BUITENLAND.
Verkoopingen en aanbestedingen,
Thermometerstand.
Kamer van koophandel en fabrieken
te Middelburg.
Verslag van den toestand der gemeente
Middelburg over 1875.
Gemeenteraad van Zierikzee.
Algemeen Uverzicht.
worden verdeeld, komt aan den staat. Voor
de opbrengst van nieuwe wegen blijft ƒ600 per
jaar en per kilometer gedurende de vier eersteen
300 gedurende de vier volgende jaren aan de
Maatschappij. De staat behoudt echter 20 percent
als vast aandeel in de bruto opbrengst en een
onzeker aandeel in de winst.
De burgerwacht te Antwerpen is voor heden
avond weder onder de wapens geroepen. Men
vreest voor nieuwe ongeregeldheden. Verscheidene
huizen zijn geplunderd. Gisteren is een honderd
tal personen gearresteerd.
Het totaal bedrag tot dusver ontvangen bij
de algemeene watersnood-commissie te Amsterdam
is 231,353.18^.
- Uit Leeuwarden wordt aan Het Vaderland
gemelddat het „nommer" der tuchthuisbevolking
aldaarvroeger onder den maatschappelijken naam
Jut bekend, geen hand tot werken verkiest uit te
steken.
Dezer dagen heeft te Amsterdam weder een
vergadering plaats gehad van rechthebbenden op
Teylers nalatenschap. Daarin is besloten om
ondanks het advies aan den consul van het Duit-
ache rijk te Amsterdamuitgebracht door de hee-
ren m1. Jacq. WertheimM. J. Pijnappel en J. C.
de Vriesadvocaten aldaarover te gaan tot het
instellen der vorderingdie de erfgenamen ver
wachten dat ten slotte in hun voordeel zal wor
den uitgewezen.
Te Harlingen heeft men de eerste nieuwe
aardappelen uit Londen ontvangen; het zijn zoo
genaamde muisjes van uitstekende hoedanigheid.
Volgens een bericht in de Nieuwe Rotter-
damsche courant kunnen van de 1000 soldaten bij
hun inlijving lezen en schrijven 965 Duitschers,
930 Zweden, 860 Engelschen, 750 Nederlanders,
700 Belgen, 635 Fransehen, 150 Italianen, 115
Kussen en 75 Turken. Deze cijiers pleiten, dunkt
ons, vóór den aigemeenen leerplicht.
De nieuwe roman van George Elliot
(Mme Lewes), Daniël Deronda, brengt de schrijfster
een half millioen op. Er zijn 40,000 exemplaren
van verkocht in acht deelen tegen 5 shillings per
deel, dat is 2 pond sterling voor elk exemplaar
en voor elk verkocht exemplaar krijgt de schrijfster
1 pond sterling.
Ter provinciale griffie van Zeeland liggen ter
lezing de voorwaarden waarop door den commis
saris des konings in de piovincie Noord-Brabant
op den 23eö Juni zal worden aanbesteed:
1° het aanleggen van een telegraaflijn met een
draad van Geldrop tot de bestaande telegraaflijn
langs den staatsspoorweg van Eindhoven naar
Helmond.
2° door het departement van financiën, het bou
wen van een post- en telegraafkantoor met woning
voor den directeur te Enkhuizen.
- 3° op den 24en Juni daaraanvolgende het her
stellen en verbeteren van rijkstelegraaflijnen langs
den staatsspoorweg, den Kijnspoorwegden Hol-
landschen ijzeren-spoorweg, den Ooster-spoorweg,
den Nederlandsehen centraal-spoorweg en den Bel
gischen grooten centraal-spoorweg.
13 Juni 's av. 11 u. 57 gr.
14 's morg. 7 u. 58 gr. 's rnidd. 1 u. 66 gr.
's av. 6 u. 61 gr.
Zitting van Dinsdag 13 Juni.
Voorzitter de heer Sprenger.
Afwezig met kennisgeving de heeren TakB. A.
blauwe Havel en de Tegeler heide bij de bevolking
zoo geliefd zijn en zelfs in volksliederen gevierd
wordeD.
Plotseling vertoonde zich een opening in het
bosch en stond ik aan den rand eener kolossale
indieping van den grond, op wier bodem het meer
in den zonneschijn lag te blinken. Iu de schaduw
van eenige schilderachtige pijnboomen op dien hoo-
gen rand bleef ik eenepoo3 stilstaan en beschouwde
het landschap dat daar voor mij lag; het was
geen grootsch, geen rijk, geen verrassend tafereel
slechts water, bosch en lucht, maar het behaagde
mij door zijn stillen eenvoud.
Toen ik de helling was afgegaan en op het
heldere zand van den meeroever stond, waar de
golven zachtkens tegen aan klotsten, bemerkte ik
dat ik niet de eenige bezoeker dezer streek was.
Eenige honderde schreden zijwaarts af zat een in
't zwart gekleed heer eenzaam op een steen, met
zijn hond naast zich. Nu en dan wierp hij een
kiezelsteentje in 'twater en beschouwde dekrin
gen die zich vormden. Daar ik geen voornemen
had hem te storen, hield ik mij op een bescheiden
afstand. Evenwel rende de hond naar mij toe en
blafte mij aan, bij voortduring grimmiger. Dit
was de eerste onaangenaamheid, die mij op mijne
Berlijnscbe reis weêrvoer. De heer werd nu op
merkzaam en vermaande den hond tot rust, doch
dit hielp maar een oogenblik; de rekel volgde mij
bij elke schrede met dreigend geblaf. Dit had
ten gevolge, dat zijn meester hem terugriep, met
bet voornemen hem ernstig voor zijn gebrek aan
Fokker en Snijders en zonder kennisgeving de
heer Boddaert.
Onder de ingekomen stukken kwamen voor
jaarverslagen over 1875 van de kamers van koop
handel en fabrieken van Middelburg, Veghel,
ApeldoornSueekHoogeveen Zierikzee's Gra-
venhage, Amersfoort, Heerenveen, Goor, Almelo
en Oosterhout.
Van de kamer van Deventer is kennisgeving
ontvangendat zijwegens gemis van de ver-
eischte medewerking, geen verslag dier kamer
over 1875 uitgeeft!
Nog zijn ingekomen: de verslagen der Neder -
landsche bank, van de Koninklijke Nederlandsche
stoomvaartmaatschappij en van de Maatschappij tot
exploitatie van staatsspoorwegenalsmede een
prospectus van de Noordsche compagnie voor de
robben- en walvisehvangst.
Van den Nederlandschen gezant te Londen is
bericht ontvangen van de wijze waarop door hem
gehandeld is met de door de kamers van koop
handel te Middelburg en te Vlissingeu toegezonden
circulaire met schetskaartjes van de haven- en
kanaalwerken in Walcherenmet betrekking tot
de tentoonstelling te Philadelphia.
Door de daartoe benoemde commissie is rapport
uitgebracht betreffende een aan den minister van
marine te richten adres ten aanzien der aange
heven klachten omtrent het loodswezen.
Na enkele wijzigingen werd dit adres vastge
steld en besloten tevens een afschrift te zenden
aan do kamer van koophandel en fabrieken te
Vlissingen.
[Wij hopen later in de gelegenheid gesteld te
worden den iohoud van het adres aan onze lezers
mede te deelen.]
Bij de gevoerde discussie werd door deu heer de
Bruijue o. a. medegedeeld, dat hij door Vlissingers
heeft hooren beweren, dat de schuld van de be
kende aanvaring van het schip „Mary" hij de keer
sluis te Vlissingen niet alleen zou te wijten zijn
aan den loods, maar aan den te grooten diepgang
van dat vaartuig voor het kanaal tusschen Mid
delburg en Vlissingen. Spreker heeft daarop ge
antwoord, dat bedoeld schip toch wel met deu-
zelfden diepgang zal kunnen uitgaan waarmede
het is binnengekomen. Ware de diepgang een
bezwaar, hoe zou het dan moeten gaan met schepen
die goederen voor de Handelmaatschappij te Mid
delburg moeten brengen? Op deze vraag luidde,
zei spreker, het dolle antwoord: „dat dan de
Handelmaatschappij maar naar Vlissingen moest
worden overgebrachtZonder den inspecteur van
het loodswezen, tevens wethouder van Vlissingen,
eenigszins van partijdigheid te willen verdenken,
meende de heer de Brnijne de gedane mededeeling
toch niet te mogen terughouden, om te doen zien
welke praatjes te Vlissingen gevoerd worden, en
om de wenschelijkheid te doen uitkomen, dat de
loodsen dezelfde zorg behooren te .dragen voor een
schip dat naar Middelburg doorgaat als voor een
dat te Vlissingen blijft. De loods die zich des
tijds aan boord van de Mary bevond is dan ook
trouwens ontslagen.
De heer Borsius erkende, dat onder de mindere
ambtenaren van het loodswezen te Vlissingen der-ge
lijke en andere praatjes loopen, doch deed nadrukke
lijk uitkomen dat het dringend noodig is in het belang
van beide plaatsendat Middelburg en Vlissingen
als éen worden beschouwd en dus ook de havens
van Middelburg en Vlissingen als éen geheel aan
te merken.
Ten slotte is besloten, dat de kamer zich door
haren voorzitter en secretaris, de heeren G. J.
Sprenger en mr. E. Fokker, zal doen verhop-
wcordigen bij de receptie die bij den nieuwen
commissaris des konings, vermoedelijk op a. Maan
dag, zal plaats hebben.
Vervolg.)
- Op de herhalingscholen in de beide weeshuizen
werd onderwijs gegevenin het burgerweeshuis
gemiddeld aan 17 meisjes, terwijl de jongens, die
anders nog 's winters onderwijs kregen, daarvan
nu in het geheel geen gebruik gemaakt hebben;
voorts in het armweeshuis gemiddeld aan 22
meisjes en gedurende de wintermaanden aan 22
jongens.
Het aantal van hen die de Zondagschool bezoeken,
waar kosteloos onderwijs gegeven wordtmet
verstrekking van de noodige schoolbehoeften, was
grooter dan ten vorigen jare. Het bedroeg 44
mannelijke en 36 vrouwelijke leerlingen, te zamen
alzoo 80 tegen 58 in 1874.
De Woensdag-avondschool gedurende de win-
wellevendheid te kastijden. Ik kwam er echter
dadelijk tusschen, om een goed woord voor den
trouwen wachter te doen, waarbij ik te gelijk ver
schooning vroeg, indien ik hem zonder mijn wil
in zijne overdenkingen gestoord had.
De onbekende richtte zich in zijne volle slanke
gestalte op en scheen de stoornis niet zeer kwalijk
te nemen, terwijl bij mij onderzoekend, ofschoon
niet onbeleefd aaDzag.
„Gij hebt mij volstrekt niet gehinderd", zet hij
met een vriendelijk lachje; „maar hoe komt een
Zuid-Duitscher bij dezen blauwen plas Zulke mee
rei), en nog veel mooier, vindt ge immers bij dozijnen
in uwe Voor-Alpen, maar niemand ziet er naar om."
Dat hij mij aan mijne uitspraak als Zuid-Duit
scher herkende was zoo vreemd niet, doch in den
toon zijner stem en in de uitdrukking van zijn
gelaat lag iets vertrouwelijks, dat ik minder wist
te verklaren.
„O houd mij niet voor zoo bevooroordeeld,"
antwoordde ik, „dat ik, naast de grootschheid van
de reuzengebergten, niet ook de bekoorlijkheid
der eenvoudige Noord-Duitsche natuur zou kunnen
waardeeren. Men kau dwepen met de Alpen-
meeren en toch ook deze wateren lief vinden."
„Dat hebt gij mij echter indertijd aan het
Konings-meer niet willen toegeven, waarde heer,"
zeide hij nu, mij bij mijn naam noemende en mij
de hand reikende.
Verbaasd zag ik hem aan, want zijn gezicht
kon ik mij volstrekt niet herinneren, ofschoon
zijne stem mij allerbekendst voorkwam.
teravonden werd slechts bezocht door gemiddeld
30 mannen en 18 vrouwente zamen 48 tegen 56
in het vorig jaar.
De gemeente-bewaarschool werd bezocht door
142 jongens en 144 meisjes, te zamen 286. Dit
getal bedroeg in 1874 slechts 251.
Het aan deze school verbonden personeel bestaat
uit éene hoofdonderwijzeres, drie hulponderwij
zeressen en twee helpsters.
Deze inrichting wordt des avonds gebezigd voor
naai- en breischoolonder toezicht van dezelfde
hoofdonderwijzeres en zes helpsters. Door 150
meisjes werd daarvan gebruik gemaakt. Uit de
gemeentefondsen werd aan die schoolbehalve de
vrije beschikking over het lokaaleene toelage
van 50 'sjaars verstrekt.
De kosten der gemeente-bewaarschool hebben,
na aftrek van f 144 voor ontvangen schoolgeld
f 1122,43 bedragen.
Behalve de gemeente-bewaarschool zijn in deze
gemeente de volgende bijzondere bewaarscholen
aanwezig
a. eene school in de Bogardstraatgenaamd
de Fröbelschool, met éene hoofdonderwijzeres en
twee helpstersaantal leerlingen19 jongens en
26 meisjes;
b. eene voorbereidingschool in de Sint Jans
straat met een hoofdonderwijzeres en twee help
sters; aantal leerlingen: 24 jongens en 26 meisjes;
c. twee kinderbewaarseholenopgericht en
bekostigd door het departement Middelburg dei-
Maatschappij tot nut van 't algemeenéene in
de Langeviele met éene hoofdonderwijzeres en
éene helpster, bezocht door 11 jongens en 30
meisjesde andere in de Sehuitvlotstraatmet
éen hoofdonderwijzeres en twee helpsters, bezocht
door 22 jongens en 23 meisjes
d. eene Christelijke voorbereiding- en hand-
werkschool op den Wal, met éene hoofdonder
wijzeres en 5 helpstersaantal leerlingen57
jongens en 58 meisjes; van het 'savonds aldaar
alléén gegeven onderwijs in de handwerken maak
ten 80 leerlingen gebruik;
e. de Koomsch-katholieke bewaarschoolinsge
lijks op den Walmet éene hoofdonderwijzeres en
twee helpsters aantal leerlingen 35 jongens en
49 meisjes.
Behalve deze bewaarscholen bestaan hier nog
drie zoogenaamde matressen- en breischolen, na
melijk
a. van M. M. Carol, in de Gravenstraat, met
16 kinderen;
b. van T. Zegersin de Sehuitvlotstraatmet
20 kinderen.
c. van C. A. van Nieukerken, op het Koorkerk
hof, met 2 kinderen.
Op de burgeravondschool waren bij den aanvang
van 1875 de klassen als volgt samengesteld: eer
ste klasse 31; tweede klasse 20; derde klasse
5 leerlingen. Éen leerling, die met gunstig gevolg
een eind-examen aan deze school had afgelegd,
woonde alléén de teekenlessen bij. Alzoo te zamen
57 leerlingen. In het begin des jaars verlieten
vier leerlingen de schoolvan welke twee, die
van hunnen baas niet langer vergunning konden
bekomen om de burgeravondschool te bezoeken.
Hun werd de keus gegevenóf hunnen baas, óf
de school te verlaten; hunne ouders kozen het
laatste. Bij het einde van den cursus in Apri
bedroeg het aantal dus 53.
Na het 20 en 21 April gehouden schoolexamen
konden voorwaardelijk 16 leerlingen van de eerste
naar de tweede, en 12 van de tweede naar de
derde klasse worden bevorderd. Aan het her-examen
voor den overgang in September namen 13 van
de 16 voor den overgang naar de tweede klasse
en 7 van de 12 voor dien naar de derde klasse
deel.
Voor het afleggen van een eind-examen hebben
zich dit jaar geen candidaten aangemeld.
In September lieten zich voor den nieuwen cur
sus 1875/76 81 jongelingen inschrijven, van welken
34 oud-leerlingen. Voor de 47, welke voor het
eerst verlangden te worden toegelaten, was het
9 September gehouden eind-examen niet zeer gun
stig. Slechts 25 werden onvoorwaardelijk, toege
laten. Door 22 werd een onvoldoend examen af-
afgelegd en deze zouden dan ook moeten zijn
afgewezen. Aan 8 der minst onbekwamen is een
proetfijd van een paar maanden toegestaan. Mocht
het dan blijken, dat zij de lessen niet konden
volgen, dan zouden zij de school moeten verlaten.
De 14 afgewezen jongelieden bestonden grooten-
deels uit diegenen, welke reeds een ambacht be
oefenden en 1, 2, 3 of meer jaren de lagere school
haddeu verlaten, zonder verder eenig onderwijs
te genieten, waardoor zij al het geleerde schenen
vergeten te hebben. De overigen, ofschoon eerst
onlangs de lagere school verlaten hebbende of die
nog bezoekende, waren niet voldoende ontwikkeld
voor het onderwijs op de burger-avondschool.
„Zou het mogelijk zijn!" riep ik eensklaps uitj
zijne hand grijpende. „Zijt gij Baardman niet
„Ja, zoo waart ge althans in 't schoone Munchen
gewoon mij te noemen."
„Maar ging ik aarzelend voort, terwijl
mijne oogen over zijn glad gezicht dwaalden, dat
slechts met een korten knevel versierd waswaar
hebt gij dan
„Mijn baard gelaten, waaraan ik dien bijnaam
te danken had?" vulde hij aan, zich over de kin
strijkende. „Ja, die is onherroepelijk weg."
Een zucht van meêwarig smartgevoel ontsnapte
mij. Geen kunstenaarsbaard had vroeger te Mun
chen in zoo hooge eer gestaan als die van den om
zijn talent en zijne gezelligheid algemeen bemin
den jongen Noord-Duitscher. Dat weelderige kin
sieraad stond hem voortreffelijk; het was op de
meeste historiestukken uit de school van Piloty
afgebeeld; zelfs Kaulbaeh ging hem niet voorbij
zonder er door getroffen te zijn en gaf er eene
plaats aan op een zijner schilderijen uit den late-
ren tijd. En nu moest ik den talentvollen kun
stenaar, nadat hij gelijk honderd anderen met
verloop van tijd uit miju oog eu bijna uit mijne
herinnering geraakt was (want ik vermoedde niet
dat de schilder, die onder zijn wezenlijken naam
beroemd was geworden, dezelfde als onze Baard
man was), hier aan het eenzame Halen-meer links
van Charlottenburg achter Berlijn aantreffen
baardeloos of ten minste slechts met een arm
zalig overschot op de bovenlip van het vroeger
algemeen bewonderde bosschage.
Met de nieuw ingeschreven leerlingen bedroeg
hun aantal bij de opening van den nieuwen cur
sus 67, te weten 40 in de eerste, 17 in de tweede
en 9 iu de derde klasse; voorts éen leerling, bij
speciale vergunning, alléén voor het teekenonderwijs.
Bij het einde van December hadden drie leer
lingen, om verschillende redenen, de school verlaten.
Blijft alzoo 64, van welken 48 reeds een ambacht
gekozen hebben, terwijl de overigen nog de lagere
school bezoeken.
Aan 36 hunner wordt het onderwijs kosteloos
verstrekt.
De maandelijksche absentie-lijsten bewijzen, dat
voortdurend nog vele werkbazen niet genoeg
doordrongen zijn van het groot nadeel, dat school
verzuim voor de leerlingen oplevert.
De uitgaven voor deze school, over 1874 4767.52 J
waren over 1875 ƒ4695.91.
Wordt vervolgd.)
Zitting van Zaterdag 10 Jnni.
In deze zitting zijn afwezig de heeren de Jonge,
van der Grijp en Mulock Houwer.
Na lezing en goedkeuring der notulen van de
vorige vergadering en mededeeling van eenige
ingekomen stukken, komt o. a. ter tafel een ver
zoekschrift van den heer H. J. Bastmeijerhoofd
onderwijzer aafl de school voor gewoon en meer
uitgebreid lager onderwijshoudende verzoek
tot verhooging van de jaarwedde van zijn hulp
onderwijzer J. H. Letzerwaartoe adressant aan
leiding vindt in het jongste besluit van den raad
tot verhooging der drie vaceerende hulponder
wijzersbetrekkingen. Na discussie wordt het
voorstel van burgemeester en wethouders om dit
in hunne handen te stellen, teneinde daarop acht
te slaan als eene verhooging van hulponderwij
zersbetrekkingen aan de orde komt, aangenomen
met 9 stemmen tegen 1die van den heer Schnei
ders van Greijffenswerth.
Overeenkomstig het rapport der commissie ad hoe
worden goedgekeurda het voorstel van burge
meester en wethouders tot wijziging der gemeente-
begrooting voor 1875; b de rekening van het
burgerlijk armbestuur over 1875 in ontvang op
8649.60^ in uitgaaf op 7590.24j goed slot
1059.36c de rekening der brei- en naaischool
over 1875 in ontvang op 482in uitgaaf op
600.51nadeelig slot 118.51d de reke
ning van den straatweg tusschen Zierikzee en
Brouwershaven in ontvang op 2275.55m uit
gaaf op 1642.68goed slot 682.86 e de
rekening van de commissie tot wering van bouw
vallen over de jaren 1869—1875, in ontvang
op 529.05, in uitgaaf op ƒ410.32, goed slot
118.73.
Tot hulponderwijzer aan de armenschool wordt
benoemd met algemeene stemmen de heer Hottinga,
te Kralingenzijnde de eenige sollicitant.
De voorstellen van de heeren Moolenburgb eu
Macaré tot wijziging der artt. 23 en 37 van het
reglement van orde voor den raaddat van den
heer Macaré betreffende art. 37 door den heer
Moolenburgh geamendeerd, worden goedgekeurd.
Op het verzoekschrift van geïnteresseerden in
de meestoof „de Star" om den op die stoof ten
behoeve der gemeente drukkenden cijns af te
koopen voor 500wordt op voorstel van burge
meester en wethouders gunstig beschikt. De heeren
Fokker en Moolenburgh hebben zich als mede-
geïnteresseerden buiten stemming gehouden.
De zitting wordt met gesloten deuren voortgezet.
Heropend zijnde wordt aan P. Kouwenvrouw
van W. de Braai, eene gratificatie ad 25 verleend
voor het waarnemen der betrekking van vroed
vrouw gedurende de vacature ten vorigen jare.
Na goedkeuring van de staten van oninbare
posten van den hoofdelijken omslag en de honden
belasting over 1874 en 1875, wordt de vergadering
gesloten.
Dank zij de krachtige bemoeiing van de geeste
lijkheid hebben de clericalen in België bij de gisteren
plaats gehad hebbende verkiezingen de overwinning
behaald. De domme onontwikkelde plattelandsbe-
,,'tls wel jammer!" zei ik met oprecht leedwe
zen. „En hoe zijt ge tot dien moordaanslag op
uw schoonste schoon gekomen?"
Hij lachte veelbeteekenend en nam eene ernstige
uitdrukking aan, toen hij antwoordde:
„Daar is een heele geschiedenis aan verbonden
mijn gansche levensgeluk hangt er meê sameu.
Ik zal u alles vertellen, als ge er eene novelle
van schrijven wilt en u verbindt mij daarin alleen
onder mijn bijnaam te laten voorkomen. Zult ge
dit doen, mijn waarde dichter?"
„Dat zal ik."
„Zweer het hier met het oog op water, bosch
en hemel, bij uwe schrijvers-eer!"
Ik zwoer.
„Goed zoo. En nu heet ik u hartelijk welkom
in 't noorden. Hoe komt gij echter aan dit door
de geheele wereld vergetene strand?"
Ik had hem het doel en den loop mijner reis
spoedig verteld en ontveinsde niet dat de Berlij-
ners mij zeer waren meegevallen.
„Nu," zei hij, „daar zal uw uitgever hier het
zijne wel toe bijgedragen hebben."
Ik kon hem gerust verzekeren, dat mijn uitge
ver hoegenaamd geen deel had aan mijne ingeno
menheid met Berlijn en de Berlijners, ja dat hij
zelfs niet wist dat ik in de stad waB.
„Des te beter," hernam hij„dan zijt gij vrij
wij gaan van middag ergens eten, en den avond
brengt gij bij mij door."
{Wordl vervolgd.)
