N°. 194.
120® Jaargang.
Zaterdag
18 Augustus.
1Ö4
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiên 20 Cent per regel.
Geboorte- Trouw- Doodberichten enz. i van 1—7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagent voor België en Frankrijk: de firma Havas, Laffite C°. te Brussel en Parijs.
Middelburg, 17 Augustus,
FEUILLET03ST.
Novelle van Grazia Pierantoni-Manzini.
Spoorweg-dieverijen.
Weder ontvangen wij de volgende mededeeling:
„Middelburg, 16 Augustus 1877.
„In de laatste dagen zijn door u eenige spoorweg
dieverijen openbaar gemaakt, zeker met geen ander
doel dan om die plaag verder te voorkomen. Dat
dit doel echter gemist is, zal u blijken doordien
11. Maandag per spoor, aan het adres van den
heer N. Vervenne te Goes, door mij zijn verzonden
acht en veertig stuks flesschen, inhoudende roode
bessenwijn. De mand was door mijne twee oudste
bedienden, in tegenwoordigheid van mijn zoon,
gepakt. Van vergissing kan dus in deze geene
spraak zijn. En wat schrijft heden de heer Ver
venne Dat hij in de mand slechts een en veertig
flesschen heeft gevonden. Zeven zijn er dus....
waar?
„Verlangt u meer dergelijke fraaiheden uit vroe
ger dagen? Ik kan er u nog verschillende mede-
deelen. Intus3ehen ware het voor den handel te
wensehen dat er iets meer afdoende werd gevonden.
„Hoogachtend enz.
„A. A. Mes Gz."
Door het te Middelburg gevestigde comité voor
de Noordpool-expeditie is heden naar het
hoofdcomité te 's Hage overgemaakt de som van
f 1228.19, als voorloopige bijdrage voor den bedoelden
tocht.
Naar wij vernemen heeft het hoofdbestuur der
vereeniging Eigen Hulp, op een daartoe van
wege het bestuur van het district „Middelburg en
omstreken" gedaan verzoek om inlichting, te kennen
gegeven dat, volgens de statuten der vereeniging,
handwerkslieden van het lidmaatschap zijn uitge
sloten.
Aan eene door het bestuur van het district
„Middelburg en omstreken" der vereeniging Eigen
Hulp heden verzonden circulaire ontleenen wij
het volgende, dat zoowel tot omschrijving van den
werkkring, dien het districtshestuur zich voorstelt,
als tot aanduiding der verhouding tussehen hoofd
bestuur en districten dienen kan.
„Door samenwerking, zoo wordt in de circu
laire o. a. gezegd, kan men een menigte on
kosten sparen, en de verkregen winst ten bate der
leden doen strekken.
„Zoo kan men, al naar de behoefte daaraan blijkt
17.
(Uit het Italiaansch.
Vervólg.)
XII.
Hij schrikte van den stap der vrouw die hem
naderde en keek op. Zij had op de tafel voor
hem een grooten aardappel geplaatst, die door een
meesterhand in 't midden uitgehold en gevuld was
met een zeker zwart vocht, waarvan ook het
uitwendige de sporen droeg, en daarnaast een
groot blad grauw papier nedergelegd, met een
puntig stokje, misschien eenigszins gelijk aan de
stiften der oude Romeinen. De vrouw van den
waard gebruikte dit heel handig om er kleine
streepjes mede te zetten, uit welker aantal het
bedrag van het krediet en het getal der verkochte
flesschen bleek; maar Hendrik, onbekend met die
gereedschappen, stond op, stootte hard tegen de
tafel zoodat de plantaardige inktkoker het even
wicht verloor, en ging de deur uit, zonder acht
te slaan op de verwenschingen van den waard,
die zich in zijne verwachtingen teleurgesteld zag.
Het zal niet de eerste maal zijn dat de lezer
waarneemthoe kleine oorzaken den loop van
te bestaan, verbruiksvereenigingen vormen tot het
gezamenlijk aanschaffen van steenkolenturf
aardappelen en andere voedingsmiddelen, linnen
en dergelijke artikelen van algemeen gebruik.
Daarvoor behoeft geen winkel te worden opgericht
en zijn de kosten van administratie gering, terwijl
door de vrijvallende winsten op verscheidene' van
die artikelen 25, 30 tot 50 percent zou kunnen
wórden uitgespaard.
„Zoo kan men stichten zieken- of begrafenis
fondsen, meer in overeenstemming met den stand
der leden van „Eigen Hulp" en die veel minder
aan administratiekosten zullen eisehen dan andere
dergelijke bestaande inrichtingen, welke het om
winst voor de ondernemers te doen is.
„Zoo kan men voorts door samenwerking trach
ten het onderwijs toegankelijker te maken voor
zijne kinderen, en streven naar het aanschaffen
van leermiddelen of hulpmiddelen enz., en al verder
voorschotvereenigingen en spaarbanken oprichten,
waaruit zij die behoefte hebben aan eenig oogen-
blikkelijk crediet kunnen wórden geholpen.
„Dit alles zijn slechts zoovele voorbeelden, daar,
zoodra het bij de leden blijkt dat door eenig
ander middel het belang van allen of van eenigen
door samenwerking kan worden bereikt, daartoe
kan worden overgegaan. De leden zullen zeiven
kunnen aanwijzen wat hun in hun belang wen-
schehjk voorkomt, en zoo zal „Eigen Hulp" zich
steeds richten naar de behoeften en omstandigheden
van het oogenblik, daar ieder district geheel zelf
standig werkt.
„Daarenboven wordt door het hoofdbestuur te
's Gravenhage gezorgd voor de oprichting van een
pensioenfonds en eene levensverzekering over het
geheele land, waarin de leden van „Eigen Hulp"
kunnen deelnemen. Yoor administratie-kosten wordt
jaarlijks een zeker quotum door de districten
afgestaan.
„Voor het loopende jaar is de contributie f 2.50,
waarvan ongeveer f 1 aan het hoofdbestuur en f 1.50
aan de districten zal komen."
Het districtshestuur, overtuigd dat alleen door
de samenwerking van zeer velen in de aangewezen
richting iets goeds tot stand te brengen is, wekt
ieder op om tot de vereeniging toe te treden.
Wij voegen gaarne bij die opwekking de onze.
Het komt ons in hooge mate wenschelijk voor dat
het coöperatie-werk in dien stand, waarvoor „Eigen
Hulp" bestemd is, de fatsoenlijke, onbemiddelde
burgerstand, van een geheel ot gedeeltelijk vast
inkomen levende, althans op ernstige wijze
beproefd worde.
Daartoe mede te werken zij het doel van allen,
niet slechts uit dien stand, maar ook van hen die
voor zichzelf aan de lotsverbetering, welke „Eigen
groote gebeurtenissen wijzigen. Zoo zal een groote
veldslag verloren worden, omdat een generaal een
paar minuten te laat hulp krijgt; zoo zal een
onschuldige gevounisd worden, omdat het paard
van den bode, die hem gratie bracht, begon te
steigeren, of iets dergelijks. Als Hendrik had
kannen schrijven, zouden de zaken zeker een
anderen keer genomen hebben ten goede
of ten kwade Wie zal het zeggen Niemand
kan in de toekomst lezen.
Toen hij de herberg uitkwam zag hij de kleine
Gustaaf, die hijgende naar hem toe kwamloopen:
„Kunt gij mij zeggen waar Dora is? Zij is
vóór het onweder uitgegaan en nog niet terug.
Isabella is wanhopend en schreit en ik ben ook
ongerust, maar jongens mogen niet huilen! In
plaats van te jammeren dacht ik, moest ik haar
liever gaan zoeken."
„Bedaar, mijn jongen," zei Hendrik en
streelde hem vol liefde. „Uwe zuster heeft eene
schuilplaats .gevonden voor den regen en gij zult
haar aanstonds zien komen."
„Weet gij het zeker?"
„Ik ben tot nu toe hij haar geweest."
„En waarom hebt ge haar dan niet tot aan
huis vergezeld? Waar hebt ge dan toch ons
moedertje gelaten? Wel, ik dacht dAt gij meer
van haar hieldt. Ja, ik houd wezenlijk van haar,
ik zou haar niet alleen in den regen hebben laten
staan, want ik zou voor haar door het vuur gaan."
„Lieve Gustaaf, kom aan mijn hart. Houd
altijd veel van die engel van eene zuster van
Hulp" zich voorstelt te verschaffen, niet zoozeer
behoefte hebben, doch het hunne willen doen om
den weg daartoe voor anderen te openen.
"Mei schrijft ons:
Krachtens art. 78 letter a der wet van 18 April
1874, Staatsbl. n°. 66, wordt bij besluit van 18
December 1874, Staatsbl. n°. 212, bepaald dat de
afstandetafelen tot regeling der schadeloosstelling
voor reiskosten aan getuigen enz. in strafzaken
toe te kennen, vastgesteld worden door den minister
van justitie.
Aan deze opdracht werd den 15en September
1875 voldaan en voor iedere provincie afzonderlijk
een afstandstafel vastgesteld, om den 1™ Januari
1876, den dag waarop het nieuwe tarief van
justitiekosten in strafzaken in werking zou treden,
te worden toegepast voor zoover dit nog mogelijk
was.
Op 15 Sept. '75 lag namelijk wel de bijl aan
den zetel der provinciale gerechtshoven, doch ze
werden eerst den. 1™ Januari daaraanvolgende
opgeheven, en daarom bepalen die tafelen den
afstand, natuurlijk in kilometers, van iedere plaats
in eene provincie naar de hoofdplaats van de
provincie (zetel van het provinciaal gerechtshof);
2 het arrondissement; en 3 het kantoor.
Met het leven van het nieuwe tarief begon ook
dat der nieuwe gerechtshoven, en zoo gebeurde
het dat de afstandstafelen bij haar in werking
treden reeds voor die hoven onbruikbaar waren.
Den 15™ Mei 1877 volgden de rechtbanken en
kantongerechten den weg der provinciale gerechts
hoven en werden ontbonden. De afstandstafelen
werden toen wel niet verbrijzeld, zooals zekere
andere tafelen, maar ze verloren daardoor voor
nagenoeg al de rechtscolleges hare bruikbaarheid.
Sinds het opheffen der provinciale gerechtshoven
is ruim anderhalf jaar en sedert de vestiging der
nieuwe rechtbanken en kantongerechten zijn meer
dan drie maanden verloopen en nog heeft men
geen tijd gevonden tot het maken van nieuwe
afstandstafelen, die bij de nieuwe colleges pasten,
en door de wet verlangd worden.
Men berekent nu in de meeste gevallen de
afstanden naar de tafelen vastgesteld door den
minister van oorlog, krachtens besluit van 4 Maart
1862, Staatsbl. n°. 27.
Is het dus te verwonderen dat de schadeloos
stellingen, die aan getuigen voor reiskosten worden
toegelegd, vaak tot zulke gegronde klachten
aanleiding blijven geven?
Het in ons nommer van 16 dezer opgenomen
bericht over den Westinghouse-rem voor spoor
treinen bevatte een ergerlijke schrijffout. Er werd
u Als ze straks tehuis komt geef haar dan
een heel hartelijken zoen en zeg dat Hendrik zich,
heengaande, in haar aandenken aanbeveelt."
„Heengaande?"
„Ja. Hier zijn wij voor het huis; kom ook
mee, Isabella, help mij om de noodigste zaken in
een taschje te pakken. Morgen kunt gij mijn
koffer nazenden. Gij moet aan oom zeggen dat ik
een telegram van mijn vader gekregen heb om
mij terug te roepen Ik kan mijn vertrek
niet uitstellen. Vaartwel, kinderen, vergeet mij
niet te gauw. Een kus, nog een. Leer braaf,
Gustaaf; en gij Isabella, groei goed op zooals
uwe zuster, dan zult gij ook een engel worden.
Zeg veel hartelijks van mij aan uw vader. Vaar
wel! Vaarwel!"
Hendrik ging haastig heen en onderdrukte zijne
tranen. Op het plein, waar hij heenging om in de
diligence te stappen, ontmoette hij den ouden
dokter; hij wilde hem ontwijken; maar dat ging
niet; terwijl hij op het oogenblik van vertrek
wachtte, diende hij zich aan zijn woordenrijk ge
sprek te onderwerpen.
„Gaat' ge weder naar de stad? Daar doet
ge wel aan; op de hoogte is de warmte hinder
lijker dan in de vlakte. In dit jaargetijde moest
men naar de zee gaan... Dat wisten de Romei
nen evengoed als wij.
„En gij moet hier vóór den wijnoogst terugko
men als de hagel, die heden gevallen is, ons
nog wat te oogsten over heeft gelaten! Maar gij
ziet bleek! Hebt ge hoofdpijn Men ziet het
gezegd dat met behulp van dit werktuig een trein
tot stilstand gebracht wordt binnen een afstand
van 185 kilometers.
Onze correspondent schrijft ons dat zijne be
doeling geweest is185 meters.
Blijkens een bij het departement van koloniën
ontvangen telegram van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch Indië, zijn uit G-root-Atjeh
drie bataljons naar Samalangan gezonden, om dit
steeds vijandig gebleven landschap, welks kust
onze oorlogschepen nooit konden naderen zonder
beschoten te worden, tot onderwerping te brengen.
Een dier bataljons is, kort na de landing, den
10™ en 11™ dezer tweemaal met een groot aantal
vijanden in gevecht geweest. De vijand werd
afgeslagen en liet 66 dooden achter. Aan onze
zijde sneuvelden de kapiteins H. J. Jonker en
J. Lojenga, henevens 15 minderen, terwijl 4 luite
nants en 32 minderen gewond werden.
Ook het Vaderland komt in eene beschouwing
van het vlugschrift „Pijnbank of Career" (zie
M. Ct. van 13 en 15 dezer) tot de slotsom dat
het daarin medegedeeld wetsontwerp op de school-
tucht niet practisch is.
Het blad verwacht hier weinig van de wet,
maar veel van moreelen invloed. Het vertrouwt
dat na de lezing van het geschrift van den heer
Brouwer „menig vader tot het inzicht zal komen
dat hij verkeerd doet door met de schoolgrappen
van zijn zoon in te stemmenmenig directeur
zich opgewekt zal voelen om de zwakkeren onder
zijn leeraarspersoneel tegen den overmoed der
leerlingen beter te steunenmenig onderwijzer
tot het inzicht zal komen hoe verkeerd het is het
kwaad in zijne klasse zoo te laten voortwoekeren
dat hij later geheel machteloos is."
De heer M. S. Bromet te Amsterdam adverteert
in de Standaard dat hij, voor het Christelijk pu
bliek, ontvangen heeft „Speeldoozen met
Sankey's liederen."
De prijzen loopen van 10 tot f 100. Voor
10 kan men zich twee liederen laten voorspelen
„Witter dan sneeuw" en „Het hemelseh land".
Voor ƒ100 heeft men er 12, in 'tEngelsch en
Nederlandsch, alsOnward Christian soldier
Jerusalem the golden, „Het hemelseh land",
„'sHeilands kroonjuweelen" enz.
„Men kan, zegt de advertentie, gemakkelijk
de liederen zingen onder accompagnement der
speeldoozen, waardoor men zich een aangename
verkwikking verschaft."
Verkwikking door Lourdes-water of door stich
telijke speeldoozeD, wat prefereert men?
aan de oogen, kom een snuifje Nicotiana
tabacum. Er is geen beter middel. Niet? Ja
uwe ziekte is geheel moreel; pas op jongmenseh,
pas op! Wees verliefd, maar niet te erg
Descnret zegt dat
Maar Hendrik, die op een anderen tijd gelachen
zou hebben over de uitweidingen van den goeden
dokter, vond ze heden onuitstaanbaar vervelend
en om over iets anders te praten, beval hij hem
met warmte de kinderen van Gina aan en gaf
hem het adres van zijn bankier, bij wien hij de
noodige gelden voor hunne opvoeding kon krijgen.
De postillon had onderwijl het signaal voor het
vertrek geblazen en Hendrik wierp een laatsten
blik op het dorp, waar hij eene maand te voren
met een heel ander voertuig en met zulke andere ge
voelens was aangekomen. Hij nam plaats boven op,
tussehen eene kist met vijgen en twee kippen,
die met de pooten aan elkaar gebonden waren en
hem meewarig aankeken.
De goede dokter keek het lompe voertuig na,
opende de zilveren snuifdoos weer en prevelde
iets tussehen de tanden. Daarna nam hij een
snuifje, dacht aan den tijd waarin hij ook uit
liefde bijna krankzinnig was geworden en ging
weer verder.
Een oogenblik daarna kwam Dora terug; zij
zag zeer bleek, kon zich nauwelijks staande hou
den, maar de kalme uitdrukking op haar gelaat
was niet veranderd; zij omhelsde de kinderen, die
haar angstig op den weg stonden op te wachten,
en ging met hen het huis in: „Kom, mijne
