Telegraphische berichten.
XVe taal- en letterkundig congres.
0 n d e r w ij s.
Kerknieuws.
Koloniën,
Behalve het hoofdbestuur waren aanwezig verte
genwoordigers der afdeelingen Aalsmeer, Bergen
op Zoom, Delft, Dordrecht, Grave, 's Gravenhage,
Groningen, Haarlem, Harderwijk, den Helder, Hel-
levoetsluis, Leeuwarden, Leiden, Maassluis, de Lier,
Neuzen, Oudewater, Botterdam, Schiedam, Yenlo,
Vli3singen, Wageningen en Zwolle. De president,
graaf M. D. van Limburg Stirum, heette de leden
hartelijk welkom in een zeer uitvoerige rede. De
voorzitter bewees o. a. door cijfers hoe het toe
treden tot het bond vooral was bevorderd door
het duidelijk en krachtig omschrijven van het be
ginsel van den algemeene dienstplicht. Voorts werd
aangetoond hoe sommigen den strijd voor betere
wetten door het brengen van individueele offers
dachten te bevorderen doch juist daardoor slechts
een tegenovergesteld doel bereikten.
Nadat den president de vorming, de vooruitgang
en den tegenwoordigen toestand van het bond
weergegeven en een blik teruggeworpen had op
de wijze, waarop de zaak der dienstvervanging in
de kamer is behandeld, ging hij de geschiedenis
na van verschillende daarop betrekking hebbende
wetsontwerpen. In het breede ontwikkelde hij
daarop zijn zienswijze over het stelsel van dienst
vervanging en merkte o. a. op hoezeer het te be
jammeren is, dat niet alle officieren, die toch uit
den aard der zaak voor de afschaffing van dat
privilegie moeten zijntot den bond zijn toege
treden. Met een woord van erkentelijkheid aan
verschillende personen voor het behartigen dei-
belangen van het bond eindigde hij zijne rede.
Na het verrichten van verschillende huishoude
lijke werkzaamheden werd tot lid van het hoofd
bestuur, in plaats van den heer Kerdijkgeko
zen de heer Roëll.
Ten slotte werd door den afgevaardigde uit
Delftden achteruitgang van ons leger, dat enorme
sommen kost, besprekendeook gewezen op het
verschil van gevoelen tusschen de militaire speci
aliteiten in de kamer. Gaarne zou hij gezien heb
ben dat het hoofdbestuur van het bond het daar
heen wist te leiden dat zij die in de kamer ge
roepen worden de opinie van het volk te verte
genwoordigen eerst zorgden het eens te zijn.
Een der leden van het hoofdbestuur gaf daarop
ten antwoorddat het eenige middel om eenstem
migheid te verkrijgen zou zijn de verwezenlijking
van het doel van het bondwant zoolang de per
soonlijke dienstplicht niet algemeen is aangeno
men zoolang is er z. i. niets anders te wachten
dan een voortdurende verwisseling van ministers
van oorlog.
De afgevaardigde uit Leeuwarden sloot zich bij
den vorigen spreker aan. Ook hij voorspélde
zegeviering, zoodra het beginsel va®-het bond
een volksovertuiging zou zijn geworden.
Na eenige gedachtenwisseling over dit punt
werd de vergadering geslotennadat den .leden
door den voorzitter dank was gebracht voor hun
opkomst en medewerking in het belang der „hei
lige zaak."
Op de laatste algemeene vergadering zijn aan
genomen de volgende voorgestelde resolutiën:
Verzoek aan de beide regeeringen om de oprich
ting van oudheidsmuseums in de steden te bevor
deren en om het onderricht in de teekenkunst
verplicht te maken.
Aanbeveling aan de gemeenteraden en andere
openbare lichamen om oude gebouwen in den oor--
spronkelijken stijl te doen herstellen en bij het
oprichten van nieuwe gebouwen zich naar dien
stijl te richten.
Benoeming eener commissie om de technische
termen in de bouwkunde door Nederlandsche te
vervangen.
Verzoek aan den Belgischen minister van binnen-
De notaris en zijn klerk stapten uit, en het
rijtuig aan de zorg van een stalknecht overlatende,
trok de heer Carteret aa,n de bel.
„Kom dadeliju binnen, Chetwynd," ze! Mildred,
„dan zult ge papa nog kunnen zien voordat Car
teret bij hem gelaten wordt. Kom mee, kom
meê I"
Chetwynd liet zich overreden en trad met zijne
zuster de glazen deur binnen.
Maar hij kwam te laat, want de notaris en de
klerk waren reeds naar boven gegaan.
II.
THERE SA.
Chetwynd, de eenige zoon van den heer Hugh
Calverley, een gewezen Liverpoolsch koopman die
te Ouselcroft van zijn geld leefde, verkeerde in
eenigszins zonderlinge omstandigheden, zooals men
uit het hiervoren vermelde gesprek reeds heeft
knnnen opmaken; doch hij had het aan niemand
anders dan zichzelven te wijten.
Iets meer dan een jaar geleden, toen hij juist
meerderjarig was geworden, had hij liefde opge
vat voor zijn vaders pupil, Theresa Mildmay, eene
jonge dame van groote bekoorlijkheid, doch weinig
fortuin. Hij had haar gevraagd en ook haar
jawoord ontvangen.
Theresa had beide hare ouders verloren. Hare
moeder, lady Eleanor, dochter van lord Rocking-
landsche zaken om de zuivere uitspraak van het
Nederlandsch door de onderwijzers te doen be
vorderen.
Oprichting eener Zuid-Nederlandscbe tooneelschool
in verband met het Nederlandsch tooneelverbond,
teineinde eenheid van uitspraak op het Vlaamsch
tooneel te verkrijgen.
Uitnoodiging aan de geestelijke overheden om
door hunne ondergeschikte geestelijken en onder
wijzers de zuivere uitspraak der taal te doen
bevorderen.
Aanbeveling van stoffelijke middelen tot opbeu
ring van het tooneel. Invoering van het stelsel
om de tooneelspelers te doen deelen in de winst
der onderneming. Oprichting van ondersteuning
fondsen bij ziekte of ouderdom.
Eenige andere voorstellen werden tot het vol
gende congres aangehouden.
Als de plaats voor dat volgend congres werd
gekozen Kampen, namens welke stad eene uitnoo
diging aan de Nederlandsche taalvereeniging ge
zonden was, nota bene in het FranschDat
Kamper-Franseh wekte een oogenblikkelijken storm
van verontwaardiging op, maar men besloot het
gegeven paard niet in den bek te kijken en bet
volgende jaar naar Kampen te trekken.
Na de gewone plichtplegingen van danStlTctui
ging enz. werd vervolgens het congres gesloten.
Aan het diner, dat des avonds in den Zoölogi-
schen tuin gegeven werd, namen 220 gasten deel.
Aan de eeretafel waren gezeten de lieeren van der
Auweraaeerste voorzitterBeets, Hazebroek,
Franquinet, Vermeulen de Tkorbeke, de Jager,
Servaas van 'Rooijen, ten Brink, Frans de Cort,
Scherpenzeel, Beynen, de Jonge van Ellemeet,
Hanau, van Vloten en Heremans.
Terwijl de muziek der grenadiers zich gedurende
het diner hooren liet, werden de gebruikelijke
feestdronken ingesteld. De heer de Jonge van
Ellemeet bedankte de stad Brussel voor hare
gastvrijheidprofessor Beets kwam, als gewoonlijk,
te voorschijn met een kernachtig en luide toege
juicht gedichtde heer Franquinet droeg een Lim-
burgseh gedichtje voor, en zoo ging het door tot
een kanonschot te 9 uren de gasten van hunne
zetels verjaagde en hen naar het vuurwerk riep,
dat op het terras van den Zoölogischen tuin,
ondanks den regen, knetterend en knappend werd
afgestoken.
Door den gemeenteraad van Vlissingen is heden
'bij derde stemming tot directeur der gasfabriek
"aldaar benoemd de heer C. A. Lagaay met 7
stemmentegen 5 op den heer Mouwte Assen.
Aan het ministerie van koloniën werd heden
aanbesteed het maken van de haven en deiVSpoor-
weg van Tandjong Priok naar Batavia. Minste
inschrijvers waren de keeren Lefèvre en c° te
Londen, voor 18 millioen 965,000 gulden.
De gemeenteraad van Alkmaar heeft benoemd
tot directeur der burger-avondschool dr. H. W,
Walewijn, leeraar aan de hooger burgerschool
aldaar en tot leeraar in het hand- en rechtlijnig
teekenen den heer J. E. Roeterink te Lochem.
De hoofdonderwijzer Jan Zachariasse te
's Heer Abtskerke is den 26™ Augustus jl. aldaar
overleden. Hij had tot voorgangers in zijne be
trekking te dier plaatseM. de Vlieger, 1621, Jan
de Vlieger, 1639, Jan de Zadelaar, 1654; Johan
de Zadelaar, 1677; Huibr. Verschelling, 1714
Simon Ilendrikse1722Corn. Foortse Mz.1732;
Mare. Foortse Cz., 1759; Pieter Foortse Ez.1806
ham, stierf toen zij nog een klein kind was. Haar
vader, generaal Mildmay, een Indisch officier die
eene eervolle loopbaan achter zich had, was een
der beste vrienden van den ouden heer Calverley,
hetgeen de reden was, dat hij hem tot Theresa's
voogd had benoemd.
De generaal was een paar jaar vóór den aan
vang van dit verhaal te Cheltenham overleden.
Op verlangen van haar voogd, nam Theresa toen
haar intrek bij hem te Ouselcroft, bij zijne dochter
Mildred. Ofschoon deze twee of drie jaar jonger
was dan hare vriendin en beider karakters zeer
uiteenliepen, bestond er toch eene zusterlijke ge
negenheid tusschen dit tweetal. Die vriendschap,
ontstaan toen zij beide te Brighton school lagen
was sedert nooit verstoord geworden. Het strekte
Mildred dus tot groot genoegen toen Theresa hij
hem kwam inwonen.
De heide meisjes verschilden zoowel in voorko
men als in karakter. Elk van haar zag er zeer
goed uit en vooral Theresa Mildmay maakte indruk.
Hare trekken waren klassiek van vorm, zij had
eene donkere tint, en prachtig waren hare oogeu,
door zware zwarte wenkbrauwen overwelfd. Hare
weeldrige, zijdeachtige lokken waren zwart als
git en altijd opgemaakt op de wijze die haar het
meest vleide. Hare gestalte was rijzig en van de
schoonste evenredigheden. De uitdrukking van
haar gelaat was ontegenzeggelijk trotsch, te trotsch
om volkomen aangenaam te zijn, maar toch werd
zij ten hoogste bewonderd.
Zij bezat veel gezond verstand en een goed oor-
en L. J. Dorst, 1816 tot 1838 wlen hij den 8en
April 1839 opvolgde. (JV. G. Ct.)
De jaarwedde van den hoofdonderwijzer te
Biervliet is door den gemeenteraad aldaar met
f 100 verhoogd en op ƒ700 gebracht.
Al de leden van den kerkeraad der Ned. Herv.
gemeente te Baarland hebben hun ontslag als
zoodanig genomen. De reden daartoe is, verschil
met de kerkvoogden. Dezen weigeren aan den
kerkeraad gelden te verstrekken(ingevolge de
reglementen) tot het gaan hooren van predikanten
om in de vacature te voorzien, (JV. G. Ct.)
De heer E. A. Remy, predikant te Zierikzee,
heeft toezegging van beroep ontvangen naar de
gemeente Wezep bij Deventer.
Landbouw.
Onder het opschrift: Tegenwoordige stand van
de fabricatie der kunstmatige alizarine deelt
het Tijds. t. b. van Nijverheid stuk 4 dezes jaars
(pas verschenen) het volgende mede
„Er bestaan tegenwoordig 14 fabrieken waarin
uit anthraceen alizarine wordt bereid. Daarvan
zijn er 12 in Duitschland1 in Engeland en 1 in
Frankrijk.
De productie van alizarin paste (vochtige alizarin-
papbevattende 10 pet. wezenlijke kleurstof)
bedroeg
in 1872 900,000 kilogram.
1873 1,100,000
1874 2,400,000
De waarde van het in 1874 geproduceerde be
draagt ongeveer zestien millioen gulden."
Tevens nemen wij hier het volgende bericht
over uit Ned. Industrieel van 20 Augustus 11.
„Volgens „Engineer" van 15 Februari dezes
jaars is de invoer van alle aniline kleuren in Rus
land verboden, met slechts deze uitzondering dat
gekristalliseerd fuehsine ingevoerd mag worden.
Ook is de invoer van kunstmatig alizarine verbo
den, waarschijnlijk omdat de Russen het verbou
wen van meekrap willen beschermen." {lib. Ct.)
In het mail overzicht van het Algemeen Dagblad
van N.-I. leest men
De Sumatra-Ct., die te Padang verschijnt,
alwaar men zich voor de expeditie van het Neder
landsch Aardrijkskundig genootschap zeer interes
seert, ook geldelijk, heeft onlangs aan het plan
van den tocht beschouwingen gewijd, die ten
eerste het voldoende van het bijeengebrachte geld
in twijfel trekkenen vervolgens den behartigens-
waardigen wenk gevenom niet per se den tocht
avontuurlijk te willen maken, door de weinig
bekende strekendie men gaat exploreerenbuiten
ons gebied te willen zoeken. In dit stuk wordt
het doortrekken iu het gebied der Korintjiërs zeer
afgeraden, omdat de Boven-Djambi een rijker en
interessanter streek is, en de bevolking van Ko-
rintji ons zeer vijandig en tegenover Hollanders
zeer achterdochtig is. Dit heeft zijn grond in de
koffiecultuurdie in Korintji bestaat en in de
overweging dier lieden, dat zoodra de Hollanders
op hun gebied vasten voet krijgen, zij hunne
koffie tot een bepaalden prijs aan de Nederland
sche regeering zouden moeten leverenvolgens bet
op Sumatra bestaande stelsel van „aanmoediging"
der bevolking om koffie te planten voor het gou
vernement.
Sedert het vertrek der vorige mail heeft de
regeering den koers van Mexikaansche dollars
tweemaal moeten verlagenden 19™van f 2,32£
waarop hij sedert 6 Maart geweest wasop f 2,22£,
en den volgenden dag met afkondiging iu een
buitengewoon nommer der Jav. Ct. van 2,22 J,
op ƒ2,15 ten gevolge van telegrafisch bericht om
trent een verdere daling in den zilverprijs.
Dit is nog ruim een stuiver hooger dan de koers
van 3sh. 6d. waarop tegenwoordig het postkantoor
te Singapore bij de uitgifte van postwissels naar
Engeland den dollar berekent.
Aan het Indische mail-overzicht van bet Bat.
Hbl. is het volgende ontleend:
Den llen heeft te Atchin de verpachting van
het debiet van opium en van de Ghineesche spelen
plaats gehad de eerste bracht f 10,540 's maauds
op. Een Chinees van Batavia deed dit bod. Of
de som, die de schatkist van de opiumpacht zal
genieten, ons reeds nu tot werkelijk voordeel zal
strekkenbetwijfelen wij.
Met de organisatie der kettinggangers te Atchin,
wier getal tot 3000 zal worden gebracht, schijnt
het ernst te zijn. Een gepensioneerd kapitein
treedt als kommandant opterwijl over elke 500
man door gepensioneerde luitenants en onderofficie
ren het bevel zal gevoerd worden.
Den 23en dezer had eene inschrijving voor gou-
vernements wissels plaats. Aangeboden werd ruim
19 millioen, waarvan 2 miilioen ad 100J, 100i en
100J pet. is gegund.
Bij beschikking van den minister van kolo
niën is G. J. ten Haghuis gesteld ter beschikking
van den gouverneur-generaal van Nederlandsch
Indie, om te worden benoemd tot opzichter 3e
klasse bij den waterstaat en de burgerlijke open
bare werken daar te lande.
Naar wij vernemen, is heden nacht de blik
sem geslagen in den kerktoren te Hulst, waardoor
aan het oude fraaie kerkgebouw groote schade is
toegebracht.
Gisteren is op de rivier voor Rotterdam een
roeiboot, waarin 8 personen zaten, door een tjalk
schip overvaren, waardoor de boot omsloeg en
allen te water geraakten. Zes personen zijn ge
red, doch twee zijn verdronken, wier lijken tot
dusver nog niet zijn gevonden.'
De schipper van het tjalkschip schijnt aan het
ongeval geen schuld te hebben gehad, daar plot
seling een hevige windvlaag in het tuig van zijn
schip viel, waardoor dit niet naar het roer luisterde
Gisteren ochtend, ten p. m. 3 uur, is brand
ontstaan in een der houtzaagmolens van de firma van
Stolk te Hillegersberg bij Rotterdam. De woning,
met naastbijstaande loods, is geheel afgebrand.
Men zegt, dat de bliksem in den molen is ge
slagen.
De tweede algemeene vergadering van den
Multapatiorsbond zal den 12. Sept. in het Bijbel
hotel te Amsterdam gehouden worden.
Te Zutfen zal een nieuwe gymnastiekzaal
worden gebouwd. De stads-bouwmeester en de
leeraar iu de gymnastiek hebben, voor het opma
ken van een plan, een reisje naar Osnabrück ge
maakt, om eene schoone en kostbare inrichting
aldaar vooraf te bezichtigen.
De kermis te Doetinchem is afgeloopen en
alles is ordelijk toegegaan.- Den tweeden dag is
echter een paard voor een wagen, waarin zich
mannen, vrouwen en eenige varkens bevonden,
op hol geraakt en met zijne levende vracht in
den IJssel gestort. Door spoedig aangebrachte
hulp werden de menschen geredmaar acht biggen
verdronken.
In het faillissement van de Overijselsche
bank waarvan in zoo geruimen tijd niets werd
gehoord, begint weder leven te komen. Op Vrijdag
den 29en September a. zal de eerste verificatie
van schuldvorderingen op het paleis van justitie
te Zwolle plaats hebben. Een groote menigte
deel en haar voogd beschouwde haar dan ook als
een model van schranderheid en handigheid. Daar
hij haar dikwijls over huishoudelijke zaken raad
pleegde en ook over menig ander punt haar ge
voelen vroeg, verkreeg zij natuurlijk een vrij be
langrijken invloed over hem.
Een allerliefst meisje was Mildred, maar van
een geheel ander type dan Theresa. Zij was een
blondine. Uit eene betooverend schoone blankheid
van tint, aardige kuiltjes in de wangen, een boven
lip gefatsoeneerd als de boog van Cupido eu tan
den als paarlen bestonden hare bekoorlijkheden.
Hare gestalte was tenger, maar volkomen even
redig, en niets kou innemerder zijn dan haar
lachje.
Aldus waren de twee schoone bewoonsters van
Ouselcroft, voordat er eene verandering iu de hui
selijke inrichting kwam.
Toen Chetwynd, gelijk wij reeds zeiden, de
hand van zijn vaders pupil gevraagd en haar
jawoord ontvangen had, wenschte hij, altijd haastig-
van aard, dat het huwelijk zoo spoedig mogelijk
zou gesloten worden.
Hiertegen maakte echter de voorzichtige Theresa
bezwaar. Zij was van een kalm temperament en
bevond bij nader bedenken dat zij niet wijs had
gedaan Chetwynd haar woord te geven, doch om
verschillende redenon deinsde zij voor eene ver
breking van het engagement terug. Zij wilde niet
gaarne het uitzicht van goed bezorgd te zijn ver
liezen en hoopte dat de jongman, die tot nog toe
vrij los geleefd had, een nieuwen weg zou inslaan.
In die verwachting zag zij zich echter bedrogen.
Chetwynd bezat een knap voorkomen en was aan
genaam in den omgang, doch had een lastig hu
meur en was roekeloos in zijne uitgaven. Zijn
vader had de zware schulden betaald, die hij aan
de academie te Oxford gemaakt had, en daarop
had hij beterschap beloofd, maarzijn woord
niet gehouden. Integendeel, hij bleef op zijne
buitensporige wijze voortleven. Ofschoon bestemd
voor de rechtsgeleerde loopbaan bad hij geen lust
in studeeren en leidde hij enkel een leven van
vermaak. Dagelijks deed hij ridjes in het park,
op alle plaatsen van uitspanning was hij ie vin
den, en zijn vader, die veel te toegefelijk voor
hem was, hield hem niet binnen de perken.
Toen hij na eene afwezigheid van twee maan
den, gedurende welke hij het niet der moeite
waard had geacht aan Theresa te schrijven, te
Ouselcroft terugkwamontving zij hem zeer koel
en daardoor geërgerd verklaarde hij haar den
volgenden dag, toen zij alleen warendat hij niet
geloofde dat hij met haar gelukkig zou zijn.
„Als gij dat inderdaad gelooft, Chetwynd, be
hoort het huwelijk geen plaats te hebben," ant
woordde zij. „Ik ontsla u van uw woord."
Do verwonderlijke kalmte, om niet te zeggen
onverschilligheid, waarmede zij dit zcide, kwetste
hem zoodat hij uitriep
„Zeer goed! Dan is het geheel tusschen ons
uit."
Wordt vervolgd.)
