BUITENLAND.
De oude en de nieuwe wereld.
Marine en leger,
Rechtzaken.
Thermometerstand.
Algemeen Overzicht.
gedierte (hoenders) geschonken aan den heer
G. A. de Looze Mzu., te Zierikzee.
De harddraverij, bij gelegenheid dezer tentoon
stelling op den Diergaardesingel te Rotterdam
gehouden, liep in de beste orde en tot algemeen
genoegen af. De talrijke menigte die opgekomen
was, bewees dat dit volksvermaak in Holland niet
minder populair is dan in Groningen of Friesland.
De strijd duurde van 1 tot 6 j uur des namiddags.
Winner van den prijs a 400 was la Vitessevan
J. Smits, te Dubbeldam. De le premie a 200
werd gewonnen door Cornelia, van W. Doon, te
's Hagede 2e premie a f 100 door Gravin, van
J. v. d. Linden, te Maasdam.
Naar men verneemt, bestaat het voornemen de
sabelsin gebruik bij de veld-artillerie, te ver
vangen door een model, dat, wat het gevest be
treft de thans bestaande in gemakkelijkheid van
aanvatten verre overtrefter is een model aan de
bevoegde autoriteit ter bezichtiging gegeven.
De arrondissements-rechtbank alhier heeft heden
een mannelijken en een vrouwelijke beklaagde uit
Retranehemont schuldig verklaard aan openbare
schennis der eerbaarheid gezamenlijk gepleegd in
het zeeduin aldaar. Onder aanneming van ver
zachtende omstandigheden is de eerste veroordeeld
tot eene maand celstraf en de tweede tot. veertien
dagen gevangenisstraf.
Dinsdag liep te Scheveningen het treurig
gerucht, door een der pinken van de haringvloot
aangebrachtdat bij de stormen van de vorige
week een pink van den reeder Teuwisse met man
en muis is vergaande pink zou in den nacht
eensklaps verdwenen zijn, zonder dat men er later
nog iets van heeft kunnen bespeuren.
De vijf meisjes, die verleden week uit het
asyl Steenbeek, te Zetten, ontvluchtten, zijn ont
dekt en teruggevoerd.
Het programma van de feestviering te Alk
maar ter gelegenheid der onthulling van het monu
ment „Alcmaria Victrix", op Maandag 9 October
a., is als volgt vastgesteld: 'sMorgens bespeling
van het klokkenspel. 12 uren. Onthulling van
het monument. Volksvermaken in den Geester
hout. Gedurende de pauze voorstelling in de
goochelkunst. Harddraverij in den Kennemerhout,
met paarden van zessen klaar. 's Namiddags 2
uren matinee musicale door het orkest van het
Paleis voor volksvlijt te Amsterdam, onder directie
van Joh. M. Coenen, met feestelijke toespraak.
7 uren. Vuurwerk door den vuurwerkmaker J. F.
Hendrickx te Amsterdam, aan de Kanaal kade. Na
afloop van het vuurwerk: muziekuitvoering in
eene tent op de Steenen brug, met prachtige illu
minatie. Concert door het orkest van Joh. M.
Coenen, met reünie en bal in het lokaal Vervloet.
Te Amsterdam is op uitnoodiging van de
Vereeniging voor den effectenhandel eene vergade
ring gehouden van houders, van Atlantic-Missis-
sippi-Ohio-spoorweg-obligation27 houders, ver
tegenwoordigende 545 obligatiën, waren tegen
woordig. Besloten werd op voorstel van het
bestuur tot het benoemen van een comité, dat,
óf zelfstandig, óf in overleg met een bestaand
Engelsch comité, voor de rechten der obligatie
houders op zal treden. Het comité zal tot
voorzitter zonder recht van stemming hebben
het lid van het bestuur der vereeniging mt P. A.
van Oosterwijk Bruyn, terwijl tot leden werden
benoemd de heeren H. J. de Marez üyens, J. Carp
van Utrecht, W. F. Piek, H. P. Goedkoop en
J. F. van der Waarden.
Men schrijft uit den Tielerwaard, dat men
in geen jaren zooveel last had van wespen als
dezen zomer. In buitengewoon groote menigte
aanwezig, hebben zij veel fruit vernield. Bij ge
brek aan beter stellen zij zich nu ook tevreden
met nog onrijpe appelen en peren.
Te Helder is binnengekomen een Engelsch
pleizier-stoombootje, zeer eigenaardig „Cigarette"
genaamd. Het komt van Londen en is naar Ham
burg bestemd, is 45 voet lang en 7 voet breed,
heeft eene uitmuntende machine van 16 paarde-
kracht en is, behalve met den eigenaar, met 3 sche
pelingen bemand. Men begrijpt niet, hoe men met
zulk een rank vaartuig dien tocht heeft durven
ondernemen.
De terugkomst van den president Burgers in
de Transvaal-republiek is voor dit gemeentebest
niet de voorbode geweest van een tijdperk van
voorspoed. Niet lang na zijne aankomst toch is
de president genoodzaakt geweest ten strijde te
trekken tegen de naburige Kafferstammen en de
berichten van verschillende zijde doen gelooven
dat de oorlog alles behalve in het voordeel dei-
republiek gevoerd wordt. Ofschoon alles wat uit
Engelsche bron daaromtrent gemeld wordtzeker
niet onvoorwaardelijk geloof verdient, meenen wij
toch te moeten mededeelen wat door den corres
pondent van de Times den len September aan dat
blad geseind werd
„De nederlaag der Transvaalsche troepen wordt
bevestigd. President Burgers verkeert in. groote
verlegenheiden is door de meesten zijner man
schappen verlaten. Weinigen laten zich overha
len om zich bij hem te voegen. De republiek is
gedesorganiseerd. De officieren hebben over twee
maanden geen salaris genotenen hooggeplaatste
beambten zijn er voorBritsche tusschenkomst te
verzoeken. Algemeen gelooft men dat, in het
belang van geheel Zuid-Afrikade Britsche regee-
ring zoo spoedig mogelijk den oorlog moet doen
ophouden wijl er in langen tijd geen vooruitzicht
op isdat de Transvaalsche regeering de inlan
ders zou kunnen verslaan. Lord Carnarvon heeft
den president zijne afkeuring van den oorlog te
verstaan gegeven, en hem aangeboden te bemid
delen. De Volksraad moet den 4cn dezer bijeenko
men wanneer een voorstel in overweging zal
worden genomen, om Engeland te vragen het
land over te nemen. Aan de Kaapsche grens is
alles rustig."
De Russische grootvorst troonopvolger wordt,
in zijne hoedanigheid van eerevoorzitter van het
Russische eomité der tentoonstelling voor ge-
gezondheidsleer en reddingsmiddelen, den 25en dezer
te Brussel verwacht, alwaar hij de tentoonstelling
zal bezoeken en den 26en de groote revue zal
bijwonen.
In de vorige week zat de weduwe Armstrong
met haar beide kinderen aan tafel in hare villa
aan den oever der Coquette in Northumberland,
toen er een kleine woordenwisseling ontstond.
Eensklaps stond de 22jarige Jeannette op, loopt
het huis uit en werpt zich pardoes in de rivier;
haar 16jarige broeder wilde haar redden, sprong
ook in het water en beide verdronken.
Christine Nillson brengt tegenwoordig de
Noren in verrukking. Na een bezoek te hebben
gebracht aan Christiania, alwaar zij zeer enthou-
siastisch is ontvangen, vertrok zij naar Stokholm.
Voor het hotel waarin zij logeerde waren Donder
dag avond 10,000 personen bijeengekomen, terwijl
aan de beroemde zangeres eene serenade door de
studenten werd gebracht. Eensklaps .verscheen zij
op het balkon en, na haar dank te hebben betuigd,
zong zij een oude Noogweegsche ballade; haar
prachtige stem drong tot in de verste hoeken van
het plein door. Het enthousiasme kende bijna
geen grenzen, de opgewonden menigte drong met
geweld naar het hotel, zoodat verscheidene dames
half werden gesmoord en bewusteloos moesten
worden weggedragen. Nillson bevindt zich thans
te Gothenburg, gaat van daar naar Kopenhagen,
om er twee concerten te geven, en zal dan een
groote reis door Europa ondernemen.
Een bedevaart van Luik naar Mont-aigu heeft
in België weder aanleiding gegeven tot ongeregeld
heden. Bijna 7000 personen hadden zich des
morgens te 4 uren met een extra-trein ter bede
vaart begeven. Niettegenstaande des avonds de
reizigers met verschillende treinen terugkwamen,
had zich een groote menigte bij het station ver
zameld, die de terugkeerenden met gefluit en scheld
woorden begroette.
Tot de aankomst van den laatsten trein was
alles, dank zij de voorzorgen der politie, hierbij
gebleven. Aan het hoofd der laatste bedevaart
gangers bevond zich echter een geestelijke, de
pastoor van Saint-Pholien, algemeen bekend als
een der ijverigste ultramontanen. Ook nu weder
liep hij in uitdagende houding aan het hoofd, met
de eene hand zijn steek zwaaiende en met de an
dere de vuist tegen de menigte ballende.
Spoedig kwam het van scheldwoorden tot daden.
De steek werd den opgewonden pastoor uit de
hand geslagen. Ware het hierbij gebleven, de zaak
had niets te beduiden gehad, doch ongelukkig
wilde een agent van politie, een braaf en oppas
send man, Gérard genaamd, den geestelijke ont
zetten. Hierbij werd hem een dolksteek toege
bracht, die tussehen twee ribben doordrong en
eene vrij diepe wonde veroorzaakte.
De dader van dezen verraderlijken aanslag is nog
niet ontdekt. Verscheidene personen zijn echter
gearresteerd. Men hoopt den armen Gérard in het
leven te behouden.
Een trein, die Maandag morgen van Leuven
in het station Ransart aankwam, is tegen een stil-
staanden goederentrein geloopen, waardoor de twee
locomotieven zwaar beschadigd, het dak van een
reizigers-wagon afgerukt en vele beschotten en
banken verbrijzeld werden.
Vijf personen zijn meer of minder ernstig ge
wond. Zonderling was het dat alleen in de laatste
wagons gekwetsten zijn gevonden, terwijl in de
middelste wagons niemand gedeerd werd. Het
ongeval wordt aan eene verkeerde plaatsing der
wissels toegeschreven.
Op de Grande Place te Brussel wordt, bij ge
legenheid der aanstaande feesten ter viering der
onafhankelijkheid, een verlichte kiosk opgericht
voor welke op de gemeente-begrooting eenige dui
zenden franken zijn uitgetrokken. Het stedelijk
bestuur is tot die uitgave overgegaan, dewijl het
eene dergelijke kiosk, die voor alle volksfeesten
dienen kan, als eene bepaalde behoefte beschouwt.
De koning der Belgen en zijne gemalin
vergezeld van den prins van Wales, zijn voorne
mens bij de onthulling van het standbeeld, dat
voor den staatsman Sylvain van de Weijer te
Leuven opgericht zal worden, tegenwoordig te zijn.
Een klein blaadje te Lyon, le petit-Lyonnais,
is veroordeeld tot het betalen eener boete van
1000 franken, wegens het vermelden van een valsch
bericht, omtrent een diner dat bij den aartsbis
schop had plaats gehad. Na de opsomming van
het menuwaarop allerlei lekkernijen, met name
patrijzen en fazanten voorkwamen, had de petit-
Lyonnais de opmerking gemaakt dat, naar het
scheen, de gesloten jachttijd niet gesloten was voor
de geestelijke heeren. De rechtbank zag in dit
feit- opzet om te beleedigen en laster, te meer de
wijl het blad geweigerd had eene wederlegging
van den aartsbisschop op te nemen, waarin ver
zekerd werd dat er in 't geheel geen diner bij hem
had plaats gehad.
20 Sept. ;s av. 11 u. 54 gr.
21 's morg. 7 u. 53 gr. 's midd. 1 u. 64 gr.
's midd. 6 u. 62 gr.
Verschillende omstandigheden doen vermoeden,
dat wij aan den vooravond van den vrede staan, want
de mogendheden zijn eenparig in den wensch dat
een officieele wapenstilstand zal worden gesloten,
liefst voor eene maand, teneinde daarin de vredes
onderhandelingen te kunnen voeren, hetgeen te
Konstantinopel zou geschieden. Het bericht van
Daily Telegraph, dat Engeland voorwaarden heeft
voorgesteld, moet geheel onjuist zijn, zoodat er
vooruitzicht bestaat, dat de laatste, door de Porte
aangeboden, voorwaarden tot grondslag voor de
verdere onderhandelingen zullen worden genomen.
Dit is ook de opinie te Parijs, alwaar een vrij
levendig verkeer met de Turksche diplomatie plaats
heeft en heden een ministerraad over belangrijke
aangelegenheden zou worden gehouden. Alle
mogendheden moeten het verlangen hebben aan
den dag gelegd om spoedig tot den vrede te
geraken.
Ongetwijfeld wordt de positie van Turkije bij
de te voeren onderhandelingen alweder verzwaard
door een nieuw rapport over de gebeurtenissen
in Bulgarije, door den heer Baring, Engelsch consul
te Philippopoli, aan de regeering van zijn land
uitgebracht. Daarin geeft hij een overzicht over
de geschiedenis van den opstand in Bulgarije
en deelt hij een aantal verschrikkelijke bijzonder
heden mede omtrent de bedreven moorden, schen
dingen en martelingen. Het aantal vermoorde
Christenen stelt hij op 12,000 tegenover 200
Turken. Te Butak alleen moeten 5000 Christenen
zijn vermoord; 58 dorpen werden verbrand, in
éen woord de wijze waarop de opstand is onder
drukt was zoo onmenschelijk mogelijk. Hij dringt
er op aandat Mohammed agha en Achmet aga,
welke laatste nog wel de ridderorde van Medjidië
heeft ontvangen, als verantwoordelijk voor de te
Butak gepleegde gruwelen met strikte rechtvaar
digheid zullen worden gestraft, teneinde de rust
in de gemoederen te herstellen. Dit rapport zal
weder nieuw voedsel verschaffen aan de veront
waardiging in Groot Britanniëwaardoor de
regeering van dat land nog te meer tot een strenge
houding jegens den divan zal worden genoodzaakt.
Een merkwaardig staaltje hoe men den gods
dienst kan misbruiken tot een motief voor de
schandelijkste en menschonteereudste daden levert
de onfeilbare paus Pius IX. Om zich tegen de
beschuldiging van medeplichtigheid van de door
de Turken gepleegde wreedheden te verdedigen
heeft hijvolgens de Gazette d'Italie, een encycliek
opgesteld. Daarin verklaart hij als plaatsvervan
ger van Jezus Christus en hoofd der algemeene
katholieke kerk niet de bondgenoot van den koran
te kunnen wezen, maar hij kan ook niet den op
stand van de Slaven, die door Rusland wordt
aangestookt, verdedigen, omdat deze niet alleen
een oorlog van de Grieksche scheurmakers tegen
den Islam is, maar ook de vernietiging van de
apostolische Roomsch katholieke kerk ten doel
heeft. Hoe het mogelijk is een dergelijke bedoeling
aan de Serven toe te schrijven kan alleen worden
verklaard door het zoeken naar eene verontschul
diging voor een hoogst laakbare handelwijze.
Zoowel van Servische als van Turksche zijde
wordt geklaagd over het niet eerbiedigen van de
wapenschorsing. Indien dit van ernstigen aard is
zullen de mogendheden wel vertoogen tot de
strijdende partijen richten, maar het gebeurt bijna
altijd, dat in het begin van een wapenstilstand op
het eene of andere punt bij vergissing of door
onwetendheid nog vijandelijkheden worden gepleegd.
Het resultaat van de Zondag jl. in Frankrijk
plaats gehad hebbende aanvullingsverkiezingen van
gemeenteraadsleden is nog niet volkomen bekend,
doch men kan althans wel constateeren, dat het
over het algemeen gunstig is voor den tegenwoor-
digen regeeringsvorm en dat zij overal in de beste
orde hebben plaats gehad. In verscheidene
gemeenten, waarin vroeger altijd Bonapartisten
werden verkozen, verkregen thans republikeinen
de meerderheid.
Volgens de Diario Espagnol is het in Spanje niet
verboden bijbels te verkoopen in boekwinkels,
maar alleen langs openbare straten en pleinen,
waar zij door vrouwen en kinderen met luider
stem werden uitgevent. Dit is ook eigenlijk niet
noodig, en de reclamaties der protestanten zullen
wel niet veel baten.
De crisis in het Oostendie aan den aanstaanden
ondergang der oude Aziatische wereld doet den
ken, geeft aan de Volks-Zeitung aanleiding te
wijzen op hetgeen in de nieuwe wereld voorvalt,
die op een buitengewone ontwikkeling kan bogen.
Europatusscben de oude en de nieuwe wereld
gelegen, kan ernstige lessen trekken uit deze
tegenstelling, voor de ontwikkelingsgeschiedenis der
volken.
Azië levert eene geschiedenis van ondergang»
Geen van zijn uitgestrekte rijken deelt in de ont
wikkeling onzer beschaving; de geestelijke ver-
dooving gaat daar gepaard met materieel gebrek:
Landen van groote uitgestrektheid en met een zoo
heerlijk climaat begunstigd, dat men de mythe van
een aardsch paradijs daarop toepaste, kwijnen door
de luiheid hunner bewoners en het onverstand van
despotie en satrapie. Tevergeefs beproeven zij
redding door invoering van de Europeesche be
schaving, toepassing van den stoom, aanleg van
spoorwegen en telegrafie; het is onmogelijk den
ondergang te keerenalles schijnt integendeel te
strekken om dien te bevorderen. De stempel van
despotisme en slavernij is het teeken des doods
dat door geen van elders ingevoerde beschaving
kan worden uitgewischt.
Tegenover dit beeld van den ondergang levert
de toenemende bloei van de overzeesche wereld
een sterk sprekende tegenstelling. Wat wij ver
nemen uit de bakermat der vrijheid, Noord-Amerika,
toont hoe geweldig de jeugdige beschaving en
ontwikkeling aldaar ons beginnen te overvleugelen.
Een krachtige ontwikkeling van het machinewezen,
een krachtdadige toepassing van de stoomkracht,
een ijverige aanwending van alle nuttige uitvin
dingen, een veelzijdig gebruikmaken van de na
tuurkrachten waardoor rijke vruchten worden
verkregen, een voortgaande ontwikkeling van den
landbouw en eene immigratie overeenkomstig de
behoeften, dit alles doet de schoonste verwach
tingen koesteren van de toekomst. Tegenover het
beeld van den ondergang staat een ander van
krachtige ontwikkeling.
Nog verbazingwekkender zijn de berichten en
mededeelingen omtrent de nieuwste wereld: Australië»
Ternauwernood is een menschenleeftijd sedert den
aanvang zijner ontwikkelingsgeschiedenis verloopen
en thans reeds zien wij het krachtig bloeien. Ook
daar is de beschaving niet door een machtig des
poot ingevoerd, maar is zij het gevolg van een
vrije kolonisatie, die uit eigen beweging een nieuwe
wereld voor beschaving en ontwikkeling heeft ge
zocht. Tien jaren geleden reeds was de Australi
sche wol een machtige concurrent op onze markten
thans is de wol-cultuur ginds tot een verbazenden
bloei geraakt. Op de tentoonstellingen der wereld
producten behaalt telkens en telkens weder het
Australische koren den prijs. Ook de wijn-pro
ductie, wier veredeling, naar men vroeger meende,
slechts een gevolg van langdurige cultuur kon
wezen, wekt de verbazing van alle deskundigen
op. Australië levert edele soorten, die reeds met
de beste merken van Europa kunnen wedijveren.
Te midden van die voorbeelden van verval en
herleven heeft Europa allen grond om over den gang
der geschiedenis van de menschheid na te denken.
Men spreekt van den strijd over de nalatenschap
van den zieken man en meent in de geschiedenis der
menschheid een schrede verder te zullen kunnen
doen, indien een Europeesche mogendheid de macht
in handen krijgt over de landen, die in een toestand
van ondergang verkeeren. Men beweert, dat het
een Moedigen oorlog waard is een grooter stuk
der Aziatische wereld in het Europeesche staten-
stelsel op te nemen. Of daardoor een nieuwe levens
adem in een wereld des doods zal worden geblazen,
dan wel of een kiem des doods op een levenskracht
zal worden geënt, ziedaar eene vraag die te weinig
wordt overwogen.
Maar, terwijl de strijd om de nalatenschap de
naaste toekomst verduistert, dreigt de bloei der
nieuwe wereld met een veel belangrijker crisis, In
welken toestand zal onze industrie geraken, indien,
door de toenemende ontwikkeling van het machi
newezen, uit Amerika beter en goedkooper produc
ten dan uit ons eigen werelddeel kunnen worden
verkregen
Een menschenleeftijd geleden was Duitscliland
de korenschuur van Engeland thans concurreert
niet alleen het Amerikaansche koren met het
Duitsche op de Engelsche markt, maar de Duit-
sche markt zelve ondervindt reeds den invloed van
het Amerikaansche product. En als Amerika
eens zijn riviermondingen geheel in orde heeft
zal de toevoer van koren nog sterker worden.
Gelukt de proefneming om geconserveerd vleesch
uit Australië over te voeren, dan opent zich
voor de veeteelt het vooruitzicht op een ge
vaarlijke concurrentie. De steeds goedkooper wor
dende scheepvaart, de gemakkelijker handel en
het toenemende verkeer doen vermoeden dat in
de toekomst de nieuwe wereld met haar jeugdige
productie een overwegenden invloed op het be
staan der Europeesche volken zal uitoefenen.
Wie ernstig over deze toestanden en verschijn
selen wil nadenken zal erkennen, hoe nietig alle
quaesties over de nalatenschap van een in verval
zijnde oude wereld zijn, tegenover de levensvragen
die de krachtig zich ontwikkelende nieuwe werel
den ons stellen.