Telegraphische berichten
BUI TEIL A HP.
Ingezonden Stukken.
(Settuttgbe TUmtfytw
Verkoopingen en aanbestedingen:
Thermometerstand.
Algemeen Overzicht.
Een bidstond voor de Christelijke school.
ï)ie redenen trachtte beschuldigde breedvoerig
uiteen te zetten als gelegen in de omstandigheid,
dat hij in het belang zijner Maatschappij tallooze
uitgaven moest doen wegens fooien, kantoorkosten
enz., die hij op geene andere wijze kon terugbe
komen dan door meer werkuren voor de arbeiders
in rekening te brengen, terwijl hij dit ook moest
doen om werkelijk betaald loon terug te bekomen,
dat hij vergeten had te noteeren. Door de ont-
zettendr vele wekzaamheden, die men hem opdroeg,
moest bij zich dikwerf vergissen en daardoor kon
zijne rekening niet altijd sluiten. Dat de weg,
waarlangs hij tekorten trachtte te dekken, niet
de goede was, wist hij, maar nimmer had hij iets
ten eigen bate aangewend. Hij had zelfs een
afkeer van de gepleegde knoeierijen en na zijn
ontslag genomen te hebben, een minder winst
gevende betrekking gezocht en gevonden. Die
betrekking werd nu voor hem opengehouden tot
hij uit de gevangenis zou terugkeeren.
Adv.-gen. mr. van der Hoeven lichtte zijn requi
sitoir tot schuldigverklaring breedvoerig toe. Hij
toonde zeer veel medelijden met beschuldigde te
gevoelen, daar het niet gebleken was, dat beschul
digde de valschheden had bedreven om zich zelf
te verrijken. Dit nam echter niet weg, dat de
valsche geschriften ter kwader trouw zijn vervaar
digd door beschuldigde, en dat hij van die
geschriften heeft gebruik gemaakt. Z. i. kon
derhalve eene veroordeeling niet achterwege blijven
en requireerde hij de veroordeeling van beschul
digde ter zake van veertien valschheden in ge
schriften en het vijfmalen gebruik maken van
enkele daarvan, tot zes maanden cellulaire
gevangenisstraf en negentien boeten, elk van f 50
Als verdediger van beschuldigde voerde hierop
het woord mr. S. van Houten. Hij. bracht hulde
aan het openb. ministerie voor de loffelijke wijze,
waarop het in deze zijn requisitoir heeft voor
gedragen. Bij onderscheidene punten stond pleiter
stil en trachtte die ten voordeele van beschuldigde
in het licht te stellen. Zonder eenige controle
werd beschuldigde de gelegenheid gegeven te
doen wat hij nu gedaan heeft en de z. i. slordige
inrichting van de in deze bedoelde staten kon
bijna als een uitlokking tot misdrijf worden
aangemerkt. Overigens stond bij pleiter vast, dat
beschuldigde noch ter zake van valschheid, noch
wegens het gebruik maken der geschriften zal.
kunnen worden veroordeeld. Deze stelling werd
uitvoerig door pleiter besproken. Het kwam hem
voor, dat in den staat van daggelden geen
valschheid was gepleegd. Ter verantwoording
was het stuk volkomen ondeugdelijk. Door het
stuk was geen nadeel toegebracht, wel door eigen
slordigheid. Hij gaf ten slotte gaarne toe, dat
de handelwijze van beschuldigde als laakbaar
kon worden aangemerkt, maar was van meening,
dat een ontslag van rechtsvervolging moest
worden uitgesproken.
Na re- en dupliek werd de uitspraak op een
later dag bepaald. {Hbl.)
In dezelfde zitting van het gerechtshof
werd ook behandeld de zaak van P. B. H., land
bouwer te Ter Neuzen, beschuldigd van op een
avond in de maand October 11. op den Kanaaldijk
aldaar een hoeveelheid suikerpenen, toebehoorende
aan zekeren A. R., te hebben ontvreemd en, op
de daad betrapt, den eigenaar en diens knecht
met een mes te hebben gedreigd en daarmede
getracht te steken.
Het O. M. requireerde een cellulaire gevange
nisstraf van 1 jaar. Na re- en dupliek bepaalde
het hof de uitspraak in deze zaak op 14 Fe
bruari e. k.
Terwijl een bejaard echtpaar uit deze gemeente
heden namiddag eene wandeling langs den kanaal
dijk maakte, sprong eensklaps de vrouw in het
kanaal. Twee daar aanwezige personen brachten,
zonder dat zij zich te water behoefden te begeven,
haar spoedig weder op het droge.
Tot het oprichten der melk-inrichting te 's Gra-
venhage is thans besloten. Ze zal met 1 Mei a.
geopend worden en onvervalschte melk aan huis
leveren voor 8 a 9 cent per kan des zomers en
9 a 10 cent des winters.
De titel van officier (Vacadémie wordt nu
en dan door de Fransche regeering toegekend, in
den regel aan personen die zich verdienstelijk
hebben gemaakt ten opzichte van het onderwijs.
Die dezen titel heeft, verkrijgt daardoor tevens het
jus docendi, het recht, om onderwijs te geven
aan eene instelling van hooger onderwijs en kan
duszonder verder diploma te behoeveD of
examen af te leggen, wanneer hij dit begeert,
een cursus openen aan eene vrije universiteit in
Frankrijk.
In een door de Holl. IJzeren Spoorweg
maatschappij uitgeschreven geldleening van
millioen, was de deelneming onder de aandeel
houders zoo groot, dat hun het geheele bedrag is
toegewezen en de vele inschrijvingen der niet-
aandeelhouders niet in aanmerking konden komen.
Eene advertentie van het overlijden eeuer
in de vorige week te Wierum overledene vrouw
luidde als volgt:
„Heden overleed alhier, in den ouderdom van
91 jaren en 8 maanden, D. B. W., wed. IJ. T.
D. Hoezeer geen geld nalatende, heeft zij toch
yeel bezeten, nl. het volgende getal kinderen: 9
van het le geslacht, 52 van het 26 geslacht, 67
van het 3e geslacht, 28 behuwdkinderen tot het
3e geslacht, samen 156 kinderen, klein-, achter
en behuwdkinderen. Bij de begrafenis waren er
nog 100 van in het land der levenden.
„Dat zij ruste in vrede,
S. G. D."
Volgens een bericht uit Rio de Janeiro aan de
Kölnische Zeitung is te Ceara in het noorden van
Brazilië eene epidemie uitgebroken, welke men
voor de zwarte pest houdt. Latere berichten spre
ken echter slechts van eene uitgebreide pokken
epidemie.
De Pruisische minister voor onderwijs enz.
koestert naar men meent het plan om het teeken-
onderwijs reeds in de laagste klassen der volks
school te doen aanvangen, omdat het teekenen
na gemaakte observatiën gebleken is een zeer
krachtig middel te zijn voor de algemeene ont
wikkeling.
De heer Carré, die thans met zijn paarden
spel te Brussel voorstellingen geeft, heeft aan het
dagelijksch bestuur dier gemeente doen weten,
dat hij iederen Zondag in de namiddag-voorstel
ling 2000 plaatsen beschikbaar stelde voor de
leerlingen der gemeentescholen.
Graf Bismarck und seine Leutehet bekende
boek van Moritz Busch, is ook in eene Engelsche
vertaling verschenen. Spoedig, zegt de Vollcs-
Zeitung, zullen er ook eene Fransche en eene
Hollandsche vertaling van het licht zien.
Gambetta is na zijne benoeming tot president
der kamer aanstonds den volgenden ochtend den
heer Grévy een bezoek gaan brengen. De ont
moeting was bijzonder hartelijk. Gambetta greep
zijn bejaarden vriend bij beide handen en omhelsde
hem op de Fransche manier. Men ziet terecht
eene hooge beteekenis in dien vriendenkus, door
het jongere, meer radicale element gegeven aan
den beproefden, doch bezadigden republikein van
1848. Aciïpimus omen.
BINNENLAND.
's Cfravenhage. De tweede kamer is tot
hervatting harer werkzaamheden bijeengeroepen
tegen den 18ïu dezer des middags te 3 uren.
BUITENLAND.
Astrakan. Officieel wordt gemeld dat sedert
Donderdag geen geval van pestziekte is voorge
komen en dat de mogelijkheid bestaat de ziekte
te localiseeren.
Londen. Daily Telegraph méldt dat de En-
gelschen bevel ontvingen van Khilatighilsai naar
Candahar terug te keeren.
Gisteren weid alhier te koop aangeboden
Een huis, erve en tuin, op de Rotterdamsche
kade, wijk O n° 245, verkocht voor 3900.
Een huis en erve, op den hoek der Lange
Singelstraat en Schuitvlotstraat, wijk N n°. 169,
verkocht voor f 2260.50.
Een pakhuis en erve achter de Oostkerk, wijk
O n°. 15, verkocht voor f 775.
84 aren 45 centiaren bouwland en sprink, bij
den Yeerschen Singel, verkocht voor f 2506.
Een huis en erve, zij nde het Rotterdamsch
koffiehuis, op den hoek van den Kinderdijlt bij de
Dokbrug, wijk P n°. 127, verkocht voor f 2125
Een winkelhuis en erve, op de Noordzijde van
den Dam, wijk N n" 2, verkocht voor f 3079.50.
Een huis en erve, in de Schuit vlotstraat, wijk
N n°. 210, verkocht voor 1600.
1/40 aandeel in het barkschip Regina Maris
verkocht voor f 257.
Een dito f 267. Een dito f 2S0.
1 /40 aandeel in het barkschip Stad Middelburg
verkocht voor f 600.
1/40 aandeel in het barkschip Burgemeester van
Middelburgverkocht voor f 55.
Een aandeel in de vrachtgoederen stoomboot
maatschappij MiddelburgSchiedam, verkocht voor
f 205.
Een aandeel in de leening der stoomvaart Mid
delburgAmsterdam, verkocht voor f 125.
Een aandeel groot f 3200 in de Commercie
Compagnie te Middelburg, verkocht voor f 548.
Een dito, groot f 1500, verkocht voor f 240.
7 Febr.'s av. 11 u. 46 gr.
8 'smorg. 8 u. 42 gr. 's midd. 1 u. 44 gr.
's av, 6 u. 43 gr.
In de Italiaansche kamers heeft gedurende
eenige dagen een hoogst onvruchtbaar debat
plaats gehad. Zooals ook wel eens in andere
parlementen gebeurt, heeft men de gelegenheid
van de algemeene beschouwingen over de staats-
begrooting aangegrepen om in wel overdachte
en voorbereide redevoeringen al de gal eens uit
te storten, welke zich gedurende eenigen tijd bij
de partij, die niet aan de regeering is, heeft op
gehoopt. De buitenlandsche politiek van het
vorig jaar gaf de heeren Visconti-Venosta en
Bonghi aanleiding om het regeeringbeleid van
twee ministeriën, het kabinet Cairoli en het thans
regeerende kabinet Depretis, allerlei leelijke dingen
te laste te leggen en hun toe te voegen, dat zij
niet meer of minder hadden gedaan dan het land
te isoleeren van de samenwerking met het overige
Europa. Buiten Italië heeft men daarvan zooveel
niet gemerkt, en de heer Cairoli had dan ook
niet heel veel moeite om aaute toonen, dat
Italië op het congres de houding had aangenomen,
die het land van zelve was aangewezen, die van
een neutralen staat, welke gaarne zooveel moge
lijk wil bijdragen tot verzoening der partijen,
maar zelve geene pretentiën te maken heeft op
eenig rechtstreeksch voordeel. Yan het geheele
debat, dat eenige dagen in beslag nam, die veel
beter hadden kunnen gebruikt worden, is geen
enkel practisch resultaat aan te wijzen, en het
eenige motief er van lag in den wensch van mi
nisters in ruste en in hope, om eens te doen
uitkomen, hoeveel beter de zaken zouden gaan,
als zij eens aan het roer waren. De tegenpartij
beweert dat ook op hare beurt, en zoo wordt de
tijd klein gemaakt, die bestemd heet voor de
bespreking en de regeling van nationale be
langen.
De Hongaarsche kamer voerde eene discussie,
dit wat meer hout snijdt. Hongarije wil zich
gaarne door Bosnië-Herzegowina een overwicht
verschaffen in de gemeenschappelijke monarchie,
en zou dus niet gaarne zien, dat deze veroverde
landen hetzij onder directe administratie van de
kroon, hetzij onder die van het gemeenschappelijk
ministerie kwamen. Eenige administratieve maat
regelen, in den laatsten tijd genomen, schenen op
zulk eene gezindheid bij de regeering te wijzen,
en dit gaf een lid der kamer aanleiding eene
interpellatie te richten tot het ministerie Tisza.
De president-minister antwoordde, dat de regeling
van het bestuur in de wingewesten zou moeten
tot stand komen door wetgevende maatregelen,
door de verschillende staten der monarchie met
elkander in overeenstemming te nemen. Yan het
tot stand komen van deze overeenstemming zou
afhangen, wat de minister later zou doendat
zal, overgezet uit de parlementaire slag-om-den-
arm-taal, wel beduiden, dat hij het behoud zijner
portefeuille van die overeenstemming zou doen
afhangen. Het laatste woord in deze zaak is
nog lang niet gesproken, en het zal moeite kosten
om de nieuwe provinciën eene behoorlijke plaats
aan te wijzen in den Oostenrijk-Hongaarschen
lappendeken. De verovering die zooveel geld
kostte, kan dus ook nog menigen binnenlandschen
twist in het leven roepen.
Omtrent de Deensch-Duitsche zaken vinden wij
heden in de Pall Mall Gazette een telegram, dat
ons zeer onverwacht en ternauwernood geloofwaar
dig voorkomt. Wij vertalen het letterlijk. „Elke
hoop, welke men heeft kunnen koesteren, dat
Pruisen vrijwillig eenig deel van Noord-Slecswijk
zonder plebisciet zou willen afstaan, is nu ver
dwenen. Wij hooren heden avond, dat de
Duitsche gezant bij dit hof (het telegram is uit
Kopenhagen van Donderdag avond), baron Hey-
debrandt, orders heeft ontvangen om aanstonds
zijne brieven van terugroeping in te dienen." Wat
moet dat beteekenen Terugroeping van een
gezant bij uitgebroken twist kan toch alleen het
gevolg zijn van het niet voldoen door de andere
partij aan een gesteld ultimatum van die partij,
die zich beleedigd of gegriefd acht. Men kan
dus hier niet denken aan een rechtstreeksch gevolg
van de opheffing van art. 5 van denPrager vrede,
daar in die zaak Duitsehland zeker niet de be-
leedigde partij kan zijn. Geldt het nog de satis
factie wegens het ontvangen aan het Deensche
hof van de Hanoversche deputatie bij het huwelijk
van den hertog van Cnmberland met prinses
Thyra? Heeft wellicht koning Christiaan, boos
over het onlangs voorgevallene, deze onderhan
delingen plotseling afgebroken Wij weten nog
geene enkele bijzonderheid, die ons den draad
tot deze tijding kan doen volgen. Is het gansche
bericht een canard 1 Dit te gelooven verbiedt de
soliditeit van het blad, dat het telegram van een
particulieren correspondent ontving. Was het een
Reutertelegram, wij zouden er minder aan hechten.
De Fransche regeering zal betreffende de amnes
tie een ontwerp indienen, dat het midden houden
zal tusschen het voorstel van den heer Louis
Blanc c. s. en het door het ministerie Dufaure
ingediende wetsontwerp,
Mijnheer de redacteur.
De uitoefening van eiken godsdienst is vrij
de wijze waarop het godsdienstig gevoel zich bij
de openbare godsdienstoefeningen uitspreekt, is
dus geen onderwerp van dagblad-critiek. Maar
zoodra openbare bijeenkomsten, zij het ook
in een kerkgebouw, het karakter van gods
dienstoefening verliezen, zoodra haar eenig
doel is de'behandeling van onderwerpen, die met
het maatschappelijk leven in het nauwste ver
band staan, dan verliezen zij haar eigenaardig
karakter, dan verliezen zij haren vrij brief
tegen openbare critiek, dan kan het zijn nut
hebben het daar behandelde ook in het openbaar
te bespreken.
Heeren kerkvoogden hebben kunnen goedvinden
een der gebouwen van het hervormd kerkgenoot
schap een avond af te staan aan drie heeren
voor eene bijeenkomst, die niet slechts op het
zoogenaamde kerkbriefje, maar ook in uw blad
is aangekondigd als bidstond voor de Christelijke
school. Als sprekers werden de heeren Nonhebei,
Roozemeijer en Rijnders aangekondigd, Welke
volgorde evenwel niet is gevolgd, daar laatstge
noemde als tweede spreker is opgetreden.
Aller woord was te beschouwen als voorbe
reiding tot het gebed, het hoofddoel, en
vooral niet minder tot opwekking om door milde
gaven de onderneming te schragen, en daardoor
de oprichting en instandhouding van nog een
Christelijke school te bevorderen.
Omtrent het gebed zal ik niets zeggen; de
wijze waarop de geloovige mensch zijnen God,
zij het ook in het openbaar, nadert en toe
spreekt, mag m. i. geen onderwerp van een
dagblad-artikel uitmaken.
Wèl het woord ter inleiding.
Het eerste was hol.
Eenige gemeenplaatsen over de school met- of
zonder den bijbel; eene voorlezing over de wor
ding eener soortgelijke school te Leiden, waarbij
tallooze male op de hulp en tusschenkomst van
„den Heer" werd gewezen, zich daarin openba
rende dat allerhande mensehen groote en kleine
giften hadden gedaan, met treffende bijzonderheden,
hoe b. v. eene dienstbode hare aanvankelijke
gift van 1.50 met nog f 1 had verhoogd, en
hoe een jong mensch, daardoor getroffen, zijne
eerste bijdrage van f 10 nog met f 50 had ver
meerderd, enz. enz.; niets wat men thuis ook niet
even goed kan lezen.
Het tweede was bol.
Tijdens de verwisseling dezer sprekers had de
gemeente gez. 147 vs. 2 gezongen; daaraan ont
leende de heer Rijnders het motto „Christus
heerscht.Hij heerscht, of althans behoort te
heerschen op elk gebied, dus ook op dat van
het onderwijs, en dit wilde de staatsschool ver
hinderen.
Dat ook daar na de schooluren godsdienstig
onderwijs mocht worden gegeven, was onvol
doende; Christus mocht niet zijn de „sleepdrager
der staatsschool."
Hare neutraliteit is eene grievende beleediging
van de onderwijzers, wien daardoor eene ondenk
bare karakterloosheid werd ten laste gelegd.
Neen „die niet voor mij is, is tegen mij;" een
middelweg bestaat er niet.
Het gehalte van het onderwijs was bovendien
onvoldoende, ten blijke waarvan een verslag
omtrent het middelbaar onderwijs werd aan
gehaald, waarbij men de ondeugdzaamheid van
het lager had verklapt; later had men zich wel
gewacht die klacht te' herhalen.
Maar de grootste grieve was, dat de staatsschool,
het neutraal onderwijs, niet was doel, maar
middel, middel n. 1. om bekrompenheid en
vooroordeelen tegen te gaan, waarmede op de
leerstellingen van het Christendom werd gedoeld.
De consequentie dezer verklaring voor rekening
ran den spreker latende, nog een woord over
den derde.
Diens woord was vol.
Persoonlijkheid, stemgeluid, eenvoud, gekuischte
woordenkeus, niets van holl e klanken, noch
van bolle machtspreuken, maar eene volheid
van geloofsovertuiging, die onwillekeurig doet
denken aan die oprechte vrome lieden, wier
geheele leven éene enkele toewijding was aan
wat zij, naar hunne innigste overtuiging,
plicht en Godsvereering achtten. Zooals hij
zeide den strijd niet te zoeken om den strijd
zooals hij zijne hoorders opwekte om voor de
in zijn oog goede zaak waarachtige offers te
brengen, d. i. niet te geven zoodat het hun och
niets deert, maar zóo dat men het gemis gevoelt,
dat woord perst eerbied af, ook al meent
de koele onpartijdige hoorder iets ziekelijks in
den grondtoon te bespeuren.
Ziedaar, M. d. R., mijne geheel versche in
drukken. De voorstanders der zoogenaamde
Christelijke school zijn in hun volle recht naar
de verwezenlijking van hun doel te strevenhun
aankloppen om geldelijken steun is evenmin te
berispen, als het inroepen van dien bijstand ter
oprichting van vrije gemeenten, zooals te Amster
dam en elders geschiedt; loffelijk is het, dat de
sprekers heden, blijkens hunne gewone kleeding,
niet als predikanten optraden.
Éen punt zij hun evenwel aanbevolen. De keus
van het lokaal dezer bijeenkomst, het gezang
met voorzanger en orgelbegeleiding, gaven aan
het geheel toch eene zeer kerkelijke kleur, zij
het dan ook in négligédoor het ontbreken van
toga en bef. Nu vraag ikZou het niet in het
belang der Nederduitsche Hervormde gemeente
te Middelburg zijn, dat de plaats en de vorm
dezer bijeenkomsten worden gewijzigd?
Er is niet veel meer noodig, of ook hier zal
de behoefte aan eene vrije gemeente zich doen
gevoelen het voortgaan op den heden ingeslagen
weg zou dergelijke scheuring wel eens kunnen
bespoedigen. Wenschen die heeren dat
Middelburg, 6 Febr. 1879. B.
