Telegraphische berichten.
0 n d e r w ij s.
Marine en leger.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Thermometerstand.
Gemeenteraad van Middelburg.
Gemeenteraad van Vlissingen.
roepen cener buitengewone algemeene vergadering
ontraden, maar toch acht het wenschelijk dat de
departementen, elk in zijn kring, het wetsontwerp
overwegen en zooveel mogelijk zieh van den geest
en de strekking der verschillende voorschriften
vergewissen. Het vestigt hierbij de aandacht op
twee punten: 1° op de verplichte schoolgeld
heffing (art. 42 v. h. ontwerp) in alle gemeenten,
en 2° op de wellicht onwillekeurige, maar daarom
niet minder bedenkelijke, min juiste
interpretatie van art. 194 der grondwet ten
aanzien van aard en omvang van het openbaar
lager onderwijs overal (art. 16 al. 2 v. h. ont
werp).
Worden deze punten in de departementen aan
allen recht duidelijk gemaakt, dan zal zich, vol
gens het hoofdbestuur, van zelf eene openbare
meening vormen, die, zij 't niet heden, dan morgen
aan de goede zaak van waarheid en recht de
zegepraal helpt verzekeren. Van hare geboorte af
heeft de Maatschappij hiernaar gestreefd. Onver
poosde zorg voor opvoeding en onderwijs is de
hoofdgedachte, die hare gansche geschiedenis tot
op het oogenblik als het ware beheerscht. Hare
bemoeiingen met de schoolwetgeving van 1806 en
die van 1857, en bij elke andere gelegenheid
waarbij de regeling van onderwijsbelangen ter
sprake kwam, werden bijna overal elders geroemd
en nagevolgd. Vrijmaking van de banden der
onkunde en de ruimste gelegenheid tot ontwikke
ling en vermeerdering van alle zedelijke en ver
standelijke krachten aan het opkomend geslacht
van Nederland te schenken, dat was het doel het
welk zij beoogde, ook dan wanneer zij ter rechter
ure en op passende wijze ten aanzien van de
schoolwetgevingen invloed poogde te oefenen.
Ten slotte beveelt het hoofdbestuur zich aan
om zoo spoedig mogelijk met de slotsom der over
wegingen van het departement in kennis te worden
gesteld.
Namens het bestuur van het departement stelde
de voorzitter, de heer S waters van Schaumburg,
voor om geen poging bij het hoofdbestuur aan te
wenden tot het bijeenroepen eener buitengewone
algemeene vergadering. Aldus werd besloten.
Eene andere vraag was het echter, of ingevolge
de tweede missive van het hoofdbestuur eene be
spreking van de daarin bedoelde twee punten al
of niet zal plaats hebben, en zoo ja wanneer,
hetzij nu, hetzij in een nader daartoe te beleggen
departements-vergadering. Hierover liepen de ge
voelens eenigszins uiteen. Terwijl sommige leden
eene bespreking wenschelijk achtten, meenden
anderen dat dit niet noodig was, daar het publiek
reeds eene opinie over de zaak gevormd heeft en
ook de tweede kamer genoegzaam is voorgelicht.
Een lid echter bestreed zelfs de bevoegdheid van
het departement tot behandeling dezer aangelegen
heid, op grond dat dit in strijd zou zijn met
art. 3 der statuten, waarbij wordt bepaald dat de
Maatschappij zich zorgvuldig onthouden moet van
alle geschillen waarbij godsdienst of staatkunde
eenigermate betrokken is. Hij bleef bij die mee
ning volharden, niettegenstaande zij van verschil
lende kanten werd aangevallen.
De vergadering besloot echter do bedoelde pun
ten in een volgende, spoedig bijeen te roepen,
vergadering te behandelen. Slechts een lid,
het straks bedoelde, verklaarde zich daartegen.
Van goed ingelichte zijde verneemt men, dat de
directie der Köln. Mindener en Rijnspoorweg
maatschappij die, zooals bekend is, zeer groote
kolen-transporten van Westfalen naar Holland en
vooral naar Amsterdam reeds hebben, hebben
besloten ter verdere uitbreiding dier transporten
lagere tarieven in te voeren, indien belangheb
benden willen contracteeren voor geregeld weke-
lijksche aanvoeren.
Wanneer men bij dit vernieuwd tarief wil
contraeteerenis als beginsel aangenomen, dat,
hoe meer men vervoert, des te lager de vracht,
tot een zeker minimum, wordt.
De zoo gunstig bekende mijn „Consolidation"
b. v. zal door zijn groot debiet hier te lande de
laagste vracht genieten. (N. v. cl. D.)
Men schrijft uit IJmuiden van 12 dezer-
aan het N. v. d. D.
Bij den jongsten zwaren storm was voor het
gebouw der ambtenaren van de in- en uitgaande
rechten alhier een belangrijke oeverafschuiving
ontstaan.
Gisteren werd door de kleine sluis gespuid met
dit gevolg, dat de afschuiving dermate toenam,
dat een gedeelte van den rijweg in het kanaal
Btortte.
Het gebouw staat thans slechts ongeveer 13 pas
van de rechtopstaande steilte door de afschuiving
gevormd. Eenigo bewoners hebben dan ook
wijselijk hun boeltje gepakt.
Dit afkalven is geschied zonder dat er zee in
de voorhaven stond.
Door het voor het kanaal allernadeeligst spuien
is voor de sluizen eene zeer belangrijke diepte,
op sommige plaatsen van 9 meters, ontstaan. Nu
heeft men wel voor de kleine sluis eene zekere
hoeveelheid steen gestort, maar dit is een emmer
in een brouwketel. Voorziening was gister reeds
dringend noodig, maar er wordt niets gedaan.
Eene levensquestie voor het nieuwe kanaal is
het plaatsen van een machtig stoomwerktuig te
Schellingwoude en bet spuien door het kanaal
geheel te doen ophouden. Bij drukke scheepvaart
\9 het spuien ook een enorm beletsel voor de
scheepvaart, daar men in uren niet schutten kan.
Noch het kanaal zelf, noch de scheepvaart mogen
afhangenvan den stand van het polderwater in
den IJpolder.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van heden werd door den minister
van financiën een amendement op de tariefwet
overgenomen, voorgesteld door den heer Verniers
van der Loeff, tot dadelijke afschaffing van alle
uitvoerrechten op lompen. Een amendement van
den heer Viruly, om het tarief een tijdelijk karak
ter te geven, tot 1881, werd met 41 tegen 23
stemmen verworpen.
Over het amendement-van der Loeff betrekkelijk
de rechten op garens staakten weder de stemmen,
zoodat het verworpen is. Na verwerping van het
amendement-van den Berch werd alsnu besloten
alleen de zuivere sajet van de vrijstelling der
rechten uit te zonderengebruikte fusten zijn
vrij.
Het wetsontwerp werd daarna aangenomen met
48 stemmen tegen 16 stemmen van de rechterzijde.
Een langdurig debat werd gevoerd over het
wetsontwerp tot verhooging van den accijns op.
het gedistilleerd als aequivalent voor de verlaging
van het tarief. Het ontwerp werd van liberale
zijde zeer ernstig bestreden als niet noodzakelijk,
waarom deze verhooging liever bewaard moest
blijven voor de dekking van eventueele verdere
afschaffing van belastingen. Omtrent dit laatste
kondigde de minister van financiën nadere voor
stellen aan, doch tevens dat hij van zijn plan
tot afschaffing van den zeep-accijns moet afzien
omdat voor den Atchin-oorlog eerlang 12 a 15
millioen buitengewone uitgaven noodig zijn.
Ook de minister Heemskerk verdedigde namens
de regeering krachtig het wetsontwerp. Het be
ginsel der regeering is: geen afschaffing van be
lastingen zonder aequivalent. Bij afstemming zou
de regeering dan ook bezwaar maken tegen de
verdere verdediging der tariefwet.
Artikel 1 van het wetsontwerp werd daarna
aangenomen met 35 tegen 29 stemmen.
Ingekomen is een wetsontweip tot vervroeging
van het tijdstip der meerderjarigheid, met afschaf
fing der meerderjarigverklaring.
Herbenoemd als burgemeester van Middelburg
jhr. mr. J. W. M. Schorer.
Benoemd tot burgemeester van Axel mr. L.
Schorer, advocaat te Amsterdam.
Door den gemeenteraad van Kapalle werd
Maandag een besluit genomen tot het bouwen
van twee nieuwe scholen, een te Kapelle, voor
ongeveer 250 leerlingen, en een te Biezelinge,
voor ongeveer 200 leerlingen. De gelden voor
een en ander zullen opgenomen worden bij de ver-
eeniging „gemeente crediet" te Amsterdam. (G. ct.)
Door den schoolopziener dr. Hippauf, te
Berlijn, is een schoolbank uitgevonden, die het
den leerlingen mogelijk maakt, rechtop te zitten
en te staan. Zij heeft een zitplaats, die gemak
kelijk verplaatst kan worden en bij het schrijven*
door de leerlingen vooruit kan worden geschoven.
De kinderen zijn dan gedwongen het boven
lichaam rechtop te houden, beide bovenarmen op
den schrijflessenaar te leggen en het boven
lichaam zoo te plaatsen dat de dwarsas parrallel
loopt met den lessenaar. Bij het opstaan wordt
de zitplaats door een lichten druk teruggeschoven
en de lessenaar van de aangrenzende bank vormt
dan een gemakkelijke rugleuning. Zonder aan
merkelijke kosten moet deze inrichting ook aan
de nu gebruikelijke banken aan te brengen zijn.
Dr. Hippauf vertoonde in de laatste zitting van de
vereeniging voor Gesundheidspfl.ec/ein Berlijn
een proef van deze uitvinding, die veel bijval
vond.
De kapitein ter zee H. B Kip, benoemd gou
verneur van Curasao, wordt met den laatsten dezer
eervol ontheven van de waarneming der betrek
king van chef der afdeeling personeel bij het
departement van marine.
De luitenant ter zee 2e klasse II. Bernelot Moens,
belast met de waarneming der betrekking van
officier van politie bij het koninklijk instituut
voor de marine te Willemsoord, wordt met den
laatsten April a. op nonactiviteit gestold en met
den len Mei daaraanvolgende vervangen door den
luitenant ter zee 2e klasse F. W. C. Ledeboer.
De heer W. C. van der Burght, to Tholen, heeft
bij eene verkoopiug vijf arbeiderswoningen gekocht
en aan de diaconie armen der hervormde gemeente
geschonken.
Evenals te Amsterdam is dezer dagen ook
te Botterdam het wapenbord ingenomen van het
consulaat van den voormaligen Kerkelijken staat.
Tot voorzitter der vereeniging voor de statistiek
in Nederland is, in plaats van wijlen prof J. de
Bosch Kemper, benoemd prof. S. Vissering te
Leiden. De jaarlijksche algemeene vergadering
zal te Amsterdam worden gehouden op Zaterdag
7 April e. k.
Naar wij vernemen, zal de nienwe uitgave der
verschillende plaatbundels van Alexander V. II.
door den dood van den heer Last geen staking of ver
traging ondergaan. Een ander bekwaam teeke
naar heeft de taak, om ze op steen te brengen,
overgenomen en is daarin zeer gelukkig geslaagd,
zoodat de dit jaar voorgenomen uitgaaf van de
„Zoo zijn er!" Studentenschetsen, geregelden voort
gang hebben zal. Aan dezen bundel, uit 52 platen
met bijschriften bestaandesluit zich de vroeger
uitgegeven bundel„Jeugd" (48 platen), onmiddellijk
aan, en evenals de beide deelen van „Zijn er zoo?",
mede vroeger verschenen, een onafscheidelijk ge
heel van 100 platen uitmaken, aan de maatschappij
in het algemeen ontleend zoo ook vormen de
bundels „Zoo zijn er!" en „Jeugd", te zamen eene
serie van 100 voorstellingen van het studentenleven
Hoe ernstig de vasten opgevat wordt door
een ultramontaansch blad de „Nieuwsbode", die
den Courrier du Limbourg verving, blijkt uit het
volgende, waarmee het blad een artikel besluit
„En nu gaan wij met moed en goede hoop den
stokvischtijd tegemoet. De haringen en bok
kingen zijn in aantocht. Welkom hen, omdat ons
anders niets zou troosten gedurende den mageren
tijd. Met meer genoegen zal ik echter de gezouten
en gedroogde zeebewoners na zeven weken toe
roepen Stokvisch, labberdaan, haringen en bok
kingen, vaarwel!".
Burgemeester en wethouders van Oldebroek
hebben bij den comm. des konings in Gelderland
eene klacht ingediend aangaande den toestand der
Zuiderzee-weringen. In den jongsten zeevloed zien
zij tevens een gepaste aanleiding, om op de uit
voering der plannen tot droogmaking van een
deel der Zuiderzee aan te dringen.
Ter provinciale" griffie van Zeeland liggen ter
lezing de voorwaarden waarop door het departe
ment van financiën op den 26en Februari a. zal
worden aanbesteed het bouwen van een telegraaf
kantoor met woning op het eiland Vlieland.
14 Feb. 's av. 11 u. 49 gr.
15 's morg. 7 u. 47 gr. 's midd. 1 u. 55 gr.
's av. 6 u. 49 gr.
Zitting van Woensdagl4 Febru ari.
Voorzitter de heer Schorer.
Tegenwoordig alle leden.
Na goedkeuring der notulen van het in de vorige
zitting verhandelde, worden een tiental missives
van gedeputeerde staten van Zeeland, waarbij even
zooveel raadsbesluiten zijn goedgekeurd, voor ken
nisgeving aangenomen.
(De beschikking ten aanzien van het adres van
den hulponderwijzer J. Hogerland hebben wij gis
teren reeds medegedeeld.)
Van den heer W. Leenhouts Az. is een adres
ingekomen, houdende verzoek, dat aan hem in koop
wordt afgestaan een door hem in erfpacht bezeten
terrein achter zijne woning op den Korendijk alhier,
wijk P. n° 80.
Het adres wordt om advies gesteld in handen
van burgemeester en wethouders.
Vervolgens wordt, naar aanleiding van een ver
zoek der kamer van koophandel en fabrieken alhier
om dekking van een tekort van 75.80 op hare
rekening over 1876, besloten de aan de kamer
verstrekte toelage met het bedrag van dat tekort
te verhoogen uit den post voor onvoorziene uitgaven.
In het voorstel van burgemeester en wethouders
met betrekking tot het adres van mejuffrouw
D. A. Tak, te 's Gravenhage (waarvan wij gisteren
reeds het resultaat hebben medegedeeld), tot behoud
der boomen op den singel voor de buitenplaats de
Griffioen alhier, wordt betoogd dat eene inwilliging
van het verzoek der adressante alleszins billijk
is1° daar de eigenaar van den molen(Th. Machielse)
dien gekocht heeft toen het geboomte, waarvan hij
zegt schade te ondervinden, reeds aanwezig was;
2e de last dien hij van de boomen ondervindt niet
grooter is geworden, daar deze, van hoogen ouder
dom zijnde, niet meer groeien; 3° een bevel tot
opruiming ter wille van den molen bepaald de
waarde van het eigendom der adressante zou ver
minderen.
De heer Fokker kon zich met dit voorstel niet
vereenigen, daar hij het met de daarover aange
geven gronden niet eens is, zoodat hij zich ver
plicht zag tegen te stemmer..
De heer Snijders vroeg of mej. Tak kan beschouwd
worden, geheel of ten deele, als ingezeten dezer
gemeente, en of het den voorzitter bekend was
welke plannen zij heeft ten aanzien van de buiten
plaats „de Griffioen," welke het vorige jaar onge
bruikt is geweest?
De voorzitter maakte bezwaar mede te deelen
hetgeen hem van de voornemens van mej. Tak be
kend is, te meer daar het eene zaak is die niet
van invloed kan zijn waar het, zooals hier, iemands
eigendom geldt, ook al is de eigenaar geen inge
zeten.
De heer Snijders, het bezwaar van den voor
zitter eerbiedigende, verklaarde evenwel dat nu
zijne stem bepaald was, daar hij als lid van den
raad in de allereerste plaats verplicht is de be
langen der ingezetenen te behartigen.
De heer Luteijn bestreed de beschouwingen die
de heer Fokker tegen het voorstel van burgemees
ter en wethouders had aangevoerd. Zijns inziens
zou de molenaar door de wegneming der bedoelde
boomen niet gebaat, maar wel aan het eigendom
vaD mej. Tak schade toegebracht worden. Hij
zou dus voor het voorstel van burgemeester en
wethouders stemmen.
Dit voorstel werd vervolgens aangenomen
met 10 tegen 7 stemmen. Tegen stemden de
beeren van Hoek, Snijders, Dronkers, Fokker,
Jeras, van der Harst en Darnme.
Aan C. Pelle, timmerman enz. alhier, wordt op
zijn verzoek tot wederopzegging vergunning ver
leend om gebruik te maken van een gedeelte
straat tegenover zijne werkplaats op den Koren
dijk bij de Bellinkbrug, hoofdzakelijk tot het
zagen van hout, tegen betaling van f 3.50 'sjaars.
De rekening van commissarissen der wisselbank
over 1876 wordt goedgekeurd tot een bedrag van
f 9396.841 in ontvang en uitgaaf en sluitende
met een goed slot van f 653.771 j en die van het
reservefonds tot een bedrag van 30,334.17).
Vervolgens wordt besloten tot de verhuring
der volgende perceelen:
a Een huis in het Cellebroershof, voor driejaren,
tegen 40 'sjaars, aan J. Broekman.
b Een pakhuis in de Wagenaarstraat, voor drie
jaren, tegen f 60 'sjaars, aan H. P. van de Ree.
c De woning aan de Koopmansbeurs, voor drie
jaren, tegen f 40 'sjaars, aan de wed. H. van Deijk.
d Een gebouwtje op den Burcht en den hoek
der Bogardstraat (vroeger telegraafkantoor, thans
spaarbank), voor driejaren, tegen f 100 'sjaars,
aan het bestuur der spaarbank.
e Een stuk gemeentegrond in het Bagijnhof
op den hoek van het Pluimstraatje, groot 120 M*,
voor vijf jaren, tegen 1.50 'sjaars, aan J. Dane.
Een stuk gemeentegrond op den Kinderdijk,
groot 45 M*, tot wederopzoggens, tegen ƒ2 per
jaar, aan W. J. Heijliger.
Wordt ingewilligd een verzoek van den heer
J. H. Ditmars, om ontslagen te worden van het
erfpachtsrecbt van een strookje grond aan de
wandeling over het Noordbolwerk, groot 170 cen
tiaren, terwijl genoemde heer zich bereid heeft
verklaard het op dat terrein staande houtgewas
zonder vergoeding aan de gemeente over te laten.
Aan mej. weduwe J. H. C. Schotte wordt on
derhands in-koop afgestaan, voor 32, een stukje
grond in de Stroopoort, uitkomende op den Wal,
groot 32 centiaren, hetwelk tot 31 December jl.
aan haar verhuurd is geweest.
Evenzeer wordt aan den heer A. Koppejan, te
Vlissingen, onderhands in koop afgestaan het erf
achter zijn woonhuis in den St. Jansgang alhier,
groot p. m. 64 centiaren, tegen den prijs van 1
per centiare.
Van de plaatselijke schoolcommissie is een ver
zoek ingekomen om de haar verstrekte toelage
bij wijze van crediet met ƒ60 te verhoogen ten
behoeve eener ook op school F (voor kinderen
van minvermogenden) op te richten schoolbiblio
theek.
Burgemeester en wethouders stellen voor, dit
verzoek in te willigen, overtuigd als zij zijn, dat
schoolbibliotheken mogen beschouwd worden als
een uitstekend middel om den leerlust der leerlin
gen op te wekken en ook langs dien weg kennis
en daardoor beschaving in de huisgezinnen der
leerlingen te verspreiden.
Zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stem
ming wordt dit voorstel aangenomen.
Tengevolge van het door den minister van bin-
nenlandsche zaken daartoe te kennen gegeven
verlangen wordt opnieuw vastgesteld een contract
met het rijk, betreffende de rijks-kweekschool
voor onderwijzers alhier, welke den len September
a. wordt gevestigd in de Noordstraat.
Bij dit contract neemt de gemeente, evenals bij het
vorige, op zich om, binnen 15 maanden na de gehouden
aanbesteding, ten behoeve eener aan de kweekschool
te verbinden leerschool, kosteloos aan het rijk af
te staan het gebruik van de lokalen en aanhoo-
righeden, door de gemeente te stichten op het
aangewezen terrein. Hetgeen die stichting meer
mocht kosten dan 10,000 wordt door het rijk
vergoed. Het onderhoud der gebouwen en aan-
hoorigheden komt ten laste van het rijk, dat, in
gedeeltelijke vergoeding daarvoor, jaarlijks, voor
het eerst op 1 September 1878, van de gemeente
eeue toelage van f 300 ontvangt. Ook verbindt
de gemeente zich tot betaling der grondlasten van
de gebouwen, of tot vergoeding daarvan voor zoover
zij door het rijk zijn voorgeschoten.
Zonder hoofdelijke stemming is het contract
goedgekeurd.
Hetzelfde is het geval met eene, op voorstel van
burgemeester en wethouders te sluiten, overeen
komst tusschen het gemeentebestuur en de be
stuurders der „Middelburgsche courant", en eene
gelijke overeenkomst met den uitgever van het
„Zeeuwsch dagblad", betreffende de kostelooze
opneming van alle'publicatiën, kennisgevingen en
advertenties, van de gemeentelijke administratie
uitgaande. Voor de advertenties, waarvan de
betaling van derden kan worden teruggevorderd,
wordt de gewone voor genoemde couranten vast
gestelde prijs in rekening gebracht.
De verslagen der commissie van bestuur over
de inrichting tot het examineeren van varenslieden
over 1876 en van het bestuur der hulpbank wor
den voor de leden ter inzage gelegd.
Ten slotte doet de heer Nagtglas aan den voor
zitter eene vraag met betrekking tot de te roeien
boomen, namelijk of burgemeester en wethouders
voornemens zijn om voor de nu te vellen boomen
nieuwe te planten of dat de aanleg aldaar in den
minoogelijken toestand blijven zal, waarin hij door
het vellen der aangewezen boomen komen zal?
De voorzitter antwoordde, dat dit punt nog njet
bij burgemeester en wethouders ter sprake is 'ge
bracht, maar dit als naar gewoonte op den gewo
nen tijd van het planten van boomen in overwe
ging zal worden genomen.
Ten slotte had tusschen den heer van Hoek en
den heer Nagtglas nog eenige discussie plaats
naar aanleiding van het door laatstgenoemden
gezegde, dat het in de vorige vergadering geno
men besluit, betreffende het roeien van boomen,
zijns inziens niet geschikt is om de zoo wensche-
lijke stabiliteit van beheer der gemeente te be
vorderen, met welke zienswijze eerstgenoemde
zich niet kon vereenigen.
Verder niets meer aan de orde zijnde, wordt de
zitting gesloten.
Zitting van 14 Februari 1877.
Voorzitter de heer Winkelman.
Afwezig de heer J. J. P- Hector, met kennis
geving.
De notulen der vorige vergadering worden voor
gelezen, en met eene kleine wijziging goedgekeurd.
Aan de orde is:
Het nemen van een besluit betreffende het ter
rein in gebruik bij den heer J. Loois, naar aanleiding
van de vraag in de vorige vergadering gesteld of
