Telegraphische berichten.
BUITENLAND.
Kerknieuws,
Kunstnieuws,
Thermometerstand.
Staten-Generaal.
Algemeen Overzicht.
de gemeente had bewezen. Na eene hartelijke
dankbetuiging werd hij naar de school geleid,
waar hij door zijn opvolger met een kort woord
werd verwelkomd, waarna een der oudste leerlin
gen hem met een korte toespraak ook uit naam
zijner medeleerlingen eene keurige hanglamp aan
bood. Zichtbaar getroffen door dit lieve blijk van
achting, sprak de heer Craaijo een woord van
innigen dank. Des avonds vereenigden zich de
burgemeester, eenige raadsleden en de onderwijzers
te zijnen huize, waar hun een gul en hartelijk
onthaal ten deel viel. Vrijdag morgen bedacht
de heer Craaijo ook de kinderen, toen hij ze op
onbekrompen wijze onthaalde. En daarmede was
als 't ware de laatste band losgemaakt, die den heer
Craaijo nog aan zijne neergelegde betrekking ver
bond, Eere den man, die zooveel genegenheid
wist te verwerven, en eere aan hen die de dien
sten, door goed onderwijs aan de gemeente bewe
zen, op zoo waardige wijze weten te erkennen.
Naar men verneemt, zullen de nieuw benoemde
hoogleeraren aan de rijksuniversiteiten hoewel
daartoe volgens de nieuwe wet op het H. O. niet
verplicht, hunne betrekkingen met eene inwijdings
rede aanvaarden.
De opening der H. B. S. te Apeldoorn
zal op den len October a. in tegenwoordigheid van
Z. M. den koning, plaats hebben.
Blijkens gisteren bij den kerkeraad der Ned.
hervormde gemeente te Amsterdam ingekomen
kennisgevingheeft dr. T. Modderman Az., zijn
ambt als predikant nedergelegd en elke betrekking
tot de Ned. hervormde kerk verbroken.
Twee Eederlandsche opera's worden aange
kondigd. De eene, vau drie bedrijven, heet „De
zeven raven", naar een bekend Duitsch sprookje
en is, zoo wat muziek als tekst betreft, het werk
van den heer H. Viotta. De andere opera heeft
eene geschiedkundige stof tot onderwerp, heet „De
Val van Kuilenburg," is door den heerB.de Veer
geschreven en door den heer D. de Lange op
muziek gezet. Dit werk zou dezen winter te
Amsterdam worden opgevoerd.
BINNENLAND.
©ravenhage. Aan de commissie uit de
eerste kamer, belast met de aanbieding van het
adres van antwoord, die heden door den koning
werd ontvangen, verklaarde Z. M. de gevoelens
van het adres op hoogen prijs te stellen en ver
zocht de commissie zijn dank voor het adres aan
de kamer te betuigen.
Tweede kamer. In de zitting van gisteren
is nog ingekomen een brief van den minister van
binnenlandsche zaken, waarbij wordtingetrokken
het wetsontwerp tot herziening der kieswet, als
mede een brief van den heer de Roo van Alder-
werelt, tot intrekking van zijn voorstel betreffende
de bevordering der officieren.
's ©ravenhage. Benoemd tot hoogleeraren
in de faculteit der letteren en wijsbegeerte aan
de rijks universiteit te Groningen, dr. Emil Baeh-
rens en d>\ F. J. van den Bamm.
Bevorderd tot kommandeur der orde van den
Nederlandschen leeuw de kolonel der infanterie
militair en civiel bevelhebber teAtjeh, K. van
der Heijden.
BUITENLAND.
Parijs. Bij de behandeling van het proces
tegen den heer Gambetta heeft diens advocaat
Langzamerhand scheidde het zich af als een
bepaalde wensch en die was, om in het voorjaar
aangenomen to worden en bij die gelegenheid
Nommer 1 te zijn. Zijn hart klopte als hij daar
aan dacht en voordat hij nog zijns vaders bijl
in de sidderende boomen kon hooren klieven, had
dezen wensch sterker wortel bij hem geschoten
dan ooit eenige andere wensch, zoolang hij leefde,
gedaan had.
Zijn vader sprak, zooals gewoonlijk, niet veel
met hem; zij hakten beide hout en stapelde het
op. Toen zij dicht bij elkaar kwamen liet Eyvind
sich wel eens zwaarmoedig ontvallen „Een
arbeider moet toch veel verdragen," waarop zijn
vader antwoordde„Die zoo goed als een ander."
Toen hij met veel moeite een boom geveld had
zei Eyvind„Als gij een eigen hofstede hadt'
behoefdet gij u zoo niet af te sloven."
„Ach, dan zou ik weer heel andere zorgen
hebben."
Moeder bracht hun het middageten naar boven
in het bosch, en zij gingen zitten. Zij was altijd
opgeruimd en ging op een boomstam zitten neu
riën, terwijl zij de voeten op de maat tegen
elkaar sloeg.
„Wat zult ge gaan doen als gij groot zjjt, Ey
vind?" vroeg ze op eens.
„Voor een arbeiderszoon is er niet veel kans,"
antwoordde hij.
„De schoolmeester zegt dat gij naar het semi
narie moet," zei zij.
„Kan men daar voor niet komen vroeg Eyvind.
heden de onbevoegdheid der rechtbank ingeroepen,
en betoogd, dat dergelijke zaken behooren te wor
den behandeld voor de jury. De rechtbank heeft
zich echter bevoegd verklaard en het eerste von
nis tegen den heer Gambetta bevestigd.
Londen. Reuters office en Daily Telegraph
melden, dat Vrijdag een groote veldslag is geleverd
in de nabijheid van Bjela. Mehemed Ali Pacha
heeft de Russen volkomen verslagen.
Honstantlnopel. Eene depêche van Mehe
med Ali bericht, dat Vrijdag ernstige gevechten
zijn geleverd. Hij blijft steeds voortrukken.
Pestih. Men verzekert dat graaf Andrassy en
prins Bismarck zijn overeengekomen om zoodra
de mogelijkheid daartoe bestaat voor een wapen
stilstand werkzaam te zijn.
Naar wij vernemen heeft de derde machinist van
het stoomschip „Stad Middelburg" bij het breken
van den cilinder zoodauige brandwonden bekomen
dat hij overleden is.
Het gedenkfeest van den heer Blaaubeen, bur
gemeester van Goesis Maandag jl. ook in de
synagoge aldaar, op grooten verzoendag"plechtig
herdacht.
Te Ovezand had Maandag jl. een schietwed
strijd plaats met den handboog naar den vasten
vogel, aan welken door een negental vereenigingen
werd deelgenomen. De zilveren vergulde medaille
voor den hootdvogel werd behaald door J. Priem,
lid der handboogschutterij Victoria te Ovezand.
De hulpkantoren der brie venpesterij zullen
binnenkort van de administratie ontvangen balansen,
waarvan de draagkracht 500 gram bedraagt, voor
het wegen van brieven en drukwerken.
Het anti-dienstvervangingsbond telt, volgens
de jongste medegedeelde lijst van toegetreden
personen, thans 8402 leden.
Uit Drenthe schrijlt men aan de Arnh. Ct.:
De jacht opent op 22 September, dat is op
Zaterdag eerstkomende. Gewichtige tijding. Drie
honderd zonen Nimrods verbeiden in het landschap
met brandend ongeduld den eersten dag der jacht.
Geweer ea weitasch zijn al sinds dagen gereed,
de polsdrager loopt nu en dan al in hooge water
dichte laarzen en de honden janken van verlangen
om het veld in te rukken.
Is er veel wild? Ja, zegt men hier neen,
zegt men ginds. De poeliers hebben met de jagers,
die daartoe genegen waren, accoord gemaakt, want
ook het wild wordt, evenals de aardappels, bij
voorkoop verkocht. Eerst was Zwolle de plaats
der algemeene leverantiedaarna werd Utrecht dat;
vervolgens hadden Amsterdam, 's Hage en Rotter
dam het wild uit Drenthe en gepasseerde jaar was
Luik in België de stapelplaats onzer gesneuvelde
hazen en patrijzen. De Drentsche burger fef boer
eet geen wild meer. De laatste mag zijn kool
door de hazen ongestraft laten opeten, en de eerste
kan zich verlustigen in het gezicht der doode
langooren en patrijzen, die daar zoo sierlijk aan
den haak hangen voor de deur der geachte poeliers.
Door de verbrulksvereeniging te Rotterdam,
is thans het coöperatief beginsel ook voor niet-
leden der vereeniging toegepast. Zij heeft namelijk
een zekeren voorraad steenkolen aangeschaft en stelt
iedereen in de gelegenheid die tegen lage prijzen,
bij zekere hoeveelheid als minimum, op te deen.
Te Rotterdam worden door eenige ingezetenen
twee drinkfonteinen geplaatsteen aan de Wil
lemskade en een aan de Boompjeswaar ieder
om niet zijn dorst kan lessehen. Men hoopt dat
het gemeentebestuur dat voorbeeld zal volgen.
Lady Montague, een der geestigste dames en
beroemd wegens hare schoonheid, zeide eens over
„Dat betaalt de schoolkas," antwoordde vader.
„Hebt gij daar lust in?" vroeg moeder.
„Ik heb wel lust om te leeren, maar niet om
schoolmeester te worden."
Zij zwegen alle drie een poosjezij begon weer
te neuriën en keek peinzend voor zich. Maar
Eyvind voelde behoefte om alleen te zijn en zocht
werk verderop het bosch in.
„Wij behoeven nu juist niet uit de schoolkas
te borgen," zei moeder toen hij weg was.
Haar man keek haar aan„Zijn wij dan geen
arme menschen
„Hoor, Thore, ik kan het niet uitstaan dat gij
u altijd arm voordoet, zonder dat gij het zijt."
Beiden keken naar den jongeling, of hij hen
ook hooren kon, en toen zei vader knorrig tot
zijn vrouw: „Gij praat naar de mate van uw
verstand."
„Het is net alsof gij niet dankbaar wilt zijn
dat het ons goed gegaan is," zei zij daarop lachend.
„Men kan God wel danken zonder zilveren
knoopen aan zijn buis te dragen."
„Ja wel, maar door Eyvind naar een danspartij
te laten gaan, zooals hij eergisteren er uitzag,
danken we Hem ook niet."
„Eyvind is een arbeiderszoon."
„Daarom kan hij toch behoorlijk gekleed zijn,
als wij het betalen kunnen."
„Spreek daarover, als hij het zelf niet hooren kan."
Wordt vervolgd).
de vrouwen: „Wat mij troost eene vrouw te zijn
is, dat ik er nimmer eene zal behoeven te trouwen."
Te Berlijn zijn groote bestellingen gedaan
voor het Russische leger en is o. a. een menigte
naaiwerk aangenomen door den generaal-agent der
Singer manufactury, die thans werksters vraagt.
Vooral is er veel tentwerk onder.
De directeur-generaal der Engelsche posterij
beklaagt zich over de handelingen van het publiek,
dat op allerlei wijzen de bepalingen tracht te
overtreden, zoodat tusschen dagbladen, die onder
kruisband worden verzondensigaren, tabak,
dassen, bloemen, handschoenen, zakdoeken, kousen,
handschriften enz. werden gepaktals brieven
trachtte men te verzenden kunstoogen, geneesmid
delen, wild, bloedzuigers, hagedissen en slangen;
een van laatstgenoemde, uit zijn couvert ontsnapt,
is aan den Zoölogischen tuin te Dublin ten geschenke
gegeven. Dit is nog niet allestwee hagedissen
en een zeer schoone groote kikvorsch in pakjes
uit Amerika verzonden, zijn in goeden welstand
ts Liverpool aangekomen en aan het adres bezorgd.
Wat de onachtzaamheid van het publiek betreft,
deze is onbegrijpelijk. In 15 maanden werden in
de bussen gevonden 83,100 brieven zonder eenig
adres, waarvan 832 een waarde bevatten van
4875 in geld en 62,500 in wissels of mandaten.
Eveneens vond men in de bussen 78,575 post
zegels die tengevolge van onvoldoende opplakking
waren losgeraakt. Een brief die geheel open in
een bus was geworpen en aan een bankier was
geadresseerd bevatte 37,500 in bankbiljetten.
Het aantal brieven eindelijk dat wegens onvoldoend
adres niet kon worden verzonden bedroeg 5,897,724.
De Fransche bladen bevatten de volgende
anecdote uit het leven van den heer Thiers. Deze,
volstrekt geen gastronoom, was een bijzondere lief
hebber van zoutevisch op een eigenaardige wijze
toebereid en gekruid brandade de morue), zooals
die voornamelijk op het platte land van Frankrijk
wordt gegeten. Een zoodanige schotel zoutevisch
noemde de voormalige president le chef d'oeavre
de Vesprit humain. Toen zijne gezondheid niets
te wenschen overliet, verzette zich niemand tegen
zijne voorliefde voor zoutevisch, maar toen, na
14 Mei, zijn krachten minder weiden en zijn leef
wijze door de geneesheeren werd geregeld, was de
zoutevisch in welken vorm ook onverbiddelijk in
den ban gedaan, en wat de grijsaard ook deed,
mevrouw Thiers en mejuffrouw Dosne hadden geen
ooren als er sprake was over een brandade de
morue.
Ongelukkigerwijs had de heer Thiers een bond
genoot in den vriend zijner jeugd, de heer Mignet,
en van tijd tot tijd zag men dezen met een vrij
omvangrijk pak onder zijn arm het hotel St. Geor
ges binnenstappen. Hij groette snel de dames
en zocht den heer Thiers in zijn kabinet op.
Iedereen werd weggezonden, de deuren werden
gesloten onder voorwendsel van spoedeischend en
belangrijk werk. Zoodra zij alleen waren werd
bet geheimzinnige pak opengemaakt, waarin zich
een blikken doos bevond, geheel gevuld met een
prachtige brctndade de moruedoor een provincialen
kok toebereid. Langzaam genoten de vrienden
bun lekkernij en als er geen stukje zoutevisch
meer was overgebleven werden de deuren van
het kabinet opengezet en zeide de heer Thiers met
glinsterende oogen, terwijl hij nog smakte met de
lippenOui mon cher Mignet, eest le chef d'oeu
vre de l'esprit humain
Men dacht in huis dat deze woorden een nieuw
letterkundig product betroffen en zoo was de poets
gespeeld. Op zekeren dag echter kwam mevrouw
Thiers er achter; zij betrapte de vrienden op
heeterdaad en haalde den heer Mignet duchtig
door, die sedert dien tijd niet meer met een pak
onder den arm het hotel op de Place de Saint
Georges durfde binnentreden.
21 Sept. 's av. 11 u. 48 gr.
22 's morg. 7 u. 46 gr. 's midd. 1 n. 57 gr.
's av. 5 u. 56 gr.
Indische begrooting ÏS'Ï'S.
(Vervolg.)
Aan de onderdeelen ontleenen wij nog het vol
gende tractementsverhooging wordt voorgedragen
voor de raadsheeren en de advocaten-generaal bij
het hoog gerechtshof. De regering stelt voor, aan
de raadsheeren voortaan een vaste bezoldiging van
1250 's maands toe te kennen. Voor de advocaten-
generaal zou de bezoldiging op f 1000 's maands
worden gebracht.
Nieuwe belastingen voor Europeanen en vreemde
oosterlingen. Het plan is om met 1 Jan. 1879
den nieuwen maatregel in te voeren, tegen intrek
king van de paarden en rijtuigen-belasting, voor
zoover deze op Europeanen en vreemde oosterlingen
betrekking heeft, alsmede van de huistaks te
Makassar.
Daar de invoering van de belastingen niet zon
der voorbereiding kan plaats hebben, is reeds nu
een som op de begrooting van uitgaven gebracht,
waardoor de gouv.-generaal in staat gesteld zal
worden het noodige personeel te benoemen en
verdere maatregelen van voorbereiding te nemen.
Tevens biedt deze post de wetgevende macht
de gelegenheid aan, de maatregelen in hun hoofd
strekking te beoordeelen en een beslissing omtrent
het beginsel te nemen.
De oorspronkelijke bedoeling was het patentrecht
zoowel op de vreemde Oosterlingen als op de
Europeanen toe te passen. De nieuwe regeling
van de belasting op het bedrijf stemt nu echter
in beginsel met het ontworpen patentrecht overeen
en verschilt daarvan alleen door minder uitvoerig
heid in de bepalingen omtrent den aanslag en de
inning. Het komt wensehelijk voor, althans voor-
loopig, ook op de vreemde Oosterlingen deze meer
eenvoudige en voor de inlandsche bevolking ge
vorderde regeling toe te passen. Leert de ervaring
dat het de voorkeur verdient hen aan het patent
recht te onderwerpen, dan zal voor hen de oyer-
gang van de bedrijfsbelasting in het patentrecht
zoDder groot bezwaar kunnen plaats hébben.
Om het bezwaar voor gouvernements ambtenaren
en officieren, uit de personeele belasting voort
vloeiende, te temperen, zal het, zegt de regeering,
overweging verdienen de belasting niet te stellen
op 5 pet. van alle huurwaarden, maar het per
centsgewijs bedrag te doen dalen met de huur
waarde en dns een afdalende schaal aan te nemen,
loopende van 5 tot bijv. 2 pet. der huurwaarde.
Wat het patentrecht betreft, indien het eenigs-
zins mogelijk is, zullen de renten van opgenomen
kapitalen van het inkomen uit het bedrijf zijn af
te trekken, daar anders in vele gevallen van de
inkomsten van geleend kapitaal dubbel patentrecht
zon worden gegeven, eens bij den geldopnemer en
eens bij den geldschieter. Voorts zal het noodig
zijn vrij te stellen „het inkomen van naamlooze
vennootschappen, die ter zake van de uitoefening
in Ned. Indië van eenige nijverheid of van eenig
ander bedrijf en het in Nederland geheven wor
dend recht van patent, zijn aangeslagen tot een
bedrag van 2 pet. over het gezamenlijk beloop
der nitkeeringen.
Het komt weinig billijk voor, van de winsten, be
haald door vennootschappen, die tegelijk in Neder
land en in Ned.-Indië gevestigd zijn een propor
tioneel patentrecht in beide landen te heffen. Daar
het wensehelijk is dat het kapitaal naar Indië
vloeitzou een dergelijke dubbele heffing buiten
dien ongunstig werken.
Onder de maatregelen tot invoering van de
nieuwe belastingen zal behooren de benoeming van
dertig algemeene ontvangers (9 f 4800 'sjaars,
8 a ƒ4200 en 13 a /3600).
Verbetering van de inkomsten der assistent
residenten (hooger bedrag van 88,000), Gelijk
voorstel ongeveer als het verleden jaar afgestemde.
De regeering blijft van de noodzakelijkheid over
tuigd. Het doel is 1° om aan alle assistent
residenten (daaronder niet begrepen de op zich
zelf staande) twee traktements verhoogingen van
50 's maands toe te kennende eerste na drie,
de tweede na zes jaren werkelijken dienst; 2° om
aan de vervulling der betrekking van assistent
resident in sommige afdeeiingen te verbinden het
genot eeuer toelage.
Voor onderwijs, eeredienst en nijverheid is
ƒ374,711 meer geraamd dan voor 1877. Van dat
bedrag komt het grootste deel ten bate van het
onderwijs. Het plan is om tegen 1 October a. de
hoogere burgerschool met driejarigen cursus te
Samarang te openen. Als de proet met de avond-
burgerschool te Soerabaija slaagt zullen ingelijks
te Batavia en Samarang' zoodanige scholen worden
geopend. Afzonderlijke lagere scholen voor Euro-
peesche meisjes zullen van lieverlede worden
opgericht.
Wat het inlandsch onderwijs betreftsedert
kort werden drie nieuwe kweekelingeu te Amster
dam tot onderwijzer opgeleid. Omtrent den laatBt
overgebleven kweekeling der vorige bezending
blijven de berichten gunstig luiden. Wellicht'
spoedig zal hun getal worden vermeerderd met
twee jongelieden uit Menado.
Het plan bestaat om drie instellingen op Java
te openenwaar aan zonen van inlandsche hoof
den en ambtenaren onderwijs zal worden gegeven
in dezelfde vakken als op de kweekscholen worden
gedoceerdbehalve de paedagogie. Zij zouden
ieder voor een vijftigtal leerlingen worden inge
richt en gevestigd worden in de nabijheid der
kweekscholen te MagelangBandong en Probo-
lingo. In verband hiermede werd besloten tot
de wederoprichting der school voor zonen van
hoofden te Tondano (Menado).
Ter verbetering van de positie en de vooruitzich
ten van den onderwijzersstand, wil men aan le
onderwijzers van de kweekscholen afkomstig een
bezoldiging toekennen van 75 's maands, met vijf
driejaarlijksche verhoogingen ieder van 15. In
verband hiermede zouden ook de positie van de
kweekelingen aan de kweekscholen en de bezol
diging der inlandsche onderwijzers aan de kweek
scholen verbeterd worden.
De levering van twee stoomschepen voor de
gouvexnements-marine wordt opgedragen aan de
firma John Elder en C° te Glasgow. Een schroef-
stoomschip 4e klasse zal voorts worden aangebouwd,
ter vervanging van het afgekeurde raderstoomschip
Timor.
De buitengewone uitgaven zijn de volgende
aanleg van havenwerken bij Batavia 2,139,000;
werken tot beveiliging van Batavia tegen over-
stroomiug f 300,000; werken tot beveiliging van
Samarang tegen overstrooming 450,000bouw
van een krankzinnigengesticht te Buitenzorg
330,000; directie van algemeene uitgaven voor
de dienst van den aanleg van spoorwegen ƒ111,490;
aanleg en voorbereiding van de exploitatie van
den spoorweg Soerabaija—Pasoeroean—Malang
1,690,050aanleg en voorbereiding van de
exploitatie van den spoorweg Buitenzorg—Band-
jong—Tjitjalengka (zie ons vorig nommer) en idem
van den spoorweg MadioenBlitarSidhoardjo
(idem), ieder 1,800,000; voorbereiding van den
aanleg van spoorwegen (opnemingen tusschen de
vlakte van Bandong en Tjilatjap) 117,800.
Overneming van den spoorweg Batavia—Buiten
zorg 5 millioen.
Het manifest van leden der linkerzijde tot de
kiezers in Frankrijk gericht, is geheel in denzelfden
vorm gesteld als de proclamatie van den maar
schalk en volgt dit document op den voet, met
dit onderscheid, dat de republikeinen juist het
tegenovergestelde van de woorden van den presi
dent der republiek zeggen. Ook zij willen een
einde maken aan alle dubbelzinnigheid en daarom
moeten de kiezers weten „wat er gedaan is, wat
de samenzweerders, een onverbeterlijke en onmach
tige minderheid, voorgeven te doen en wat de
gevolgen zullen wezen van hetgeen de kiezers
zullen doen". Hierop volgt een overzicht der
politieke gebeurtenissen sedert 20 Februari 1876,
