Telegraphische berichten,
Kerknieuws.
Marine en leger.
Kunstnieuws.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Thermometerstand.
Staten-Generaal.
Gemeenteraad van Vlissingen,
J. M. E. van SwietenkapiteinL. F. Baudo'n,
2e luitenant, P. J. C.deBie, J. Loos, G. M. Jan-
sen, P. E. Geldof, J. Maubeck, J. A. Dimmers,
K. Kaper, E. Deschuyter, J. J. KasteelH. E.
DounerJ. WoltersF. J. van den Bossche
D. H. de Graaf, A. B. de Groef, J. D. de Vos,
P. Jongens, J. Sacré, G. T. WillemseH. Hafeli,
H. Kruuk, G. T. Collasius, H. A. Lassueurfuse
liers B. C. AbbeDbroek, sergeant, T. M. Nieberg,
cavalerist, W. van der Marei, kanonierJ. A. van
der Kruk, kapitein.
Tengevolge der bevalling van de kroonprinses
van Denemarken op den 8™ dezer is Z. K. H.
prins Frederik voor de vierde maal overgroot
vader geworden. Prinses Louise is de eenige
dochter van wijlen koning Karei XV van Zweden
en prinses Louise der Nederlandenoudste doch
ter van prins Frederik. In 1869 met den Deen-
schen kroonprins gehuwdverheugt zij zich thans
in het bezit van vier kinderendrie jongens en
een meisje.
Uit Brussel wordt gemeld, dat de zaak van
't Kint de Rodenbeke beschuldigd van diefstal
ten nadeele van de Belgische bank, eerst in de
maand Maart 1877 voor de rechtbank te Brussel
zal worden behandeld. In deze zaak zal alleen
de Fransche advocaat Lactanne, ten behoeve van
den beschuldigde 't Kint pleiten.
Binnengekomen te Vlissingen de Engelsche
stoomboot Countess Durham, gezagvoerder Way,
van Sunderland geladen met steenkolen, en het
stoomschip Maas, gezagvoerder Chevalier, van
Rotterdam.
Den 12en Oct. jl. vierde de heer H. J. Jansen,
zijn 25jarig jubilé als predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Groede.
Het kostbare geschenk, dat hem namens die
gemeente werd aangebodenbij monde van den
president kerkvoogd, den heer L. H. Leunis; de
vele gelukwenschendie hij ontvingde vader-
landsche vlagdie bijna allerwegen was uitgestoken;
de serenadedie hem des avonds werd gebracht
door het muziekgezelschap „Eendracht maakt
macht"; dit alles getuigde van hartelijke sympathie
voor den mandien men vurig hoopt nog tal van
jaren als predikant te Groede te behouden.
De kapitein-luitenant ter zee P. Swaan, laatst
behoord hebbende tot het eskader in Oost-Indië
en van daar den 8™ dezer in Nederland terugge
keerd, is met dien datum op non-activiteit gesteld.
De vereeniging het Nederïandseh Tooneel,
die de schouwburgen te Amsterdam en den Haag
geregeld doet bespelen, heeft nu reeds aangenomen
ook te Utrecht, Arnhem en Haarlem voorstellingen
te geven.
Hieruit blijkt dat de vereeniging niet bij machte
is in dit opzicht beter voor de kunst en de be
langen der kunstenaars te waken, dan hare voor
gangers de particuliere theater-ondernemers.
Is een tooneel-exploitatie bij ons te lande op geen
andere wijze mogelijk, dan valt aan wezenlijke
verbetering van het Nederïandseh tooneel ook niet
te denken.
1 E1 -
Naar wij vernemen heeft de justitie alhier zich
spoedig nadat de moord te Oostburg gepleegd
was, waarvan in ons nommer van Vrijdag sprake
was, derwaarts begeven om een onderzoek in te
stellen.
De moordenaarIzaak Timmermanis gisteren
avond in het huis van verzekering alhier over
gebracht.
Op de beurs te Amsterdam werd dezer dagen
voor het eerst eene charterpartij vertoond „van
Bombay op Nieuwediep of Velsen."
Men schrijft aan de Arnh. ct, het volgende:
Het is toch dikwijls zeer prettig om in de 3e kl.
met het spoor te reizen. Als voorbeeld kan voor
zeker het onderstaande voorval dienenDonder
dag jl. met den namiddagtrein van 5.10 arriveerden
te Arnhem, komende van Heerde, twee levende
en een „doode passagier". De eene was eene zeer
jeugdige boerendochter uit die streken, beschul
digd van kindermoord, vergezeld van een rijks
veldwachter die haar geleidde, welke laatste een
kistje bij zich had, inhoudende het lijkje van de
pasgeborenedat een zeer onaangenamen geur in
den wagon verspreidde. Gelukkig was er weinig
publiek, zoodat de conducteurs in de gelegenheid
waren deze interessante groep een afzonderlijke
coupé aan te bieden. Of dit echter gedurende de
geheele rit is kunnen gevonden worden, weet uw
correspondent niet met zekerheid,
Woensdag avond werd de hulp der politie
ingeroepen tegen zekeren F. te Maastricht die, na
in beschonken toestand zijn moeder geslagen en
mishandeld te hebben, bezig was met de zich in
het huis bevindende meubelen stuk te slaan. Bij
de aankomst der gerechtsdienaren vond men hem
hangende. Hij werd nog tijdig afgesneden en met
den strop om den hals naar het politiebureel
overgebracht.
In den Ober-Barmer Zeitung heeft de fun
gerende landraad, afgevaardigde van Eckardstein
bij officieele bekendmaking aan alle politie-dienaren,
gendarmes en gemeentebesturen, onder toezegging
van belooning, opgedragen te letten op den
onlangs weggeloopen hond van den minister van
koophandel Achenbach, en hem ingeval hij ge
vangen wordt aan den minister terug te brengen.
Deze uitbreiding van hun werkkring heeft onder
alle genoemde ambtenaren levendige sensatie
verwekt en zij vragen zich af of zij in 't vervolg
alleen op ministrieele honden of ook op andere
illustre honden zullen moeten letten.
Maandag jl. des morgens te 7 uren zijn te
Miinchen twee doodvonnissen met de guillotine
voltrokken, nl. aan den slachtersknecht Valentin
Glargen en den arbeider Johannes Ruf. De eerste
had in den nacht van 27 op 28 December 1875
een voerman op den straatweg tusschen Miinchen en
Starnberg ter dood gebracht om zich een vracht hout
toe te eigenen. Ruf had in 1870 eene zoetelaarster
verinoord en kon toenomdat hij minderjarig was,
niet ter dood worden veroordeeld, maar kreeg
levenslange gevangenisstraf. Om te ontsnappen
vermoordde hij een gevangenbewaarder, waarvoor
hij ter dood werd veroordeeld.
Cri-cri is thans ook te Konstantinopel inge
voerd en geniet daar een buitengewone populari
teit. Dit „speeltuig des duivels" zooals een geestige
Turk het heeft genoemd bevindt zich in aller
handen. Op alle stoombooten in alle straten en
koffiehuizen weerklinkt het schelle geluid van dit
instrument. Men zoekt te huis een toevlucht,
maar waarachtig, daar begroet de huisvrouw of
een der kinderen u met de cri cri in de hand.
In éen woord de cri-cri is eene manie geworden.
i t
Gisteren is alhier te koop aangeboden1
hectare 96 aren 80 centiaren weilandgelegen in
de gemeente Aagtekerke. Verkocht voor f 3310.
13 Oct. :s av. 11 u. 63 gr.
14 's morg. 7 u. 61 gr. 's midd. 1 u. 66 gr.
's midd. 6 u. 60 gr.
TWEEDE KAMER.
In den aanvang der zitting van 13 Oct. werd
medegedeeld dat art. 2 van het wetsontwerp op
coöperatieve vereenigingen van regeeringswege
aldus was gewijzigd:
„Onder coöperatieve vereenigingen verstaat de
wet die vereenigingen, welke ten doel hebben
hetzij de bevordering van het crediet harer leden
door het beginsel van onderlinge hulp, hetzij de
bevordering van het bedrijf of van de huishoude
lijke belangen harer leden door voor gemeenschap
pelijke rekening verrichte handelingen.
„De coöperatieve vereeniging ontleent haar naam
aan het voorwerp harer onderneming.
„Aan dien naam worden de woordencoöperatieve
vereeniging toegevoegd."
Bij de beraadslagingen over dit artikel bleek,
zooals gisterendoor ons reeds gemeld werd, z ooveel
verschil van gevoelen te bestaan, dat de kamer
op voorstel van den heer Kappeyne met 35 tegen
26 stemmen besloot over de definitie der coöpera
tieve vereenigingen eerst in de afdeelingen te gaan
delibereeren en het debat zoo mogelijk Maandag
te hervatten.
Zitting van Vrijdag 13 October.
Voorzitter de heer Winkelman.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen van het verhandelde in de twee
laatste zittingen worden gelezen en goedgekeurd.
Aan de orde is de vaststelling van de volgende
rekeningen over 1875:
a. Rekening van de inkomsten en uitgaven der
gemeente, bedragende in ontvang 223,479.72 en
in uitgaaf 200,960.58
Het goed slot der rekening bedraagt 22,519.14;
daaruit zijn afgelost 14 aandeelen in de geldleening
van f 200,000 nominaal, of 11000, en moet dienen
het kasgeld tot een bedrag van 11,331.41 j, dus
samen 22,331.4=1^, zoodat het werkelijk goed slot
der rekening bedraagt 187.72jr.
b. Rekening der kamer van koophandel en fa
brieken, in ontvang 419,96, in uitgaaf 348.09,
goed slot 71.87.
c. Rekening Vlissingen-Koudekerkschen weg, in
ontvang /1658.08L in uitgaaf 1151.30 j, goed slot
f 506.78.
Al deze rekeningen zijn goedgekeurd.
Evenzeer wordt vastgesteld de begrooting voor
denzelfden weg voor 1877 in ontvang en uitgaaf
op ƒ1640.40.
Vervolgens worden de voorwaarden van ver
pachting der tollen op den Middelburg-Vlissingschen
rijweg, welke gelijk zijn aan die van het loopende
jaar, goedgekeurd.
Is ingekomen een adres van de heeren F. Del-
voye en G. A. Hubregtsedie te kennen geven
dat zij voornemens zijnbij voldoende ondersteu
ning, een goed georganiseerden omnibusdienst op
te richten tot vervoer van reizigers uit de voor
naamste gedeelten der stad naar en van de aan
legplaatsen der provinciale en mailbooten, alsmede
het lokaal- en het havenstation der staatsspoor
wegen. Zij vragen daartoe een subsidie uit de
gemeentekas van 500. Het plan is twee omni
bussen aan te schaffen en het vervoer van reizi
gers te stellen op 15 cent per persoon van en
naar het lokaalstation en op 25 cent per persoon
van en naar het havenstation en de aanlegplaats
der stoombooten.
Van 150 ingezetenen is een adres tot onder
steuning van dit verzoek ingekomen, terwijl nog
een adres van adhaesie is ontvangen van alle
bewoners op het grondgebied buiten de kom der
gemeente.
Burgemeester en wethouders hebben het bedoelde
adres getseld in handen der kamer van koophan
del en fabriekendie adviseert tot ondersteuning
van den voorgenomen omnibusdienst, onder de
noodige waarborgen voor een richtige uitvoering,
en mits er niet tweemaar drie omnibussen in
gebruik worden genomen.
Burgemeester en wethouders hebben vervolgens
een brief geschreven aan de heeren Delvoye en
Hubregtse, met verzoek om nadere inlichtingen
aangaande de inrichting van den omnibusdienst.
Hierop is door genoemde heeren geantwoord,
dat zij voornemens zijn een geheel nieuwen omni
bus en twee reeds gebruikte, doch geheel te ver
maken en te verbeteren omnibussen overeenkom
stig de eisehen van den tijd en alle geschikt
voor het vervoer van minstens 14 tot hoogstens
30 personenin dienst te stellen. Voor de
levering van paarden zijn zij in onderhandeling
met den stalhouder J. F. Buijs, die de toezegging
heeft gedaan tot aankoop van paarden, voor den
beoogden dienst geschikt en bekwaam. De
plaats van afrijden zal zijn het de Ruijters-plein
en wel 30 minuten vóór het vertrek of de aan
komst van eiken trein of elke boot. Ook be
staat het plan om de conducteurs en voerlieden
van uniform te voorzien.
Adressanten geven ten slotte de verzekering
dat zij niets zullen verzuimen wat in het belang
van den dienst strekken kan, te meer daar het
geenszins hun doel is geld te verdienenmaar
alleen om wat leven en bedrijvigheid in de ge
meente te brengen en tevens iets van hun kant
bij te dragen, teneinde het den vreemdelingen
wat aangenamer en gemakkelijker te maken.
Nadat tot de dadelijke behandeling van dit
onderwerp besloten waswordt de beraadslaging
daarover geopend.
De heer Verkuyl Quakkelaar zegt datofschoon
moeilijk is uit te maken of de zaakwaarvoor
eene subsidie van ƒ500 per jaar wordt gevraagd,
wei uitsluitend in het belang van Vlissingen is,
daar ook de provinciale stoombootdienst en de
spoorwegmaatschappij daarbij belang hebbenhij
toch voor het verleenen der subsidie stemmen
zal, omdat er groote behoefte aan een goeden
omnibusdienst bestaat.
De heer Callenfels geeft te kennendat hij zich
voorstellen kan, dat het advies der kamer van
koophandel gunstig isdaar zij alleen te letten
heeft op de belangen van handel en industrie.
Voor den gemeenteraad blijft echter nog een
andere vraag ter beantwoording over, namelijk
of de subsidie mag gegeven worden, en of de te
subsidieeren inrichting aan de gansche burgerij
genot zal opleveren. Die vragen meent hij ont
kennend te moeten beantwoorden. Het genot van
den omnibusdienst zal weêr zijn voor de meer
gegoedenvoor de zoodanigen die desnoods voor
eigen rekening een rijtuig zouden kunnen nemen.
Een andere vraag is het ookof de onderne
ming voordeel voor de gemeente zal aanbren
gen. Ook dit acht hij niet aannemelijkwant
het vertier zal er niet door bevorderd worden,
daar toch wel niemand uit de gemeente zal weg
blijven wegens het gemis van een omnibusdienst.
Alleen gemak zal door de onderneming bevorderd
worden. Hij zal daarom tegen de inwilliging van
het verzoek stemmen.
De heer J. G. Hector wenscht eerst uitgemaakt
te zien of het hier geldt eene zaak ten algemeenen
nutte. Zoo ja, dan behoort in het oog gehouden
te worden dat ook de provinciale stoombootdienst
en de Maatschappij tot exploitatie van staatsspoor
wegen door dien omnibusdienst bevoordeeld zullen
worden. Wilden nu laatstgenoemde maatschappij
en de provincie evenzeer eene bijdrage geven, dan
zou ook de gemeente eene subsidie kunnen ver
leenen naar gelang van de behoefte; doch hij zou
de subsidie bepaald afhankelijk willen stellen van
het verliesdat de onderneming bij het einde van
het jaar zal blijken geleden te hebben en dus
percentsgewijze in dat verlies bijdragen.
De heer Pot releveert het gezegde van den heer
Callenfels, dat de kamer van koophandel alleen
uitgaat van het belang voor den handel en de
industrie, doch de gemeente ook op andere belan
gen te letten heeft. Spreker is echter van een
ander gevoelen. Is het waar dat de beoogde
omnibusdienst is in het belang van handel en in
dustrie, dan behoeft de gemeenteraad ook niet
te vragen of direct voordeel voor de gemeente zal
verkregen worden. Waar handel en industrie
bevorderd worden en het der burgerjj welgaat,
daar gaat het ook den werkman wèl.
De heer Kleijnhens acht de aanvraag alleen in
het belang van het vervoer van personen, niet in
het belang van handel en industrie; daartoe strekt
vergemakkelijking van het goederenvervoer, en
hierin wordt voorzien door de expeditie-onderne-
miDg van Gend Loos. Hij heeft zich de vragen
gesteld zal de gevraagde subsidie, zoo zij werd
toegestaan, den algemeenen bloei en de welvaart van
Vlissingen bevorderen, of zal de onderneming
strekken ten nutte van het algemeen? Op geen
dier beide vragen heeft hij een voldoend antwoord
kunnen vindenzoodat hij niet mag medewerken
om het geld uit de gemeentekas, dat door het
algemeen wordt opgebracht, te besteden voor het
gemak van enkelen. Wordt de subsidie toegestaan,
dan wordt de spoorwegmaatschappij bevoordeeld,
maar worden de boot en de huurkoetsiers bena
deeld. Een omnibusdienst moet geheel overgelaten
worden aan particuliere krachten.
De heer J. G. Hector licht nader zijne bedoeling
toe, dat hjj van gemeentewege percentsgewijze
vergoeding zou willen geven bijaldien de onder
nemers verlies blijken te lijden, doch niet hooger
dan ƒ500 por jaar.
De heer van Uije Pieterse zegt dat hij van den
aanvang af zeer gunstig voor de aanvraag gestemd
jS geweest, omdat het geldt eene zaak van bepaald
algemeen belang. Van algemeen belang toch noemt
hij een dienst, waarvan door iedereen gebruik kan
worden gemaakt. Hij is in zijn gunstige meening
nog versterkt door de adressen van zoovele inge
zetenen in en buiten de kom der gemeente, en te
meer nog door het advies der kamer van koophandel
en fabrieken. Door de argumenten der tegenstan
ders in deze vergadering is hij niet van gevoelen
veranderd, integendeel blijft hij volhouden, dat het
eene zaak van algemeen belang geldt.
De bedenking van den heer Callenfels, dat de
aangeslagenen in de laagste klassen van denhoof-
delijken omslag geen gebruik van den omnibus
dienst zullen maken, heeft z. i. ook weinig kracht,
want welke waarde kan een som van 500 heb
ben voor die klassen, in verband met het bedrag
van den boofdelijken omslag en het getal der aan
geslagenen? Niet meer dan 13 a 14 cent per jaar.
De stoombarge is zeker een groot gemak voor
de ingezetenen, maar men moet desverkiezende
ook gebruik kunnen maken van den spoorweg,
hetgeen thans bijna ondoenlijk is wegens gemis
van eenig vervoermiddel daarheen.
Het denkbeeld van den heer J. G. Hector om
percentsgewijze het eventueel verlies te dekken,
kan hij niet deelen. Hij wil de gevraagde subsi
die toestaan onder verplichting dat de ondernemers
bij het einde van ieder jaar eene rekening-courant
van winst en verlies aan het gemeentebestuur
overleggen, en dan telkens voor een jaar de sub
sidie opnieuw bepalen.
Het belang van den spoorwegdienst en van den
provincialen stoomvaartdienst is bij de onderneming
niet betrokken. Voor de provincie zou de inwil
liging van eene aanvraag om subsidie voor deze
onderneming ook veel moeilijker zijn, daar met
gelijk recht verzoeken kunnen gedaan worden uit
verschillende deelen onzer provincie om subsidie
voor wagendiensten enz. tot verbetering der com
municatie.
Spreker verlangt subsidie toe te staan, niet om
iemand te bevoordeelen, maar in het belang der
ingezetenen.
De heer JG. Hector, met verlof der vergadering
voor de derde maal het woord voerende, geeft te
kennen dat hij voor het verleenen der gevraagde
subsidie tot een bedrag van 500 of minder ge
zind is, naar gelang bij het einde van het jaar
blijken zal dat verlies op de onderneming gele
den is.
De heer van Uije Pieterse gelooft dat de heer
Hector hem verkeerd begrepen heeft, daar zijn be
doeling is nu 500 te geven, onder nader te be
palen voorwaarden, en bij het einde van een jaar
de subsidie te bepalen volgens de over te leggen
winst- en verliesrekening.
De heer Mortier acht het tot stand komen der
onderneming gewenscht, maar is tegen subsidie.
Als de stoombargedienst eens tekort kwam, zou
die evengoed subsidie kunnen vragen, en dergelijke
subsidiën laten de gemeentefinanciën niet toe. Hij
zal daarom stemmen tegen de inwilliging van het
verzoek.
De heer Verkuyl Quakkelaar wijst op het groot
aantal reizigers uit Breskens en Neuzen die bij
aankomst der boot naar Middelburg gaan, maar
wanneer er een goed ingerichte omnibusdienst be
stond ongetwijfeld ook te Vlissingen zouden vertoe
ven. Over het bagagevervoer per van Gend Loos
valt, volgens enkele mededeelihgen, ook niet te
roemen.
De beraadslaging wordt gesloten en het verzoek
van de heeren Delvoye en Hubregtse, voor éen
jaar en behoudens nader te maken voorwaarden,
met 7 tegen 6 stemmen aangenomen.
Voor stemden de heeren Wibaut, J. G. Hector,
van Uije Pieterse, Verkuyl Quakkelaar, de Kruijff,
Pot en Ockers.
Tegen stemden de heeren Callenfels, Kleijnhens,
J. J. P. Hector, Laernoes, Schraver en Mortier.
Voor kennisgeving worden aangenomen twee
missives van gedeputeerde staten van Zeeland,
houdende bericht dat door hen wordt goedgekeurd
het besluit van den raad tot af- en overschrijving
op de gemeentebegrooting voor 1876, alsmede de
rekening der schutterij over 1875.
De voorzitter doet mededeeling van een brief
van den controleur der plaatselijke belasting, die
een proces-verbaal van bekeuring heeft opgemaakt
tegen G. Boogaart, restaurateur der beide spoor
wegstations te Vlissingen, wegens ongedekt ver
voer van gedistilleerd. Daar het de tweede maal
is dat bij op fraude betrapt wordt, acht de con
troleur het hoogst wenschelijk dat hij zoo zwaar
mogelijk worde gestraft. Met bijzonderen lof maakt
hij melding van den verificateur J. de Haas, die
in deze en in de vorige aanhaling tegen Boogaart
zich veel moeite heeft gegeven om de fraude te
constateeren, zoodat hij dien ambtenaar voor een
buitengewone belooning aanbeveelt.
Burgemeester en wethouders stellen voor, die
buitengewone belooning toe te staan tot een be
drag van 25.
De heer van Uije Pieterse ondersteunt als lid
van den raad dit voorstel, waartoe hij als wet
houder ook heeft medegewerktdaar hij het toe
juicht dat, hoe treurig het ook voor den bekeurde
zij, door den dienstijver van den verificateur de
overtredingen zijn kunnen geconstateerd worden.
De heer Verkuijl Quakkelaer is ools voor het
toestaan der voorgestelde 25, maar hij is het
niet eens met den heer van Uije Pieterse, die
juicht over het constateeren der overtreding; integen
deel hij acht het zeer bedroevend dat er in de gemeente
ingezetenen zijn die zich aan dergelijke ontduiking
van belasting schuldig maken.
De heer Laernoes verklaart zich tegen het voor
stel, op grond dat de ambtenaar niets meer gedaan
heeft dan zijn plicht, daar hij niet alleen door
zijne bezoldiging maar vooral ook door zijn afge-
legden eed verplicht is voor dergelijke overtredingen
te waken.
De heer Wibaut zou het zeer betreuren als
het voorstel niet werd aangenomen, daar de be
doelde ambtenaarnaar hem van nabij bekend is,
buitengewonen dienstijver heeft betoond om de
overtredingen te constateeren.
Het voorstel wordt vervolgens in stemming ge
bracht en aangenomen met 11 tegen 2 stemmen.
Tegen stemden de heeren Laernoes en J. J. P. Hector.
De zitting gaat over in eene met gesloten deuren
en wordt na verloop van ongeveer anderhalf uur
weder geopend.
Op verzoek van de directie van het weeshuis
wordt machtiging verleend tot het doen eener
oproeping van sollicitanten voor de betrekking van
vader en moeder in dat gesticht tengevolge Van
het overlijden van den tegenwoordigen vader W.
van der Eijk,
De verdere werkzaamheden worden Verdaagd tofc
Zaterdag morgen te 10 ufen en deze zitting
gesloten.