Advertentiën.
Castelars candidatuur.
De werkstaking te Charleroi.
Ingezonden Stukken.
Zeetijdi ngen.
Handelsberichten.
Het prentkabinet in het Trippenhuis
te Amsterdam en zijn conservator.
Graanmarkten enz.
Pi'Qzen van elfeeten.
heer Dufaure om dat programma samen te steller
is reeds eenigszins een waarborg voor den geest
waarin het zal worden gesteld. De groot zegel
bewaarder heeft juist een circulaire aan de procu
reurs-generaal gericht, naar aanleiding van de nieuwe
wet op de drukperswaarin hij een geheel anderen
toon heeft aangeslagen dan de heer Buffet. Hij
geeft een zco liberaal mogelijke uitlegging aan
die wet en noodigt de chefs van de parketten uit
in de toepassing van het nieuwe wapen dat hen
is geschonken zoo gematigd mogelijk te zijn en
zoo min mogelijk vervolgingen op grond van de
nieuwe wet in te stellen. In het bijzonder drukt de
minister van justitie hen op het hart den middelweg
te bewandelen en dien nooit uit het oog te verliezen.
Eene vergelijking tusschen de circulaires van de
heeren Buffet en Dufaure toont weder duidelijk
aan hoe het met de homogeniteit van het tegen
woordige ministerie geschapen is, maar doet te
vens onderstellen, dat de heer Buffet concessies
zal moeten doen. Ook de heeren Say en de Meaux
hebben circulaires tot hunne ambtenaren gericht,
waarbij zij dezen uitnoodigen geen deel te nemen
aan den verkiezingsstrijd, maar strikte onzijdig
heid in acht te nemen.
Volgens berichten uit Griekenland zullen de
koning en de koningin reeds spoedig hun land
verlaten. De instelling van een regentschap on
dervindt, hoewel het wetsontwerp waarbij het
ministerie daarmede wordt belast in eerste lezing
is aangenomen, vele moeilijkheden. Verscheidene
afgevaardigden, voormalige ministers, die waar
schijnlijk geen vertrouwen stellen in de tegen
woordige titularissen, hebben aan de kamer
voorgesteld om gedurende de afwezigheid van
den koning, diens oom, prins Jan van Hol-
stein Glücksburg als regent aan te stellen. Dit
voorstel is echter verworpentengevolge van de
opmerking van den minister-president Coumoun-
douros, dat een eigenlijk regentschap slechts kan
worden ingesteld ingeval de koning dood is of
buiten staat om zelf de regeering te voeren.
Daarenboven heeft hij betoogd, dat de voorge
stelde maatregel tevens moet dienen om Grieken
land in de gelegenheid te stellen te toonen of het
in staat isdesnoods zich zeiven te regeeren,
zonder medewerking van den koning.
Groote sensatie heeft een bericht uit Washing
ton gemaakt, dat de regeering der Vereenigde
staten de baai van Port Koyal in Zuid-Carolina
als hoofdkwartier voor de vloot in den Atlanti-
schen oceaan had gekozen. Hieruit werd opge
maakt, dat de Noord-Amerikaansche republiek
ernstige plannen jegens Spanje koesterde met
betrekking tot de aangelegenheden op Cuba. Het
blijkt thans wederdat „de kennissen van Job"
zooals de Génestet u noemt noodeloos heb
ben gejeremieerdwant een telegram uit Philadel
phia meldt, dat de maatregel slechts een gevolg
is van den ongunstigen gezondheidstoestand te
Key Westhet tegenwoordige hoofdkwartier, en
dat hij niets gemeen heeft met de Cubaansche
quaestie.
Ter bevordering van toenadering in die provin
ciën waar het Carlisme voornamelijk zijn zetel
heeft gehad en die nu door de regeeringstroepen
zijn bezet, heeft generaal Martinez Campos aan
alle autoriteiten in Navarre last gegeven om alle
burgers die de vlucht hebben genomen hetzij naar
het Carlistische leger, hetzij naar het buitenland,
vrijheid te verleenen in hunne woonplaatsen terug
te keeren, daar volstrekt geen onderzoek naar
hun verleden zal worden ingesteld en zij zich dus
voor geene vervolging bevreesd behoeven te
maken.
Twee jaren zijn verloopen, sedert Castelar, na
met de meest onbeperkte macht in zijn land be
kleed te zijn geweest, zich in het particuliere leven
terugtrok. Door de uiteendrijving der Cortes door
generaal Pavia nam de regeering van de sabel
een aanvang. Serrano kwam aan het bestuur,
tot hij een jaar later plaats maakte voor een
Bourbon en de Europeesche diplomaten zich weder
over den val eener republiek konden verheugen.
Tot nogtoe echter ontbreekt het den troon aan
een wettelijken grondslag en koning Alfonsus XII
is wel door de Europeesche mogendheden, maar
nog Diet door zijn eigen volk officieel erkend.
De behoefte aan die erkenning was echter niet
zoozeer het motief tot bijeenroeping der Cortes,
als wel dat de ministers zich op hun eenzame
hoogte niet zeer op hun gemak gevoelen, en eene
volksvertegenwoordiging wenschen, die een deel
van hun gezag zal overnemen. Men roept de bur
gers naar de stembus om zich zeiven uit een aan
tal verlegenheden te redden en tevens ook om aan
Europa te toonen hoe goed constitutioneel de Bour
bons zijn.
Nu treedt Castelar uit zijne afzondering te voor
schijn waarin hij gedurende twee jaren, meestal
ver van zijn vaderland verwijderd, heeft geleefd.
Toen hij het Spaansche grondgebied verliet heeft
hij wel zijne medeburgers hunne ontaarding voor
geworpen en hun verweten, dat zij onbekwaam
zijn de vrijheid te begrijpen, maar zijn idealisme
en zijne liefde voor Spanje zijn sterker dan zijn
wrevel. Toen hij vernam dat de Cortes weder
werden opgeroepen, dat hij weder een plaats kon
vinden waarvan hij met Olympische kracht tot
zijn volk kon spreken, toen vergat hij alle bittere
ervaringen, zijn wrevel en ontevredenheiden ver
klaarde hij zich bereid een mandaat te aanvaarden
Hij is candidaat te Barcelona en te Valencia, en
in een uitvoerigen brief heeft hij zijne beginselen
uiteengezet.
Hij is nog geheel de oude: vol vuur en geest
drift, met het hart op de tong, een gezworen vij
and van de monarchie, zoowel als van de dema
gogie, een geest die met scherpen blik de omstan
digheden overziet. Hij verwerpt iedere politiek van
onthouding en verlangt dat men algemeen ijverig
aan de verkiezingen zal deelnemen. Spanje, zegt
hij, moet zich zelf opvoeden, dan zal de burger
oorlog een einde nemen. Duurt deze voort, dan
zal het er toe komen dat de vreemde mogendheden
over een gemeenschappelijke handeling zullen onder
handelen, alsof Spanje het Turkije van het Westen
ware. Hij beveelt een gematigde en voorzichtige
politiek aan, waardoor de Fransche republikei
nen de overwinning hebben behaald. Zooals altijd
te voren eischt hij ook thans weder, vrijheid van
onderwijs, scheiding van kerk en staatvolkomen
gelijkheid voor alle godsdiensten, invoering van
algemeenen dienstplicht en afschaffing van de
slavernij op Cuba.
In een opzicht heeft Castelar zijn programma
geheel gewijzigd: hij is geen federalist meer. Het
bloedige tooneel van Cartagena heeft hem daar
omtrent tot andere gedachten gebracht; hij is
verstandig genoeg om uit de gebeurtenissen leering
te trekken en niet hardnekkig vast te houden aan
een eenmaal aangenomen beginsel. Daarom breekt
hij thans met het federatieve stelsel, nadat hij
heeft gezien hoezeer het kan ontaarden. Hij ver
klaart ook tegen iedere partij te zullen stemmen
als zijn verstand en zijn geweten hem zeggen,
dat eenig besluit nadeelig zou wezen voor de eer
en de welvaart van het land. Een Castelar mag
in geen partijhaat verzinken, hij kan desnoods
alleen staan. Men zal hem in dat geval niet voor
een frondeur uitschelden, maar de partij beklagen,
die niet in staat is de vlucht van haar natuur
lijken aanvoerder te volgen.
Voor de regeeriug zal Castelar, wiens verkiezing
wel boven iederen twijfel verheven kan worden
beschouwd, een lastig tegenstander zijn. Indien
zij eenig motief kan vinden om hem zijn man
daat te ontnemen zal zij het ongetwijfeld doen,
want komt Castelar in de Cortes dan komt hij er
met het vaste voornemen een strijd te openen op
leven en dood, niet tegen de personen van de
ministers of tegen bijzondere maatregelen der
regeering, maar tegen de Bourbons. Evenals in
zijn brief aan de kiezers zal hij in de Cortes de
banier der republiek opheffen, wat voor een pas
opgerichten troon, die op een zeer twijfelachtigen
grondslag rust, geen klein gevaar oplevert. Zijne
woorden zullen door geheel Spanje weerklinken
en ook in het buitenland opmerkzaamheid en
waardeering vinden. Of Castelar succes zal hebben
Wie kan het weten. De Neue freie Presse is echter
van oordcel dat, indien er verzekeringsmaatschap
pijen voor troonen waren, zij de premie voor don
Alfonsus verdrievoudigen zouden op den dag
waarop Castelar zijn zetel in de Cortes inneemt.
„Zoodra roept genoemd blad in geestdrift
uit een mond in Europa zich opent om Spanje
te veroordeelenrijst het beeld van dien man op
als een voorbede voor zijn vaderland. Men kan
geen volk onvoorwaardelijk dood verklarenniet
aan zijn toekomst twijfelen zoolang het een Cas
telar onder zijn zonen telt. Een dweper, een
edel karakter, de grootste redenaar van Europa,
wiens boek over Italië tot de meesterstukken der
moderne literatuur behoorteen zelfopofferend
patriot en toch een Spanjaard. Om zijnent
wil kan men de tegenwoordige afstammelin
gen der West Gothen veel vergeven. Hij
weegt tegen honderde lichtvaardige politieke ge
lukzoekers op, die op het grondgebied van Spanje
zoo welig tieren, en zoo dikwijls zijn naam wordt
genoemd valt een straal van warme sympathie op
zijn vaderlandMen vergeet dan de vele schelmen
en zwakhoofden voor dien eenen wakkeren en
rijkbegaafden mandie zoowel op den katheder
als aan het hoofd van den staat zich zelf gelijk
is gebleven!"
Omtrent de werkstakingen in het steenkolen,
bassin van Charleroi melden de Belgische bladen
dat er veel moeite gedaan wordt om door oprui
ingen de werklieden tot een algemeene strïïce te
brengen, zonder dat zulks echter tot dusverre
gelukt. Wel worden talrijke bijeenkomsten gehou
den, waar vooral de vrouwen zich door hare he
vigheid onderscheiden. Troepen van verscheidene
honderden werklieden trekken zingende de ver
schillende gemeenten door. Van de 400 werk
lieden in de putten van Fourchiesla-Marche,
hebben 300 het werk gestaakt; in de mijnen
Courcelles-Nord en Falnuée bedraagt het aantal
werkstakers 700, te Sart lez-Moulins 1500. Te
Gilly daarentegen wordt de arbeid, ondanks alle
opruiingen, voortgezet.
De orde is tot dusverre nergens gestoord. De
generaal Lambert, opperbevelhebber der troepen
in Henegouwen, heeft zijn hoofdkwartier te Char
leroi gevestigd. Het garnizoen is met ongeveer
duizend man versterkt, de cavallerie ligt te Gilly
en in de omliggende buurten verspreid. Volgens
het Journal de Charleroi zijn de berichteD, die
naar Brussel gezonden worden, meestal overdreven
en bestaat er voor eene algemeene uit breiding
der beweging weinig kans.
Is het voor redactiën van dagbladen al niet
mogelijkvóór het opnemen van het een of ander
stuk zich te vergewissenof het publiek daardoor
wellicht niet op een dwaalspoor gevoerd wordt,
hij diede verkeerde voorstelling bespeurende en
zich van het tegendeel bewuster niet zijne stem
tegen verheftbevordert daardoor eenigermate de
dwaling.
Dit en meer kwam mij voor den geest bij het
lezen van het ook door u overgenomen stuk in
uw nommer van den 8en dezer uit het Vaderland,
over het prentkabinet in de benedenzaal van het
Trippenhuis te Amsterdam.
Onder de custodie van den zeer bekwamen heer
W. I. M. Engelbertsdie voor een paar jaar
wegens eene lichaamskwaal zijn ontslag moest
nemenen ook wel onder den kortstondigen duur
van die zijns opvolgers, heeft ieder, die de ver
zameling wenschte te zien, de ondervinding kun
nen opdoendat de werkelijk rijke schatwaarop
menige andere machtiger staat in Europa trotsch
zou zijnonder behoorlijke inachtneming van voor
zorg voor deszelfs integriteit, ter bezichtiging
werd gestelden lag er en zal er nog wel
steeds voorhanden zijn een geschreven en behoor
lijk bijgehouden register, waarin de toestand en
staat van elkealthans van elke belangrijke prent
is opgeteekend. Voor een gedrukten catalogus
bestond bij de geringe belangstelling yan het
publiekwaarop ik straks nader terugkomwei
nig aanleidingdoch het geschreven register werd
door den conservator bereidwillig aan belangheb
benden ter inzage gegeven.
De meest belangrijke prenten naar scholen en
tijdorde gerangschiktliggen elk naar nommer en
in derzelver verscheidene statendikwijls met
derzelver onderscheidene copijenin doelmatige
portefeuillesdie weder in geschikte loketten
opgeborgen worden. Meermalen is het schrijver
dezes gebeurd er getuige van te zijndat dooi
den conservator aan bezoekers voorkomend alle
explicatiën gegeven werden en soms wel de kunst
waarde besproken. Van het bètasten met morsige
handen zal bij het schaarsch publiekdat zich
eerst aan moet melden en dan bij den overgrooten
voorraad' zelf moet verklaren wat het wenscht te
zienwel weinig nood geweest zijnalthans tot
dusverre is aan de zindelijke exemplaren daarvan
nog geen spoor te bespeuren. Dat overigens bet
publiek dat kunstliefde genoeg bezit om zich in
eene prentbeschouwing te vermeienniet zoo
bijzonder groot iskan men afleiden al was het
alleen uit den verwonderden blik der bedienden,
als een onbekende zich ter bezichtiging aanmeldt.
Zoo zou ik ook bijna gaan gelooven dat de schrij
ver van het artikeltje in het Vaderland behoort
tot diegenen, die wel van het beroemde prent
kabinet eens iets gehoord hebben maar nimmer
het met hunne hooge persoonlijke inspectie hebben
vereerd. Althans naar den toon, waarop gespro
ken wordt over een zeldzame prent (er zijn er
zoovele)waarvan een exemplaar in 1863 14,000
opbracht. Er wordt bedoeld d honderd guide ns-
prent, waarvan er volgens Vosmaer slechts 8
exemplaren zijn van den staat als die in het Trip
penhuis, en waarvan er een inderdaad door den
liefhebber Palmer met 1180 betaald werd. Zou
die prent daarom nu niet meer dan aan zekere
gepriviligieerden vertoond mogen worden? Deze
eisch isgeloof iknog nimmer bij iemand opge
komen die het wel meent met de' verbreiding
van meer algemeene kunstwaardeering. Waarlijk
neende kostbare verzameling heeft zichtot
dusverre, nog niet over te drukke en onbeschei
den belangstelling te beklagen gehaden het ge
brek schuilt niet in de musea noch is het bij
de conservatoren te zoeken. De eersten mogen
slecht ingericht, de laatsten minder ervaren zijn,
het schoondat de etsnaald of het penseel onzer
oude meesters gewrocht heeft, is helaas ongeniet
baar voor verreweg het grootste gedeelte van ons
hedendaagsch publiekmet zijn door grover genot
afgestompten smaakniet meer te prikkelen dan
door sterke kruiden. De minister moge een weinig
goede keuze gedaan hebben voor de opengeval
len conservatorsplaats, zoo lang als duren zal die
apathie voor de kunstwaaraanhet is reeds
door anderen elders gezegdons Nederland zoo
onschatbaar veel verschuldigd iszoolang zal
tot schade en schande van ditzelfde Nederland,
al het overschoon, waaraan onze musea van beel
dende kunst zoo overvloedig rijk zijn, weggeduwd
en gedrongen blijven in kamers en zalen ja, wel
getuigende voor den onbekrompen geest van den
Amsterdamschen koopmandie ze voor zijn privaat
gebruik liet bouwen, geenszins echter geschikt om
als kunstgalerij te dienen ter waardeering en
beschouwing der onnavolgbare werken onzer
Eembrandtsvan der HeistenWijnants en legio
andere penseelvoerders, die slechts hier en nergens
anders in die mate den roem ophouden onzer Hol-
landsche schooltot den een of anderen morgen
de telegraaf komt meldendat evenals weleer
het museum Boymans te Botterdam in een der
vele aan het Trippenhuis belendende gebouwen
een hevige brand is uitgebarstenwelkegevoed
door een niet ver van daar liggende goeden
voorraad petroleumzoo in hevigheid toenam, dat
een aantal grootere doekenals de Nachtwacht,
de Schuttersmaaltijd met het geheele prentkabinet,
waarvoor geen tijd om te redden was, zijn ver
nield doch dat gelukkig de Avondschoolhet
St. Nicolaasfeest en tal van andere minder groote
paneelen, door de ijverige pogingen van de
zich dapper kwijtende brandweer zijn gereden
het buitenland aldus ervare dat wederom een der
lauweren is gevallendie nogofschoon verflenst
de slapen der Nederlandsche Maagd omstrengelen.
Vlissingen 9 Jan. 1876. H.
Het stoomschip Groningen is eene scheeps
lengte vooruitgekomen, doch er ontbreekt nog
bijna 2 voet water.
Amsterdam, 12 Januari. Eaapolie op zes weken
ƒ4 0. Lijnolie 28f.
e
Amsterdam, 12 Januari.
Nederl. Certific. Werkelijke schuld. 2$ pet. 62$
dito dito dito 3 74$
dito dito dito 4 100
Aand. Handelmaatschappij. 5 109$
dito exploitat. Ned. Staatssp.
Loten stad Botterdam. 3 f 96
dito dito Amsterdam 3 93$
België. Certificaten bij Bothschild. 2$ pet.
Frankr. Inschrijvingen3
dito5
Eusland. Obligatiën 1798/1816 5
Certific. Inscr. 5e serie 5
Obl. Hope C°. 1855 6" serie. 5 92$
dito 1000 1864 5 101$
dito L. 100 1872 5 „98$
dito L. 100 1873 5
Loten 18645 364
Loten 18665 346
Oblig. Hope C°. Leen. 1860. 4$ pet. 92$
Certific. dito4
Inscr. Stieglitz C°. 2"a4L. 4
Obligatiën 186769 4 82$
Certificaten6 54
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch. 5 f 253$
Oblig. dito4$ pet.
dito dito4 f 204
Aand. Kiew-Brest5 f 132$
dito Baltische spoorweg. 3 140$
Oblig. spoorweg Poti-Tiflis 5 pet.
dito dito Jelez-Griasi. 5 f
dito dito Jelez Orel 5 pet.
dito dito Charkow Azow 5 96$
Polen. Schatkistobligatiën4 81$
Aand. Warschau-Bromberg. 4 f 64^
dito dito Weenen. .5
Oostenr. Oblig.metal.inzilv.Jan./Juli. 5 pet. 63$
dito dito April/Oct. 5 63
dito in papier Mei/Nov. 5 58$
dito dito Febr./Aug. 5 58$
Aand. Nation, bank3 f 915
Loten 1860 5 „588
dito 1864 137$
Hongar. Schatkistbiljetten6 pet.
Oblig. Theiss spoorweg 5
Italië. Certific. Amsterdam5 69
Oblig. Z.-Ital. spoorweg. 3 100$
Spanje. Obligatiën Buitenl3 pet. 18$
dito Binnenlandsche3 16$
Portugal. Obligatiën3 52$
Turkije. Inschrijving Alg. schuld. 5 19 A
Obligatiën 1869 6 f 59
Egypte, dito 1868 7 pet. 66
dito 1873 7 „62$
Amerik. Obl. Yereenigde Staten 1904. 5
dito dito dito 1885. 6 99$
Illin. Cert. Amsterdam
Oblig. Illinois Eedemtion. .6
dito Central Pacific6 90$
Certific. Chic. N. W7 „51$
Oblig. Madison Ext7 78$
dito Winona-St. Peter 7 76$
dito N. W. Union7 76
dito Union Pac. Hoofdl. 6 90$
Obl. St.Paul&Pac.Spw.lesec. 7
dito dito dito 2esec. 7
Brazilië. Oblig. 18634$ 87$
dito 1865 5 „95$
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 12 Januari. Metall. f 21.75; dito
zilver 22.87$Div. Eng. per f 11.85Eng.
Portugal per 11.97 Spaansche piastere
1.24; Amerikaansche dollars (in goud) 2.42$.
Amsterdam, 11 Januari. Metall. 21.75dito
zilver 22.87$; Div. Eng. per 11.85; Eng.;
Bossen per 11.85; Eng. Portugal per 11.97$;
Frans, 47.50; Belg. 47.50; Pruis, ƒ58.70;
Hamb. Bussen 32$; Bussen in Z. B. ƒ31; Pool-
sche per fl.Poolsche per Z. B. 27$ Spaan
sche piasters 1.24; Spaansche binnenlandsche
ƒ1.Amerikaansche dollars 2.42$; papier/2.11
"Voorspoedig bevallen van een welgeschapen Zoon
W. G. HENDBIKSE, geliefde echtgenoote vam
H. VAN NEDEEVEEN.
Middelburg, 12 Januari 1876.
De ondergetëekenden betuigen hunnen dank
voor de deelneming bij het overlijden van hun
jongste kind ontvangen.
J. C. M. DHONT.
C. A. DHONT, v. Sruijs.
Mevrouw de Wed. ISEBEEE BOOM, betuigt
haren hartelijken dank voor de ontvangen bewijzen
van belangstelling en deelneming bij de ziekte, het
overlijden en de begrafenis van haren echtgenoot,
den Weledelen heer A. J. ISEBEEE BOOM.
Vlaardingen, 11 Januari 1876.