BÏÏ1TENLATO. Handelsbe,richten. Zeetijdingen. Algemeen Overzicht, Graanmarkten enz. Prijzen van coupons. van die provinciën waar krankzinnigengestichten gevestigd zijn. Daar nu bij opname in een ge sticht de kansen van herstel grooter zijn en de verpleging beter isvolgt z. i. hieruitdat het niet slechts wenschelijk, maar ook nood zakelijk zijn zou dat in Zeeland een gesticht werd opgericht. Als reden waarom Zeeuwen hunne krankzinnige patiënten liever bij zich houden of ergens in den omtrek besteden, noemt spreker den afstand der gestichten buiten de provincie, die moeilijkheid en hoogere kosten baart, en ook onbekendheid met het feit dat bij verpleging in een gesticht de kansen op herstel grooter zijn. Wat de tweede vraag, de mogelijkheid be treft, is volgens den voorsteller het eenige argu ment dat daartegen aan te voeren zou zijnde geldquaestie, maar deze treedt op den achtergrond zoodra algemeen de waarheid zijner bewering wordt ingeziendat bij krankzinnigheid een be woner van Zeeland van slechter conditie is dan een Hollander of Geldersman. Er bestaat z. i. immers geen enkele reden waarom de provinciale begrooting niet met de kosten van onderhoud of subsidie voor een krankzinnigengesticht zou kunnen bezwaard worden. De wet van 29 Mei 1841Staatsbl. 20, bepaalt wel is waar niet door wien geneeskundige gestichten kunnen opgericht worden, en het moge onzeker zijn of de provinciale staten daartoe wettelijk verplicht kunnen worden, doch de heer Fokker vermeent dat, al moge dit laatste ook niet het geval zijn, de provinciale staten toch wel een gesticht zouden willen oprichten indien hun gebleken was dat het belang onzer krankzin nige gewestgenooten dit eischte. Wat de kosten aangaat, komt het den voor steller voordat voor de onderhoudskosten, thans jaarlijks aan het gesticht te Delft uitgekeerd voor gemiddeld 74 personen ad 200 iederde provincie zeer goed een eigen gesticht zou kunnen exploi- teeren, vooral daar het op 31 December 1876 ex- pireerende contract tusschen Zeeland en het ge sticht te Delftwegens de toenemende duurte der levensmiddelen, waarschijnlijk niet op dezelfde conditiën zal kunnen vernieuwd worden. Overigens wijst de voorsteller op het verslag betreffende eenige krankzinnigengestichten in Frankrijk en het daaraan verbonden landbouw bedrijf der verpleegden, gedrukt op last van den minister van binnenlandsche zaken, waarin de heeren FeithRamaer en Hubrecht met tal van redenen van geneeskundigen en materieelen aard adviseerenom ook ten onzent een dergelijke kolonie op te richten. Dr. de Man brengt vervolgensmede namens d'. Dobbelaer de Wind en m'. A. P. Snouck Hur- gronjeover het bedoelde in hunne handen advies gestelde voorstel en de memorie van dr. A. P. Fokker een uitvoerig schriftelijk verslag uit. In haar rapport wijst de commissie er op, dat toen in 1845 te Middelburg het voormalige krank zinnigengesticht bij koninklijk besluit opgeheven werd, omdat regenten over de godshuizen het niet raadzaam hadden geoordeeld daaraan de vereischte verbetering aan te brengen, men dat verlies alge meen betreurde, en men eenige jaren later zich algemeen verwonderde over het bouwen van een groot ziekenhuis zonder voor een krankzinnigen vleugel te zorgen. Dat gemis wordt nog betreurd. Vandaar dat het voorstel van dr. A. P. Fokker en zijne bewijsvoering door de commissie met aandacht overwogen is. De argumenten van den voorsteller nagaande, zegt de commissie dat zij, voor wat de wens ch e lij k- h e i d der oprichting van een krankzinnigengesticht in Zeeland aangaat, gereed zou staan mede die wenschelijk beid uit te spreken als men daaronder niets anders verstaat dan den in vago uitgedrukten wenschof het verlangen van medici of van betrek kingen, die van nabij met deongelukkigen te maken hebben. Indien de wenschelijkheid daardoor be paald wordt, dan heeft men het recht'met gelijken aandrangof misschien nog grooterente wenschen naar een oogheelkundig gestichtnaar eene inrich ting voor blindenvoor doofstommen of voor idioten, of naar eene bruikbare badinrichting. Dat alles is ook wenschelijk, maar niet, althans niet dade lijk, voor verwezenlijking vatbaar. In de redenee ring over de wenschelijkheid der oprichting van een krankzinnigengesticht moot de wenschelijkheid beteekenen de noodzakelijkheid, en deze durft de commissie niet uitspreken. Daarom heeft zij de argumenten van den voorsteller getoetst aan de noodzakelijkheid in verband met de eischen van den tijd en de noodwendige kosten en onge makken. Het hoofdargument, het gemakkelijker bezoek door bloedverwanten van lijders en min-kostbaar- heid van vervoerstemt de commissie toedoch of het krachtig genoeg is, zou eerst kunnen beoor deeld worden indien het vaststond in welke plaats het gesticht zou moeten gevestigd worden; vol gens haar gevoelen zou het alleen gelden als Middelburg de uitverkorene plaats mocht worden. Wat de door den voorsteller genoemde voordeelen betreftdoor de bewoners van Zeeland van zulk een gesticht te trekkendie voordeelen zijnzegt de commissie, slechts schijnbaar, behalve voor de plaats waar zich de inrichting bevindt. De batige saldo 's van gestichten zijn gering en alleen belang rijk wanneer men op vele ruim betalenden rekenen kan, en indien men tot maatstaf mag nemen het met goede kamers yoorziene gasthuis alhier, dan zal mencasu quo in Zeeland niet mogen rekenen de kamers voor gegoeden st6eds bezet te zien. De voorsteller heeft met cijfers betoogddat er uit Zeeland minder lijders in gestichten verpleegd worden dan uit andere provinciën en dat de Zeeuwen in dit opzicht in slechtere conditie ver- keeren dan andere Nederlanders. Die bewijsvoe ring heeft de commissie alleen getroffen door hare logische deductiën, doch bij eene analyse vervalt er veel van de gronden waarop de noodzake lijkheid voor een gesticht steunen zou. De slechtere conditie geldt alleen voor de niet-gesub- sidieerden en onder gesubsidieerden alleen voor geneesbaren, want voor de ongeneeslijken blijft de ongeneeslijkheid dezelfde, hetzij men ze vroeg of laat in eene inrichting plaatse. Alleen die weinige gesubsidieerden verkeeren in slechtere voorwaardendie hadden kunnen genezenen hun getal zal wel te gering zijn om er een gesticht voor te bouwen. Of voor ongeneeslijken altoos een gesticht verkieselijk is, zullen, volgens de commissie, ook velen betwijfelen. De door den voorsteller aangegeven reden waar om de Zeeuwen hunne krankzinnigen liever bij zich houden, wordt door de commissie beaamd, doch zij meent tevens dat de afschrik voor gestichten zou blijven bestaan al was er een gesticht in Zee land en dat het niet zenden naar elders hoofdza kelijk berust op dien afkeer en op verkeerd ge plaatste genegenheid jegens de lijders. Aangaande de mogelijkheid van het bouwen van een gesticht door de provincie uit een financieel oogpunt, zegt de commissie dat zij onbetwistbaar iseenige opcenten meer en de zaak is gevonden. Maar ook hier weder moet de noodzakelijk- heid blijken, omdat volgens deskundigen het cijfer der opcenten zonder groote noodzaak niet verder klimmen mag. Eene verplichting voor de provinciale staten tot het oprichten van een gesticht kan eerst dan bestaan als bij gebleken mogelijkheid daartoe te vens de behoefte vaststaat, omtrent welke beide het oordeel aan de staten verblijft, onder toezicht der hoogere macht; zoolang echter de staten kans zien om door overeenkomsten met besturen van gestichten in andere provinciën op voldoende wijze de lijders uit hunne provincie te doen ver plegen, kan van behoefte geen sprake zijn, en dat zulke overeenkomsten goed zullen wezen, waar borgen de wet en de inspectie der gestichten. Ook merkt de commissie op, dat de verpleging vau krankzinnigen een gemeente-last is, zoodat, ook bij mogelijke l/oogere subsidie vanwege de provinciede groote uitgaven uit het bouwen van een gesticht voortvloeiende, voor een belangrijk deel zouden komen voor rekening der reeds zwaar belaste gemeenten. Wil men een gesticht waarin de zieken goede kansen van herstel hebben, thans nu er reeds zoovele goede en verbeterde gestichten bestaan, dan zal het zeer goed moeten zijn, minstens zoo goed als de gestichten waarin thans de Zeeuwen verpleegd worden, maar dan zal de oprichting en administratie kostbaar moeten zijn. Het schijnt ook alsof de wetenschap, die den staf gaat brekèn over gestichten en andere in richtingen, landbouwkoloniën zooals in Frankrijk of te Gheel verkieselijk verklaart. Wil men dus misschien eene landbouwkolonie in den geest van een in Brabant in 1870, meent de commissie, opge richt gesticht te Coudewater? Maar deze is slechts een succursaal van den Bosch en levert geen ge gevens ter beraming der kosten, zoodat Zeeland het eerst de proef zou moeten nemen, hetgeen in een gewest, waar thans de behoeften zoo groot zijn, niet te wachten en niet te vergen is. De inrichting van een gesticht, al zij het zelfs op kleine schaal, zal goed moeten zijn, evengoed als Meerenberg in het groot, en dit gaat voor het oogenblik Zeeland's krachten te boven, te meer daar de provincie misschen binnen kort zal moe ten voorzien in de hier en daar reeds schaarsch wordende gewone hulp aan arme, niet krankzin nige, lijders. Voordeeliger uit een financieel oogpunt zou misschien zijn een gesticht uitsluitend voor gegoe denmaar naar het der commissie voorkomt zal Zeeland 's slechte naam in het buitenland die bui tenlanders terughouden naar Zeeland te komen, en omgekeerd zullen de Zeeuwen bij slot van reke ning toch gestichten verkiezen in oorden waaraan op hygiënisch gebied eene voordeeliger plaats wordt aangewezen. De vraag of een gesticht uitsluitend voor gesub sidieerden niet gemakkelijk en goedkoop te maken zou zijnbeantwoordt de commissie mede ont kennend met het oog op de kosten en met een be roep op de ontvangsten en uitgaven van het gast huis alhier. De commissie stelt op grond van een en an dei- als conclusie voor haar rapport aan de vergade ring voorom des verkiezende dewenschelijk- heid uitte spreken van een Zeeuwsch krankzin nigengesticht, maar niet denoodzakelijkheid. Over beide rapporten had eenige discussie plaats. D'. A. P. Fokker trachtte verschillende punten te weêrleggen van het rapport der commissiehetwelk door dr. de Man nader verdedigd werd. Voorts werd aan de beraadslaging deelgenomen door dr. Goemans, dr. Hazenberg en den voorzitter, die de wenschelijkheid aannamen maar niet de ge bleken noodzakelijkheid. Het gesprokene gaf aanleiding dat d*. de Man zich namens de commissie bereid verklaarde de conclusie van het rapport eenigszins te wijzigen door aan het slot achter het woord „noodzakelijk heid" toe te voegen de woorden „voor het oogen blik." Ten slotte werd in stemming gebracht het voorstel van dr. A. P. Fokker, hetwelk met 11 tegen 2 stemmen verworpen werd (vóór stemden de heeren Adam en de voorsteller), waarna de conclusie der commissie als aangenomen is be schouwd. Voorts werden de verslagen uitgebracht van het bureau voor vaccinatie, van het bureau voor schei kundige en microscopische onderzoekingen, en van de commissie tot nazien der rekening welke voor kennisgeving aangenomen werden, terwijl de rekening werd goedgekeurd. Vervolgens werden benoemd tot leden der com- missiën a tot onderzoek van het archiefde heeren de Man en van der Harst; b tot het geven van advies of het reglement al of niet behoort te worden herziende heeren de Wind, de Ligny en Snouck Burgronje; en c tot het nazien der notulende heeren de Man en van der Harst. Daar geen voorstellen aan de orde waren en niemand in de openbare vergadering iets meer in het midden verlangde te brengen, werd deze door den voorzitter gesloten. Heden voor acht dagen ontvingen wij het eerste bericht, dat sultan Abdul Aziz Kban van den troon was vervallen verklaard. Thans is hij reeds dood en begraven. Slechts vijf dagen heeft hij zijn val overleefd. Den 29en Mei werd hij door den wil des volks onttroond, den 4en Juni heeft hij een einde aan zijn leven gemaakt. Ziehier het officieele bericht van de Porte aan de buitenland- sche mogendheden„Een treurige gebeurtenis heeft onzen verheven gebieder en zijne regeering smartelijk getroffen. Abdul Aziz Khan, die reeds sedert eenigen tijd duidelijke teekenen van ver standsverbijstering had gegeven, heeft zich heden morgen, na zich in zijne appartementen van het paleis Tchéragan te hebben opgesloten, het leven benomen door de aderen van den arm te openen met eene schaar, die hij bij zich verborgen had. „De keizerlijke regeering heeft zich gehaast te zorgen dat alle wettelijke verklaringen werden op gemaakt en een geneeskundig rapport uitgebracht dit zal u zoo spoedig mogelijk worden toegezonden. Alle ministers, de burgerlijke en militaire hoogwaar- digheidbekleeders zullen de begrafenis van zijne majesteit bijwonen, die met al den gewonen luister zal plaats hebben en met alle eerbewijzen voor den overledene, wiens lijk in het mausoleum van sul tan Mahmoud zal worden bijgezet." Dat een mogelijke kroon-pretendent op geheim zinnige wijze uit de wereld verdwijnt is in Tur kije niets vreemd. Het feit van den spoedigen dood van Abdul Aziz, heeft daarom op zich zei ven niets bevreemdend, wel de wijze waarop de ex-sultan is gestorven, nl. door zelfmoord. De Porte heeft dit blijkbaar begrepen en vermoedt, dat hieruit alles behalve vleiende gevolgtrekkin gen zouden worden gemaakt voor haar en voor den nieuwen sultan, en juist door zooveel mogelijk den schijn te widen vermijden dat er iets ongepast zou zijn gebeurd heeft zij dien schijn nog meer op zich geladen. Immers drie bijzonderheden trekken in het bovengemelde telegraphische bericht de aandacht. Inde eerste plaats de vermelding, dat de sultan ge- ruimen tijd aan verstandsverbijstering leed. Waarom werd daarvan vroeger noch officieel, noch officieus iets gemeldterwijl zij thans als een motief voor den zelfmoord wordt aangegeven? In de tweede plaats de mededeeling dat de sultan een schaar bij zich verborgen had. Was het hem dan niet geoorloofd dergelijke voorwerpen te hebben? Dan moet men bevreesd zijn geweest voor een geweld dadige handeling, maar hem niet voldoende heb ben bewaakt. Eindelijk de bijzondere haast met de geneeskundige rapporten, en de omslachtige wijze waarmede men daarmede is te werk gegaan. Niet minder dan 19 geneesheeren van verschil lende nationaliteiten hebben een proces-verbaal geteekend, dat de dood van Abdul Aziz het gevolg is van het opensnijden van den slagader van den linkerarm en het doorsnijden der aders van den rechterarm. De geneesheer der Engelsche ambas sade te Konstantinopel heeft reeds afzonderlijk verklaard, dat de sultan zich zeiven om het leven heeft gebracht door de aderen van beide armen met een schaar door te knippen. De begraienis heeft Zondag namiddag, dus den zelfden dag nog, plaats gehad, in tegenwoordigheid van alle ministers en hooge ambtenaren, en de Porte heeft aan de ambassades officieel kennis ge geven van de troonsbeklimming van Mourad V, met verzoek den nieuwen keizer te willen erken nen. „De zelfmoord van Abdul Aziz zegt de Times waardoor het eenige gevaar, dat voor de nieuwe orde van zaken te vreezen was, is ver wijderd en maakt het voor de Turksche regeering gemakkelijk een gematigde maar krachtige houding aan te nemen." En de Indépendance beige merkt eenigszins lakoniseh opdat de quaestie der erkenning van den nieuwen sultan thans zeer een voudig is geworden. Het is dus duidelijk, dat de dood van Abdul Aziz Khan aan verschillende moeilijkheden eeu einde maakt en de positie der Turksche regeering zeer vereenvoudigt. Wat de erkenning betreft, deze zou toch waar schijnlijk geen aanleiding tot moeilijkheden hebben gegeven, want de mogendheden moeten zich reeds onderling hebben verstaan om de erkenning gemeen schappelijk te doen zoodra de afkondiging der troonsbeklimming zou hebben plaats gehad. Frank rijken Engeland hadden de Porte reeds doen com plimenteeren door den eersten tolk hunner ambas sades terwijl de andere mogendheden hadden verklaard voor de loopende zaken de betrekkingen met de mogendheden te zullen aanhouden. Intusschen is de toestand in het Oosten nog zeer gespannen. Vooral maakt men zich onge rust over de houding der vorstendommen. Servië reorganiseert zijne legermacht en heeft die onder bevel van Russische officieren gesteld. Tot opper bevelhebber is benoemd generaal Tchernaieff, die echter afstand doet van zijn Russische nationali teit en Servisch onderdaan wordt. Ook in Grie kenland hebben groote militaire organisaties plaats. Zelfs moet de regeering voornemens wezen een oorlogsleening uit te schrijvendoch officieel wordt beweerddat dit alles niets te beteekenen heeft, dat het slechts betreft maatregelen tot handhaving der neutraliteit en tot eventueele bescherming van de grenzenterwijl de mogendheden zooveel mo gelijk trachten de rust te handhaven. Rusland heeft zelfs de Porte weder aangemaand om Mon tenegro niet den oorlog te verklarenen hoewel zij bereid schijnt om aan dat verlangen te vol doen neemt zij krachtige maatregelen voor 't ge val zij zelve mocht worden aangevallen. Servië heeft den nieuwen sultan erkend. De algemeene beraadslagingen over het wetsont werp betreffende de academische graden zijn Zaterdag in de Fransche kamer ten einde gebracht, nadat de minister van onderwijsde heer Waddingtoneene rede had uitgesproken die om haar flinken liberalen geest door de groepen der linkerzijde luide werd toegejuicht. De minister verklaardedat de regeering zich met kracht zou verzetten tegen iedere aanranding vau het recht van den staat en verdedigde de normaal-scholen die door den heer Cassagnac waren aangevallen. De heer de Mun verdedigde nogmaals het goddelijke recht der kerk op de opvoeding der menschheid, waarop de heer Ferry antwoordde. Met 333 tegen 143 stemmen werden de algemeene beraadslagingen gesloten en de discussie over de artikelen verdaagd tot heden. Zaterdag zijn reeds de werkzaamheden der Oostenrijksch-Hongaarsche delegaties geëindigd. Op alle punten was volkomen overeenstemming tusschen beide delegaties verkregen, en in de Oostenrijksche heeft de premier Andrassy eene rede gehouden, waarin hij haar namens den keizer en de regeering dank betuigde voor haar vaderlandslievenden ijver en toewijding. Zeker omdat de regeering, dank zij alle mogelijke aangevoerde hulptroepen, haar zin heeft gekregen ten aanzien van het budget van oorlog! De zitting is met eene rede van den heer Rechbauer gesloten. Binnengekomen te Vlissingen het Fransche barkschip Météore, gezagv. Ie Barrier, van Cardiff met steenkolen. De Zweedsche stoomboot Wiken, gezagv, Christiaansenvertrok heden van Vlissingen naar zeemet spoorijzers naar Kroonstadt. Rotterdam, 6 Juni. Ter markt van heden waren aangevoerd 884 runderen203 vette30 nuchtere kalveren; 253 schapen; 172 varkens en biggen. Runderen 1" qual. 92; 2® qual. 78; 3® qual. 65 kalveren le qual. 100; 2® qual. 80; schapen 90 cent. Goes, 6 Juni. Matige aanvoer van tarwe; overige artikelen zeer schaarsch; de prijzen onder gingen geene verandering. Vlissingen, 6 Juni. Boter per kilogram ƒ1.15 a ƒ1.08. Eieren ƒ3.60 per 104 stuks. Amsterdam 6 Juni. Raapolie op zes weken 391. Lijnolie 38. fPrtfzesi vau effecten. Amsterdam, 6 Juni. Nederl. Certific. Werkelijke schuld. 2} pet. 62} dito dito dito .3 75 dito dito dito 4 98| Aand. Handelmaatschappij5 102} dito exploitat. Ned. Staatssp. 94} Loten stad Rotterdam. 3 f 95} dito dito Amsterdam 3 „96 België. Certificaten bij Rothschild. 2} pet. Frankr. Inschrijvingen3 dito5 Rusland. Obligatiën 1798/1816 5 101 Certific. Inscr. 5e serie 5 Obl. Hope C». 1855 6e serie. 5 881 dito f 1000 1864 5 97} dito L. 100 1872 5 911 dito L. 100 1873 5 91} Loten 18645 f 330 Loten 18665 318 Oblig. Hope &C°. Leen. 1860. 4$ pet. 91 Certific. dito .......4 - Inscr. Stieglitz&C°.2ea4L. 4 75} Obligatiën 186769 4 78 Certificaten6 Aand. Spoorw. Gr. Maatsch. 5 f 262 Oblig. dito41 pet. 85} dito dito4 f Aand. Kiew-Brest5 114 dito Baltische spoorweg. 3 132 Oblig. spoorweg Poti-Tifiis 5 pet. dito dito Jelez-Griasi. 5 233 dito dito Jelez Orel 5 pet. dito dito Charkow Azow .5 „90 Polen. Schatkistobligatiën4 791 Aand. Warschau-Bromberg. 4 dito dito Weenen. 5 115 Oostenr. Oblig.metal, in zilv. Jan./Juli. 5 pet. 55} dito dito April/Oct. 5 55} dito in papier Mei/Nov. 5 53^ dito dito Febr./Aug. 5 53} Aand. Nation, bank3 f 800 Loten 1860 5 534 dito 1864 „125 Hongar. Schatkistbiljetten6 pet. Oblig. Theiss spoorweg 5 „66 Italië. Certific. Amsterdam5 Oblig. Z.-Ital. spoorweg. 3 99 Spanje. Obligatiën Buitenl3 pet. 12TV dito Binnenlandsche3 11} Portugal. Obligatiën3 pet. 51^ Turkije. Inschrijving Alg. schuld. 5 11} Obligatiën 1869 6 36 Egypte, dito 1868 7 pet. 34 dito 1873 7 35 Amerik. Obl. Vereenigde Staten 1904. 5 pet. dito dito dito 1885. 6 100} Illin. Cert. Amsterdam „84 Oblig. Illinois Redemtion. .6 dito Central Pacific6 92} Certific. Chic. N. W7 53} Oblig. Madison Ext7 85 dito Winona-St. Peter 7 80} dito N. W. Union7 „80} dito Union Pac. Hoofdl. 6 88} Obl. St.Paul&Pae.Spw.l' sec. 7 dito dito dito 2'sec. 7 „28 Brazilië. Oblig. 18634} dito 1865 5 Amsterdam, 6 Juni. Metall. f 20.60; dito zilver 21.—Div. Eng. per 11.87}Eng. Portugal per 11.87}Spaansche piasters f .-—Amerjkaansche dollars (in goud) 2.44. Amsterdam, 3 Juni. Metall. f 20.60; dito zilver 21.—; Div. Eng. per 11.87}; Eng- Russen per /11.87}; Eng. Portugal per ƒ11.87}; Frans, ƒ47.50; Belg. ƒ47.50; Pruis, ƒ58.60 Hamb. Russen 30}Russen in Z. R. ƒ30}Pool- sche per fl. Poolscho per Z. R. Spaan sche piasters Spaansche binnenlandsche Amerikaansche dollars 2.44papier ƒ2.14.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1876 | | pagina 3