BUITENLAND.
Kerknieuws.
Kunstnieuws.
Koloniën.
émm$i TJkriW)Utt.
Verkoopingen en aanbestedingen»
Thermometerstand.
Algemeen Overzicht.
nog 24; hier staat echter tegenover dat dit kan
ton, wat den uitslag der examens betreft, met
Bazel bovenaan staat.
Te Genève ontvingen 9831 kinderen onderwijs
336 ontvingen geen onderricht hoegenaamd, doch
hieronder bevonden zich slechts 101 inwoners van
Genève; de andere waren vreemdelingen op wie
de leerplicht niet toegepast kan worden.
De bewaarscholen te Genève zijn onder het
oppertoezicht eener dame, mevrouw de Portugall
gesteld. In 't algemeen wordt de werkzaamheid
der vróuwen in Zwitserland ten opzichte van het
onderwijs hoe langer hoe uitgebreider en men
verzekert dat de regeering zich daarover niet heeft
te beklagen.
Het middelbaar onderwijs voor jongens te Genève
laat te wenschen over. Het is niet degelijk ge
noeg en te veelomvattend. Ook is het cijfer van
963 leerlingen, die het gymnasium en de nij ver
heids-school gezamenlijk bezoeken, te talrijk om
aan het oppertoezicht van éen man, hoe bekwaam
ook; toevertrouwd te blijven. Men is in dit op
zicht op maatregelen ter verbetering bedacht.
Daarentegen is het middelbaar onderwijs voor
meisjes er uitstekend. 945 vrouwelijke leerlingen
maken er gebruik van. Alle standen zijn daar
onder vertegenwoordigd en niettegenstaande de
oude deftige Geneefsche familiën zeer op haar
point (Thonneur gesteld zijn, heeft deze vermen
ging nog niet tot de minste klacht aanleiding ge
geven. De meisjes uit den minderen stand leeren
er fijner manieren door; de meer aristocratische
leeren er beter waardeering van de burgerklassen
en ten slotte blijft het huisgezin en het huiselijk
verkeer zijn machtigen invloed behouden om tegen
al te groote gelijkmaking, die tot eentonigheid en
karakteloosheid zou voeren, te waken.
Als een opmerkelijk feit verneemt men, dat
met September e. k. aan de hoogeschool te Utrecht
het getal in te schrijven studenten het dubbele
zal bedragen in vergelijking met een en twee
jaren te voren; de meeste te huur staande kamers
aldaar zijn óf verhuurd ói besproken.
De heer dr. J. D Steijn Parvé, inspec
teur over het middelbaar onderwijs, die blijkens
de mededeeling in het Nuts-rapport over de wet
ten op het lager en middelbaar onderwijs dat
rapport niet mede onderteekend had, wegens ver
schil van meening omtrent hoofdpunten, heeft
thans in verschillende bladen een brief openbaar
gemaakt, waarin zijne verhouding tot de commissie
wordt medegedeeld. De heer Steijn Parvé ver
klaart daarin o. adat omtrent het begrip van
middelbaar onderwijs, de aansluiting van dit aan
het lager onderwijs, den daaruit voortvloeienden
omvang van het middelbaar onderwijs, de inrich
ting der hoogere burgerscholen en van haar einde
examens, de burgeravondscholen enz., in het rapport
bijna uitsluitend meeningen worden verkondigd en
voorstellen gedaan, lijnrecht in strijd met zijne
meening en ondervinding.
De Goesche Ct. bevat een verslag der feestviering
van de Christelijke gereformeerde gemeente
te Goes, bij gelegenheid van haar Dinsdag aldaar
herdacht 40jarig bestaan. Als eene bijdrage tot
de geschiedenis van onzen tijd laten wij dat verslag,
eenigszins verkort, hier volgen.
Voor prof. Brummelkamp, van Kampen, de
feestrede uitsprakwerd door den leeraar der ge
meente, d8. D. de Pree, een woord ter inleiding
gesproken. De aanleiding tot en het doel van
deze feestviering werden medegedeeld. Eene bij
drage tot de geschiedenis van het ontstaan der
gemeente werd gegeven in de mededeeling der
namen van de eerste kerkeraadsledenhunne
bevestiging op den 18en September 1836 door d8 Bud
ding onder den blooten hemelonder Oudelande
de eerste openbare prediking in een schuur iu de
Wijngaardstraat te Goes, door da. Buddingde komst
van den politie-commissaris Bakker met zijne
agenten in de morgen- en middagbijeenkomst; de
beboeting met 700, behalve de proceskosten; de
prediking van ds. van der Meulen in een schuur
van M. de Dreu, eveneens beboet met f 300den
aankoop van de zeepziederij de „Wereld", ter
aanwijzing van het geringe beginsel en het kom
mervolle ontstaan der gemeente, waardoor haar
bloeiende toestand in het heden te meer moest op
gemerkt en door hare leden dankbaar gewaardeerd
worden.
Spreker karakteriseerde hare geschiedenis met
de woorden uit Hand. 2 42, als een terUgkeeren
tot en een volharden in de leer der Apostelen.
Niet een nieuwe kerk werd door de gescheidenen
gesticht of bedoeld, maar een blijven bij en een
voortzetten van de historische lijstverbroken door
de organisatie van 1816 van de gereformeerde kerk,
was uitgangspunt en bedoeling. Onder het zingen
van Psalm 136 22 en 23 trad daarna prof. Brum
melkamp op en begon met het lezen van I Cor.
11731, waarvan de inhoud zijn gansche rede
beheerschte. De Christus-prediking v oor de wereld
een dwaasheid en ergernis; de Christus-prediking
in die wereld een kracht en wijsheid Gods. In
korte trekken werd dit bewezen uit de kerkge
schiedenis van 18 eeuwenvooral uit die der re
formatie en der scheiding in Schotland, in de
vorige en in deze eeuwen spr. deed in het licht
dier gansche geschiedenis den toestand van Neêr-
lands staat en kerk voor en na 1813 ons aan
schouwen.
In breede trekken schetste spreker den toestand
van het Herv.-kerkgenootschap van dien tijd, wat
aanleiding en den stoot tot dien uitgang van dat
genootschap had gegeven; hij deed zijne toehoor
ders de vervolging, door de kerkbesturen in het
leven geroepen, zoaals hij zelf die mede doorleefd
had, aanschouwen; gaf rekenschap van zijne uit
zetting uit het Hervormd kerkgenootschap en af
scheiding van beginsel, het karakter en het doel
der scheiding, en noodigde allen, die de gerefor
meerde leer liefhebben uit, naar art. 27, 28 en 29
der Ned. Ger. geloofsbeleidenis ernstig te onder
zoeken, welke de gereformeerde kerk in Neder
land is.
Eenige leden der hervormde gemeente te
Paramaribo, niet tevreden met de beroeping
van d8. Zaalberg aldaarwillen voor eigen reke
ning een predikant in hun geest aanstellen.
Beroepen bij de N. H. gemeente te Breskens
de heer H. J. Janssen, predikant te Groede,
Landbouw.
In navolging van de reeds door eenige gemeen
teraden in het land van Heusden gevormde krin
gen om voor gemeenschappelijke rekening land
bouwonderwijs te laten gevenhebben de'
raden der gemeenten DrunenBaardwijk, Nieuw-
kuik en Hedikhuizen besloten om voor ge
meenschappelijke rekening de gelegenheid voor
dergelijk onderwijs open te stéllen. De lessen
zullen zooveel mogelijk in den winter worden ge
geven, bij beurten, en zóo geregeld zijn, dat zij
minstens 3 maanden lang wekelijks plaats hebben
en een geheel vormen. Behalve wellicht een
provinciaal subsidie, zal de onderwijzer van iedere
gemeente f 25 ontvangen.
De statuten der vereeniging tot oprichting van
een museum van moderne kunst te 's Gravenhage,
welke onlangs de koninklijke goedkeuring verkre
gen hebben, behelzen in hoofdzaak het volgende.
De vereeniging stelt zich ten doel het tot stand
brengen, zoowel door aankoop als door schenking,
van eene verzameling kunstwerken van hedendaag-
sche Nederlandsche meesters. De eigendom der
aldus verkregen kunstwerken gaat onmiddellijk
over op de gemeente's Gravenhage, maar blijft
niettemin onder het toezicht en het beheer van
het bestuur dezer vereeniging, bestaande uit eene
commissie van negen personen, onder welke drie
kunstenaars.
De kommandant van Z. M. stoomschip Bromo,
belast geweest met het instellen van een onder
zoek naar de plaats van het stranden van het
stoomschip Luit. generaal Kroesenrappor
teert daaromtrent het volgende:
„Den 4en Juli des morgens te 6 u. 30 m. nabij
de plaats des onheils komende, verraadde drijvend
hout alras de vermoedelijke plaats, waar de Kroesen
gezonken was. Met de reddingboot daarbij geko
men, gaf eene zonnetentlat van 14,5 meter lengte
met eenige meters zeildoek eener zonnetent,
die door een eind lijkentros aan het wrak was
verbonden mij als het ware van zelf de juiste
ligging van het schip te kennen.
„De loodingen, die ik daarop onmiddellijk ver
richtte, gaven mij ten duidelijkste aan dat het
schip in 15 tot 17 vadem gezonken was, terwijl
volgens zeggen van den peiler, een Europeesch
matroos le klasse, het schip door hem aangelood
was.
„Als bewijsstuk, dat de Kroesen door mij ge
vonden was, sneed ik de lijkentros door, wierp
een enterdreg met handlood op het wrak, dat
spoedig goed hield (zoodat de reddingboot er voor
ten anker bleef liggen), legde een bamboe van
eenige meters als boei daaraan vast, en nam toen
de zonnetent-lat met doek en ijzeren stut met
steundersdat alles te zamen een drijvend geheel
vormde mede naar de Tjinrana, die in de nabij
heid op en neder hield.
„Het geheele vaarwater tusschen den vasten wal
en de onbekende klip (Batoe-Blantong genaamd)
werd nog door mij opgelood, welke loodingen mij
leerden dat aan de binnenzijde de klip opgelood
kan worden, en bij goed weder, zelfs op 5 vadem,
nog straffeloos genaderd zou kunnen worden.
Daarentegen vond ik dieper water bij den Suma
tra wal. Dicht bij de rots, waarop een enkele
boom staat, bij den inlander bekend onder den
naam van Tandjong-Blantong, bedroeg dit even
buiten de branding reeds 2017 vadem.
„Aan den buitenkant van den steen staat meer
dan 20 vadem en zou ik diepzee-loodingen hebben
moeten verrichten, om den juisten diepgang te
kunnen opgeven, dat ik, nu de Kroesen eenmaal
gevonden was, als nuttelooze moeite beschouwde.
„Intusschen, zooveel is zeker, dat door mij als
meeste diepte tusschen wal en klipsteen, die niet
altijd brandt, 20 vadem is gelood. Eenmaal loodde
ik op het wrak 10 vadem.
„De afstand van Tandjong-Blantong tot Batoe-
Blantong bedraagt pl, m. 250 meter. Het landen
met de sloep door de zware branding niet moge
lijk zijnde, zoo moest ik mij met dezen gegisten
afstand vergenoegen. Ten einde de ligging van
de Kroesen nauwkeurig aan te geven, zoo legde
ik er eene roode boei op".
Naar wij vernemen bevinden zich op het oogen-
blik hier ter stede twee personen, door de com
missie van adviseurs voor het behoud der monu
menten van geschiedenis en kunst afgevaardigd
om op 's rijks kosten teekeningen te maken van
de gebouwen der Abdij alhierin den staat
waarin ze zich thans bevinden.
Wij veronderstellen dat de heeren met de
Muntpoort zullen beginnen, teneinde die op het
papier vereeuwigd te hebben alvorens ze inzakt.
Naar men verneemt zijn bij eenige personen
te Vlissingen hoeveelheden zijden fluweel in beslag
genomen, afkomstig van den vóór eenige dagen
gemeld en diefstal aan boord der stoombooten van
de maatschappij Zeeland.
Onder de gemeente Vrouwepolder is op den
havendijk het lijk gevonden van een onbekend
fatsoenlijk gekleed man, wiens linnen E. S. ge
merkt was. Daar een revolver naast het lijk lag
en hij een kogelwonde in de rechterborst had,
vermoedt mendat hier zelfmoord heeft plaats
gehad.
Naar men verneemt doen zich voor den aan
koop van den gouden ring dien een brievenbe
steller te Utrecht in een turf gevonden en
bij een goudsmid voor d<? waarde verkociit had,
thans zoovele lief hebbers op dat deze spoedig in
handen van een kooper zal overgaan.
Bij het landbouwfeest te Tiel hebben twee
personen ruzie gehad en heeft daarbij de een den
ander in de vingei-3 gebeten. Dientengevolge moes
ten hem Zondag twee vingers afgezet worden.
In de Aa bij Steenwijk is een antieke kruik
gevonden, volgens opgave met het jaartal 760
voorzienen met bustesopschrift en wapens
er op.
Met het leggen van boeien voor het ramto-
renschip Koning der Nederlanden in de geul der
Noordzeehaven hoopt men in den loop dezer week
gereed te komen; de kommandant, de kapitein
ter zee van Gennepneemt maatregelenom het
schip met half springtij in zee te brengenhet
juiste tijdstip is nog niet aan te geven.
De „Vereeniging tot veredeling van het
Volksvermaak" te Amsterdam heeft haar plan laten
varen om in de vroegere kermisdagen volksfeesten
te geven. Zij heelt echter in overleg met burge
meester en wethouders besloten een grooten volks
tuin aan te leggen, waartoe zij de medewerking
van 't publiek zal inroepen.
Verder werd op de in de vorige week gehouden
vergadering besloten, met het bestuur der histori
sche tentoonstelling in het Oude-Mannenhuis in
overleg te treden, om tegen een geringe entrée
aan personen uit de volksklasse de gelegenheid
te verschaffen die tentoonstelling te bezoeken,
waarbij de Vereeniging dan zorg zal dragen, dat
bevoegde personen de merkwaardigheden verkla
ren en dus dat bezoek leerzaam maken.
Met het oog op de twistvraag, of gasfabrie
ken voor particuliere rekening, dan wel voor ge
meentelijke behooren opgericht en geëxploiteerd
te worden, verdient vermelding het voorstel van
een commissie van drie rechtsgeleerden ad hoe uit
den gemeenteraad te Winschoten, om, nu in het
volgende jaar de 20 jaren zullen zijn verstre
ken, gedurende welke volgens contract het gas ook
aan de gemeente door een particuliere vereeniging
werd geleverd, en wel eerst tegen 21 en later
tegen 20 cent den kub. meter, voortaan ook door
de bestaande particuliere fabriek het gas te doen
leveren, en wel tegen 15 cènt als maximum per
kub. meter. De commissie is van oordeel, dat
voor grootere plaatsen een gemeentelijke fabriek
wenschelijk is.
Een Engelsch dagblad deelt een eenvoudig
en, naar men zegt, beproefd middel mede tegen
den zonnesteek. Degenen die in het land werken
of veel aan de zon zijn blootgesteld, moeten nl.
eiken morgen een versch koolblad in hun muts
of pet leggen. Daardoor zal het hoofd onder de
heetste zonnestralen frisch blijven en behoeft men
niet voor zonnesteken te vreezen.
Midden in de rivier van Nieuw-York liggen
eenige boven water uitstekende rotsen, welke voor
de scheepvaart zeer gevaarlijk zijn en die dan ook,
dank zij den ondernemingsgeest der Amerikaan-
sche ingenieurs, waarschijnlijk weldra door middel
van dynamiet uit den weg zullen worden geruimd.
Intusschen hebben de Nieuw-Yorksche winkeliers
ze reeds sedert jaren aangewend alsad
vertentie-borden1. Met reusachtige letters wordt
aan de opvarenden der talrijke voorbijvarende sche
pen, die het geluk hebben zich niet op de rotsen
te pletter te loopen, verkondigd waar men in Nieuw-
York de beste schoensmeer, machine-olie, touwwerk,
scheepsvictualiën enz, kan krijgen.
Het Engelsche koningshuis schijnt zich meer
en meer met den hoogen Engelschen adel te wil
len verbinden. Nadat de vierde dochter van
koningin Victoriaprinses Louisereeds gehuwd
is met den markies van Lorneoudsten zoon des
hertogs van Argyllis haar eenig overgeblevene
zusterprinses Beatrixthans met den markies
van Staffordoudsten zoon van den hertog van
Sutherland, verloofd. De prinses is het jongste
kind der koningin en 19 jaren oud.
In het Wagner-theater te Bayreuth zijn niet
minder dan 80 uitgangenzoodat het gevaar voor
brand of andere ongelukken daar voor het pu
bliek bijna geheel is weggenomen.
Men beweert dat de heer Gevaert, directeur
van het Brusselsche conservatoire, door het on
zichtbare orkest in het Wagner-theater zoodanig
met bewondering vervuld is, dat hij ernstig op
middelen bedacht is om dit denkbeeld te Brussel
in toepassing te brengen. Ook de Parijsche thea
ter-directeurs zijn reeds op navolging bedacht.
Een heidebrand te Jalhay (België) is niet
zonder moeite uitgedoofd door 500 soldatendie
door den burgemeester in allerijl uit Yerviers
waren ontboden. Ook Pruisische soldaten waren
ter hulp toegesneld. Men heeft een greppel
gegraven van een meter breedte en een halven
meter diepte, over eene zeer groote lengte, teneinde
het brandende gedeelte geheel af te zonderen. De
brandende oppervlakte wordt op vijf kilometers
geschat; het vuur strekt zich uit tot eene diepte
van 2 meters beneden den grond.
Zondag nacht is de trein van Calais naar
Brussel dicht bij Rijssel ontspoord tengevolge van
het breken van een der railswaardoor zeven
wagens van den weg af in een weiland terecht
kwamen. Gelukkig is de spoorwegdijk daar ter
plaatse niet hoog, zoodat het ongeluk niet zulke
ernstige gevolgen had als men vreezen kon. Zes
passagiers zijn meer of minder ernstig gekwetst.
De weg laat op die pleknaar men verneemt,
veel te wenschen over, daar dit gedeelte spoedig
buiten gebruik zou raken en daardoor slecht onder
houden werd. Een gerechtelijk onderzoek is be
volen.
Te Brussel ie eene net gekleede jonge dame
door den stationschef aangehouden op het oogen-
blik dat zij van eene andere dame eene portemon-
naie met ongeveer 200 franken gestolen had.
Men hield haar reeds sedert eenigen tijd in het
oog, daar het stelen van portemonnaies aanhou
dend plaats had en zij de aandacht getrokken had,
door steeds, zonder duidelijke bestemming, in en om
de treinen rond te dwalen. Ook nu weder was
zijzonder plaatskaartjein een wagon gaan
zitten en trachtte er bij het eerste station weder
uit te gaan, toen men haar betrapte.
De heer Camille Claude, lid der Fransche
kamer vap afgevaardigden voor het arrondissement
Toul, is, volgens eene bij het ministerie ontvan-
gene telegrafische depechenabij Nancy door
den bliksem getroffen en dadelijk dood gebleven.
Hierdoor zijn thans acht plaatsen in de kamer open.
Ter provinciale griffie van Zeeland liggen ter
lezing de voorwaarden, waarop door den directeur
der artillerie, stapel en constructie-magazijnen te
Delft op den 12en September aanstaande, zal wor
den aanbesteed de levering van 6000 kilogram tin
(Banca).
23 Aug.'s av. ll;*u. 55 gr.
24 's morg. 7 u. 60 gr. 's midd. 1 u. 67 gr.
's midd. 6 u. 63 gr.
De invloed van de pers op de publieke opinie
is in de laatste jaren niet weinig toegenomen door
de algemeene verspreiding van geïllustreerde
bladen. Maandenlang kunnen de couranten over
een of ander onderwerp schrijven, fraaie beschrij
vingen geven omtrent gebeurtenissen of zakenof
ook wel in indrukwekkende taal gruwelen en
rampen schetsenzij kunnen afschrikwekkende
bijzonderheden en overweldigende getallen opsom
men, terwijl toch het publiek bijna geheel onver
schillig blijft. Een enkele goed gedachte en goed
uitgevoerde plaat echter in een of ander geïl
lustreerd blad heeft als 't ware een magische
werking; iedereen wordt wakker; de publieke
opinie is terstond gevormd; er gaat éen enkele
stem van blijde verrassing of droeve verontwaar
diging op.
Deze laatste wordt zeker niet weinig opgewekt
door een plaat in het laatste nommer van de
Graphic, waarop drie woeste Baschibozouks drei
gen een weerlooze vrouw en een klein kind te
doorsteken, die bij het lijk van hun man en vader
zitten. Engeland heeft dan ook reeds krachtig
zijn stem verheven tegen dergelijke gruwelen en
eischt van de Turksche regeering de geheele terug
roeping van haar ongeregelde troepen. Maar ook
elders is dezelfde verontwaardiging opgewekt, en'
Rusland en Duitschland hebben onvoorwaardelijk
toegestemd tot een gemeenschappelijke démarche
met Engeland om een einde te maken aan de
wreedheden der ongeregelde Turksche troepen.
Ook Oostenrijk heeft verklaard zich daarbij te
willen aansluiten, doch men beweert, dat het meer
rekenschap houdt met zijn eigen belang dan met
de humaniteit. Gaarne willen we gelooven dat de
drie eerstgenoemde mogendheden in deze zaak
volkomen onbaatzuchtig zijn en geheel door mensch-
lievende gevoelens gedreven handelen, maar in
ieder ander geval zouden we bij een dergelijk
verwijt jegens een der andere mogendheden zeg
gen de pot verwijt den ketel dat hij zwart is