Lafayette, 13,
te Parijs.
Depot te Middelburg bij VAN DE KAMER.
ten en andere heeren die op audiëntie kwamen
langs de wanden bevonden zich kasten, schilde
rijen en beelden op consoles.
Mijnheer Prokter sen. was een klein man met
onbeduidende, doch hebzuchtige trekken en kleine
grijze oogen die hij altijd half gesloten hield, als
of hij moede was of droomde, maar wee den
nieuweling op het kantoor die in den waan ver
keerde dat hij niets zag. Als een kat op een
argeloos muisje, schoot hij op den misdadiger
toe, wees hem het goed weggestopte Fransche
romannetje onder zijne kantoorboeken en maakte
hem ten aanhoore van het geheele personeel zoo
danig uit, dat de stumper er misschien nog maan
den of jarenlang een belachelijken bijnaam door
behield.
t (Wordt vervolgd.)
gedrukt bij
de gebroeders abrahams te middelburg.