121e Jaargang.
Zaterdag
HTS OVER mi MKSGlRIIft
N». 99.
1878.
Dit blad verschijnt dagelijks?
met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent,
Ad verten,tien: 20 Cent per regel.
Geboorte- Trouw-, Doodberichten enz,: van. 1—7 regels 1,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar
Hoofdagent voor België en Frankrijk; de firin
Havas, Lafpitb C°. te Brussel en Parijs.
IP^S ivTTrnsra:.
VERKIEZING.
Middelburg, 26 April.
(door K. BAART.)
=-
Jacht en Visseherij.
De burgemeester van Middelburg, gezien de
circulaire van den commissaris des konings in de
provincie Zeeland, van den 27en April 1853, A no.
2861, 1 afd. B (provinciaal blad no. 61), noödigt
de ingezetenen die zich voor het dienstjaar
1878/79 van eene jacht of vischakte wenschen te
vc-orzien, uit, om gedurende den loop der maand
Mei a. zich daartoe ter gemeente-secretarie aan
te melden.
Middelburg, den 12 April 1878.
De burgemeester voornoemd
SCHOEEE.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
gezien de circulaire van den commissaris des
konings in Zeeland van den 18en April jl. A no.
1642 le afd. (Prov. blad no. 44);
brengen ter kennis van de belanghebbenden:
dat bij de uitgifte van bronzen centen, waartoe
betrekkelijk was hunne aankondiging van den
8en Februari 11., voortaan eene bijpassing van
niet meer dan een vierde in koperen centen zal
worden gevorderd.
Middelburg, den 26 April 1878.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
SCHOEEE.
De secretaris,
J. W. DE RAAD L.S.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
maken bekend:
dat, bij de op, den 25en dezer maand plaats
gehad hebbende opening van stembriefjes voor
de benoeming van éen lid van de provinciale
staten van Zeeland, is gebleken dat niemand de
volstrekte meerderheid van stemmen heeft ver
kregen, weshalve er eene herstemming zal moeten
plaats hebben tusschen de heeren: mr. W. A. van
Hoek en F. D Sprenger, welke de meeste stem
men op zich vereenigd hebben; dat de dag voor
deze herstemming is bepaald op Woensdag den
Sen Mei a. van des voormiddags 9 tot des na
middags 5 uren;
voorts dat de processen verhaal van steminlevering
en stemopneming van den 24 en 25 April jl. in
de beneden-voorzaal van het raadhuis aangeplakt
-en ter secretarie voor een ieder ter inzage zijn
51P fl P1* D'P 1 Cf fl
Middelburg, den 26 April 1878.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHOEEE.
De secretaris,
J. W. DE RAAD, L.S.
Dinsdag a. zal Z. M. de koning omstreeks half
drie uur van het Loo te Amsterdam aankomen
FEU1LLETQM.
Wie op Maandag van Paschen, in den voor
avond, door Middelburgs straten wandelde, zag
gansche scharen van volwassen jonge meisjes
huppelende en over een touw springendein
opgewonden vroolijkheid voorbijsnellen, en op
verschillende punten der stad de dartele jeugd
een rondedans maken bij op den grond geplaatste
brandende vetkaarsjes.
Er zullen waarschijnlijk velen gevonden worden,
die de heteekenis dezer vreugde-uitingen kennen,
maar ongetwijfeld zijn er ook velen, die den
oorsprong er van niet weten of beseffen.
Trouwens het is de nagalm van een feest, dat
eeuwen oud is en zich in den stroom van lang
vervlogen tijd verliest.
Een feest dat ons terugvoert naar onze heiden-
sche voorouders tot lang voor de invoering van het
Christendom, zoo diep in het volksleven geworteld,
dat 10 a 12 eeuwen onmachtig waren om het
uit te wisschen.
Het was dan ook voor de geslachten, die ons
vóór zijn gegaan, een groot vreugdefeest, gewijd.,
aan Ostara, die glanzende godinne der oudheid,
die haar troon beklom hij de voorjaars dag- en
nachtevening, die den herlevenden gloed dei
tot het brengen van zijn jaarlijksch bezoek aan
de hoofdstad. Z. M. zal vergezeld worden door
prins Hendrik en blijft tot den volgenden Maandag
te Amsterdam, om zich van daar naar het Loo
terug te begeven.
Prins Alexander zal een paar dagen later in
de stad -komen.
De kamer van koophandel en fabrieken alhier
zal op Zaterdag, den 27sten dezer, te 2ï uur,
eene openbare zitting houden.
Men meldt ons uit Amsterdam dd. 25 April
„In de heden gehouden vergadering van aan
deelhouders in de Kon. Ned. Beiersch-bierbrouwerij
waren 18 aandeelhouders tegenwoordig, vertegen
woordigende 304 aandeelen, ruim een derde van het
maatschappelijk kapitaal. De balans werd een
parig goedgekeurd. Hieruit bleek dat in 1877
een verlies is geleden van f 21,700, hetgeen met
het verlies over 1876 bedraagt f 33.432.87L De
oorzaken van dit verlies zijn o. a. daarin te zoeken
dat in 1877 de hop driemaal duurder was dan in
gewone jaren, zoodat in 1877 voor deze grond
stof meer dan f 40,000 meer betaald werd dan
in 1876; voorts moest voor 8000 meer nit
worden gegeven aan ijs dan in 1876. Zonder
deze beide posten zou de onderneming winst
hebben opgeleverd."
Aan het gisteren te Utrecht gehouden examen
voor surnumerair bij de Maatschappij tot exploi
tatie van staatsspoorwegen hebben 13 aspiranten
deelgenomen, waarvan er 10 geslaagd zijn onder
deze laatsten behoort F. Lijbaert uit Biervliet
Hoe uiterst onvoldoende het lager onderwijs
voor Europeanen niet slechts over 't algemeen in
Nederlandsch-Indië, maar zelfs op de hoofdplaats
Batavia is, blijkt opnieuw uit den uitslag van
het jongste daar afgenomen zoogenaamd „ldein-
ambtenaars examen." Van de 49 candidaten
werden er slechts 2 goed en 16 vbldoende
gekeurdde 31 overige werden afgewezen.
Neemt men in aanmerking dat dit examen
slechts benoembaarheid verleent voor de meest onder
geschikte ambtenaarsbetrekkingen, zoodat de
eischen niets meer omvatten dan lezen, schrijven,
rekenen, een weinig stijl en een minimum van
verdere algemeene kennis, dan is dit resultaat
veelbeteekenend. Vooral omdat gewoonlijk velen,
die aan het examen deelnemen, reeds in nog
lagere postjes, als klerken, dagschrijvers enz.
eenigen tijd werkzaam geweest zijn. Het zijn dus
geen volstrekt ongeoefeuden en ook geen school
jongens die er zich voor aanmelden.
vruchtbaarheid aanblies in den boezem der aarde
en den vonk der liefde in de borst der menschen.
Met hare troonsbeklimming was het halfjarig
tijdvak aangebroken, dat het Goede werd geheeten
omdat het groei en bloei opwekt en genoegzaam
vruchtbaar is om het verslindende tegen-halfjaar
het Kwade genoemd te kunnen weerstand
bieden.
De godsdienstige uiting van dit feest was het
onder tal van ceremoniën offeren van een os, die,
met loovers omstrengeld en met bloemen gekroond
in de gewijde plaats werd geleid en na een nauw
gezet onderzoek van de keurmannen onder de
priesters het dier moest den goden waardig zijn
aan de offerpriesters werd overgegeven. Met
plechtigen ernst wordt hij nu driemaal rondom
het heiligdom en door de rijen der offeraars ge
leid, om eindelijk vóór het altaar te worden
geveld. Zorgvol wordt het bloed opgevangen en
door een der priesters met den kwispel of wijkwast
over de menigte gesprenkeld, ter reiniging hunner
zonden. Nadat een gedeelte op het outer is
geofferd, wordt het overige deel in stukken ge
sneden en in de offerketels geworpen, waaronder
het vuur krachtig wordt opgestookt. Het voor
naamste deel der plechtigheid is afgeloopen, het
zoenoffer is gebracht, en met vreugd en vroolijk-_
heid wordt de disch verbeid aan de thans nog
ziedende stukken vleesch in de ketels.
De opperpriester, die de dischplechtigheid leidt,
brengt den eersten dronk aan den hoogsten Hod
Wodan de eerste en de machtigste in hemel
Bestond er meer gelegenheid, om, voor wei
nig geld of kosteloos, want deze lieden kunnen
gewoonlijk niet veel betalen, goed ond rwijs
te genieten-, dan zouden zij het waarschijnlijk
verder in de wereld kunnen brengen. De regee
ring zou daardoor een ruimer voorraad krijgen
van bruikbare administratieve ondergeschikte
ambtenaren, waaraan in Indië zóo groot gebrek be
staat, dat het niet goed werken der comptabili
teitswet voor een niet gering deel daaraan is toe
te schrijven. Uit een politiek oogpunt eindelijk
zou eene vermindering van het aantal thans in Indië
rondloopende „aspirant-heeren", die het maar
niet tot den rang van „heeren" kunnen brengen,
zeer-raadzaam kunnen wezen.
De heer F. Domela Nieuwenhuijs, Evangelisch-
Lntherscb predikant te 's Gravenhage, heeft op
de algemeene vergadering van „Volksonderwijs,"
als afgevaardigde der Haagsche afdeeling, doch
uit zijn eigen naam, de invoering van kosteloos
en verplicht onderwijs voorgesteld, met eene sub
sidie aan de bijzondere scholen, in evenredigheid
tot het aantal schoolgaande kinderen.
Door den heer Kerdijk er op gewezen dat dit
voorstel in strijd was met de grondwet en met
de statuten van „Volksonderwijs", komt de heer
D. N. in de N. Rott. Ct. vau heden hiertegen op.
Hij beweert, niet gezegd of niet gewenscht te heb
ben dat er niet van overheidswege, dat er njpt
voldoend, dat er geen openbaar lager onderwijs
gegeven zal worden. Meer schrijft de grondwet
niet voor en meer verlangen, volgens hem, de sta
tuten van „Volksonderwijs" niet.
Men kan over deze meeningen van den heer
D. N. strijden of het er mede eens zijn. Iets
anders is het echter met hetgeen hij in zijn inge
zonden stuk beweert, „dat hij zich niet verant
woorden kon in eene vergadering, die wel liberaal
wil h eet en, maar niet liberaal genoeg was om
aan eene afwijkende meening het recht van ant
woord op gedane beschuldigingen te gunnen."
Dit laatste is geen persoonlijke meening, maar
eene aanklacht, die opheldering of wederlegging
noodig heeft.
Op de aanstaande algemeene vergadering der
Nederlandsche juristen-vereeniging zijn de volgende
onderwerpen aan de orde:
„Behoort onze wet andere dan de bestaande
voorschriften te behelzen nopens papier aan toonder,
en van welk beginsel zou hare regeling moeten
uitgaan?" Praeadviezen van: I. mr. J. A. Levy
en II. mr. P. R. Feith„
„Moeten ten aanzien van de verantwoordelijkheid
voor misdrijven, door middel van de drukpers
gepleegd, bijzondere voorschriften gelden? Zoo
en op aar de. Hem ter eere wordt de drinkhoren
gewijd en door allen staande geledigd. Nu volgt
tusschen het verorberen van het feestmaal, nog
menige dronk, waarvan de uitwerking niet ach
terwege blijft en de vroolijkheid tot luidruchtig
heid brengt.
Intusschen is het ook buiten de gewijde plaats
feest. Oud en jong zijn op het plein der markten
vereenigden dansen en springen rondom de
ontstoken vuren tot deze zijn uitgedoofd. Het
hemelsche vuur is ontstoken, nu kan het vuur
der menschen worden uitgebluscht, koeken
worden gebakken en onder elkander weggeschon
ken. Zij hadden den krakelingvorm, als symbool
van de liefdeknoop. Maar vooral werden er eieren
roodgekleurd en met gulle hand uitgedeeld als
symbool der vruchtbaarheid.
Het hooggetij van Ostara was een der meest-
gevierde van het gansche jaar.
Nu kwamen de verkondigers van den Christe-
lijken godsdienst en het allereerst moesten althans
de offerdiensten worden afgeschaft.
Dit is hun, degls door overreding deels door
dwang gelukt, doch de daarmede gepaard gaande
feesten uit te roeien ging boven hun vermogen.
Dat het hun gelukte het offerfeest af te schaften,
is begrijpelijk, immers het ligt in den aard der
zaak dit deel van het feest was alleen voor de
notabelen, en te recht of te onrecht het
groote gros der menschen heeft een tegenzin in
alles wat alleen voor de bevoorrechten bestemd
is; maar als men dit gros in zijn eigen hebbelijk-
ja, welke?" Praeadviezeh van: I. /mr. A. Polak
en II. mr. J. de Sitter.
„Moet het verhoor op vooraf medegedeelde
vraagpunten behouden blijven? Zoo neen, door
welk beter middel zou het kunnen worden ver
vangen? Is het in elk geval wenschelijk, dat de
rechter de heyoegdheid hebbe, partijen voor zich
te doen verschijnen, teneinde over en weder te
worden gehoord?" Praeadviezen vanI. mr.
D. J. Mom Visch en II. mr. J. Pinner.
Uithoofde van de algemeene strekking der
daaraan vastgeknoopte opmerkingen, nemen wij
uit het „Weekblad van het Regt" de volgende
boek-aankondiüing over
„Toen men goedvond ons reeds te groot getal
van drie hoogescholen, wij meenen universiteiten,
met eene vierde te vermeerderen, was het te
voorzien, dat ons land spoedig de noodige geleerden
niet zou kunnen leveren, om al onze leerstoelen
te bezetten, en dat men dus zijn toevlucht zou
moeten nemen tot vreemdelingen. De ondervinding
heeft dan ook reeds deze verwachting bevestigd.
Dat het middel zijne bezwaren heeft, valt niet te
ontkennen. Maar gelukkig heeft de wetenschap
geen vaderland, en beter zijn in ieder geval heele
vreemde dan halve Nederlandsche geleerden.
Te vergeefs schijnt men te Amsterdam onder ons
gezocht te hebben naar een hoogleeraar voor het
strafrecht, Vandaar het beroep van den Italiaanschen
hoogleeraar Brussa, in wien men inderdaad eene niet
ongelukkige keuze schijnt gedaan te hebben.Hij open
de zijne lessen met eene redevoeringde la science
en général et de V ccole pénale Italienne en particulier,
die zeker de blijken draagt van grondige geleerdheid.
Hadden wij éene aanmerking, het zou deze zijn,
dat wij er niet zeker van zijn, of de geleerde spreker
wel door al zijne hoorders, vooral door hen voor
wie zijne rede in de eerste plaats bestemd was,
even goed zal begrepen zijn. Het ligt voor het
overige niet op onzen weg om over den inhoud
in vele bijzonderheden te treden. Laten wij alleen
zeggen, dat de leer, waarvan hij zich voorstander
verklaart, deze is, dat het doel van het strafrecht
is de bescherming van het recht (de Vordre
juridique), de noodzakelijkheid niet om de maat
schappij maar om het recht zelf te verdedigen.
De redevoering is in druk verschenen te Amster
dam, bij Louis D. Petit. Wij kunnen hare lezing
zeer aanbevelen."
In het jongste nommer van den „Economist"
beveelt de heer J. L. de Bruijn Kops, als buiten-
landsch eerelid der Fransche Societé des Institutions
de prévoyance, zich aan voor de toezending van
documenten, overzichten enz., welke op het Spaar-
heden aanvalt, dan heeft men met eene macht te
doen, die onwrikbaar is.
Na de invoering van het Christendom werd het
Paaschfeest in de plaats van het Ostarafeest ge
steld en niet meer altijd op 25 Maart gevierd,
maar geregeld naar de wisseling der maan. De
vroegere volksfeesten evenwel omzweefden ten
allen tijde, ook thans nog, deze godsdienstige
instelling.
Tot op onzen tijd is de weerklank van het
oude heidensche feest nog overal zichtbaar. Reeds
4 weken voor Paschen ziet men, tot zelfs op de
meest afgelegen dorpjes in Zeeland, de touwen te
voorschijn komen en de jeugd over de strat®ft
huppelen.
Wie het eerste touw voor den dag haalt weet
niemand, maar als op bevel zijn ze er eensklaps
overal, en kondigen zij het naderend Paaschfeest
aan.
In de gezinnen worden de verwarmingstoestel
len opgeruimd, al werpen de Maartsche buien nog
hagel en sneeuw neder. In de week voor Paschen
wandelt de slachter met een daarvoor expres
aangekochten os, met bloemen getooid, door de
straten en de burgerij beijvert zich eene bestelling!
te doeu, om van het schoone dier bij het Paasch
feest een lekker stuk vleesch te hebben.
De boerinnen deelen aan de gezinnen der vaste
arbeiders eieren uit en bakken paaschbrooden met
krenten en kruiden.
Ook in de steden hebben de bakkers het over
druk om aan alle bestellingen van bót feestbïwd
