ïelegraphische berichten.
BïïïTBULAlTD.
Ingezonden Stukken.
Volksonderwijs.
landbouw.
Marine en leger.
Rechtszaken.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Thermometerstand.
Algemeen Overzicht.
Belgische brieven.
door de Braziliaansche regeering als zoodanig
erkend.
hooger onderwijs. Vergunning verleend aan
A. W. H. M. Keiler, geboren te Dusseldorf
(koninkrijk Pruisen), tot het geven van bijzonder
hooger onderwijs aan het college van St. Albertus te
Huissen.
leger. Tijdelijk, dat is voor den tijd van vijf
jaren, benoemd tot officier van gezondheid 2° kl.
bij het leger in Nederlandschlndië, de heer
dr. P. H. Lammers, arts, te Lage (Vorstendom
Lippe).
ridderorden. Vergunning verleend aan den
heer H. B. Kip, gouverneur der kolonie Curasao,
tot het aanuemen der medaille van het borstbeeld
van den bevrijder Simon Bolivar, hem door den
president der Vereenigde Staten van Venezuela
geschonken.
Sluis, 10 Februari. In het voorjaar van
1878 heeft eene Belgische suikerfabriek een prijs
kamp uitgeschreven voor de suikerwortelteelt in
deze streken.
Op den 6en Febr. jl. is het resultaat daarvan
bekend geworden. Ongeveer fr. 1800 zijn aan
prijzen uitgekeerd; een landbouwer genoot eene
premie van fr. 300.
Alle landbouwers die boven de 44 aren 23 cen
tiaren suikerwortelen hadden gezaaid, benevens
de heeren der jury en de gemachtigden der fabriek,
waren aan een vriendschappelijk diner genoodigd,
waar de directeur en een der voornaamste be
langhebbenden de maatschappij vertegenwoor
digden
De voorzitter der jury opende de vergadering
en heette allen welkom in deze bijeenkomst en
aan dit diner en hoopte dat dit samenzijn mocht
leiden tot een vriendschappelijk handelen bij de
zaaiing van suikerwortelen.
Zooals gewoonlijk werd in deze vergadering
over en weer omtrent de cultuur der suikerwor
telen van gedachten gewisseld.
Een der aanwezigen schetste de weldadigheid
der suikerwortel voor de maatschappij in het
algemeen; hij wees er op hoe de ondernemings
geest het kapitaal beschikbaar stelt tot het ves
tigen der fabrieken, waardoor wederom de handel
leefde, hoe tevens de landbouwer den koopprijs
ontving dien de suikerwortel afwierp, waardoor
hij aan de eene zijde de grondstof, het voedsel
voor de fabriek, leverde en aan de andere zijde
juist daardoor in staat werd gesteld om zijne niet
zelden zeer hooge pacht aan den grondeigenaar
te voldoen. Spreker betreurde het dat velen nog
een vooroordeel bezitten tegen die vrucht, die
vooral ook voor den werkenden stand zoo wel
dadig is, want, zeide hij terecht, als alle vruchten
van den akkqr zijn verdwenen, dan nog rest de
suikerwortel, lie menig ijverig daglooner in de
gelegenheid stelt om den toekomenden wiDter
met minder angst tegemoet te zien.
Deze zienswijze werd ten volle beaamd door
een lid der jury, die er op wees hoe verkeerd
die plant veeltijds beoordeeld wordt, veelal door
het verkrijgen van min gunstige resultaten, omdat
alle landen en ook niet alle streken voor de
suikerwortelteelt geschikt zijn. Hij had de over
tuiging dat die plant geen nadeel aan den grond
toebrengt, wanneer die niet te overtollig als
wisselvrucht gezaaid wordt, op land dat krachtig
genoeg is om aan den eisch te voldoen dien de
suikerwortel stelt tot het verkrijgen van een
goed resultaat. Dit werd door den voorzitter
der jury ter sterkste gesteund als sprekende
deze van eene meer dan twintigjarige ondervinding,
terwijl hij het genoegen smaakte er menig aardig
kapitaaltje mede verdiend te hebben, zonder
ooit een stuk land bedorven of minder vrucht
baar gemaakt te hebben. Daarom beval ook hij
de suikerwortelteelt ten sterkste aan, doch altoos
met overleg en kennis.
Deze gezellige bijeenkomst werd op waardige
wijze besloten door een voorstel van een der aan
wezigen, om terwijl men hier aangenaam vereenigd
was, de velen niet te vergeten die in het tegen
woordige jaargetijde aan alles, zelfs het noodigste,
gebrek lijden. Deze wensch werd onmiddellijk
begrepen. Zoowel door hen die prijzen of pre-
miën ontvangen hadden als door vele andere aan
wezigen werd eene som van ongeveer 70 bijeen
gebracht, waarvoor eene extra-uitdeeling van brood
aan de armen zou gegeven worden.
*j Men zal misschien in het onder deze rubriek vol
gend bericht eene tegenstrijdigheid zien met eenige vroeger
door ons opgenomen opstellen over hetzelfde onderwerp.
Wij doen echter opmerken dat de bezwaren van onzen
Schouwen-Dnivelandschen medewerker, een onzer
autoriteiten op dit gebied, tegen de suikerbieten
teelt meer de daaraan verbonden misbruiken en
verkeerdheden, dan die teelt zelve betroffen. Eene
enkele maal meenden wij dus ook aan een lofredenaar der
//bietenkroterij" het woord te mogen laten.
Voor 't overige komt het ons voor, dat wanneer er bij
een fabriek 1800 fr. voor premien en nog de kosten van
een feestmaal kunnen overschietendaaruit blijkt dat de
bieten den fabriekanten in 't algemeen niet te duur te
staan komen. Voor de landbouwers kan 't van belang zijn,
tegenover mogelijke samenspanningen tot prijsverlaging,
dit te weten.
De Redactie.
Donderdag e. k. zal het schroefstoomschip
Koningin Emma der Nederlanden op 's rijkswerf
te Amsterdam te water worden gelaten.
De landbouwer H., uit Ter Neuzen, is door
het gerechtshof te 's Gravenhage wegens diefstal
van suikerpenen veroordeeld tot een half jaar
cellulaire gevangenisstraf.
Bij Ameland is eergisteren gestrand de
vischsloep Luctor et Emergoen op Terschelling
de sloep Elizabeth, beide van reederijen te Vlaar-
dingen. De vaartuigen zij a verloren doch de
bemanningen gered.
Zekere mejuffrouw Harretje Courage, een
verpleegde uit het oude-mannen- en vrouwenhuis
te Elburg, kreeg voor ruim 60 a 70 jaren een
erfenis van ongeveer f 12.000, van welker rente
zij dus buiten het gesticht ruim kon leven. Voor
haar overlijden testateerde zjj haar nalatenschap
tot een fonds ter ondersteuning van Elburgsehe
ingezetenen, die hoegenaamd, geen ondersteuning
genoten, dus voor fatsoenlijke behoeftigen; even
wel onder de uitdrukkelijke voorwaarde, dat 1/3
der renten of ontvangsten telken jare bij het
vaste fonds moest gevoegd worden.
De gevolgen zijn, dat het fonds tot een zeer
aanzienlijke hoogte is geklommen, en dat er ieder
jaar meer voor de behoeftigen kan aangewend
worden. Curatoren zijn al spoedig tot den inkoop
Yan grondbezit overgegaan en dat grondbezit is
in waarde verdubbeld, ja van enkele perceelen
verdrievoudigd. Wanneer het zoo voortgaat,
kan het wel gebeuren, dat langzamerhand het
grondbezit van de geheele gemeente Elburg
tot den eigendom van het fonds zal hehoo-
ren. Over 100 jaren, bij ordelijk beheer, zoo
als tot dusver, is het te verwachten, dat al de
ingezetenen van Elburg uit dat fonds verpleegd
kunnen worden; over 200 jaren zeker.
Uit eene proclamatie, namens den koning van
Pruisen den 7 Juli 1802 gedaan, blijkt, dat in
het begin dezer eeuw, krachtens eene overeen
komst tusschen Pruisen en Rusland, Pruisische
misdadigers gezonden werden naar de mijnwerken
van Siberië, „om daar tot den hardsten arbeid
gebruikt te worden, zonder dat hun eenige hoop
overbleef ooit weder in vrijheid te komen."
De Oer mania verneemt, en zij kan goede
bronnen hebben, dat paus Leo eerstdaags eene
groote algemeene absolutie zal afkondigen, waar
schijnlijk op den dag, als het een jaar geleden
zal zijn, dat hij den zetel van den heiligen Petrus
heeft beklommen.
Den 14'Q Februari 1779 3chreeft Götheinzijn
dagboek„van ochtend vroeg begonnen de
Iphigenie te dicteeren". Donderdag ochtend was
het dus honderd jaren geleden, dat de' groote
dichter aan dat meesterwerk begonnen was.
De uit Berlijn verdreven sociaaldemocraat
Hasselmann is aldaar aangekomen om zijn man
daat als lid van den rijksdag te vervullen.
Men beweert wel eens, dat gehechtheid aan
huisdieren altijd een blijk is van een liefderijk
karakter. Mogelijk, doch dan moet men tevens
denken aan het spreekwoord geen regel zonder
uitzondering. De uitzondering was deze week te
vinden voor eene der Londensche politierecht
banken, waar een smidsknecht terecht stond, die
zijne vrouw bij de haren het bed uitsleepte en
haar sioeg, totdat zij het bewustzijn verloor, alleen
omdat zij bezwaar gemaakt had zijn hondje in
hetzelfde bed te laten slapen, waar de echtelieden
met hun kind sliepen. Daarna wierp hij zijn
vrouw de trappen nog af, zoodat later bleek, dat
zij eene rib had gebroken. Terwijl de vrouw
onder geneeskundige behandeling was, verzorgde
de man zijn hondje teeder en voedde hij het lieve
dier met beentjes en ingemaakt vleesch. De
rechter achtte het feit geboet met twee maanden
gevangenis met harden arbeid.
-
buitenland.
Weencn. Het nieuwe ministerie is samenge
steld. De ministers Auersperg en Unger worden
vervangen door de heeren Yon Stremayer en
Taaffe.
Pesth. Het hoogerhuis heeft de leeningwet
aangenome n.
Te Oostkapelle werd gisteren in het openbaar
te koop aangeboden: de hofstede „KleinZwanen
burg", staande en liggende in de gemeente Oost
kapelle, groot 8 hectaren 97 aren en 40 centiaren,
in massa verkocht voor f 12,634.
14 Febr. 's av. 11 u. 39 gr.
15 'smorg. 8 u. 33 gr. 's midd. 1 u. 32 gr.
fs av. 6 u. 38 gr.
In volle vertrouwen op de Kölnische Zeitung
deelden wij gisteren mede, dat in Weenen eene
verandering in het kabinet had plaats gegrepen,
die heden weder blijkt alleen bestaan te hebben
in de meestal te vruchtbare verbeelding van de
kantoren, die handel drijven in politiek nieuws en
dikwerf meer letten op vlugge aflevering dan op
de qualiteit van de waar. De crisis blijft dus in
Oostenrijk bestaangeene meerderheid kan zich
voldoende laten gelden, en dit is vooral jammer
te achten tegenover de buitenlandsche politiek
van graaf Andrassy, die wel eenigen prikkel van
parlementaire coptrole schijnt noodig te hebben,
dewijl zij bot viert aan den annexatie-lust,
die reeds zoovele staten van Europa in de
treurigste verhoudingen heeft gebracht. Zoodra het
toch de vraag geldt hoe die nieuwe provinciën
dienen bestuurd te worden, geraakt eene regeering
in de klem tusschen biDnenlandsche financieele
belangen en het passief verzet der nieuwe con-
quête, die zooals Slees wijk en de Elzas aan
Duitschland, aan haren veroveraar bij voortduring
zeer gevoelige speldeprikken toebrengt.
De protectionistische beweging heeft zich ook in
Frankrijk vertoond. Eene commissie nit de Asso
ciation de V industrie jrangaise heeft bij den
president der republiek eene'audiëntie bekomen
en aangedrongen op de invoering van compen-
seerende rechten tegenover de buitenlandsche
concurrentie. De heer Grévy antwoordde, dat
eene commissie uit de kamer die zaken bestudeerd
had, dat de regeering zich in hare handelingen
zou laten leiden door de inspiratie, welke zij aan
de behoeften des lauds zou ontleenen, en dat de
zaak van den nationalen arbeid niet zal worden
opgeofferd. Waaraandat melden de Parijsche
bladen niet. Waarschijnlijk zal het verder moeten
luidenaan eene theorie, of welaan den zin om
goede vrienden met andere mogendheden te blijven.
De heeren, die bij den president waren toegelaten,
gingen hoogst tevreden weg, zooals de gewoonte
is als men, bij een hooggeplaatst persoon toege
laten, op zeer beleefde wijze met een kluitje in
het riet is gezonden.
De Fransche minister van oorlog heeft in de
kamer zijne maidenspeech gehouden over het
volkslied en aangekondigd, dat hij bevelen had
gegeven om voortaan de Marseillaise te beschou
wen als het nationale lied in Frankrijk. Het nut
van dit besluit schijnt aan twijfel onderhevig te
kunnen zijn. Het gaat toch niet aan langs den
officieelen weg aan het volk voor te schrijven
wat het zingen moet bij volksfeesten, en het zou
vooral in eene staatsregeling, als Frankrijk op
het oogenhlik heeft, min passend kunnen geacht
worden, dat een minister de wijze bepaalt,
waarop de nationale vroolijkheid zich moet open
baren. Daarenboven is ook het lied van Rouget
de Lisle, hoe verdienstelijk het in verschillende
opzichten moge zijn, niet geschikt voor alle om
standigheden. Er is toch iets belachelijks in om
te zingen van den bloedigen standaard der tyran-
nie, die tegen het volk is opgeheven, als datzelfde
volk vrede en rust geniet en zich zeer kalm
enkel wijdt aan de behartiging van zijne zaken.
Ook maakt het een hoogst koddigen indruk»
als een volk, dat beweert vrede en rust noodig
te hebben,, bij iedere gelegenheid op bevel der
regeering de militaire muziekcorpsen hoort spelen
aux artnes, citoyens! Dat nieuwe besluit vau
den minister Gresiey is een van die onhandigheden,
die zeer onnoozel en onschuldig schijnen, doch
in werkelijkheid gevaarlijk zijn. Hoe hooger men
geplaatst is, des te minder moet men zich wagen
aan bespotting.
Met de oplossing der amnestie-quaestie wordt
goede voortgang gemaakt. De afdeelingen der
kamer hebben ieder een lid benoemd in de com
missie tot onderzoek van het wetsontwerp, en
van de elf leden dezer commissie zijn acht gunstig
gestemd voor de plannen der regeering. Waar
schijnlijk zal de wet er dus doorgaan, die ten-,
gevolge zal hebben, dat slechts 600 veroordeelden
in Nieuw-Caledonië gedeporteerd zullen blijven.
Wanneer men dit geringe aantai vergelijkt met
de mate van het door de commune gestichte kwaad,
komt men tot het vermoeden, dat die 600 lieden
hunne afzondering uit de maatschappij wel degelijk
zullen verdiend hebben.
De militaire tactiek der Zoeloe's trekt de
algemeene aandacht, zoodat het schijnt, dat die
Kaffers aan het militaire Europa eeu lesje kunnen
geven. Dat is Duitschland een doorn in het
oog, zoodat de Duitsche bladen, ijverig zoekende,
tot de overtuiging gekomen zijn, dat deze mili
taire kennis bij de Kaffers is ingevoerd door
Duitsche officieren en onderofficieren, die in 1857
met het Engelsch-Duitsche legioen naar de Kaap
zijn gegaan. Het kan best zijn, dat het waar is,
en wij zien er niet tegen op om aan Duitschland
akte te verleenen, dat het in staat is Kaffers te
jeeren vechten.
Brussel, 13 Februari 1879.
De heer Frère Orban, de president van den
ministerraad, heeft rekening moeten houden met
de omstandigheden en moeten wijken voor de
noodzakelijke eischen van een toestand, tegen
welken zelts hij niets vermocht.
Courbe toi, fier Sicambre!
Hij, die indertijd, toen hij in de oppositie was,
zeide bij het ondersteunen van een amendement
op de begrooting van buitenlandsche zaken tot
weglating van het crediet voor het gezantschap
bij het Vatikaan: „Onder een clericaal ministerie
is een Belgisch gezant bij het Vatikaan een ge
vaar; onder een liberaal ministerie is het eene
bespottelijkheid"; welnu, hij, dat wil zeggen
de heer Frère Orban, hoofd van het kabinet en
minister van buitenlandsche zaken, na te
hebben doen gelooven, dat hij het crediet in
quaestie van de nog door zijn voorganger inge
diende begrooting zou afnemen, is eergisteren
moeten komen verklaren, dat het publiek belang
gebood voorloopig den status quo te behouden,
dus het gezantschap in stand te houden.
De liberalen zagen er uit, toen de heer Frère
Orban hun deze mededeeling deed, alsof zij een
emmer koud water over het hoofd hadden gekre
gen. Bij het onderzoek in de afdeelingen heden
hebben de meeste liberalen zich van stemming
over het crediet onthouden. Dat is eenvoudig
eene fanfaronnade, of, zoo ge dat liever wilt,
een platonisch protest. Als het in de zitting op
stemmen aan zal komen, zal de meerderheid voor
het crediet stemmen. De heer Frère Orban heeft
het immers gezegdhet algemeen belang
eischt het.
Gij zult mij wel het recht willen laten wedervaren
te erkennen, dat ik reeds vóór verscheidene maan
den heb gezinspeeld op wat thans gebeurt. Zonder
te vermoeden hoe de heer Frère gestemd zou
zijn, heb ik beweerd, dat België, in zijne stelling
als neutrale staat, niet na rijp beraad aldus kon
handelen en zijne betrekkingen verbreken met
het Vatikaan, terwijl het republikeinsche Frank
rijk en Oostenrijk-Hongarije aldaar door gezanten
vertegenwoordigd blijven, en terwijl Duitschland
zelf vroeg of laat er toe kan komen om weder
geregelde diplomatieke betrekkingen met de
Roomsche curie aan te knoopen.
De Flandre libérale, die verder wilde gaan dan
de heer Frère Orban en niet alleen de opheffing
van den post van gezant bij het Vatikaan eisch te,
doch ook vorderde, dat men den nuntius zijn
paspoort zou thuis zenden, veinst thans te ge
looven, dat het slechts een uitstel geldt.
Indien in een jaar, zegt dit blad, kardinaal Nina
niet heeft kunnen bewijzen, dat het handhaven van een
gezantschap hij het Vatikaan mogelijk is, zal hem dat nooit
gelukken. De quaestie dan voor onhepaalden tijd onbeslist
te laten zou eene vermomde oplossing er van zijn, en
wel eene oplossing tegen ons gerichtIndien
het ministerie in deze de verwachtingen en het vertrouwen
zijner beste vrienden moest teleurstellen, zou het aanstonds
in de liberale partij diezelfde noodlottige verdeeldheid
doen ontstaan, welke haar reeds zooveel kwaad heeft
gedaan. Dat is de weg, die naar 1870 leidt. Znllen wij wijs
genoeg zijn, om dien niet in te slaan? Wijs genoeg,
zeggen wij, want het is wijsheid niet met de ultramontanen
te transigeeren, maar hun te weerstaan. Wie met Rorne
transigeert, is zeker dupe te worden. Wantrouw da
priesters: dat is de ware bedachtzaamheid.
De Flandre libérale spreekt er gemakkelijk over.
Gold het eene binnenlandsche quaestie, dan zouden
hare bedreigingen met eene scheuring in de liberale
partij, die wel niet zeer ernstig gemeend kunnen
zijn, eenige uitwerking kunnen hebben. Het
geldt echter eene internationale quaestie. Wanneer
de Flandre libérale, die zulke geleerde en weten
schappelijke betoogen heeft geleverd om Ruslands
recht van den sterkste ten opzichte van Turkije
te verdedigen, wanneer die Flandre libérale
eens uit dat oogpunt de vertegenwoordiging
van België bij het Vatikaan wil beschouwen, zal
zij haren koers veranderen en zich erin schikken
te laten geschieden, wat men toch niet kan ver
hinderen.
I
Daar is een tijd geweest, dat de onderwijs-
quaestie alles beheerschte, dat men als 't ware
voor niets een open oog en oor had dan voor de
zaak van het onderwijs. Daar was niets tegen.
Had men zoo niet met vereende krachten ge
werkt; had de openbare meening zich niet zoo
luide uitgesproken, misschien zuchtten wij nog
altijd en nog lange onder de wet van 57.
Volksonderwijs is een kind van die dagen.
Meer nog dan de verbetering van het onderwijs
stelde het zich ten doel candidaten in zijn geest
te stellen voor gemeente-provinciale- en
lands vertegenwoordiging.
Volksonderwijs had als zoodanig in die dagen
recht van bestaan. Nu echter mag de strijd over
de onder wij squaestie door de invoering van eene
nieuwe wet als geëindigd beschouwd worden.
Heeft Volksonderwijs daarom geen recht van be
staan meer
Voorzeker, in zooverre het zich thans uitslui
tend gaat bemoeien met zijn hoofdroeping
„verbetering van 't volksonde rwijs"
en 't niet meer optreedt als kiesvereeniging.
Het verwonderde mij daarom zeer te zien, dat
de afdeeling Zeeuwsch-Vlaanderen van Volksonder
wijs Zondag a. s een vergadering houdt te
Oostburg ter bespreking van een candidaat voor
