N°. 160. I2ïe Jaargang. i87a Woensdag 10 Juli. arf JHffdr I Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs per 3/m. franco 3,50, Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiens 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz,: van 17 regels 1,50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Hoofdagenten voor liet Buitenland: de Compagnie générale de publicité étrangére ff. L. Daube en Cie. te Parijs en Frankfort, directeuren Elsbacti en Jones. Middelburg, 9 Juli. Middelbare school voor meisjes. de Schrijfster van „Jennie" enz. MIDDELBURGSCHE COURANT. (Ingezonden. I. Error is opinion in the making). Hoogere burgerscholen algemeen gewild, en steeds hooger genoteerd. Zelfs de weerstre vende residentie is schoorvoetend meegesleept, en zal wie kon het vóór een paar jaar nog gelooven? zelfs voor meisjes een tempel van middelbaar onderwijs zien verrijzen. Al gemeen gewild, zeide ik, en ik voeg er dade lijk hij, evenzeer om haar nog te weinig in het oog loopende gebreken, als om haar on miskenbare deugden. Het is maar al te waar. Blijkbaar voldoen zij aan de eischen der ouders. Daarom vermeerdert nog alle jaren het tal van 60 scholen en 4000 leerlingen. Die eischen zijn uiterst bescheiden, en niet moeilijk te be vredigen. Niets dan onderwijs en vermeerde ring van kennis wordt van die scholen ge vraagd daaraan voldoen zij, ofschoon, - zoo als wij zullen zien, gansch niet onberispelijk. Produkt van haar tijd, oefenen zij eenzijdig en bijna uitsluitend het denkvermogen en de onderdeelen daarvan, en laten de andere ziels vermogens buiten den kring van haar be moeienis. De in woekerenden groei steeds verder om zich heengrijpende examens maken de ouders blind voor alles, wat niet „de plaat sing" hunner kinderen bevordert. Ziekelijk is de uitzetting van dat eene vermogen dei- ziel ziekelijk de door onttrekking van voedsel steeds grootere achterlijkheid van groei dei- anderen, waardoor de schoone evenredigheid van het geheel verloren gaat. Dwaling is: een betere meening nog in de maak. Hoezeer te betreuren, is zij voor het oogenblik niet te beteren. Aan deze opstellen geven wij gaarne eene plaats, dewijl ze van eene specialiteit in het onderwijsvak afkomstig zijn. Aan die hoedanigheid danken ze zekere eigenaardigheden in voorstelling en gedaehtengang, welke misschien tot aanteekeningen van onzen kant aan leiding konden geven. Uit bescheidenheid onthouden wij ons echter daarvan; voorloopig althans. Red. FETJILLBTOnsr. io door HOOFDSTUK VIII. SCHADUWEN. Maaï waarom moet gij nu die onbeduidende persoon trouwen wat hoeft gij haar te trouwen dat begrijp ik niet. Zij zal slechts een eeuwig durend blok aan uw been zijn. In haar omgeving zult gij van lieverlede teruggaan naar die middel klassen, waar uit mijne geboorte en mijn rang, vereenigd met zijn rijkdom, nw vader verlost hadden." Moederliefde was geen hoofdtrek in het karaktei van lady Carolina. Had zij anders tot haar zooi gesproken, dan had zij wellicht eenigeninvloed op hem kunnen uitoefenenwant met al zijn vastheid van karakter was Hubert een man die gemakkelijk te leiden was, als men de juiste snaar maar wisl aan te roeren. Maar haar toorn en hare bedrei gingen wekten niets dan verzet bij hem op en hij yerliet zijn moeder diep verontwaardigd. Zij had Bij onderstaande beschouwingen stel ik mij op de hoogte mijner land- en tijdgenooten, en eiscli, even. als 4b van middelbare meisjes scholen niet anders dan goed onderwijs. An dere, meer gewichtige en moeilijke deelen dei- opvoeding blijven geheel voor rekening van de opleiding te huis. Onderwijs, goed onderwijs danwaarin Ik beantwoord die vraag met een wedervraag onderwijs, waartoe? Wat beoogt men? Al- gemeene ontwikkeling; wel te verstaan alleen van het denkvermogen. Nooit heb ik kunnen bespeuren, dat men bij die twee woorden aan iets anders denkt. Door onderwijs, vooral in drie vreemde talen, in geschiedenis, aard rijkskunde, wis- en natuurkunde en nog een paar vakken, wil men meisjes uit den beschaaf den stand in staat stellen, om later over dagelijksche conversatie-onderwerpen een ge zond en gegrond oordeel uit te spreken, en daarin steeds te vorderen. Goed schrijven en goed spreken is hier te gelijk middel en doel. Gesteld, dat dit onder algemeene ontwik keling wordt verstaan, of ten naasten bij, hoe kan ze dan het best worden bevorderd Daar over bestaat groot verschil. Het zij mij ver gund ook mijn oordeel te zeggen, en eerst over de leervakken te spreken; later voeg ik er nog een woord aan toe over de methode van onderwijs. Als wij de meisjes niet willen overladen met les-uren, moeten wij ons be perken, en vooral niet vervallen in de schier onverklaarbare fout; bij de inrichting der jon gensscholen, die algemeene afkeuring vindt. Over geschiedenis, aardrijkskunde, wis- en na tuurkunde en de moedertaal bestaat geen verschil. Over drie vreemde talen, helaasevenmin. Zij maken, naar liet oordeel van het publiek, een onmisbaar bestanddeel van eene goede opvoe ding en dus van ieder schoolprogra m uit. Dit was voor 25 jaren niet zoo, maar werd lang zamerhand, tot groote schade van de alge meene ontwikkeling. In de meeste leervakken breidt iedere goed gegeven les reeds in den aanvang den gedachtenkring der leerlingen uit niet alzoo hij taalonderwijs. Het van buiten leeren van 10,000 woorden en spreekwijzen in een half dozijn talen, geeft niet éen nieuw begrip. Eerst laat, bij het lezen van auteurs in de vreemde taal, begint taalstudie voor de ont wikkeling vruchtbaar te worden. Maar hoe veel tijd wordt niet door de meesten, die de hem voor het eerst de leelijkste zijde van haar karakter laten zien en haar hardheid en wreedheid hadden hem doen ontstellen, als hij dacht aan den gevoeligen aard zijner lieve, zachte Pearl. Het was wel treurig dat lady Carolina weigerde haar te zien, maar nu was het bepaald noodzakeliik dat moeder en schoondochter gescheiden bleven. Eenmaal, hoopte hij, ter wille van beiden, zou na verloop van tijd een vreedzame ontmoeting wel licht mogelijk zijn. Voor het oogenblik zou hij zijn moeder mijden, daar zij zijne teederste gevoelens gekwetst had. Den volgenden dag bracht Carlton zijn eerste bezoek aan mr. Walton, die op kamers in Gray's huis woonde. Hier leerde Hubert in alle bijzonderheden, met documenten en cijfers toegelicht, den waren stand der zaken van Pearl Gray kennen. „En gij zijt voornemens iets voor onze cliënt vastte zetten, mijnheer Carlton?" vroeg Walton hem strak in de oogen ziende. „Dat was natuurlijk mijn wensch en mijn voor nemen," zeï hij „maar Pearl is zoo als gij weet, een zeer onafhankelijke vrouw. Zij heeft verklaard dat haar eigen vijftig pond in 't jaar al was wat zij voor speldegeld noodig haden ik moest er haar mijn woord op geven, dat er tusschen ons geen wettelijke overeenkomst zou gesloten worden over geldzaken. Ik verzette mij daar tegen en verzoek u thans als haar vriend, haar te willen schrijven en anders raden; maar ik vrees dat gij haar onverzettelijk zult vinden." studie te vroeg staken, aan de voorbereidende oefeningen verknoeid, voordat toen van lectuur zieten is goed leeren van 1 of 2 vreemde talen niet veel vruchtbaarder, dan uit den aard der zaak gebrekkig leeren van drie Gebrekkig, hij het gros alleen de zeer leergierigen, en zij, die het voorrecht heb ben van in den vreemde zes of twaalf maan den door te brengen, kunnen op meer gevor derden leeftijd zonder woordenboek een niet te moeilijken schrijver lezen. Doch er is thans niet aan te veranderen wij moeten ons onderwerpen. Drie vreemde talen dus. Moesten niet daaraan en aan goed spreken en schrijven der moedertaal zooveel uren worden gegeven, en waren wij niet be vreesd om het program onmatig uit te zetten, dan lieten wij de scheikunde niet schieten nu welook omdat zonder practische oefenin gen liet maken van gewenschte vorderingen in dit bij uitstek ontwikkelende leervak on mogelijk is. Aan aesthetiek denken wij niet; theorie van schoonheidsleer is te hoog en kan gewone meisjes van 18 of 19 jaren niet boeien; ook is zij onnooclig, als het teekenonderwijs goed wordt gegeven, en de teekenzaal goed is voorzien van afgietsels en behangen met andere afbeeldingen in gravure, photographic enz. van de beste kunstwerken. Dagelijks zien en uitleggen daarvan is schoonheidsleer in praktijk, en voor den schoolleeftijd veel ge schikter. M(at ik mij niet laat ontnemen, is gezond heidsleer, al ware het maar een uur van de 14 dagen aan de beide hoogste klassen ver eenigd. Licht is er een medicus in de stad, die zonder of vooreen jaargeld, 20 maal in een jaar over dit even aantrekkelijke als heilrijke onder werp aan de meisjes wat wil komen ver tellen. De directricedaarbij tegenwoordig, zorgt voor een opstel over het gehoorde. Ook kennis onzer staatsinstellingen, althans onzer grondwet, en ontwikkeling van eenige hoofdstellingen en grondwaarheden der staat huishoudkunde, mag aan de meisjes niet wor den onthouden. OnmogelijkHaar oog moet evenzeer worden gericht op wetten en ver schijnselen in de maatschappelijke wereld als in de natuur. Zij moeten ze leeren zien en leeren verklaren, de meest voorkomende althans. Voor algemeene ontwikkeling zijn die twee Daarop schreef mijnheer Walton een langen brief, vol goeden raad, dien miss Gray terstond beantwoordde. „Het was heel leelijk van u,' schreef zij, „dat gij invloed hebt willen uitoefenen op mijnheer Carlton, in een zaak, waarvoor wij het met zoo veel moeite eens geworden waren. Al het zijne zegt hij, is het mijne. Dat is immers genoeg. Ik verfoei het denkbeeld van vastgezet geld. Wat kan ons geld schelen? Het schijnt het eenige te zijn waarover de menschen altijd twisten. „Gij hebt mij zelf verteld hoe onvriendelijk de familie mijner arme moeder voor haar was, alleen omdat zij iemand huwde die niet rijk was. Zij gaven er niets om dat hij fatsoenlijk, braaf en goed was. Ik word boos als ik daaraan denk, en wat beteekenen huwelijksgiften voor mij? Ik lean op geen enkel gezegeld papier Hubert mijn geheele hart, mijn geheele liefde vermaken en dat is toch al wat ik hem kan geven. Dat is met geen geld te koopen of te verzekeren; het is een vrijwillige gift en als zoodanig beschouw ik alles wat ik ooit van hem hoop te krijgen. Alleen op die manier wil ik iets van zijn edelmoedigheid aannemen." Hoe moest een man van de wet zulk een op vatting van een cliënt beschouwen? John Walton schudde het grijze hoofd en stak zijn vinger in den mond. Hij betreurde de „dwaasheid" zijner cliënt; maar hij kende miss Gray en hij wist ook dat zij een zekere hoofdigheid bezat, die hij thans volkomen onmisbaar. Zoo de lessen op de eenig goede wijze worden gegeven, zijn wéinige voldoende. Daarover later. Even onmisbaar is kennis van plant- en dierkunde, een vak, meer dan eenig ander geschikt om goed te leeren waarnemen, eene kunst even schaarsch als gewenschtzij ver- eischt aanhoudende en goed geleide oefening. Wel wenschte ik dat hij het lager onderwijs vormleer tot hetzelfde doel werd aangewend. Handwerken en gymnastiek vermeld ik pro memorie. Ik wensch ze niet in de hoogste klasse. Daarentegen is om de 14 dagen éen uur in de twee hoogste klassen vereenigd af te zonderen voor eosmographie en Grieksche my filologievakken, die ik slechts behoef te noemen, om de opneming in het program te betoogen. Over boekhouden doe ik geen uit spraak; als professioneel leervak is liet op de H. B. S. niet recht te huis. Toch ben ik niet tegen de opneming in het program, als b e- hoefte aan onderricht daarin geacht wordt dit te wettigen. Hoe voor al die vakken uren te vinden zonder het aantal onmatig op te drijven Dat willen wij nu zien. De commissie voor het afnemen alhier van de examens van leerling-apotheker, heeft hare zittin gen aangevangen Maandag den 8 Juli 1878 en heeft heden aan zes candidaten eene akte van bevoegdheid uitgereikt, zijnde: mejuffrouw Neeltje Denier van der Gon, geboren te Vlaaidingen mej. T. J. A. Gijsherti Hodenpijl, geb. te Wou denberg; mej. C". Grootes, geb. te Westzaan; mej. J. L. C. Langereis, geb. teMedemblik; mej. E. T. de Vries, geb. te Meppel en mej. C. M. Filedt Kok, geb. te Schiedam. Het examen, waarvoor zich 78 candidaten, 25 dames en 53 heeren, hebben aangemeld, wordt voortgezet. Men schrijft ons uit Vlissingen: „Gisteren is weder de Belgische stoomboot Wil/ord II alhier binnengeloopen met een aantal pleizierreizigers, waarvan velen zich naar Mid delburg hebben hegeven. „Het schijnt dat de sympathie onzer Belgische buren, die vroeger meer opzettelijk voor Vlissin gen kwamen, zich meer en meer naar Middelburg heenwendt, dat zij nu als hoofddoel voorop zetten. Voor een deel zal dit wel een gevolg zijn van de gemakkelijke communicatie te water met gerust den naam van vastheid van karakter had kunnen geven. In het begin van December ontving mijnheer Walton twee uitnoodigingen om getuige te zijn bij het huwelijk te Hamburg de een in een brief van zijn pupil, de andere mondeling door Carlton, die haar voogd verzocht bij die gelegen heid de plaats van haar vader te willen vervullen. De oude man werd aangedaan bij de gedachte aan die bruid en haar verlaten positie. Hij had •ok zoovele herinneringen aan hare ongelukkige ouders vooral aan haar moeder en zei tot Carlton dat hij zeer gaarne zou komen. „Ik heb hier geen handen," zeï hij, „niets wat mij noopt thuis roast beef en plum-pudding te eten en dus wil ik wel eens zien hoe Pearl hare Duitsche manieren staan en hoe men een Duitseh huwelijk en Kerstfeest viert. Maar mijn beste Carlton, als gij eenigszins liefderijk gestemd zijt zult gij mij die afschuwelijke reis niet alleen laten ondernemen. Bepaal zelf den dagmaar verlang niet dat ik mij zonder tolk te midden iet paries vous en der Duitsche „worst" begeef. Den lGen December vertrokken de heeren samen, de een om een bevallige bruid te halen, de ander om de plaats van haar vader in te nemen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1878 | | pagina 1