N°. 283J
121€ Jaargang.
Zaterdag
30 November.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/in, franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentien; 20yCent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten |nz.: van 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangère 6, L. Daube en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbach en Jones.
Middelburg, 29 November,
Benoemingen en besluiten.
Kunstnieuws.
Landbouw.
Naar aanleiding van het jongste spoorweg
ongeluk te Eindhoven, schrijft uien ons het
volgende:
„In uw nommer van den 26™ dezer leest men:
de reizigers bekwamen geen letsel, wat daaraan
moet worden toegeschreven, dat de passagiers
bp dezen trein steeds in de achterste wagens
Worden geplaatst. Het personeel was gezeten
in de onmiddellijk achter den tender geplaatste
bagagewagens, die beide zijn verbrijzeld.
„Dat niet al de gewonde conducteurs zich in
de onmiddellijk achter de tenders geplaatste ba
gagewagens bevonden, maar ook voor een deel
in de bagagewagens achter aan den trein, behoeft
wel geen betoog. Elf conducteurs in twee baga
gewagens is wel wat kras. De oorzaak, dat nu
en in het algemeen bp botsingen in den regel het
treinpersoneel eerder gewond wordt, ligt meer in de
omstandigheid, dat dit personeel meestal niet zit,
maar staat of op en neer loopt, vooral is dit het
geval bij het naderen van een station. Nu is het
duidelpk, dat bp botsingen dat personeel veel meer
kans heeft om omver en tegen het een of ander
voorwerp geworpen te worden, dan de reizigers
die zitten.
„De statistiek van de spoorwegongelukken duidt
dit ten duidelijkste aan. Zij leert in het algemeen
dat, bij botsingen en ontsporingen, de zich in het
midden van den trein bevindende rijtuigen de
minste kans van gevaar opleveren. Bij botsingen
zpn de voorste en achterste wagens het meest
aan beschadigingen blootgesteld, bp ontsporingen
van de locomotief en hotsing van deze met een
anderen trein, hebben de voorste, wanneer daaren
tegen een trein door een anderen wordt ingehaald,
de achterste wagens het meeste te lijden.
„Van de zitplaatsen zijn de terugrydende (dat
wil zeggen, wanneer men met den rug naar de
locomotief gekeerd zit) veiliger dan de vooruit-
rpdende. Onder de 100 botsingen, die op de
spoorwegen plaats hebben, leert de ondervinding
dat steeds 85 tot 90 in de richting van voren
naar achteren plaats hebben, waarbij dan ook de
met den rug naar de locomotief gekeerd zittende
reizigers alleen tegen het beschot worden gedron
gen, terwijl de met het gezicht naar de machine
gekeerd zittende reizigers van hunne zitplaatsen
worden weggeslingerd.
„Bij het uitstrekken der beenen onder de
tegenovergestelde plaats, of bij het op de eene
of andere wijze beletten van de vrije beweging
der ledematen, ontstaat (daar bij iedere buiten
gewoon snelle en sterke beweging van het rijtuig,
het lichaam voor of achterwaarts wordt geslingerd)
al licht beenbreuk. Dit kan vermeden worden,
wanneer men zich, door genoegzame breedte der
rijtuigen, volkomen vrij op zijne plaats bewegen
kan."
Gedurende de week van 21 tot 27 November
kwamen te Vlissingen aan met de stoomschepen
van de maatschappij Zeeland 144 en vertrokken
van daar naar Engeland 227 passagiers.
Sluis, 28 Nov. Bij de op heden gehouden
verkiezing zijn tot leden der commissie van be
oordeeling, betreffende de vereeniging der gemeen
ten Sluis, Heille en St. Anna ter Muiden, geko-
t zen de heerenJ. Bekaar met 36, J. C. A. Blankert
met 32, D. Croin met 27, J. F. Hennequin met 24,
mr. P. Hennequin met 19, P. J. Cauwels met 18,
J. Noest met 15 stemmen deze laatste als oudste
in jaren tegen den heer I. Brevee, die mede 15
stemmen verkreeg.
Van de 89 stemgerechtigden werd door 47 aan
deze verkiezing deelgenomen.
Aardenburg, 28 Nov. Gisteren avond
werd alhier een gevaarlijk persoon, P. Loneke,
gevankelpk binnen gebracht. Vóór een paar
dagen ontslagen uit de gevangenis te Gent, waar
hp eenige jaren had doorgebracht wegens het
stelen van vee, gaf hp zijn herkregen vrijheid al
te veel lucht en bezocht ook het dorp Eede.
Onze brigadier der mareehaussée was het echter
piet vergeten dat er nog een bevel van aanhou
ding van 1874 tegen dien persoon bestond, ook
wegens diefstal van vee. Hy nam hem dus mede
naar Aardenburg, verschafte hem hier vrij logies,
om heden morgen onder behoorlijk geleide te wor
den overgebracht naar Oostburg, vanwaar hp
naar Middelburg zal worden getransporteerd.
Oostburg, 27 November. De zoo gunstig
geslaagde eerste uitvoering der muziekvereeniging
Apollovan welke gisteren reeds melding werd
gemaakt, doet de hoop koesteren dat het deze
jeugdige vereeniging, die tot dusverre nog geen
moeite heeft gedaan om honoraire of betalende
leden te krijgen, in 't vervolg niet aan deelneming
en ondersteuning der burgerij zal ontbreken.
Het zou echter jammer zijn indien haar bloei
eene oorzaak mocht worden van kwijning der
fanfaren-sociëteit. Beiden toch konden, zonder
elkaar in den weg te treden, blp ven bestaan.
Deze sociëteit, die haren kapelmeester M. A.
Zegers door den dood heeft verloren, benoemde
dezer dagen den heer Erasmus, van Gvoede, tot
zijn opvolger, op een jaarwedde van f 130.
Uit hoofde de inkomsten der vereeniging zeer
beperkt zijn, kan zij zich slechts éen jaar, hoog
stens twee jaren, de weelde veroorloven een
kapelmeester op genoemde jaarwedde aan te
houden, tenzp men haar daartoe door geldelijken
steun te hulp kome. Deze omstandigheid heeft
de leden genoopt, om den gemeenteraad te ver
zoeken met 1880 een subsidie uit de gemeentekas
te erlangen.
Met het oog op de groote uitgaven, die zoowel
voor onderwijs als voor andere openbare aange
legenheden van de gemeente gevergd worden, ia
er echter weinig uitzicht op een gunstigen uitslag
van dit verzoek.
Heden avond is deze gemeente gelukkig aan
eene groote ramp ontkomen.
Terwijl de koster in de Hervormde kerk, tusschen
4§ en 5 uren, bezig was met de lampen te ont
steken voor de te houden avond-godsdienstoefening
is, naar het schijnt door het loslaten eener schroef,
een gedeelte van een lichtkroon met twee bran
dende petroleumlampen, in een der zijgangen van
de kerk, naar beneden gekomen. De brandende
petroleum is gelukkig spoedig gebluscht, doch
heeft nog al wat schade veroorzaakt aan het
schilderwerk der paneelen voor de manszitplaatsen.
De godsdienstoefening kon op het gewone uur
aanvangen, terwpl de leeraar begon met dank
zegging aan het Opperwezen voor de gelukkige
afwending van de ramp, waarmede de gemeente
was bedreigd.
Amsterdam 28 Nov. De feesten ter ge
legenheid van het verblijf van den koning en
de koningin in de hoofdstad beloven alle ver
wachting te overtreffen. Van stadswege worden
daartoe groote toebereidselen gemaakt. De Dam
zal met 16 Jablochkoff-kaarsen verlicht worden,
en verder met ballons en lampions aan zuilen,
obelisken en guirlandes: het Kembrandtplein, het
Kattenburgerplein, de Westerstraat, de Nieuw-
markt (waar tevens een triomfboog wordt -opge
richt) de geheele Blauwe brug tusschen de beide
Amstelstraten over den Amstel, het voormalig
Beursplein, waar een prachtige tempel zal verrijzen
terwijl eindelijk het geheele stadhuis door gas in
een zee van licht zal worden gezet. Ook zullen
groote vuurwerken ontstoken worden.
Z. K. H. prins Frederik zal, als grootmeester-
nationaal der Nederlandsche vrijmetselaarsorden,
den ÏO™ December a. tegenwoordig zijn bij de
opening van een nieuw lokaal in de Eendrachts-
straat te Botterdam, ingericht door de loges
Frederic Royal en Acacia.
Bij beschikking van 27 November 1878 n» 30,
afdeeling handel en nijverheid, is de aan A. M.
Cnopius en W. Kooy jr., te Arnhem, verleende
vergunning voor een stoombootdienst tot vervoer
van personen, goederen en vee, alsmede tot het
sleepen van schepen tusschen Arnhem en 's Gra-
venhage, overgeschreven op naam der schroefboot-
ouderneming Amiuitia.
Men schrijft ons uit den Haag:
Eindelijk is het oogenblik daaraanstonds I
neemt de groote geregelde voorstelling een aan
vang. O -neen, we staan niet in Mei voor de tent
van Basch of Blanus op het Buitenhof, we staan
in het Z. O. hoekje van het Binnenhof, vóór een
gesloten ijzeren hek.
Het is Maandag middag een uur; de begroo-
tingsdiscussiën in de 2e kamer zullen aanvangen.
Geruimen tyd houden twee krijgsknechten met
ontbloote zwaarden den toegang gesloten. Ein
delpk opent zich de deur en te éen uur 28 min.
wordt de vergadering geopend; Het is volgens
den waren tyd. 'sLands vergaderzaal heeft
ten minste een goed loopend uurwerk. Dit schijnt
in kleine gemeenten in Zeeland te ontbreken.
Dat het die goede lieden aldaar tot troost zij
dat de verschillende wijzerplaten van de groote
kerk alhier het ook niet onderling eens zpn.
De heer van Bees was het eerst aan het woord.
Na zijne wederverkiezing hield hij zijn maiden
speech. De Nieuwe Rotterdamsche heeft in haar
nommer van Dinsdag zqn persoon en voordracht
naar waarheid geschetst. Gelukkig dat dit lid
der kamer zoo duidelijk spreekt, daar zijn stem
geluid niet sterk is. Daarna was de beurt aan
den heer de Casembroot, zeer duidelijk verstaan
baar, niettegenstaande de leden der kamer gedu
rende de rede van dezen spreker zeer beweeglijk,
ja zelfs luidruchtig waren. De martiale toon van
dit lid, zijne aanhalingen van militaire feiten en
beschouwingen geven recht deze rede te noemen
„Schetsen uit het dagboek van een krygsman."
Gedurende een half uur hield de heer Lenting
de aandacht gaande; diens voordracht is ook
duidelijk en zaakrijk. Zoo is het allengskens
drie uren geworden. De voorzitter spreekt: „de
heer Wmtgens heeft het woord", nu weet ieder
dat wij niet hij halve, maar by heele uren moeten
gaan rekenen. Somber als het Binnenhof daar
buiten, is zpn voordracht; donker als de vochtige
bedompte najaarslucht, waar geen enkel zonne
straaltje, doordringt, zijn de verven waarmede de
toestand wordt geschilderd.
Bjj den aanvang zijner rede verweet hij het
ministerie deze zoo late bijeenroeping, en voegde
er bij dat de leden der kamer, om hun gewichtig
werk naar waarde te volbrengen, dit niet gehaast
of gejaagd moeten doen. Spreker is daarvan een
bewijs, de voordracht is langzaam. Sommige
zinnen en woorden worden herhaald om ze beter
te doen uitkomen. Voor deze rede werd dan ook
in de eerste zitting ruim éen uur, in de volgende
meer dan éen en een half uur gevorderd. Buiten
de onvermijdeiyke citaten is het getal legio der
personen en feiten, die de heer Wintgens ons
weer in het geheugen roept.
De waardigheid der kamer gedoogt het niet,
maar zoude zulk een voordracht niet ontzaglijk
in waarde winnen wanneer de spreker nevens
zich had een zeil, waarop de aangehaalde personen
en feiten werden voorgesteld en waarheen dan
door den spreker telkens als het te pas kwam
met een stokske kon worden verwezen?
Is het ook niet een weinigje beneden de waardig
heid der geroepenen tot 's lands vergaderzaal,
om als er een lid aan het woord is zulke drukke
samensprekingen te houden, en wat nog meer
zegt, den meer of minder luiden toon, waarop
het gesprek wordt gevoerd, te willen zien aan
gemerkt als bewijs van instemming of niet?
Er is nog iets. Dat gestadige heen en weer
patrouilleeren door de zaal van sommige leden,
wekt ook bevreemding. In het dagelijksche leven
spreekt men van „om gist en kaneelwater loopen".
zouden de daaraan zich schuldig makenden ook
behooren tot de secte der wandelende geleerden?
Ofschoon de vergadering doorgaans lang na
het bepaalde uur wordt geopend, zien we na de
opening nog wel eens een lid binnensluipen;
dan denken we aan onze schooljaren.
Aan het einde der zitting werd het voorstel
van den voorzitter, om ook Zaterdags te verga
deren, in stemming gebracht. Waarom kon daar
mede niet samengaan het voorstel van den heer
van Eek om de vergaderingen reeds te tien uur
te doen aanvangen en dan wat beter op den tijd
te passen? Tijd is geld, vooral bij het behande
len der begrootingen en tijd te over is daarvoor
niet.
Ik bad nog niet het genoegen gehad den heer
van Eek vroeger te hooren spreken. Nu bracht
hq zqn bezwaren tegen het voorstel van den
voorzitter in met zulk een verheffing van stem,
dat we dachten: zoo zal de burgervader van de
stad der kapoenen geschreeuwd hebben toen hij
Havard voor ploert uitmaakte.
Zoude het eene omwenteling in het wereldstelsel
te weeg brengen, wanneer in onze vergaderzalen
ook een spreekgestoelte werd opgericht? Voor
spreker en hoorders moest dat een aanwinst zpn.
Het gesprokene werd er stellig meer hoorbaar
door en ook het publiek werd er door gebaat.
De tribune, loggia, balcon, of hoe het te noemen,
is toch zeker gemaakt, opdat men er zoude
kunnen hooren en niet uitsluitend voor den daar
binnen wachthebbenden zoon Ma vors, die dikwijls
op de eenige daar aanwezige bank gemoedelijk
een uiltje zit te knappen.
i
consuls. Op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als consul der Nederlanden te Civita-Veecbia
aan den heer A. Arata.
Op den voet van Nederlandsch onderdaan
erkend en toegelaten als vice-consul van Spanje
te Groningen, de heer H. Weyland.
belastingen. Benoemd tot ontvanger der directe
belastingen, invoerrechten en accijnsen te Harderwijk
e. a. J. F. Schopff, thans ontvanger der directe
belastingen en accijnsen te Woerden c. a.tot ont
vanger der directe belastingen en accijnsen te
Gieten c. a. J. H. H. Eelsingh, thans ontvanger
der directe belastingen, invoerrechten en accijnsen
te Kerkradetot ontvanger der directe belastin
gen en accijnsen te Nieuw-Buinen, voor de
gemeente Borger, S. Heyt, thans ontvanger der
directe belastingen, -irrvoerrechten en accynsen te
Gramsbergen
zEEVisscHERiJEN. Benoemd tot lid van het
college voor de zeevisscherijen jhr. E. de Wendt
Alberda van Ekenstein, te Groningen.
Door het departement Arnhem der Maatschappij
van Nijverheid zal in 1879, hij gelegenheid der
aldaar te houden algemeene vergadering, een
wedstrijd uitgeschreven worden op het gebied der
kunst-nijverheid en wel voor: boetseeren van een
fries in Hollandscbe renaissancevoor plateel
schildering van een schotel of bord en zes tegels,
Delftsch. aardewerk, laatste helft der zestiende
eeuwkistjes renaissance voor bijouteriën, siga
ren, of zoo iets; boekbinderswerk, lederen band
16e eeuw, en een dito eigen vinding.
Het tableau de troupe van de vereeniging Eet
Nederlandsch tooneel is voorloopig vastgesteld als
'volgt
Administratie: directeur gérant W. Stuuipff,
secretaris J. H. Bössing, le regisseur 2e
regisseur de Leur, le tooneelmeester T. Stemmerik,
2S tooneelmeester K. Morin.
Personeel; dames: mevr. Kleine-Gartman, mej.
Jozephine de Groot, mevr. Sophie de Vries, mevr.
van Sluiters, mevr. Christine Stoetz, mevr. The
odora Frenkel—Bouwmeester, mej. Sophie van
Biene, mej. Christine Poolman, mej. Anna Sablai-
rolles, mej. Tonia Poolman, mej. D. Hoedt, mej.
KottingVos, mej. M. Valois.
Heeren D. Haspels, Morin, Spoor, Stevens, de
Jong, Frits Bouwmeester, Jacques de Boer,
Tourniaire, van Schoonhoven, Jan C. de Vos,
Ising, de Leur, van Dommelen, Wensma, A. Hooft.
De onderhandelingen met den heer Louis
Bouwmeester zijn afgestuit op diens voor ons land
veel te hoogen eisck van 3-jarig contract tegen
f 8000 per jaar, een geheel vrije beneficcTVOor-
stelling, dus ongeveer f 1400, vergoeding als
speel-honorarium en bijkomende zaken f 2000?
dus een bedrag van f 11,400 per jaar. Rott Nbl.)
Bij den uitgever W. Eekhoff en Zoon te Leeu
warden is weder verschenen de Almanak voor
landbouwers en veehouders, voor 1879. Eene
aaubeveling van dit boekje, dat zijn 13e jaargang
beleeft en een overvloed van nuttige denkbeelden
en wenken voor het landbouw-bed rijf bevat,
mogen wij wel overbodig achten. Liever bevor
deren wij er de verspreiding van, door er nu en
dan iets nit over te nemen. Zoo, voor heden,
het volgend opstel, dat op een reeds vroeger
