N°. 260. - 120® Jaargang. 1877. Zaterdag 3 November. Dit blad verschijnt d a g e 1 y k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen.' Prijs per 3|m. franco f 3,50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën i 20 Cent per regel. Geboorte- Trouw- Doodberichten enz.i van 1—7 regels 1,60 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Hoofdagent voor België en Frankrijk: de firma Hayas, Lafuti C°. te Brussel en Parijs. Middelburg, 2 November, FEUILLETOINT. DE OLM EN DE KLIMOP, Benoemingen en besluiten. 0 n d e r w ij s. MIDDELBIJ Ofschoon de vijandigheid der nltramontanen te genover de openbare school bekend genoeg kan geaeht worden, is het echter nuttig die van tijd tot tijd met de stukken in de hand te constateeren. Het is daarover dat wij hier een in de „Maas bode" en de Tijd opgenomen opstel laten volgen, bevattende een door den paus bekrachtigd decreet van de congregatie der Propaganda, in zake de vraag, of de katholieken in Amerika van het zoogenaamd neutraal openbaar onderwijs gebruik mogen maken. De Tijd maakt daarover de op merking, dat het schoolwezen in Amerika nage noeg in denzelfden toestand verkeert als bij ons. Volgens genoemde congregatie is het openbaar onderwijs op zichzelf reeds vol gevaar en zeer in strijd met de katholieke belangen, 1° wijl alle godsdienstig onderwijs nitgesloten is, 2« wijl er onderwijzers, zonder onderscheid van godsdienstige belijdenis, in worden aangesteld, en 3° wijl jongens en meisjes op dezelfde schoolbank zitten. (Dit laatste wordt een stellig zedelijk gevaar genoemd.) De drie bezwaren bij elkander bewijzen dat de jeugd op de openbare scholen op de treurigste wijze aan het gevaar, zoowel met betrekking tot het geloof als tot de zeden, is blootgesteld. Waar nu zulk een gevaar niet van een naast en onmid dellijk dreigend tot een meer verwijderd kan ge maakt worden, daar kunnen zulke scholen niet met een gerust geweten bezocht worden. Men moet echter zorgen, dat de katholieke scholen niet bij de openbare achterstaan. De mogelijkheid bestaat echter, dat er soms om standigheden zijn, waardoor katholieke ouders hun kinderen, zonder hun geweten geweld aan te doen, naar de openbare scholen zenden kunnen. Daarvoor moet echter een inderdaad toereikende reden zijn, en of zij werkelijk toereikend is, moet aan het oordeel der bisschoppen onderworpen wor den. WaDneer echter in de school het gevaar der verleiding zoo dreigend is, dat het onmogelijk tot een meer verwijderd kan gemaakt worden; wan neer daar bijv. iets geleerd wordt of geschiedt, wat strijdig is met het katholieke geloof of de goede zedeD, en wat men zonder gevaar voor het zielenheil niet aanhooren, laat staan doen mag, dan is het vanzelf duidelijk, dat het plicht is zulk gevaar, onder alle omstandigheden, zelfs ten koste van zijn leven, te vermijden. Bezoekt de jeugd de openbare scholen, dan moeten pastoors en missionarissen vlijtig cateehisatien houden en li. E1N TERHAAL TAN ANTON GIULI0 BARRILI. tJit hst Italiaansch. VIII. '{Vsrvolg.) Wij zullen den geleerden tuinman niet in al zijne uitweidingen volgen, teneinde den lezer niet te vervelen. Jacob sprak op luiden toon, blijkbaar met het doel om door den jongen natuurvorscher verstaan te worden en hem een goed denkbeeld van zijn botanische kennis te geven. Mevrouw nam een takje dat hij voor haar van den struik afsneed, een donkergroen takje met puntige blaadjes, die een sterken aromatischen geur hadden en ging toen even langzaam terug als zij gekomen was. Guido volgde baar lang met de oogen, telde de steentjes waarop zij hare voeten zette en zag haar achter het boschje verdwijnen. Even na mevrouw Louise was ook het daglicht heengegaan. Maar Laurenti ging niet weg, hij merkte niet eens dat de avond begon te vallen. Yoor hem was de muur, het grasveld, de geheele vooral die waarheden omtrent geloof .en zeden lee- ren en verklaren, welke dikwerf door ongeloovigen en dwaalleeraars aangevallen worden. „Wanneer echter zoo besluit het decreet, en de Tijd gebruikt hier een meer sprekende letter ouders deze noodzakelijke christelijke onderwijzing en opvoeding hunner kinderen nalaten of hen zulke scholen laten bezoeken, waarin bet gevaar voor het zielenheil niet vermeden worden kan, of eindelijk wanneer zij, in weerwil in de plaats hunner inwoning een geschikte en toereikend ingerichte katholieke school bestaat, of in weerwil zij de middelen hebben hun kinderen op een andere plaats katholiek te laten opvoeden, toch zonder genoeg zame reden en zonder de noodige voorzichtigheids maatregelen, waardoor het naaste gevaar der ver leiding in een verwijderd wordt veranderd, de kinderen naar de openbare scholen zenden, dan is het naar de katholieke zedeleer duidelijk, dat zulke ouders, als zij hardnekkig in hun handel wijze volharden, niet in het H. sacrament der biecht geabsolveerd kunnen worden." Bij ministerieele beschikking is de aan de firma van der Bent en c° te Middelburg verleende vergunning voor een stoomsleepdienst in zes provinciënovergeschreven op de naamlooze ven nootschap „Schroefstoombootmaatschappij Tubal Kaïn", mede gevestigd te Middelburg. Het departement van koloniën is van voornemen om de geldenten behoeve van noodlijdenden op de Nederlandsche West-Indische eilanden verza meld en welke mendoor tusschenkomst van dat departement en van het bestuur van Curaqao, hunne bestemming wil zien bereiken, op die wijze over te makendat telkenswanneer een eenigs- zins beduidend bedrag zal zijn gestort, de gou verneur langs telegraphischen weg wordt gemach tigd om over het ontvangen bedrag te beschikken. Ten einde van die gelegenheid het best gebruik te maken, is bet wenschelijk, dat de stortingen bij het departement plaats hebben vóór den 16en en 24™ van iedere maandzijnde de uiterste tijd stippon waarop een naar St. Thomas af te zenden telegram van daar per mailgelegenheid naar Curasao kan worden overgebracht. St.-Ct Benoemd tot lid van den raad te Heille de heer J. B. Maenhont in de plaats van den heer J. Sanders, burgemeester, die wegens verandering van woonplaats als zoodanig is afgetreden. Sl.wbl De heer J. Wolbers heeft Woensdagavond jl. in de bijzondere schGol te Goes eene volksvoor- lucht verlicht door een heldere streep, gelijk elee- trisch licht, alsof de melkweg van den hemel was nedergedaald en langs het zandpad uitgestrekt lag. Was dit geen echt zonnige dag voor zijn hart geweest? Hoeveel op eens! En wat moest de lucht, die verlicht was door verschijning dier schoone vrouw, wemelen van liefelijke beelden, schoone verwachtingen en stilzwijgende beloften! Louise! Een mooie naam! Eindelijk had hij hem gehoord en zat hem met kinderachtige op lettendheid uit te spreken, niet zooals men dit te Genua doet, maar in drie lettergrepen Lou i sa en de s een weinig scherp. Het was geen vreemden naam, zooals sommige dwaze menschen aan de kinderen geven, om hun het gewicht van romanheldinnen te verleenen. Het was een kleine, lieve naam, aangenaam om uit te spreken eu te hooren: Louise! Die naam klonk hem den heelen nacht en den volgenden dag in de ooren; dien naam las hij op bet gelaat en in de geheele persoonlijkheid der dame, toen hij haar weder in den tuin zag, zoodat het hem voorkwam dat zij onmogelijk anders kon beeten. En nu de manier om haar te naderen? Waar was de tweede bloempot die hem, door op het goede oogenblik te breken, in de nabijheid der schoone aangebedene zou brengen? Het moet ter eere van Laurenti gezegd worden dat hij daar niet aan dacht. De enkele gebeurtenissen, de enkele indrukken, die ik getracht heb weer. te geven, vormden voor lezing gehouden, die door niet vele hoorders werd bijgewoond. Hg sprak over drie bekende, doch thans reeds een weinig op den achtergrond ge raakte socialisten: Saint-Simon, Fourrier en Owen. Zijne slotsom was dat de oplossing der sociale quaestie alleen•iaofs" godsdienstigen weg te krij gen is. Het comité voor bet Spinoza standbeeld heeft opnieuw haar prijsvraag voor een model bekend gemaakt. De modellen van beeld en voetstuk moeten vóór 1 Juli 1878 franco worden opgezonden aan den heer van Ophoven, Fluweelen Burgwal, 's Hage. Den vervaardiger van het best gekeurde model zal het maken van een grootere copie in pleister worden opgedragen en indien ook dit wordt goed gekeurd zal hg eene belooning van f2000 ont vangen. Wordt het groote model niet goedgekeurd, dan zal hij een billijke schadeloosstelling ontvangen. Den vervaardiger van het model, dat als het tweede in verdienste kan worden beschouwd, wordt eene premie van f250 geschonken. Het beeld moet in brons gegoten, het voetstuk in steen gehouwen worden. De secretaris van het comité, de heer H. J. Betz, te 's Hage, belast zich met het geven van nadere inlichtingen. polderbesturen. Benoemd tot plaatsvervanger van den dijkgraaf van den Thomaespolder, P. J. G. Cortvriendttot raad in het bestuur van het waterschap Walcheren, J. J. I. Sprenger; tot lid in het bestuur der waterkeering van den calami- tenzen Annapolder, P. Verburg sr.; tot lid in het bestuur der waterkeering van den calamiteuzen Vlietepolder, J. Koemantot lid in het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Scherpenisse, M. Noord ij ketot lid in het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Walzoorden, P. A. Adriaansentot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Ellewoutsdijk en den calamiteuzen polder Borssele, L. Rottier, en tot lid in dat bestuur H. A. Hagentot voorzitter van het bestuur der waterkeering van den calamiteuzen polder Burgh en Westland, J. M. de Gloppertot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Nieuw-Bommenede, K. Hocke Hoogenboomtot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Bruinisse, 0. Hage; tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Staveuisse, C. Dorst Lz.tot voorzitter van het hem een voorraad waar hg wel een maand lang op kon teren. Later zou zeker de wensch bij hem opkomen naar iets nieuws; want een ieder weet dat de liefde een soort van ladder Jacobs is, waarvan het uiteinde tegen de deur van bet paradgs rust en wie den ondersten sport betreden heeft, wil tot den tweeden opklimmen en zoo voort, tot dat men den hoogsten top bereikt heeft. Maar Laurenti had een weinig adem geschept om de hoogte te meten, die hij bereikt had en vond dat hij reeds een heel eind gevorderd was. Het oogenblik om den tocht te hervatten kwam intusschen zonder dat hij liet merkte, zonder dat hij er iets aan deed of er op voorbereid was. Op zekeren avond, tegen negen uren, zat hij in zijn bibliotheek (maar ik kan er niet voor instaan dat hij werkte) en hoorde hard aan de voordeur schellen. Hij trad aan het venster, terwijl de knecht die uit het onderhuis kwam ging opendoen. Wie kan dat zgn, op dit uur en met zulk een haast? Gauw, gauw! riep een gejaagde stem. Waar is mijnheer Laurenti Hij moet terstond komen Laurenti had de stem van Jacob herkend en voordat deze uitgesproken had, Jwas hg beneden. Hier ben ik, Jacob, hier ben ik, wat is er gaande Mevrouw is stervende. Men voelt haar pols niet meer. Kom toch gauw, wat ik u bidden mag Laurenti bedacht zich geen oogenblikhg greep bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Waarde, M. Pieper; tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Oud en Jong Breskens, A. Luteyn tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van den calamiteuzen polder Hoofdplaat, C. F. Serrarens. onderscheidingen. Toegekend het eereteeken tot belooning van eervollen langdurigen dienst bg de schuttergen aan Th. P, Niesthoven, muzikant bg de dd. schutterg te Middelburg; en aan J. Chr. John, tamboer bg de dd. schutterg te Goes. burgemeesters. Eervol ontslag verleend op zijn verzoek aan J. M. H. Quaedvlieg als burgemeester der gemeente Gronsveld. Benoemd tot burgemeester der gemeente Grons veld M. J. J. H. Gadettot burgemeester der gemeente Delfzgl, R. E. van der Loeff; tot bur gemeester der gemeente Wedde, J. J. Cannegieter. middelbaar onderwijs. Op zgn verzoek eervol ontslag verleend als leeraar aan de rgks hoogere burgerschool te Winterswgk aan dr. F. G. Slot houwer. landmacht. Benoemd bij het wapen der infant terie tot 1™ luitenant bg hun tegenwoordig korps, de 2« luitenants: D. de Ronde Bresser, van het instructie-bataljon, P. T. Lambert, van het 2e re giment, H. A. Muller, van het 5* regiment, en P. X. Oiivier, van het 6e regiment. Prof. J. B. Kan aanvaardde gisteren het hoog leraarsambt in de aardrijkskunde aan de univer siteit te Amsterdam. De hoogleeraar maakte zgn openingsrede dienstbaar aan de ontwikkeling der stelling, dat de aardrgkskunde als zoodanig bet recht heeft te zgn eene afzonderigke wetenschap, die aan een hoogeschool niet is misplaatst, en te kennen te geven op welke wgze hg het onder richt in die wetenschap (verdeeld in physische en politische aardrijkskunde) denkt te geven. Hg gaf in zijne inleiding te verstaan waarom de meerdere belangstelling in de aardrgkskunde der laatste tgden hem onvoldaan moest laten, en deed o. a. uitkomen hoezeer de regeering in hare rege lingen en besluiten betreffende het hooger onder- wgs, de aardrijkskunde had verlaagd tot een hulp wetenschap der geschiedenis. Hg zag daarin het bewijs dat de élite der natie alsnog niet is door drongen in het besef van het groote gewicht der aardrijkskunde. De jaarwedde van den hoofdonderwijzer fa Baarland is door den gemeenteraad aldaar, met 4 tegen 3 stemmen, met f 100 verhoogd en op f 750 gebracht. De vrijmetselaarsloge „de EdelmoedigheidV zijn hoed en vloog het steegje door, Jacob voorbg, die toch ook niet langzaam liep. Bij het poortje der villa Argellano gekomen stoof hg naar binnen; de tuinman sloot het weer dicht en beiden snelden over het grasveld, naar het gele paleis. IX. Door den tuinman geleid, betrad Laurenti het sancta sanctorum zijner dagelijksche vereering, dat tot nogtoe altijd voor hem gesloten was geweest. De eerste die hij ontmoette was een vrouwelijke gedaante, met een rimpelig gelaat, een harige kin en half gesloten dikke oogen, waarin hij, zonder dat hij haar ooit gesproken had, mevrouw Toontje, de huishoudster, herkende. Ik zal mij niet de moeite geven haar nader te beschrijven, want daar was zg te onbeduidend voorzg was zoo iemand die oogenschgnlijk zeer zacht is en altijd mooie woorden gereed heeft, maar die niet van haar stoel zou opstaan om iemand overeind te helpen, die gevallen was; bereid om een rozenkrans voor u te bidden, omdat zij niets anders te doen heeft, en daarbij door en door zelfzuchtig. Daar is de dokter! riep Jacob, zoodra hg haar zag, daar is de dokter. Laurenti lette in zijn gver om de stervende te hulp te snellen niet op dat geroep van den tuin man. Hg was toegeschoten omdat Jacob het hem verzocht had en omdat 'mevrouw Louise hulp

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1877 | | pagina 1