Telegraphische berichten.
0 n d e r w ij s,
Marine en leger.
Kunstnieuws.
Landbouw.
Rechtzaken.
Koloniën.
scher van den togenwoordigen tijdmaar tevens
naar officieelemeest van andere zijden reeds
bekende bronnenwaarvan de juistheid niet aan
redelijken twijfel onderhevig is.
Schets van het Nederlandsch Handelsrechtook
ten dienste van het Middelbaar Onderwijsdoor
prof. mr. T. C. Asser, Haarlem de Erven F. Bohn.
Dit werkje heeftnaast de reeds bestaande
populaire handboeken, ten doel de voornaamste
begrippendie tot de leer van het handelsrecht
behooren, zoo duidelijk mogelijk te verklaren,
waarbij de schrijver vermeden heeft zich in bij
zondere bepalingen te verdiepen. Eene lijst der
technische uitdrukkingenwelke in het werk haar
verklaring vindenmaakt het opzoeken gemak
kelijk. De inhoud bestaat uit drie afdeelin-
genI van den koophandel in het algemeen
II van de scheepvaart en het vervoer te lande
III van verzekering en bodemerij. I omvatde
bronnen van het handelsrecht, de wetboeken en
gebruikende rechtsmacht in handelszaken, rechts
pleging, arbitrage, bewijsvoering en koopmans
boeken de omvang van het handelsrecht, daden van
koophandel en kooplieden; de vennootschappen
van koophandelde koop en verkoopcommissie
en kassierderijde makelaars en de beurzen van
koophandel; de wissels en ander handelspapier;
faillissementsurseance en bankbreuk. II houdt
inde schepenscheepseigenaars en reederijen
de schipper en schepelingen; de bevrachting van
schepende voerliedendiligences spoorwegen,
expediteursde averij-grossede aanzeilingschip
breuk stranding en zeevonden, III behandelt de
verzekering in het algemeende zeeverzekering
de brandverzekering, landbouw verzekering en
levensverzekering; de bodemerij.
Het Brielsche Archiefdoor H. de Jager. Utrecht
J. L. Beijers.
Dit werk is het eerste stuk van een geschied
en letterkundigen na-oogst uit het nog niet uitge
geven gedeelte van het archief der gemeente
Brielle. Het bevat de geschiedenis der Brielsche
courantwaarvan het eerste nommer den 10OB
October 1786 verscheendoch welke in 1791na
allerlei wederwaardigheden, te niet ging. Door-
authentieke bijlagen en stukken uit het archief
wordt deze geschiedenis opgehelderd. Voorts
vindt men er eenige oude keurenbrieven en
sententiën uit de 15e eeuw in afgedrukt. Van de
voortzetting der deelnemingwelke dit eerste
stuk aanvankelijk ondervonden heeftzal de ver
schijning van een tweede afhangen.
Geen Dag zonder God, stichtelijke overdenkingen,
door d'. E. Laurillard. Amsterdam D. B. Centen.
Derde druk.
Aan de behoefte van zeer velen om aan iederen dag
des jaars eene korte overdenking van stichtelijken
aard te wijden, voldoet dit werk van den bekenden
Amsterdarnschen predikant zonder eenigen twijfel,
daar de sedert 1869 reeds eenmaal geleverde her
druk weder uitgeput en door een nieuwen, tot
andermaal verminderden prij3, gevolgd moet worden.
De laatste Pleisterplaatsdagboek eens grijsaards,
door Emïle Souvestre, vertaald door P. Maronier,
's Hertogenbosch, G. van der Schuyt. Tweede druk.
Dit laatste werk van den beminnelijken „Wijs
geer onder de Hanebalken", door den heer Maro
nier met zorg overgezet, heeft bij ons te lande zijn
weg reeds lang gevonden en behoeft bij zijne
tweede verschijning geen aanbeveling meer.
Froment en Bisler, Schets van Parijsche Zeden,
door Alph. Daudet. Naar de elfde Fransche uil-
gave, door J. C. de Boode. Haarlemde Erven
Bohn.
De meest bekende Fransche romanschrijvers
gedeelte zeer Woest en moerassig was; doch deze
bruine en onbebouwde uitgestrektheid, waar alleen
eenige turf gestoken werd en een paar gevaarlijke
weeke veenlagen gevonden werden, had de ver
dienste van te eontrasteeren met de groene stre
ken, die zij juist hadden verlaten. Hier zag men
geen hoeven, geen koeienstallen, geen graanschu
ren, geen boomgaarden; maar de lucht was er
frisch en aangenaam, en door eene prachtige zon
beschenen deed zelfs de Braekley-heide zich goed
voor. Ten minste de dames vonden dat, en de
ponies werden dus genoodzaakt stapvoets te gaan.
Er was echter niets bijzonders te zien; het geheele
tooneel had alleen aan het mooie weêr zijne be
koorlijkheid te danken.
Ter linkerzijde was de heide begrensd door de
bosschen, die tot Brackley Hall behoorden en door
eene opening tusschcn het geboomte kon men dat
statige oude huis ia de verte zien liggen.
Aan de rechterhand was de landstreek vlak en
onbelangrijkhier en daar verhieven zich. hooge
populieren en er liep eene vaart doorheen, die
met de rivier de Mersey in gemeenschap stond.
Vooruit, doch op een vrij verren afstand, verrees
een berg, gekroond met de bouwvallen van een
oud kasteel, in welks onmiddellijke nabijheid een
dorpje met eene oude kerk lag.
Bij slecht weêr zag de heide er somber en
neerdrukkend uit. Hier en daar ontwaarde men
eene hut, maar die ellendige verblijven lagen ver
van den weg en men kon ze lichtelijk voor on
bewoond aanzien, want geen rook steeg er uit op
hebben, na Batzae en als men Gustave Flaubert
uitzondert, wiens plat realisme zijn werken voor
ons ongenietbaar maakt, hunne lezers niet bij
voorkeur bezig gehouden met tooneelen uit den
burgerstand. Meestal zijn het burggraven en mar
kiezen, de hooge financieele en de kunstenaars
wereld welke zij innig samengeweven met de
hoogere en lagere demi-monde, ten tooneele voeren.
De kennismaking met den door de Fransche
academie bekroonden, en te Parijs reeds dertien
maal herdrukten roman van Daudet, vormt daar
door eenigszins eene uitzondering. Hier is het de
Parijsche burgerij, de fabrikanten- en groote win
keliersstand, van welken zij, die de wereldstad door
vluchtige bezoeken en de Fransche toestanden door
romanlectuur meenen te kennen, zich geen flauw
denkbeeld kunnen vormen, welke de stof voor een
boeiend verhaal geleverd heeft. Als zoodanig ver
dient de Nederlandsehe uitgave een weinig meer
aandacht, dan aan het heirleger vertalingen, dat
onze leesgezelschappen aanhoudend overstroomt
in den regel ten deel valt.
St. Petersburg 11 September.
Naar men verzekert zijn Engeland en Oostenrijk
van gevoelen, dat Turkije de vredespreliminairen
moet vaststellen alvorens de wapenstilstand te
sluiten. Rusland en Duitschland daarentegen
eischen onmiddellijke schorsing van de vijande
lijkheden onder voorbehoud van nadere onder
handelingen over de vredesvoorwaarden.
Vertrokken van Vlissingen het stoomschip
Fried. Krupp gezagv. Arnoldsmetspoorijzers
naar Kroonstadten de brik Ami, gezagv. Storm,
in ballast Daar Shields.
Naar eenige bladen melden, beeft de regeering
aan het vestigen van een der op te richten 'rijks
kweekscholen" te Deventer de voorwaarde ver
bonden, dat de gemeente daarvoor op hare kosten
een gebouw stichte ten genoege van deregeering.
De algemeene synode der Nederlandsehe
hervormde kerk heett een adres aan Z. M. den
koning ingediend, waarbij de noodzakelijkheid
wordt betoogd om in art. 23 al. 3 van de wet op
het lager onderwijs, in art. 2 al. 6 van de wet op
het middelbaar onderwijs, in art. 7 al. 1 van de
wet op het hooger onderwijs te doen opnemen een
bepaling, waarbij wordt vastgesteld dat de be
voegde macht in de gemeente, na overleg met de
plaatselijke kerkelijke autoriteiten, de schooluren
op zulk eene wijze regelt, dat voor het godsdienst
onderwijs, te geven vanwege de kerkgenootschap
pen, voldoende tijd overblijft.
Aan alle hoogere kerkelijke autoriteiten in den
lande is een afdruk van dit adres gezonden, met
aanbevelend schrijven. {Stand.)
Naar men verneemt is door de regeering aan
het hoofdbestuur der Friesche maatschappij van
landbouw, ten behoeve vau den tweeden cursus in
de hulpwetenschappen van den landbouw, te ge
ven aan de hoogere burgerscholen in de provincie,
een rijks-subsidie toegekend van /'1400. Door de
staten der provincie was bereids voor dat doel
eene bijdrage van f 8C0 toegezegd.
Aan de hoogere burgerschool voor meisjes
te Deventer zijn 18 nieuwe leerlingen toegelaten
het geheele getal bedraagt 30, waaronder 4 toe
hoorderessen.
Aan de kweekschool voor zeevaart te Leiden
zal op Maandag 25 dezer een keuring plaats heb
ben van knapenwelke bij 's rijks zeemacht een
verbintenis wenschen aan te gaan.
Onder den titel „Dnrch eigene Kraft, Scenen aus
der Niederliindiseheu Gesellschafi", is onlangs te
en van de bewoners zag men niets. Een handje
vol schapen was in groepjes verspreid op de
plaatsen waar de grond gras voortbracht, maar
het scheen dat niemand op hen paste. Kraaien
en musschen kwamen in zwermen van Brackley
Hall, en zelfs zeemeeuwen vonden hun weg her
waarts.
Terwijl de dames dit tooneel beschouwden, dat
zij zeer pittoresk vonden en over zijne schoonheid
uitweidden, werden zij verrast en, om de waar
heid te zeggen, verschrikt, door de plotselinge
verschijning van twee kerels van een zeer ongun
stig uiterlijk, die achter een ouden, bijna tak- en
bladerloozen eik, dicht bij den weg, hare komst
hadden afgewacht.
Aan hunne kleeding, hun tanig gelaat, hunne
donkere oogen en hun gitzwart haar herkende
men hen dadelijk als heidens. Omtrent hunne
bedoelingen lieten zij geen twijfel bestaan, want
zij snelden op de dames toe en gelastten haar, met
dreigende gebaren, stil te houden.
Mevrouw Calverley legde de zweep over de
ponies, maar eer deze vooruit konden schieten
werden zij tegengehouden door een der heidens,
die de leidsels greep, terwijl zijn kameraad de
zweep van mevrouw Calverley ateischte en, toen
zij aarzelde, die uit hare hand rukte en op den
grond wierp.
Wordt vervolgd.)
Jena eene vertaling verschenen van Schimmel's
„Baas van Ommeren." Uit dit werk is het tooneel-
spel „Zege na strijd" getrokken, welbekend aan
het schouwburglievend publiek, dat daarin mevrouw
Kleine in een van haar beste rollen, die van vrouw
Moes, zag optreden. (N. v. d. D.)
VARKENSZIEKTE
DOOR C. A. W. VAN HOORN.
{Uit het bijblad van de. Landbouw-courant.)
Een der grootste rampenwaardoor ons land
sedert meer dan vijftig jaren eiken zomer wordt
bezoeht, is de varkensziekte.
Onze landbouwers en veehouders weten dat zeer
goed.
Alle hoop op een behoorlijk doorkomen van den
aanstaanden winter is, bij den boerenarbeider, op
de big gevestigd, die hij in het voorjaar van zijn
overgegaarde penningen heeft gekocht.
Daar worden wat luchtkasteelen op het goed
gedijen van dat varken gebouwd!
Wanneer hot wordt geslacht, dan zullen de
hammen en ribben worden verkocht en dat
brengt heel wat geld binnen en het spek en
de kluifjes zullen door de vrouw worden gezouten,
en dat is voor het heele gezin een heerlijk voor
uitzicht
Maar de maand Juli of Augustus is gekomen.
Het varken heeft heden zijn voer laten liggen.
Daarna wordt het heesch. Het wilde niet over
eind en nu dit, na veel moeite is gelukt, wag
gelt het nu rechts, dan links. Het is spoedig
weer gaan liggen, het is benauwd en ademt met
groote snelheid. Na een paar uren komen er roode
plekjes vooral aan buik en ooren voor den
dag. Die plekjes worden weldra grooter, vloeien
inéénworden blauwbij zwart afen weldra
blaast het dier den laatsten adem uit.
Ja, de varkensziekte is een groote ramp.
Welk een genoegdoening voor de wetenschap
zou het zijn, als ze een geneesmiddel kende,
als ze den armen broeder voor zulk een verlies
kon behoedendoch dat middel is nog niet
hekend.
Voor eenige jaren werden de oorzaken der ziekte
veel besproken. Doch ook daarvan vreet men het
ware niet. Men vermoedt, dat ondoelmatig voed
sel een der hoofdoorzaken kan zijn.
Men redeneert aldus:
Het varken is een allesetend dier, dat wil zeg
gen: dat het zoowel dierlijk als plantenvoedsel
behoeft. Wij hebben het eerste te veel vergeten.
Wij lieten het, ja, zogen, maar daarna ging
het in het land, om daarna met aardappelen, rijst,
gerst of boekweit te worden gemest. Deze han
delwijze keurt men niet goed. Het varken moet
ook dierlijk voedsel hebben.
Nadat men dit laatste in sommige streken van
ons land heeft gedaan, wordt de ziekte zoo
beweert men daar niet meer waargenomen. Men
geeft het gedurende eenige weken afval van sla
gerijen en vilderijen vleesch, ingewanden, bloed
enz. en in de zeedorpen zelfs afval van visch,
en ontdekt dat de op deze wijze gevoede dieren
werkelijk van deze ziekte verschoond blijven.
Men noemt deze varkens bloedvarkens, die aan
den boer voor hooge prijzen worden verkocht.
Op het aanfokken van deze bloedvarkens legge
men zich dus bijzonder toe.
Maar zijn er geen andere voorbehoedmiddelen?
Mijn lieve vriend, als ge tijd en gelegenheid hadt
om wat na te snuffelen, dan zoudt ge ontdekken,
dat in bijna alle landbouwgeschriften en vooral in
de Landbouw-courant, reeds gedurende meer dan
twintig jaren allerlei voorbehoedmiddelen zijn aan
gegeven.
't Schijnt echter dat al die middelen in die ge
schriften, onder den grooten hoop papier worden
begraven.
Daarom heeft de uitgever der Landbouw-courant
op uitnoodiging van de afdeeling Over-Veluwe
der Geldersche maatschappij voor landbouw
deze mededeeling over varkensziekte ook afzon
derlijk verkrijgbaar gesteld.
Ik hoop, dat gij het eens goed zult nalezen en
daarover met uwe buren praten, ofschoon ik
eerlijk moet erkennen, dat ik wezenlijk geen nieuw
middel hij de hand heb.
V oorbehoedmiddelen.
Denk er nu om, dat het beste van allen ishet
geven van dierlijk voedel, zooals wij boven zagen
nl. bloed, ingewanden, vleesch, visch enz.
Dan volgt een heele apothekerswinkel.
Ik zal daarvan dus slechts enkelen opgeven.
Keukenzout in niet te groote hoeveelheden, da
gelijks in den trog, is een goed en goedkoop middel.
Salpeter driemaal in de week op dezelfde wijze
toegediend en zooveel als in een paar vingerhoeden
gaat voor ieder varken, is ook niet te duur.
Ruwe spiesglans, dagelijks een vingerhoed in
het voeder, zult ge zoo hoop ik ook kunnen
bekostigen.
Maar het best van allen zijn naar mijn be
scheiden meening minerale zuren.
Een van die zuren heet zoutzuur.
Een wijnflesch kost bij den apotheker hoogstens
f t. Ge vraagt natuurlijk om geconcentreerd zout
zuur en gij vergeeft mij, dat ik zoo'n raar woord
gebruik, maar ik kan het waarlijk niet vertalen.
Vraag maar aan den apotheker om zoutzuur
waarbij geen water is gedaan want dat kunt
gij zelf er wel bij doen.
Als nu de maand Juni in aantocht is, zou ik u
raden om met dat middel te beginnen, om daar
mee in de maand October te eindigen, als ge uw
schat hebt behouden, wat ik van harte wenseh.
Voordat ge het voeder met water, karnemelk
of zure wei mengt, laat ge eenige druppels van
het zoutzuur in dat water, die karnemelk of wei
loopen, roert het vocht goed dooréén en proeft
dan eens of het zuur genoeg of ook te zuur is.
Het vocht moet aangenaam zuur van smaak wor
den en vooral niet bijten. Nu twijfel ik niet, of
ge zult van deze artsenij menging spoedig den slag
beet hebben.
Het middel is heel goedkoop want het zou mij
zeer verwonderen als ge niet aan èen wijnflesch
vol voor zes varkens, gedurende een jaar genoeg
hadt.
Hebt ge maar éen varken, koop dan een flesch
gezamenlijk met eenige buren; dit is zeker de
goedkoopste weg.
Maar, zouden de varkeus het wel lusten?
Mijn waarde vriend, gij weet immers bij onder
vinding en beter dan ik, dat het varken een bij
zondere liefhebber van zuur is
Het gerechtshof te 's Gravenhage heeft Zaterdag
o. a. uitspraak gedaan in de zaak van W. S. de Best,
directeur van de vereeniging Eendragt geeft voor
deel appellant van een vonnis der Rotterdamsche
rechtbank, waarbij hij ter zake van het oprichten
eener loterij van een waarde boven de f 100, zon
der vergunningtot een geldboete van f 300 werd
veroordeeld.
Wat de omschrijving en qualificatie der feiten
aanging, heeft het hof het betwiste vonnis be
vestigd doch verzachtende omstandigheden, voor
namelijk het gunstig bekend gedrag van den
beklaagde in aanmerking genomen de straf van
300 boete veranderd in een geldboete van f 100,
met veroordeeling van den appellant in de kosten.
In dezelfde zitting werd door het hof ver
nietigd een vonnis van den kantonrechter te Kort-
genewaarbij eene veroordeeling was uitgespro
ken tegen een schipper te Colijnsplaatwegens
het onbevoegd overzetten van personen van Colijns
plaat naar Zierikzee, op een oogen blik dat, gelijk
als verdediging werd aangevoerdde veerschipper
en ook zijne vaartuigen atwezig waren. Het hof,
dat ingevolge een arrest van den hoogen raad
geroepen was in deze zaak eene beslissing te
geven, achtte de gevoerde verdediging juistoor
deelde dat hier noch misdaad noch wanbedrijf,
noch overtreding was gepleegd en ontsloeg schip
per K, van alle rechtsvervolging.
De redactie der Slornpret Melaijoe (eene'in het
Maleisch geschreven wordende courant op Java)
ontving van eèn harer Javaansche correspondenten
te Djocja bericht omtrent de terugkomst aldaar
van Raden Mas Ismangoen Danoe Winotoonlangs
zooals onze lezers zich herinneren door het
gouvernement ter beschikking gesteld van den
algemeene secretaris, nadat hij als ambtenaar uit
Nederland op Java was teruggekeerd. Met de
grootste ingenomenheid wordt in bedoeld bericht
van het een en ander melding gemaakt. Eene
schitterende ontvangst moet dan ook van wege de
familie den nieuw aangekomene met zijne gade
(eene Nederlandsehe predikantsdochter, zoo wij
ons niet vergissen) zijn te beurt gevallen. Schoon
men niet zonder verbazing het echtpaar kon aan
staren, en de verandering, die de Raden Mas ge
durende zijn verblijf in Europa ondergaan had op
velen den indruk scheen te maken van een volle
dige metamorphose, loste zich deze gewaarwordin
gen toch weldra op in ongeveinsd genoegen, ook
bij diegenen die niet met den vorstelijken telg
waren vermaagschapt. Zelfs zijne Europeesche
kleeding kon aan niemand aanstoot geven, wijl
men vond dat die met zijne houding en zijn voor
komen geheel in overeenstemming was. Schrijver
is derhalve ook niet vreemd aan het denkbeeld
dat dit événement velen zal opwekken om het
voorbeeld van Ismangoen te volgen. Immers, nu
het eenmaal gebleken is, dat eene opleiding in
Holland met zulke uitkomsten bekroond wordt,
meent hij, dat niemand tegen de daartoe vereischte
uitgaven langer behoeft op te zien. Omtrent de
echtgenoote van onzen Raden Mas bewaart bericht
gever overigens een zeer bescheiden stilzwijgen.
Doch blijkbaar waren zijne blikken ook gansch
en al door den Pangeranszoon geabsorbeerd. Al
leen de glans, waarin hem deze verschijnt, doet
hij onwillekeurig ook op diens gade afstralen,
wanneer hij haar in het voorbijgaan den titel geeft
van Prameswari, waarmede in den regel slechts
de gemalin van een vorst wordt aangeduid.
(Sam. Ct.)
Vlissingen Werd gisteren bezocht door een
aantal leden van de koninklijke „Sport Nautique"
uit Brussel welke daartoe met de stoomboot Wil-
ford III gekomen waren en in den namiddag terug-
beerden.
Jl. Vrijdag avond is in de Belgische gemeente
