N°. 5.
I22e Jaargang,
Dinsdag
7 Januari.
HET SKELET IN HUIS.
MAZELEN.
Middelburg 6 Januari.
Nederland bij 't begin van 1879.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m, franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentieni 20 Gent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangére G. L. Daube en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jones.
Schuldvorderingen ten laste der gemeente.
Epidemische ziekte.
F ETJIIaLBTON.
i in i ■-■■I.-
i
De burgemeester en wethouders van Middel
burg noodigen de ingezetenen, die eenige schuld
vorderingen hebben ten laste der gemeente, over
het. dienstjaar 1878, uit, om die met de noodige
bewijsstukken vóór of uiterlijk op den 15 Fe
bruari a., in te zenden ten kantore van den
gemeente-ontvanger
terwijl deze, bij niet nakoming daarvan, be
houdens de bepalingen bij art. 228 der gemeente
wet, het zichzelven zullen te wijten hebben, wan
neer hun later geene levering van wege de ge
meente meer mocht worden opgedragen.
Middelburg, deu 6 Januari 1879.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHORER.
De Secretaris
G. N. DE SlOPPELAAR.
De burgemeester van Middelburg,
Gelet op art. 21, alinea 2, der wet van 4 De
cember 1872 Staatsblad n° 134),
Maakt bekend, dat in de week van Zondag 29
December 1878 tot en met Zaterdag 4 Januari
1879 binnen deze gemeente 3 personen aan de
mazelen zijn overleden.
Middelburg, den 6en Januari 1879.
De burgemeester voornoemd,
SCHORER.
De blik, dien wij bij het intreden van een
nieuw jaar rondom ons werpen, kan, voor
zooveel het buitenland betreft, niet veel meer
dan een terugblik zijn. De tijd dat Nederland
op beduidende wijze zijn gewicht in de schaal
der wereldgebeurtenissen voelen deed, is voor
bij. Wij slaan het tooneel gade als belang
stellende toeschouwers, omdat wij van het
schouwspel niet vervreemden willen en ons
niet onttrekken kunnen aan de mogelijkheid,
van door een zwaai van het rad der fortuin,
ter onverwachter ure nog eens weder met de
bewegingen der anderen medegesleept te worden.
Zelf nemen wij echter aan de handeling weinig
deel en op oudejaarsavond uit de lessen van
't verleden onze plannen voor de toekomgt te
heramen, is voor ons vrij overbodig. Letten
22
doob
FRIEDRICH SPIELHAGEN.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
Asjeblieft, na u„Na u, wat ik u bidden
maganders hadden ze niets gezegd, berichtte
Nebelow, die met verwonderlijke vlugheid zijne
boodschappen gedaan had en nu den dokter en
mijnheer von Franck, op last van mevrouw, die
bij juffrouw Uelzen in de eetzaal was, in mijn-
heers kamer gelaten had.
Nebelow, die door al het vreemdsoortige, dat
hij in de laatste tien minuten gehoord en gezien
had, geheel nuchter geworden was, kon ook
inderdaad niets berichten. Maar zoodra de oude
man de kamer verlaten had, begon de afgebroken
strijd op nieuw
„En ik zeg en herhaal," riep de advocaat op
zachten, doch zeer duidelijken toon, „dat ik niets
gedaan heb of doe dat gij in mijn plaats ook
niet zoudt gedaan hebben. Dat deze zaak mij
buitengewoon interesseert, ontken ik volstrekt
niet, maar noemt gij een ziekte, die een schijn-
wij op de mate van welvaart en tevredenheid,
die door de wereld-besturende staatslieden en
vorsten van onzen tijd over hun volken wordt
uitgestort, dan schijnt er niet veel reden te
bestaan om over onze onbeduidendheid in dit
opzicht een klaaglied aan te heffen, al is
zij misschien in strijd met hetgeen idealistische
en vurige gemoederen zich van hun vaderland
liefst voorstellen.
Iets anders is het met de lotgevallen van
ons eigen land. Hier behoort de hoogte, welke
wij beklommen, ons niet slechts rugwaarts,
maar vooruit te doen zien. De weg die vóór
ons ligt, moet verkend worden aan de merk
palen van hem dien wij doorliepen.
Een jaar lang- heeft Nederland zich gekoes
terd in de stralen dér „liberale zon" en reeds
verneemt men klachten dat haar gloed
Maar laat ons op ons overzicht niet vooruit-
loopen Zes verkiezingen, het gevolg der
herzieningswet van de kiestabel, welke de lev
kamer in Januari aannam, versterkten de
liberale meerderheid nog met- 5 stemmen. Een
paar partieele herzieningswet)es (op het nota
risambt en de bedelarij) deed de minister van
justitie in April door de 2e kamer aannemen.
In Mei wierp de minister van binnenlandsche
zaken de statistiek zijne deur uit. In Mei
schoot de heer van Kerkwijk zijn pijl af op zijn
vriend, den minister van waterstaat, wegens de
overeenkomst met de meente Rotterdam inzake
de Koningshaven. In Mei hechtte de kamer,
door het toestaan van een begrootingspost, in
beginsel haar goedkeuring aan de invoering van
nieuwe Indische belastingen. In Mei nam zij
met 64 tegen 15 stemmen het ontwerp aan tot
het sluiten eener leening van 43 millioen, en
met 48 tegen 32 stemmen dat tot invoering
eener successiebelasting in de rechte lijn, tot
dekking van de rente dier leening. In Mei......
stak de Willem Barents in zee, om voor 't eerst
sinds eeuwen de driekleur te midden van het
ijs der Poolzee te vertoonen.
Is het slechts een gril, een jagen naar effect,
wanneer wij behoefte voelen om de blanke
zeilen van het Poolscheepje op ons doek te
brengen Of is inderdaad dat kenteeken van
opgewekte geestkracht en ondernemingszucht
niet overbodig, om het door de liberale zon
beschenen tafereel niet al te grauw en kleur
loos te doen voorkomen
Maar de Juni-maand nadert. Reeds was in
baar gezond mensch zóo geweldig aantast, dat
anderen de haren er van te berge rijzen of een
verraderlijk sleepende ziekte, die met uwe weten
schap den spot schijnt te drijven, ook geen inte
ressant geval? Is het dan niet nw plicht en
tevens uw last om elk verdacht verschijnsel op
te merken en te onderzoeken en baseert gij
uwe gevolgtrekkingen over den aard der ziekte
niet op deze waarnemingen Zijn de verschijnse
len, die ik u van dit geval heb medegedeeld, niet
verdacht genoeg? Zijn zij niet van dien aard
dat elke rechter dien man terstond in hechtenis
zon nemen Het jonge mensch is niet levend
uit dit vertrek gekomen, - dat staat bij mij
zoo vast als de zon aan den hemel. Waar hij
gebleven is? ja, mijn waarde, daarover zit ik
reeds vijf weken te peinzen, totdat mij van avond
die aangifte gedaan werd, welke gij een brutale
mystificatie gelieft te noemen. Goed! wij zullen
zien wat er van aan is. Men werpt een lijk niet
in een kast en laat het daar zes weken liggen
Toegegeven, op meer dan éen grondIk ge
loof ook niet aan den onderaard3chen gang
maar ik ken, door een oud bestek dat de stads
architect voor mij opgescharreld heeft, de inrich
ting van dit huis zeer nauwkeurig de muren
zijn dik genoeg dat er achter of onder die kast,
die mij bovendien reeds lang verdacht voorkwam,
zeer goed een geheime bergplaats kan wezen;
daar in dien vooruitspringenden hoek bij het
venster, gij ziet dat ik goed georienteerd ben,
- moet die kast zijn. En op dit oogenblik
Maart het herzienings-ontwerp der schoolwet
ingediend, reeds had de anti-revolutionaire partij
hij gemeenschappelijke nota barer kamerleden
JfeAj pfotest. daartegen ingediend, reedshad
de vereeniging Volksonderwijs van haar kant
haar „onvoldaan en nauwelijks dankbaar" over
het ontwerp doen hooren, toen het den 17ea
Juni bij de 2e kamer in behandeling kwam en
den 18en der volgende maand door haar met
52 tegen 30 stemmen aangenomen werd. Op
hare beurt volgde de V kamer den 7en Augus
tus, met 26 tegen 10 stemmen. Hier was dan
toch, zou men zeggen, zonnewarmte en zomer
vrucht. De herziening der wet op het lager
onderwijs, zoolang de wrijfpaal onzer partijen,
het bederf van onze politiek, in éene maand
tot stand gebracht! En de nieuwe wet niet,
als een of ander wetsontwerp-Heemskerk, een
compromiseene vrucht van geven en nemen tus-
schen kabinetregeeringspartij en oppositie,
maar zoo onveranderd het werk der regeering
zelve, dat zelfs wie het ontwerp in haar eigen
geest wilde verbeteren, daarvan afzag teneinde
geen wanklank in het koor der algemeene
instemming te mengen.
Beeldspraak ter zijde. De schoolwet van
Juli 1878 is zóo weinig de daad der tegen
woordige liberale gedachte, dat de minister
Kappeijne heeft kunnen verklaren dat zijn ont
werp van dat des heeren Heemskerk slechts
voornamelijk verschillen zou door het minis-
terieele contre-seign, dat het in het Staatsblad dra
gen zou. Het is eene in vele opzichten verbeterde
uitgaaf der wet van 1857, - indien althans
de uitlegging, dezer dagen door De Tijd aan
hare bepalingen betreffende het subsidieeren
van scholen gegeven, geen kracht van officieele
wetsverklaring krijgen mag. Yoor 't overige
dankt zij het relief, dat haaf ten slotte nog
ten deel viel, slechts aan de beweging welke
er naderhand over haar gemaakt is. Alle provin
ciën des lands afgevaardigden tot den -koning
zendend, met een eerwaardig staatsman tot woord
voerder, om Z. M. er op te wijzen dat 304,179
zijner onderdanen hun handteekening gezet
hebben als blijk dat hun gewetens door de
nieuwe wet gekrenkt wordenDe eer eener
„zoo lang, reeds voor de aanneming van
het ontwerp door de tweede kamer, met
zorg voorbereide, staatkundige demonstratie"
wedervaart slechts zelden eene wet.
Het jaar zet nog eenige maanden zijn loop
wat komt iemand op de plaats zelve toch op
zonderlinge denkbeeldenwaar is het uithang
bord gebleven het uithangbord, dat onder het
venster hing tot op dien avond en in dienzelfden
nacht verdwenen is
„Wat drommel, heeft dat er nu mee te maken
riep de dokter uit.
„Ik weet het niet," zei de advocaat; „ik weet
alleen, dat ik, toen ik hier kwam, tot mijn niet
geringe verwondering, voor het eerst hoorde dat
er een winkel in dit huis bestondiets waarvan
tijdens mijnheer Nudel in Keulen zijn hof maakte,
volstrekt geen gewag gemaakt was, zeer geluk
kig voor mynheer Nudel; want voor zoover ik de
familie en vooral de mama ken, zou deze verborgen
omstandigheid het huwelijk bepaald onmogelijk ge
maakt hebben. Dat jonge mensch was zijn in
tieme vriend dat jonge mensch en het uithang
bord zijn gelijktijdig verdwenen waarlijk
dat brengt mij op zonderlinge gedachten ge
heel nieuwe combinatiën. Lacht gij natuurlijk
„Ik lach nietriep de dokter, die zich aan
het andere einde van het vertrek bevond.
„Maar er werd hier gelachenzeï de advocaat,
die vlak voor de kast stond.
„Dan zal de booze zelf gelachen hebbenriep
de dokter.
Hij was niet tot lachen gestemdhij worstelde
met een sterke verzoeking om dezen duivelschen
mensch bij de keel te grijpen, als ware hij een
dolle hond, die over eenige minuten met zijne
giftige tanden zou bijten naar degenen die hem
voort, doch zijne staatkundige geschiedenis is
hiermede geschreven. De kamer vond hij de
hervatting barer zittingen niets te doen dan
de staatsbegrooting en met deze wachtte zij
zoo lang mogelijk, om haar in de laatste na
jaarsdagen, bijna zonder discussie, met schier
eenparige stemmen aan te nemen. Z. K. H.
prins Hendrik legde in Augustus, door zijn
huwelijk met eene dochter van het Pruisische
koningshuis, een band welke hem zoo mogelijk
nog nauwer met het volk van Nederland ver-
eenigde. In October nam de Atjeh-oorlog eene
gelukkige wending, door de onderwerping van
het meest invloedrijke hoofd, met wiens vertrek
uit 'svijands land, naar het zich laat aanzien,
de kern van den wederstand gebroken is.
Tegen het einde des jaars werd aan de natie
nog het vooruitzicht geopend van op den troon
van koningin Sophia, aan de zijde haars ge
maals, eene prinses in den eersten bloei van
jeugd en schoonheid te zien plaatsnemen, Op
den voorlaatsten avond van het jaar eindelijk
werd na lang lijden, in de kracht van zijn
mannelijken leeftijd, een minister door den dood
weggenomen, van wien Nederland met reden
verwachtte wat het sinds jaren vruchteloos
verlangdede verzekering zijner weerbaarheid,
door de goede regeling van zijn krijgswezen.
Deze zijn de gebeurtenissen welke wij door
leefd hebben. Wat hebben ze ons te leeren
Zullen wij ons mengen in het koor der teleur-
gestelden, die omdat de liberale zon niet aan
hun hoog gestemde verwachtingen voldeed,
alweder naar een ander hemellichaam beginnen
uit te zien, ja onzen geheelen staatkundigen
dampkring zouden willen onderst boven keeren,
in de hoop dat uit die beroering iets goeds
mocht voortkomen Of zullen wij trachten de
waarheid te verbloemen, beweren dat er geen
reden is van ontevredenheid
Het laatste allerminst. Wij leven in een
tijd van onbewimpelde, haast ongemanierde
rondborstigheid tegenover hen die ons regeeren.
Een minister, die met een grein van zelfge
noegzaamheid zijne taak aanvaardt, moet niet
verlangen te hooren wat de menschen van hem
zeggen, wil hij niet, door de overmaat der critiek,
die dagelijks over hem wordt uitgestort, alle zelf
vertrouwen spoedig verliezen. De ministers zullen
er dus wel tegen geharnast zijn, indien ook
wij instemmen met hen die getuigen, dat hun
vertrouwen in het ministerie-Kappeijne, als
het liefst op de wereld waren. Lieve hemel,
waar moest dit heen Als de jonge vrouw geen
gebruik had gemaakt van den sleutel dien hij
haar gezonden bad, als zij zijn stilzwijgende
vermaning niet begrepen had; of, wel begrepen,
maar den moed niet gehad had er gevolg aan te
geven, en had hij niet zijn best gedaan om
haar dien moed te benemen als die verschrik
kelijke man, die met zijn zwarte, doorborende
oogen alle geheimen als glas scheen te doorzien,
maar een bebloeden doek of pet, die aan Hans
toebehoorde, vond, of iets anders als hij, 't
geen niet kon uitblijven, dat ongelukkige bord in
de kast vond, en daar daar kwam een
rijtuig aan halt het hield voor de deur
stil, dat waren zij Daar luidde de huisschel
hij hoorde haastige schreden in den gang de
trap af de trap op stemmen door elkander
hoe zou dat afloopen
„Ik geef u nogmaals mijn woord," zei de ad
vocaat zacht, „dat ik, alle persoonlijke grieven
ter zijde stellende, met zooveel mogelijk verschoo
ning zal te werk gaan. Het zal van den tact
der jonge vrouw en van het gedrag van mijnheer
Nudel afhangen of ik het zal kunnen volhouden.
„Waarde mijnheer Nudel, vergeeft gij een
oud vriend der familie in Keulen, dat hij op
aandrang van onzen voortreffelijken dokter
de vrijheid neemt u nog heden avond te komen
begroeten en den wensch uit te spreken aan uw
familiefeest deel te mogen nemen
Lebrecbt, die juist binnengekomen was, wierp
