N°. 84.
119e Jaargang.
Vrijdag
7 April.
18T6.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijko nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte- Trouw- Doodberichten enz, van 1-^-7 regels f 1,50;
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Middelburg, 6 April.
FEXJIIL.XjElT'OlSr-
De hulpprediker van Brentburn.
Benoemingen en besluiten,
In de gisteren gehoudene jaarlijksche algemeene
vergadering van het Zeeuwseh genootschap
der wetenschappen zijn benoemd tot leden
de heerenH. G. Hartman Jz.gemeente-secretaris,
van Goes.
Mr. M. Jacq. de Witt Hamer, procureur te Goes.
Mr B. C. Cau, lid der provinciale staten van
Zeeland, te Zierikzee.
Theod. Jorissenhoogleeraar te Amsterdam.
Dr. D. J. Steijn Parvê, inspecteur over het mid
delbaar onderwijs, te Leiden.
D*. Jan ten Brink, letterkundige, te 's Hage.
Mr. J. A. Fruin, hoogleeraar, te Utrecht.
Dr. J. B. Dompeling, med. dr. te Utrecht.
D'. L. J. Egeling, inspecteur over het genees
kundig staatstoezichtte 's Gravenhage.
Dr. A. W. Bronsveldpredikant bij de hervormde
gemeente te Haarlem.
A. Moens, inspecteur over het lager onderwijs,
te Utrecht.
P. Leendertsz Wz., predikant bij de doopsge
zinde gemeente te Medemblik.
Jhr. J. E. H. Hooft van Iddekinge, directeur
van het kabinet van penningen en munten, te
's Gravenhage.
Dr. T. C. Winkler, conservator bij het Teijler's
genootschap, te Haarlem.
Dr. D. Lubach, inspecteur over het geneeskundig
staatstoezicht, te Kampen.
Dêsirê Delcroix, chef de bureau aan het minis
terie van binnenlandsche zaken te Brusselbelast
met de belangen der Vlaamsche taal- en letterkunde.
Dr. Paul Frédéricq, hoogleeraar te Gent.
Dr. C. J. Hansen, stads-bibliothecaris te Ant
werpen.
Mr. Thom. P. Burgers, president der Zuid-Afri-
kaansche republiek.
In dezelfde vergadering werden tot bestuursle
den verkozenin plaats van jhr. m'. G. L. Schorer
(van hier vertrokken) jhr. mr. D. G. van Teylingen
en in plaats van den heer K. B. Pekelharing
(periodieke aftreding en niet dadelijk weder her
kiesbaar) de heer J. J. L. Lutï.
Ten behoeve der wetenschappelijke expeditie
naar Sumatra, ontworpen door het Aardrijkskun
dig Genootschap, is door het Zeeuwseh Genoot
schap der wetenschappen ontvangen van zijne
directeuren en leden en van verdere belangstel
lenden in Zeeland:
te Middelburg f 516, te Vlissingen (voorloopige
19.
Naar Tiet Engelsch van Mevrouw Oliphant.
{Vervolg.)
„Mijne beste, wij moeten den loop der zaken
afwachten," antwoordde hij; „er is nog geen
dadelijke haast. Laten wij eerst zien wie benoemd
wordt en wat de nieuwe predikant dan voorne
mens is."
„Maar St. John," bracht juffer Maydew in 't mid
den, „gij zijt een zeer geleerd man en als het
de academie is die de plaats begeeft.
„En nog wel mijne eigene faculteit," zei hij
nadenkend, „waarvan ik nu zeker een der oudste
1 eden ben. Zij zouden inderdaad niet kwaad doen,
mij hier mijne overige levensdagen te laten
slijten. Maar ik heb nooit bijzondere onderschei
dingen behaaldik heb mij nooit op den voorgrond
weten te stellen. Neen, wij kunnen niets doen
dan afwachten en zien wat er gebeurt. Eenige
dagen of weken zal weinig verschil maken. Wees
zoo bedaard mogelijk, lieve kindereneindigde
hij; „ik maak er mij niets ongerust over."
„Ik wilde wel eens weten, of hij ongerust zon
zijn, als ge van honger laagt te sterven," riep
opgaaf) 10, fe Goes (zuiver) f 48, te Heinkens-
zand f 75, te Wolfaartsdijk f 12.50 te Tholen
f 22.30; te zamen f 683,80.
Aan den heer A. C. van der Zalm is roet
1 Mei a. eervol ontslag verleend als cipier van het
huis van arrest te Zierikzeeen in zijne plaats
benoemd de heer J. L. v. d. Lijke, thans le be
waarder in het huis van arrest en provoost te
Haarlem.
In eene gisteren avond alhier gehouden en tal
rijk bezochte vergadering van de leden der
Werkmans-vereeniging is met groote meerder
heid van stemmen besloten, terug te keeren tot
de vroeger gevolgde wijze van handelen en de
helft van het bedrag der rekeningen van de ge-
neesheeren op de leden over te brengen. Deleden
die op den vastgestelden termijn den geneesheer
niet hebben voldaan, zullen geroieerd wprden.
De heer mr. ,J. H. de Laat de Kanter, pro
cureur en laatstelijk plaatsvervangend kantonrech
ter te Goes, heeft in de gisteren gehouden zitting
van het gerechtshof te 's Gravenhage den eed
afgelegd als rechte r-plaatsvervanger in de arron-
dissements-rechtbank te Goes.
Adressen van instemming met het wetsvoor
stel-Moens circuleeren te Veendam, Ommelan-
derwijk en Zuidwending, Wildervank en Stads
kanaal Oud- en Nieuw PekelaMuntendam,
Zuid- en Noordbroek. Tot de tweede kamer wordt
in die adressen het verzoek gericht, zoo spoedig
mogelijk dat voorstel goed te keuren.
Ongelukkig heeft echter de kamer, door haar
gisteren genomen besluit om de interpellatie van
den heer Mackay over de suiker-quaestie nog vóór
het Paaschreces voort te zetten, het onderzoek
van het wetsvoorstel in de afdeelingen vóór het
reces zöo goed als onmogelijk gemaakt.
Werd door den heer des Amorie van der Hoe
ven aan den minister Heemskerk in de zitting
van eergisteren het bondgenootschap der katho
lieken, zooveel de wet op het hooger onderwijs
betreft opgezegdhet hoofdorgaan dier partijde
Tijd, geeft aan hetzelfde gevoelen den vormeener
nog duidelijker oorlogsverklaring.
Genoemd blad is van oordeeldat de feiten der
laatste dagen den heer Heemskerk niet als een
ernstig staatsman hebben doen kennen. Het ver
trouwen in zijnen ernst is verzwakt, bijna ver
dwenen; zijn regeeringsbeleid boezemt alleen eene
soort van verwondering in over zoo groote beweeg-
juffer Maydew uit, toen de meisjes haar des avonds
naar het station brachten. „Ik moest wel zoo
niet tegen u spreken over uw papa, maar zoo hij
niet ongerust is geweest, waren anderen het des
te meer met betrekking tot hem. Wat heeft uwe
arme moeder gezwoegd en geslaatd om alles in
orde te houden, en de arme juffrouw Brown even
zeer! Het kostte hem niet veel haar te trouwen,
maar het heeft haar het leven gekost."
„Tante!" riepen de meisjes tegelijk met ver
ontwaardiging uit.
„Wel kinderen," hervatte tante, „zij zou nog
in leven kunnen zijn, als eene fatsoenlijke onge
trouwde vrouw, die haar plicht deed, zooals zij
er wel toe in staat was; maar in plaats daarvan
kreeg zij een paar kinderen en stierf. Gij begrijpt
dat nog zoo niet, want gij zijt te jong. En dat
alles omdat hij was wat gij goedhartig noemt en
haar niet kon zien schreien. Alsof de besten on
der ons niet dikwijls genoodzaakt waren zelf te
schreien en het anderen te zien doenMaar zij
bedachten geen vaD beiden wat ze deden, en de
genen, die er bij zullen lijden, zult gij zijn."
„Tante, zoo moet ge niet van papa spreken."
„Dat is ook zoo, en ik vraag u excuus," zeï tante
Jane, hare oogen afwisschende.
„En wij hadden hem zoo niet alleen moeten
laten," merkte Cecily met een zucht aan.
lijkheid. Het doet de Tijd zeer leed, te zien,
met welk een gemak deze ministerde ontwerper
eener gewichtige wet, zijn eigen ontwerp naar
hartelust en willekeur door anderen laat hervor
men veranderenversnijdenverwringen krom
men en recht maken. Nog treuriger is hetdat
een man van pas uitgesproken overtuigingen zich
tot den dienaar van andere, lijnrecht tegenover
staande overtuigingen maakten helpthet door
hem afgekeurde werk te voltooien. Noemt men
dit regeeringsbeleid 1 Beleid is ermaar van
regeeren is hier geene spraak. Men heeft hier niets
anders dan het beleid van de gedweeë volgzaam
heid. De raad van den heer Heydenrijck is de
bestede minister moet de wet intrekken. Maar
de slotsom, waartoe de Tijd bij het overzien der
jongste gebeurtenissen komtis deze„zij die
in den minister Heemskerk eene het liberalisme
tegenhoudende kracht meenden te zien stelien
zieh bloot aan de teleurstelling in hem een ge
dienstigen wegbereider voor het radicalisme te
moeten aanschouwen."
Bevestigen de gunstige voorspellingen zich, in
den laatsten tijd omtrent de eindstemming over
de wet op het hooger onderwijs gedaan, dan zal
de onttrekking van den steun der katholieken
den heer Heemskerk in dit opzicht weinig deren.
Maar voor het vervolg zal zijne „coneiliante poli
tiek" er niet gemakkelijker door gemaakt worden.
Het Handelsblad meldt dat het bezoek van Z. M
den koning en H. M. de koningin te Amster
dam thans bepaald is op den 25en dezer.
ifn de S taats-courant van heden is opgenomen
het koninklijk besluit van den 23en Maart jl.,
houdende vaststelling van voorschriften voor het
opmaken en bijhouden van een ligger der toe
gangswegen tot spoorwegstations.
De instelling Nederlandseh Mettray viert
morgen, den 7en dezer, haar 25jarig bestaan. Bij
die gelegenheid wordt des avonds in het Odeon
te Amsterdam een algemeene vergadering dier
maatschappij gehouden.
Uit Amsterdam wordt aan het Utr. Dagblad
een en ander medegedeeld omtrent eene aldaar
opgerichte „commanditair-bankvennootschap", met
het menschlievende doel om effecten en
andere rentegevende stukken te verkoopen bij be
taling in termijnen. Men betaalt dan, in plaats
van f400 of f 1000 in eens, slechts f 10.50, 12.50
of ƒ17.50 per maand.
Tot waarschuwing tegen deze speculatie, waar
van het eigenlijke doel is de spaarpenningen onzer
HOOFDSTUK VIII.
DE NIEUWE "PREDIKANT.
Het nieuws, dat zooveel opschudding in de pas
torie te Brentburn had teweeg gebracht, was
oud nieuws te Oxford, waar men reeds bepaald
had wie Chester's opvolger zou zijn. Het geleerde
lichaam, dat gerechtigd was tot de benoeming,
had niet het flauwste vermoeden dat er een
St. John op aarde was. Wel waren verscheidene
leden daarvan zijne tijdgenooten en bekenden
geweest in die voormalige dagen, toen zij zeiven
aan den uitslag van een examen dachten met een
schrik, dien de verdelging of de redding eener we
reld thans te nauwernood bij hen zou verwekken
maar was het te verwachten dat zij zich een mali
zouden herinneren, die op zijn vijfenzestigste jaar
nog hulpprediker was, die nooit om iets had ge
vraagd, nooit naar iets had gestaan en zich een
menschenleven uit het gezicht had gehouden
De weinigendie eene schemerachtige herinnering
hadden dat „de oude St. John" Chester's hulppre
diker was, verkeerden natuurlijk in het denkbeeld,
dat hij zulk een langen tijd in die onzekere en
weinig voordeelige betrekking was gebleven, om
dat hij door vaste banden aan die plaats verbon
den was of er eene bepaalde voorliefde voor had,
en dat hij middelen genoeg bezat om die luim in
te willigen. Wel was hij in zijne jeugd arm ge
weest, maar zijne vrouw kon geld gehad hebben
of misschien had hij geërfd.'Wat was waarschijn
lijker dan dat iemand met een zoo patricischen
burgerij eerst toe te vertrouwen aan onbekende
personen, om ze vervolgens (indien vóór dien tijd
de „vennootschap" niet in de lucht vliegt) voor mis
schien waardelooze vreemde effecten in te wisselen,
laten wij hier eenige zinsneden volgen uit de circulaire,
waarmede deze onderneming overal agenten zoekt
te krijgen. De taal en stijl dniden aan dat men
hier met eene speculatie uit Berlijn te doen heeft»
waar, gelijk men weet, de beurs-zwendelarij tot
het hoogste punt van volmaaktheid gebracht is.
„Wat de verdienste betreft, zoo moet ik ndoen
opmerken, dat ik agenten heb, die van ƒ200 tot
ƒ300 per maand verdienen, daar dit van het aan
tal stukken afhangt dat men verkoopt.
„Met vlijt en volharding zal het u in het begin
niet moeielijk vallen van 10 tot 15 stukken per
maand te plaatsen, waarvan u dan de helft der
eerste termijn bekomt, benevens 50 salaris, te
zamen ongeveer 112 tot ƒ143.
„Echter kunnen wij u dan alleen 50 salaris
geven, wanneer u 10 stuks per maand plaatst,
daar wij natuurlijk hier niet weten kunnen, of u
ginder werkzaam is of niet, terwijl u bij elk stuk,
dat u minder verkoopt f 5 wordt afgetrokken.
„Wanneer u in deze wilt slagenmoet u 1°
geduldig en volhardend zijn, nl. niet direkt bij
de eerste weigering laten afschrikken 2° het bij
alle menschen van wat voor stand of rang ook,
die u denkt, die f 10) of 12) per maand kunnen
betalen, proberen.
„Agent en koopman zijnde zal het u bekend
zijn, dat wil men iets wat bet ook zij
verkoopen, men de zaken steedsvan
de schoonste zijde moet voorstellen
en niet vergeten, dat er verschil
lende soorten van menschen zijn; ter
wijl de een deze stukken zal koopen bij wijze
van spaarpot, zal de andere het doen om reden
hij op de loten wil spelen, om zoodoende zijn
geluk te beproeven.
„Ten slotte bemerken wij u nogdat u den koo-
per het bewijs, dat bij ieder stuk ingesloten is,
naauwkeurig doet onderteekenen, terwijl u ons
dat en de halve termijn overmaakt.
„De kooper ontvangt dan binnen eenige dagen
eene aanschrijving uit Berlijn, dat het stuk voor
zijne rekening geboekt is."
ridderorden. Benoemd tot ridder in de orde van
den Nederlandschen leeuw de hoofdingenieur van
den waterstaat in Utrecht L. J. du Cellió Muller.
huizen van verzekering. Pensioen verleend, ten
bedrage van f 182 'sjaars, aan J. C. Reisinger,
gewezen bewaarder der le klasse in het burgerlijk
en militair huis van verzekering te Middelburg.
naam vroeger of later zwaar zon erven? Laat
dus niemand den staf over de heeren van de fa
culteit breken. Zij zouden in staat zijn geweest
eene groote daad van gerechtigheid te doen en
het alledaagsche, maar oude lid hunner faculteit de
plaats te schenken als loon voor zijn langdurigen
arbeid, indien zij maar van hem geweten had
den. Maar wat konden zij anders doen, daar zij
niet van hem wisten, dan het ambt begeven
aan het jeugdige faculteitslid, dat allerlei eervolle
onderscheidingen verworven had en zich nu bereid
verklaarde deze nederige predikantsplaats aan te
nemen? Iedereen zei dat het eigenlijk beneden
Mildway was, zich te gaan begraven in zulk een
verloren dorpje als Brentburn dat het onbegrijpe
lijk was hoe hij er toe kwam; dat hij er een even
grooten at keer van zou krijgen als Chester, die
ook een zoo uiterst knap man was geweest. Kwa
de tongen die zelfs in zulke klassieke plaatsen
gevonden worden onderstelden dat het hem om
het geld te doen was, ofschoon anderen meenden
dat hij het alleen deed, omdat hij eene tamelijk
goede plaats, niet te ver van de stad en in een goed
graafschap gelegen waar verscheidene aanzienlijke
familiën woonden, niet voorbij den neus wilde
laten gaan. Zeer weinigen dachten er aan, dat
hoogere beweegredenen zijne keus hadden kunnen
bepalen.
Roger Mildway was een der merkwaardigste
jeugdige theologanten te Oxford. Hij behoordo
niet tot de tegenwoordige twijfelaarsmisschien
was hij niet zoo geleerd als deze, maar hij voelde