N°. 301.
120® Jaargang.
1877J
Vrijdag
21 December.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.1
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent;
Advertentiên20 Cent per regel.
Geboorte- Tronw- Doodberichten enz.! vanjl—7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte;
Hoofdagent voor Belgiè en Frankrijk: de firma Hata», Lattitk C°. te Brussel en Parijs.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Zij die zich vóór 1 Januari 1878
op deze courant abonneerenontvangen
de nog in dit kwartaal verschijnende
nommers gratis.
Middelburg, 20 December,
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs,
Kunstnieuws.
Rechtzaken,
-a:
IIÖ2
..y< -• t
r-n-w-r-.n-».c«ge»■- .f-i-.j7--.i-
wSS'>€Mifr&^
De Staats-courant van heden bevat de Wöt van
den 9en December 1877 (Staatsblad n° 217) tot
nadere wijziging van het zevende hoofdstuk B der
staatsbegrooting voor het dienstjaar 1876.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Nederlandsch-Indië door middel
van het stoomschip Wyberton van de Rotter -
damsche Lloyd", waarvan het vertrek uit Rotter
dam op den 22™ December a. is bepaald.
Behalve voor Batavia zal met deze gelegenheid
mede eene brievenmaal naar Padang worden
gezonden.
De gedrukte stukken en monsters van koopwaren
behooren uiterlijk in den avond van den 21en
December, en de brieven den daaropvolgenden
dag, des morgens vóór 10 uren, te Rotterdam
aangekomen te zijn. Staats-Ct
De minister van waterstaat enz. maakt in de
Staats-courant bekend, dat in April a. een verge
lijkend examen zal gehouden worden voor 12
plaatsen als surnumerair bij het vak der pos
terijen.
De aspiranten moeten zich vóór 1 Maart bij
gezegeld verzoekschrift tot den minister wenden.
De daarbij over te leggen stukken en de vereischte
kundigheden worden in de Staats-courant mede
gedeeld.
Naar men met zekerheid verneemtis van
regeeringswege aan den kapitein-ingenieur A. J.
van Prehn, eerstaanwezend ingenieur bij den
aanleg van staatsspoorwegen, in de vorige week
de opdracht verstrekt tot het opmaken van een
ontwerp voor het leggen van een spoorweg tusschen
Amsterdam en de haven van IJmuiden.
Men schrijft ons uit Rotterdam:
Dinsdag avond gaf mej. Elize Baart in het
lokaal „Verscheidenheid en overeenstemming"
eene dramatische voordracht. Het publiek was
gering in aantal. Mej. Baart droeg drie rol
len voor nit verschillende tooneelwerkende
Ophelia uit den Hamlet, de Mignon uit den
Wilhelm Meister en de Betsy uit een onuitgegeven
Nederlandsch drama van een onbekenden schrijver.
De voordracht van de rol ging telkens vooraf door
een kort verhaal van den inhoud van het stuk,
waarvan die een deel uitmaakte.
Ofschoon de voordracht niet onverdienstelijk was
en nu en dan het dramatisch talent van mej.
Baart deed uitkomen, had zij maar een zeer matig
succe3. Aldus ingerichte voordrachtendie geen
geheel vormen, vallen blijkbaar weinig in den
smaak van het publiek. Ze zijn ook niet geschikt
om al de gaven der dramatische kunstenares tot
haar recht te doen komen.
Wij hebben hier vroeger mej. Baart als Hanna
in „Vorstenschool" leeren waarderen. In die rol
heeft zij getoond dat haar natuurlijke roeping het
tooneel is, en de voordrachten, thans door haar
gehouden, hebben dit, voor zooveel noodig, nader
doen uitkomen. Mocht mej. Baart kunnen besluiten
zich aan het tooneel te wijden, in plaats van der
gelijke voordrachten te houden, dan zou zij zich
zelve meer voldoening verschaffenen het Neder
landsch tooneel zou eene kunstenares van intelli
gentie aannemen, van welke zeer veel te verwachten
pou zijn.
Tot lid van den gemeenteraad te St. Maartens
dijk is gekozen, bij herstemming, de heer
L. Groenewege, met 74 stemmen, terwijl op den
heer J. Hage JCzn. 57 stemmén werden uitgebracht.
De tweede leesbeurt in de Nutsatdeeling te
Zierikzee werd gisteren avond op uitstekende
wijze vervuld door den heer A. Snellen, van
Vlissingen, die een uitroep van zijn vriend besprak
„Wat is het toch jammer, dat we de natuur niet
meer aanbidden mogen."
Eene collecte, te Axel gehouden, voor het
Sophia-kinderziekenhuis te 's Gravenhage, heeft
opgebracht de som van f 13005.
Een buitengewoon talrijk bezoek van leden en
geintroduceerden viel gisteren avond ten deel aan
de vergadering der afdeeling Middelburg van de
Vereeniging ter bevordering van fabriek- en
handwerksnijverheid in Nederland.
Nadat enkele huishoudelijke zaken afgedaan
waren hield de heer C. H. Verhulst, rijks-telegrafist
alhier, daartoe door het bestuur der afdeeling
uitgenoodigd, eene zeer belangrijke en van veel
studie getuigende voordracht ter verklaring van
de samenstelling en werking van den telephon,
voorafgegaan door eenige wetenswaardige mede-
deelingen omtrent het geluid en het electro-mag-
netisme. Na hetgeen reeds vroeger bij herhaling
over dit in den laatsten tijd zooveel besproken
nieuwe werktuig in dit blad gezegd is, achten wij
het overbodig omtrent de rede van den heer Ver
hulst hier in bijzonderheden te treden. Genoeg zij
het, dat zij met blijkbare belangstelling werd
aangehoord en door teekeningen op het bord
verduidelijkt werd.
In de pauze werd aan alle aanwezigen beurte
lings gelegenheid gegeven de werking van den
telephon waar te nemen. In de groote zaal van
het Schuttershof, waar de bijeenkomst plaats
had, had de heer Verhulst een werktuig ge
plaatst: de geleidingsdraden liepen van daar uit
door den tuin naar een ander verwijderd gedeelte
van het gebouw, waar drie gehoor- en spreekbuizen
aanwezig waren, zoodat drie personen tegelijk
konden hoeren wat uit de grooto zaal gesproken
werd. Het gesprokene en ook de tonen eener
speeldoos (welwillend door den heer Klein beschik
baar gesteld) waren over het algemeen duidelijk
waarneembaar, ofschoon door de talrijkheid der
aanwezigen de noodige stilte dikwijls ontbrak.
Ook bleek het dat een diepe toon duidelijker
wordt overgebracht dan een hooge toon.
Levendige toejuiching der aanwezigen bezegelde
het woord van dank, door den voorzitter der
afdeeling den heer Verhuist bij het einde zijner
voordracht toegesproken.
consuls. Benoemd tot consul der Nederlanden te
Barcelona, huiten bezwaar van 's rijks sehatkist,
C. E. Fynje, tot dusver vice-consul der Nederlan
den te Malaga.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester der
gemeente Koewacht, C. P. J. Dierick.
onderscheidingen. Vergunning verleend aan den
bij het leger in N. L dienenden korporaal B. M. V.
Schleenstein, tot het dragen van het ijzeren kruis
2e kl. en van het Duitsthe herinneringsteeken
voor den veldtocht tegen Frankrijk in 1870/71;
beide hem door Z. M. den Duitschen keizer, koning
van Pruisen geschonken, alsmede aan den bij het
leger in N. I. dienenden fuselier T. Haug, tot het
dragen van de Wurtembergsche krijgsmedaille en
van de herinueringsteekens voor de veldtochten
tegen Pruisen in 1866 en tegen Frankrijk in
1870/71.
Benoemd ter zake der krijgsverrichtingen tegen
Atjeh gedurende het tijkperk van 1 October 1876
tot ultimo Mei 1877, waaronder in 't bijzonder de
operatiën tegen Simpang-Olim, met inbegrip der
gevechten op de Djamboe-Ayer-rivier (13 en 18
October) en op de Aracoender-rivier (31 October
en 14 November)1° tot ridder 4e kl. der militaire
Willemsordea van de koninklijke Nederlandsche
marinede kapit.-luit. ter zee E. J. van der Sley-
dende luit. ter zee le kl. J. G. J. Spanjaard en J. J.
Stookerde luitenants ter zee 2e kl. J. H. Wouters,
F. Böhtliugk, C. J. de Yriese en G. H. Thomassen
a Thtiessiük van der Hoop; de officier van ge
zondheid 2e kl. dr. G. A. Haremaker; de machinist
2e klasse H- D. Verwohlt; de sedert tot schie
mansmaat bevorderde kwartiermeester H. Hille;
de matroos le kl. C. Swanson; en devnurstoker
2e kl. M. L. Meijer; b van de gouvernements
marine; de gezaghebber 3e kl. D. Nolles; de
le stuurman D. van Batenburg, sedert bevorderd
tot gezaghebber 3e kl.; en den in commissie ge
stelden 2en stuurman D. Buchell, sedert definitief
benoemd; 2° toegekend de eeresabel met het
gebruikelijk opschrift aan den luitenant ter zee
2e kl J. H. Beucker Andreae; 3° bij afzonder
lijke dagorders zoo in Indië als in Nederland,
eervol te doen vermeldenvan de koninklijke
Nederlandsche marineden officier van gezondheid
le kl. J. O. Harthoornde luitenants ter zee 2e kl.
B. J. G. Volck en J. C. van Wessemden machi
nist le kl. in het vaste korps C. R. van Kooten,
den sedert om diensteindiging ontslagen kwartier
meester J. T. Windhouwer; den konstabelsmaat
G. C. Verhoef; de matrozen le kl. J. Naerebout,
sedert om diensteindiging ontslagen, J. J. Timoot
de Portoen den sedert tot matroos 2e kl be
vorderden matroos 3e kl. H. J. Hemmerig; 6 van
de gouvernements-marine: den in commissie gestelden
2en stuurman C. F. F. Amptc van het korps
mariniersden sedert tot marinier 2e klasse
bevorderden marinier 3e klasse E. Jansen; en
4°. bijzonderetevredenbeid betuigd aan de luitenants
ter zee der 2' kl. J. L. M. van Gorkum en H.
van den Pauvert.
Benoemd ter zake
tegen SimpangOlim
1° tot ridder 4e kl.
ordede le luitenant
der krijgsverrichtingen
op 14 November 1876,
der militaire Willems
der infanterie F. A. le
Granden de sergeant der infanterie A. F. D.
Schreiber; 2°. toegekend de eeresabel met het
gebruikelijk opschrift, aan den majoor der infan
terie F. C. Burgersden kapitein der infanterie
H. E. Schoggers; en den len luitenant van dat
wapen A. G. Popelier; 3° bij afzonderlijke dag
orders, zoo in Indië als in Nederland, eervol
vermeld de korporaal der infanterie A. van der
Bijl, sedert bevorderd tot sergeant.
pensioenen. Pensioen verleend ten laste van den
staat, o. a. aan G. R. J. A. van Hasselt, ontvan
ger der dir. belastingen, ten bedrage van f 1991,
aan H. J. D. Graafland, ontvanger der registratie,
ten bedr. van f 1403, en aan J. G. Coenen, ont
vanger der dir. belastingen ten bedr. van ƒ1858.
Om uitvoering te geven aan het besluit van den
gemeenteraad van Utrecht, dat op de lagere
scholen onderwijs zou worden gegeven in de
gymnastiek, werd in het begin van dit jaar aan
de openbare school 3e soort aldaar een aanvang
gemaakt met het bonwen eener zaal, daartoe
noodig.
Met primo October zouden de lessen aanvangen.
Het groote bezwaar van storend te zullen werken
op den gang van het gewoon onderwijs, werd in
de eerste lessen weggenomen door de meisjes en
jongens, leerlingen der dert'en klassen van de
school, te gelijk gymnastiek-onderwijs te geven.
Dit onderwijs, aan meisjes en jongens gezamenlijk
gegeven, (vroeger voor onmogelijk gehouden) beviel
zoodanig, dat er besloten werd hiermede voort te
gaan. In de vier hoogste klassen wordt het
onderwijs voor meisjes en jongens iets anders, en
moet het van tijd tot tijd afzonderlijk worden ge
geven. Dit geschiedt echter alweer zonder bezwaar
voor den goeden gang van het gewoon onder
wijsdaar de zaal door een aangebracht
gordijn in twee deelen wordt gescheiden, waardoor
de meisjes door den gymnastiek-onderwijzer der
school en de jongens door den onderwijzer der
klasse alweder in hetzelfde halfuur onderwezen
en geoefend worden.
De zeven hoogste klassen ontvangen zoo twee
maal per week, de zes laagste klassen driemaal
per week, later dagelijks, gymnastiek-onderwijs
daar de klasse-onderwijzers en onderwijzeressen
hunne medewerking toonen en zullen blijven
toonen.
Op deze wijze is van geen stoornis in het ge
woon onderwijs sprake en blijkt nu reeds de
lichaams- en geest-ontwikkelende kracht van 't
gymnastiek-onderwijs. (17. D.)
Te Goes is een dubbel mannen-quartet opge
richt onder den naam van „Haijdn," dat Maandag
zijne eerste uitvoering gaf. De voordracht der
verschillende zangnommers was zeer verdienstelijk.'
De gemeenteraad van Amsterdam heeft op
een verzoek van den heer A. van Lier, bestuurder
van het Grand théatre, te Amsterdam, om een
jaarlijksche ondersteuning van f 10,000, afwijzend
beschikt op grond dat de gemeente geen schouw
burgen geldelijk ondersteunt.
De optreding van den Duitschen tooneelspeler
Maurice Neville als Othello in Shakespeare's
treurspel van dien naam, heeft zoo min te Am
sterdam als te 's Gravenhage de verwachtingen
van het talrijk opgekomen publiek bevredigd.
Als een allerwonderlijkst staaltje van critiek zij
hier vermeld, dat een beoordeelaar in een onzer
grootformaat-dagbladen schrijft, dat het Duitsch
spreken van den heer Neville, in een Engelsch
treurspel, tegenover Nederlandsch sprekende mede
spelers minder stuitend was, omdathij
in het treurspel een Moor had voor te stellen, die
in èene handeling gewikkeld is met niet-
Mooren
Naar wij vernemen zal de voorstelling door het
Fransche tooneelgezelschap uit Amsterdam alhier
op Donderdag den 3e- Januari a. te geven, bestaan
in Tar tuff e, blijspel van Molière.
Ten bewijze dat dit gezelschap, na te Amsterdam
eerst met de onverschilligheid van het publiek te
kampen te hebben gehad, door zijne verdiensten die
allengs heeft weten te overwinnen en zich warme
vrienden verworven heeft, volgt hier wat het
Handelsblad onlangs over een zijner voorstellingen
schreef
„Er schijnt werkelijk in onze hoofdstad nog een
zeker aantal menschen te zijn, dat nog een andere
uiting der kunst dan de muziek waardeert. Wij
zijn nog niet zoo muzikaal geworden of er bestaat
ten minste nog een minderheid, voor wie het een
genot is door Fransche acteurs tooneelstukken als
die van Dumas te zien opvoeren. Met genoegen
bespeurden wij, dat gisteren in een vrij wel bezetten
schouwburg le Demi-Monde kon opgevoerd worden.
Met veel talent en groote opgewektheid werd deze
comedie gespeeld. Wat zijn de Franschen toch
geboren acteurs, klonk het hier en daar. Men
genoot en waardeerde en warme toejuichingen be
groetten mad. Mondelet en den heer Romeal, die
la baronne d'Ange en Olivier de Jalin voortreffelijk
hadden verpersoonlijkt.
„Het doet ons, gelijk wij zeiden, oprecht veel
genoegen te kunnen mededeelen, dat de comédit
frangaise d1 Amsterdam dus steun begint te vinden."
Het Vaderland meldt dat de directeur der
vereeniging „het Nederlandsch tooneel" onderhan
delingen heeft aangeknoopt met mej. E. Baart,
teneinde met haar een overeenkomst te sluiten.
Ter terechtzitting van het kantongerecht te
Middelburg van 18 December 11. zijn de navol
gende personen veroordeeld
M. M., te Arnemuiden, wegens het met opzet
toebrengen van schade aan eens anders roerend
eigendom aldaar, in eene boete van f 5.50 of twee
dagen gevangenisstraf;
C. de N. en J. de N., te Arnemuiden, wegens
het te zamen en in vereeniging zich aldaar bevinden
in kennelijken staat van dronkenschap en wegers,
het maken van nachtelijk burengerucht tot ver
storing van de rust der inwoners, ieder in eene boete
van f 3 en van f 5.50 of twee dagen gevangenis
straf voor elke boete
L. de R., M. v. B., J. de N., M. S., A. v. E.
S, v. d. K., te Arnemuiden, wegens het te zamen
en in vereeniging zonder andere omstandigheid
rapen van aardappelen op een veld, nog niet geheel
van den oogst ontbloot, onder de gemeente Nieuw
en St. Joosland, zonder vergunning van den eigen
aar of rechthebbende, ieder in eene boete van
f 0.50 of een dag gevangenisstraf
E. M. en J. M., te Domburg, wegens het te
zamen en in vereeniging beschadigen van den helm
in de duinen te Domburg, hoewel geen zestien jaren
oud met oordeel der onderscheids gepleegd, ieder
in eene boete van 1 of een dag gevangenisstraf;
A. M., te Domburg, wegens alsvoren, m eene
boete van f 10 of een dag gevangenisstraf;