BUITENLAND.
Telegraphische berichten,
Benoemingen en besluiten.
0 n d e r w ij s.
Kerknieuws.,
Marine en leger.
Rechtzaken.
Thermometerstand.
Algemeen Uverzicht.
burgemeester aan elk jong getrouwd paar bij de
trouwplechtigheid wordt uitgereikt,
(Cr. Ct.)
Onze Haagsche correspondent schrijft
ons het volgende:
„Ik geloof dat het toch verkeerd is de weinig-
afdoende tegenspraak van zijne berichten onbeant
woord te laten, en de rechtvaardiging te verwachten
van den tijd. Tot nog toe heb ik dat gedaan en
ben ik in den regel (wat mij trouwens niet ver
wonderde) later volkomen gerehabiliteerd, onder
anderen ten aanzien van mijn bericht dat de heer
Kappeyne op 't Loo ontboden was, hetgeen vlak
af eene onwaarheid genoemd werd en toch nader
hand geheel waar bleek. Maar ondervonden hebbende
dat tegenspraak, al is ze nog zoo ongemotiveerd,
en ik herinner hier dat tegenspreken nog veel
gemakkelijker is dan inlichtingen geven, zeer
licht aanleiding geeft om aan de berichten van
uw correspondent over het algemeen geen geloof
te slaan, wil ik althans voor ditmaal eens een
anderen weg gaan.
„Ik schreef u onlangs dat de verwijdering van
den kapiteiu van Tuerenhout, den warmen voor
stander van den persoonlijken dienstplicht, uit het
departement van oorlog niet deed verwachten dat
de regeering een wetsontwerp tot afschaffing dei-
plaatsvervanging zal indienen. Het Vaderland
zegt daarvan „met zekerheid kunnen wij mededeelen,
dat dergel ij ke onderstelling te neenemale
ongegrond is." Dus van de regeering is wèl
een dergelijk voorstel te verwachten Neen, want:
„do kapitein van Tuerenhout is op zijn verzoek
van zijn betrekking bij het ministerie van oorlog
ontheven en het is uitsluitend zijn gezondheids
toestand die hem tot het doen van dit verzoek
geleid heeft." Het geldt hier dus hoogstens eene
aanvulling van mijn bericht; ik had alleen geraeid
dat de heer van Tuerenhout eervol was ontslagen,
nu weten we dat dit ontslag om gezondheidsredenen
op verzoek werd verleend. Ziedaar dus waarin
zich die geheele tegenspraak oplost. Wel verre
dat mijne gevolgtrekking uit het vertrek van den
kapitein van het departement „ten eenemale onge
grond" is, houd ik die nog voor ten volle juist.
Ik schreef: „men zou iu dat geval in geval er
namelijk eene wet tot afschaffing der dienstvervan-
ging in aantocht was, toch den aangewezen
man voor de bewerking van zoodanige voorstellen
niet opzettelijk uit de werkplaats staren." Of nu
dit vertrek uit de werkplaats op verzoek en om
welke reden dan ook geschied is, doet hier niets
ter zake; de omstandigheid dat de minister den
aangewezen man om voorstellen van de aangeduide
strekking te bewerken uit zijn departement laat
gaan, maakt het duidelijk dat hij dergelijke voor
stellen niet denkt ter bewerking te geven ziedaar
eene redeneering die door geen enkele tegenspraak
om te stooten is. Ik heb er vrede mee dat men
haar des noods aldus inkleedt en eigenlijk dus
versterkt; de omstandigheid dat de voor deze
bewerking aangewezen man zelf verzoekt zijne
plaats in het departement te verlatenmaakt het
duidelijk dat hij bij den minister geen plan heeft
gevonden om in dien geest voorstellen aan de
staten-generaal te doen. Wie den kapitein in
quaestie kent weet dat hij, wanneer hem van het
bestaan van dergelijke plannen maar het minste
gebleken wasdie gezondheidsredenen gewis zou
hebben ter zijde gesteld om mede te werken tot
de hervorming, waarvan hij zulk een overtuigd,
warm en talentvol voorstander is.
„Dit alles neemt niet weg dat ik mij inderdaad
hartelijk verheugen zou indien mijn onderstel
ling ten eenemale ongegrond bleek.
Kwam de minister Beijen met een wetsontwerp tot
opheffing van de dienstvervanging voor den dag
ik zou dit een zeer heugelijk feit achten, en die
nologio- zeer lang voortduurde. Dat men later
het onbelastbare land van een hayman kortweg
hayman noemde is heel gewoon en geschiedt nog
zelfs in dit boek vindt men „de Prelaat" voor
eene grondbezitting van dezen kerkelijken per
soon. Toen deze bezittingen bij de wijziging der
maatschappelijke toestanden in leen of inkoop
uitgegeven werden door den landsheer, behield hij
zich eene belasting voor, die zeker geringer.was
dan het goed der on vrijen, maar niet vrij was
als een allodium. Hayman is thans een plaats
naam geworden, was reeds lang een eigennaam
en waar het woord nog gebezigd werd met betrek
king tot grondbelasting, dacht niemand aan den
volkomen vormenes hyen mennes guet.
Eene andere goede eigenschap van dezen arbeid
is de waarschuwing tegen het geloof, dat sommige
Zeeuwsehe plaatsen tot de oudste van Europa
behoorden en eene uitgebreidheid hadden, als onze
hedendaagsche zeehavens en koopsteden. Deze
welgemeende en geheel wetenschappelijke opmer
king zal evenwel niets baten, zoo lang de uitvin
dingen der oude kroniekschrijvers niet met wortel
en tak zullen zijn uitgeroeid. De gewrochten
hunner niet altijd zuivere verbeelding worden nog
steeds aangemerkt als inderdaad te hebben be
staan, en geenszins als de scheppingen van een
critiekloozen tijd. Jammer is 't daarom, dat de
overigens oordeelkundige bewerker in een onbe
waakt oogenblik zien beroept op een fabrikaatje
van Alkemade. Op het einde van hetzelfde artikel,
blz. 701, beteekent strateniets meer dan een
krachtige logenstraffing van mijne gevolgtrekking
van katre toejuichen."
eerste kamer.
In de zitting van heden werden verschillende
kleine ontwerpen aangenomen, waaronder dat tot
aanvulling der artikelen 388 en 389 van het bur
gerlijk wetboek en dat tot verkoop van spoorweg-
grond bij Middelburg.
Maandag is het contract met de maatschappij
tot exploitatie van staatsspoorwegen aan de orde.
Het afdeelingsverslag der eerste kamer over het-
wetsontwerp op de coöperatieve vereenigingen luidt
gunstig. Men had met genoegen de wettelijke
regeling dezer zaak ontvangen en beschouwde die
niet als volmaakt, doch veeleer ais eene eerste
proeve, waarvan geen overdreven verwachtingen
gekoesterd moeten worden. Van de ervaring dien'
echter afgewacht te worden of de noodzakelijk
heid blijkt om nadere voorzieningen te nemen.
kl. IJ. Bakker met den 1™ December a. geplaatst
wordt aan^boord van Zr. Ms. ramschip Schorpioen.
ffl
Benoemd tot heemraad in het waterschap Schou
wen de heer D. van der Maastot raad van be
stuur in het waterschap Walcheren de heer A.
de Nood.
consuls. Aan den heer P. R. Los is op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend uit de betrekking
van consul der Nederlanden voor Sunderland en
Seaham en in zijne plaats buiten bezwaar van
's rïjks schatkist benoemd de heer Collin Smart
te Sunderland.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester der
gemeente Zierikzee J. Manritsz Ganderheyden,
oud-president van den raad van justitie en van de
koloniale staten in Suriname.
leger. Aan den 1™ luitenant-kwartiermeester bij
het korps mariniers H. J. Lotsij is op zijn daartoe
gedaan verzoek, met ingang van den 15en dezer,
eervol ontslag uit die betrekking verleend.
Op de voordracht van hoofdonderwijzers te Oran
jepolder (gemeente Yzendijke) komt als no. 1
voor de heer C. Kole, onderwijzer te; Yerseke, ter
wijl zij verder ;is samengesteld uit de heeren J.
R. Roosemanonderwijzer te Abbenbroek en R.
S. Friese, onderwijzer te Woudrichem.
De heer J. P. Hasebroek predikant bij de
N. H. gemeente te Amsterdamviert morgen zijne
40jarige ambtsbediening, waarvan 25 jaren b||
zijne tegenwoordige gemeente. Hij hoopt in de
Wester kerk op te treden om het feit te her
denken.
Bedankt voor het beroep naar Hoenderloo
(classis Arnhem) door den heer Joh. van den
Kiebcomcand. bij het prov. kerkbestuur van
Zeeland.
De officier van gezondheid le klasse H. van
Stockum en de officier van administratie 1" kl.
A. J. Looijenbeiden dienende aan boord van
Zr. Ms. schroefstoomschip Leeuwarden, worden
met den 15™ dezer op nonactiviteit gesteld en
met den 16en daaraanvolgende vervangen door den
officier van gezondheid 2e kl. J. R. Berghuis en
den officier van administratie 2e kl. F. W. L. A.
Hirschmannterwijl de officier van gezondheid 2e
weg, en de Vlissingsche straatweg liet in 1466
nog lang op zich wachten. Dit in 't voorbijgaan,
en als een bewijs van met belangstelling gelezen
te hebben. Na de opmerking, dat de zeer nauw
keurige opgaven der bezitters van heerlijkheden
en grondbezittingen veel bijdragen tot de kennis
der oude Zeeuwsehe geslachten, zij nog eenige plaats
gegund aan eenige aanteekeningen van onderge
schikt belang. Mogen zij door meer geoefenden
vermeerderd worden, opdat dit verdienstelijke werk
zoo mogelijk een volkomen betrouwbaar handboek
worde voor den beoefenaar der Zeeuwsehe historie.
Kenau Hasselaar wordt hier, p. 627misschien
in navolging van Wagenaar, voorgesteld als be
loond voor hare dapperheid. Het zou wensehelijk
zijn, want dan hadden wij ten minste éen bewijs
voor haar roem, en dr. Ekama zelf heeft er geen
kunnen vinden. Zeker is het, dat de commissie-
boeken in 't rijks archief niets meer in den consi
derans harer aanstelling van haar zeggen, dan
van ieder ander. Zwager Junius zal een goed
woord voor zijne schoonzuster gedaan hebben, en
Capteijn Kenau was daarmede geholpen tijdens
hare afwezigheid te Haarlemtot zij zich voor-
loopig te Leiden vestigde. Mijn vriend, de heer
Kesteloo, heeft in zijn uitmuntend boek over Arne-
muiden bewezen, dat zij daar gewoond beeft, en
dus haar ambt niet bij substitutie deed vervullen.
De mij sinds jaren belsende overlevering, dat Hugo
de Groot op Molenbais zou getrouwd zijn, wordt
historisch wederlegd, doch zijn schoonvader had
een landhuis bij Gapinge; waar dit stond is mij
In de gisteren gehouden zitting van het gerechts
hof te 's Gravenhage is o. a. uitspraak gedaan
in de zaak van M. Bakker, te Kamperland, die
in de vorige week terecht stond, beschuldigd van
diefstal van koperen bouten van een indertijd'nabij
Westkapelle gestrand schip, voor welken diefstal
hij door de rechtbank te Goes tot 183 dagen
celstraf was veroordeeld. Het hof achtte het
bewijs voor het misdrijf niet voldoende geleverd,
vernietigde het vonnis van de rechtbank te Goes
en sprak den bekl. en app. vrij van hetgeen hem
was ten laste gelegd.
Naar men verneemt, is tegen de uitspraak
van de arrondissements rechtbank te Nijmegen be
treffende het patenteeren van de gemeente als
gasleverancier hooger beroep aangeteekend en zal
deze zaak voor het gerechtshof te Arnhem worden
behandeld.
Nabij Goedereede is onlangs gestrand het
Fransche schoonerschip Pouliguen. Het wrak
werd voor 1700 Verkocht, de lading, uit graan
bestaande, grootendeels gered en te Goedereede
in publieke veiling verkocht. Verschillende schip
pers van Hellevoetsluis waren met hunne vaar
tuigen bezig om 't een of ander vrachtje binnen
te brengen.
Toen men Woensdag avond zou vertrekken,
stond er een verschrikkelijk hooge zee voor de
haven. Niemand durfde uit te zeilen. Alleen de
schipper Leendert Spuij zeide het te zullen wagen.
Hij deed het, maar helaas! het ranke vaartuigje
bezweek voor de woedende zee. De schipper ver
dronk en ook de jongen, die hem diende, de
12jarige Willem Jansen, wiens vader, met zijn
schuit ook naar Goeree gestevend, getuige was
van het ongeluk en van de noodkreten zijns kinds,
maar door de duisternis en de hooge zee geen
hand tot redding kon uitsteken. Het medelijden
en de deelneming zijn algemeen.
De in werking zijnde gasfabriek te Weesp
zal publiek verkocht worden.
Het is thans zoo goed als zeker dat de
opening der nieuwe lijn Nieuwe Schans Ihrhove
in directe verbinding met Duitsehland, zal plaats
hebben op 1 Dec. e. k.
De Hollandsche spoorweg-maatschappij heeft
dezer dagen de voor reizigers, met retourkaarten
voorzien, gunstige bepaling weder ingevoerd, dat
vergunning verleend wordt ook op de heenreis op
elk station uit te stappen en een of meer treinen
over te blijven.
Een „prseparaaat om brandgevaar, door ont
ploffing van petroleum in lampen, te voorkomen en
tevens 25 pet. petroleum te besparen" door of
namens een Amerikaansche firma in den handel
gebracht is door dT. J. Aliens Kappers, te
Groningen, onderzocht. In diens verklaring, me
degedeeld in het Nieuws v. d. Dag, wordt gecon
stateerd, dat het prseparaat niets bevat dan gekleurd
keukenzout en op geenerlei wijze ontploffing kan
verhinderen.
De directie der Amsterdamsche kanaalmaat
schappij heeft een semaphore of kustseinpost doen
oprichten te IJmuiden, aan den mond van het
Noordzee-kanaal.
Yan daar zullen de in- en uitgaande schepen
worden geobserveerd, vlagge- en andere seinen
gewisseld en zal door middel van een directe te
legraaflijn naar Amsterdam worden bericht zoodra
niet duidelijk meer, wegens veeljarige afwezigheid
uit die streek. Zoo 't niet 't huis ie Gapinge was,
lag dat er heel dicht bij.
Dat Frans Nicolaï, secretaris te Middelburg, de
zoon was van den president Nicolaas Everhardi,
blijkt uit N° 1286 van het Middelburgsch Oud-
Archief, volgens den inventaris van den kundigen
gewezen archivaris mr. J. H. de Stoppelaar.
Tot aanvulling eener twijfeling op pag. 679 zij
aangeteekend, dat de geslachtsnaam der trouwe
echtgenoote van Guillaume Courtin was Casier.
Eene dergelijke opheldering, betreffende de vrouw
van Appolonius Veth vinden wij in de Bijdragen
van Janssen en van Dale, IV 226 en wel van de
hand des heeren F. Nagtglas, wiens gezag in oud
heidkunde niemand betwijfelen zal. De schoonvader
van Veth heet daar PetrusRemoens,gezegd Rombouts.
Deze weinige regelen zijn geenszins in verhou
ding met de uitstekende verdiensten van dezen
moeilijken, maar welgeslaagden arbeid. Moge dit
boek in veler handen komen: de voortreffelijke
bewerking en de belangrijkheid van den inhoud
hebben daar alle aanspraak op. Gelijk ik gaarne
deze gelegenheid aangegrepen heb om den heer
mr. AL F. Lantsheer mijne beseheiden hulde aan
te bieden, hoop ik, dat de geëerde bewerker,
ondanks zijn hoog ambt, zijne „Zelandia illustrata"
niet zal nalaten, zoo spoedig mogelijk te voltooien.
Daar Middelburg de woonplaats gebleven is van
een bij uitstek bekwaam medewerker, is de ver
vulling van dezen wensch volkomen mogelijk.
Zutfen, Nov. 1876.
eenig schip in het gezicht, binnengekomen of naar
zee gegaan is.
Omtrent het proces van 't Kint deRodenbeque
wordt gemeld, dat de beschuldigde volhoudt alles
te ontkennen. Hij beweert dat het hem bekend
was dat de Belgische bank in een hachelijken
toestand verkeerde doch dat hij alleen in staat
was haar te redden. Dat hij tot onbehoorlijke
middelen zijne toevlucht genomen heeft, geeft hij
toe, maar hij kon niet anders.
Men gelooft dat hij er echter niet in slagen zal
den storm van het hoofd der directeuren af te
wenden. In 1872 werden zij reedsnaar het
schijnt, gewaarschuwd. De administratie van den
Grand-Centralspoorweg deelde toen namelijk aan
de Banque de Belgique mede dat zij onder de
inschrijvingen voor de actiën AntwerpenRotter
dam twee stukken gevonden bud met hetzelfde
nommer. Het eene was van 't Kint, die zich daartoe
van geldswaardige stukken bediend had welke
onder zijne berusting waren, het andere van deD
eigenaar dier geldswaarden. Nadat zulk een feit
was voorgekomen, had de directie der bank 't Kint
niet langer in haar dienst moeten houden.
Gevallen van naehtblindheid, dat is van
lieden die niets meer zien kunnen zoodra de duis
ternis begint te vallen, zijn niet zeldzaam. Te
Batignolles is echter dezer dagen een 17jarig
meisje, Eugénie Moreau genaamd, overleden, bij
wie juist het tegenovergestelde het geval was.
De glans der zon vermoeide hare oogen zoodanig
dat zij niets zien kon en eindelijk verplicht was
de oogen te sluiten. Des nachts kon zij echter,
evenals een kat, in de donkerste hoeken van
kelder en zolder volmaakt goed alles onderscheiden.
De Engelsche admiraliteit gaat rusteloos
voort met de versterking der Britsehe zeemacht.
In de vorige maand werd de „Bachhante" een
snelvarendeongepantserdesterk gewapende
kruiser te water gelatenspoedig gevolgd door
het pantsersehip de „Nelson", een der geweldigste
oorlogsvaartuigen, die op het oogenblik de zee
beploegen. Weldra zal de „Northampton" volgen,
die naar hetzelfde systeem als de Nelson gebouwd
is. Deze schepen zijn naar verhouding tot hun
werktuigen en hunne wapening klein van omvang,
doch van 20 zeer zware kanonnen voorzienzij
bewegen zich dank zij hunne machine van 6000
paardekrachten zeer snel en kosten betrekkelijk
minder dan andere pantserschepen. Het machtig
ste schip voor de kustverdediging is de „Inflexi
ble", terwijl een ander vaartuig van den laatsten
tijdde „Temerarious" naar het vroegere systeem
der gladdeksvaartuigendat is met ongedekte
batterijgebouwd is.
In het koninklijk theater te Kopenhagen is
eene nieuwe muzikale ster verrezendie naar men
verzekert tot eene eerste plaats aan het muzikale
uitspansel van Europa voorbestemd is. Het is
eene zangeresAugusta Schou genaamd welke
tot eene deftige Deensche familie behoort. Zij
heeft in de rol der Nachtkoningin van Mozart's
Zauberflöte gedebuteerd.
Voor den beroemden pianist Thalberg wordt
te Napels een gedenkteeken opgericht.
10 Nov. 's av. 11 u. 34 gr.
11 's morg. 7 u. 29 gr. 's midd. 1 u. 34 gr.
's midd. 6 u. 32 gr.
De stand der berichten omtrent de verkiezingen
in de Vereenigde Staten is juist dezelfde als giste
ren. Nog altijd ontbreken de stemmen van Florida
en Zuid-Carolina, die aan de eene of de andere
der partijen de overwinning moeten verschaffen. Er
zijn in het geheel 373 stemmen, de volstrekte
meerderheid is dus 187; nu heeft de democratische
partij tot dusverre 184 stemmen, terwijl Florida
er nog 4 uitbrengt. Verklaart deze staat zich
voor Tilden (den democratischen candidaat)
dan is de uitslag 188 tegen 185, en onder dit
laatste cijfer wordt dan nog Zuid Carolina mede-
geteld ten voordeele der republikeinen, doch ook
van dezen staat is de uitslag niet bekend. Onte
genzeggelijk staan de kansen der republikeinen
dus het slechtst, doch de stembus zou ons toch nog
eene verrassing kunnen bezorgen.
Omtrent beide candidaten zijn wellicht hier de
volgende bijzonderheden op hare plaats. Tilden,
thans gouverneur van den staat New-York, is in
1814 te Libanon in dien staat geboren. Van zijne
jeugd at volgde hij de beginselen zijns vaders,
die een ijverig aanhanger van de democratische
partij was en streed ijverig met woord en pen voor
zijue zaak. Zijne voornaamste werkzaamheid bleef
echter buiten het publieke leven, in de advoca
tuur, waarin hij grooten naam en een aanzienlijk
vermogen verwierf, totdat hij in 1872 zich als leider
opwierp der beweging tegen den Tammany-ring
van Tweed en andere afzetters en knoeiers. Nadat
deze bloedzuigers van stad en staat weggejaagd
waren, zag Tweed zich gekozen tot gouverneur
van zijn geboortestaat en van daar dat zijne can-
